Орындаған – Азамбаев С.Б. Ғылыми жетекші – Жумадилов Қ.Ш.
Мақсаты : ЭПР құрылғысының жұмыс істеу принципін зерттеу және ЭПР дозиметрінің қолданылуын қарастыру. Жұтылған доза мөлшерін анықтайтын әдістерді салыстыру. Зерттеу объектісі: Ретроспективті дозиметрияда доза мөлшерін анықтауға арналған адамның тістері және ЭПР құрылғысы Зерттеу әдісі: ЭПР дозиметріндегі жұтылған доза мөлшерін анықтайтын аддитивті және қалибрленген доза әдістері арасындағы байланысты арнайы программа көмегімен анықтап, салыстырмалы анализ жүргізу.
- құрамында бөлшектері (атомдары, иондары, молекулалары) бар тұрақты магниттік моментке ие болатын, жүйенің өзіне электромагниттік өріс энергиясын резонансты сіңіру құбылысы. - Парамагниттік бөлшектерді зерттеудің негізгі әдісі. - Алғашқы ЭПР сигналын 1944 ж. Казань университетінде Е.К. Завойский ашты.
S = πR 2
ЭПР спектрометрі
- Биологиялық және химиялық зерттеулерде қолданады. - Геологиялық, археологиялық және антропологиялық үлгілердің жасын анықтауда қолданады. - Азық түлік тағамдарындағы қоспаларды зерттеуде қолданады. - Медициналық зерттеулерде қолданады.
Зерттеу ж ү ргізілген айма қ тар Тіс эмальдеріні ң массасы ж ә не жасы Ж ұ тыл ғ ан доза м ө лшері( мГр) NЖасы массасы (мг) Солт ү стік- шы ғ ыс Солт ү стік- батыс О ң т ү стік- шы ғ ыс О ң т ү стік- батыс
Зерттеу ж ү ргізілген айма қ тар Тіс эмальдеріні ң массасы ж ә не жасы Ж ұ тыл ғ ан доза м ө лшері (мГр) NЖасы массасы (мг) Солт ү стік- шы ғ ыс Солт ү стік- батыс О ң т ү стік- шы ғ ыс О ң т ү стік- батыс
Кесте 3 статистикалық анализдің нәтижелері GroupN Confidence interval df Standard error of mean meansd P value and statistical significance 1 group108,592,833,98,45P>0, group1042,47,62.
* Малайзия мен Индия мемлекеттеріні ң кейбір айма қ тарында т ұ ратын халы қ ты ң тіс эмальдеріне байланысты ЭПР дозиметрін қ олдану ар қ ылы аны қ тал ғ ан фонды қ дозасы бар материалдарды пайдаланып, екі мемлекет арасында салыстырмалы анализ ж ү ргіздім. Осы екі ә дісті ң қ айсы тиімді, бір бірінен қ андай айырмашылы ғ ы бар екенін зерттедім. Зерттеу н ә тижері бойынша аддитивті доза ә дісі мен калибрленген дозаны қ олдану ә дісі де бір-біріне ұқ сайды. Арасында сызы қ ты қ байланыс бар. Біра қ на қ ты м ә нге калибрленген ә діс жа қ ын. Ә рі на қ ты н ә тижені к ө рсетеді. Я ғ ни, зерттеулер ж ү ргізу барысында екі ә дісті де қ олдану ғ а болады. Біра қ аддитивті доза ә дісі доза м ө лшерін есептеу барысында к ө п уа қ ыт пен е ң бекті қ ажет етеді. Сонды қ тан калибрленген ү лгілерді қ олдану ә дісі ө те тиімді деген қ орытынды ғ а келдім. Сонымен қ атар, Индия мемлекетіні ң кейбір аума қ тарында т ұ ратын халы қ ты ң тіс эмальдеріне байланысты ЭПР дозиметріні ң к ө мегімен табыл ғ ан доза н ә тижелерді ң ба ғ алауды ң статистикалы қ критерийлері тексерілді. Тіс эмальдеріні ң беттік ж ә не тілдік жа ғ ыны ң ж ұ тыл ғ ан доза м ө лшеріні ң айырмашылы ғ ы, екеуіні ң арасында ғ ы сызы қ ты қ байланысты ң бар екендігі табылды. * Жылдар бойы ЭПР дозиметрін ж ұ тыл ғ ан доза м ө лшерін аны қ тауда жиі қ олдан ғ анымен, б ұ л ә діс салыстырмалы т ү рде жа ң а ә діс ж ә не одан ә рі жетілдіруді талап етеді.К ө птеген жа ғ дайларда ЭПР ә дісін қ олдану ө те ы ңғ айлы ә рі тиімді ә діс екеніне к ө з жеткіздік.