ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: Сұрақтар 1. Құлақ қандай бөлімдерден тұрады? 2. Құлақ қалқаны қандай қызмет атқарады? 3. Дабыл жарғағы қайда орналасқан? 4. Ортаңғы құлаққа нелер жатады? 5. Ішкі құлақтың құрылысы қандай? 6. Құлақтың қандай бөлігінде тепе – теңдік мүшесі орналасқан? 7. Адам ұшақта отырғанда неге құлағы бітеліп қаллоды? ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: Сұрақтар 1. Құлақ қандай бөлімдерден тұрады? 2. Құлақ қалқаны қандай қызмет атқарады? 3. Дабыл жарғағы қайда орналасқан? 4. Ортаңғы құлаққа нелер жатады? 5. Ішкі құлақтың құрылысы қандай? 6. Құлақтың қандай бөлігінде тепе – теңдік мүшесі орналасқан? 7. Адам ұшақта отырғанда неге құлағы бітеліп қаллоды?
ІІІ. Білімді тексеру Бөлімі Құрылысының ерекшелігі Атқаратын қызметі Сыртқы құлақ Ортаңғы құлақ Ішкі құлақ
Дайындаған: Г.А. Баймульдина Тепе-теңдік мүшелері: вестибула аппараты
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ: 1) слезу мүшелерінің қызметі, ерекшеліктері туралы түсінік беру 2) өз сезім мүшелерінің ерекшеліктерін біле отырып, пәнге қызығушылықтарын арттыру 3) жеке бас гигиена сын сақтауға, денсаулықтарына жауапкершілікпен қарауға тәрбиелеу.
ІV. Оқушыларды жаңа сабақты игеруге даярлау Мағынаны ашу Тән сезіп, көзбен көрмек, Мұрын иістен, тіл дәмнен хабар бермек. Бесеуінің мұндағы ойы-хабар алып, Жақсы-жаман әр істі сол тексермек. Шәкәрім Құдайбердіұлы
Сипап слезу – бұл тері сезімі және оны арнайы рецепторлар жасайды. Олар: саусақ, тері ұшында, ерінде көп болады. Рецепторлар капсулаға немесе қабыққа оралаған жүйке ұштары болып табылады. Еңбек іс-әрекетінің дағдысы саусақ ұштарының сезімталдығымен байланысты. Сезімтал жүйке бойынша тері рецептор ларының сигналы жұлын мен мидағы бұлшықет сезімі аймағына бағытталлоды.
Дәм слезу мүшесі. Тамақты оның иісімен бірге қабылдағанда дәм сезімі пайда болады. Дәм слезу рецептор лары суда еріген заттың дәмін сезіп қабылдай аллоды. Сілекеймен немесе дәм слезу сұйықтығымен араласпаған құрғақ тамақтың дәмі сезілмейді. Дәм слезу рецептор лары тілде орналасқан, бұл тіл бүртіктері. Дәмді тілдің әр түрлі бөліктері әр түрлі сезеді. Тіл ұшы төтті нөрсеге, орталык-арткы бөлігі азы, алдыңғы және бүйір бөліктері тұзды нөрсеге сезімтал. Қышқыл дәмді тілдің бүйір шеті сезеді. Тілдің өр түрлі бөліктерінде орналаскан рецепторлардан жүйке талшыктары қозуды мидың белгілі бір бөлігіне өткізеді. Тамақ ішкенде тілдің барлық рецептор лары жұмыс істейді.
Иіс слезу тамақ қабылдауға міндетті түрде қатысады. Мұрын бітіп, иіс сезбей калған кезде тамақ дәмі өзгереді Иіс слезу мүшесі адам үшін маңызды рөл атқарады. Ол тұрмыстық газдың шығып жатқанын, ашып кеткен тамақ туралы хабар береді. Мұрын қуысының үстіңгі мүрын қалқанында иіс слезу мүшесі орналасқан. Бұл пішіні түйреуіш тәрізді және кірпікшелері бар иіс слезу рецептор ларының шоғыры. Осы кірпікшелер кош иісті заттардың молекулаларын газ тәрізді күйінде қабылдайды. Иіс слезу рецептор лары өте сезімтал.
1- миға баратын иіс слезу жүйкесі 2-иіс слезу баданасы 3-иіс слезу жүйке талшықтары 4-мұрын қуысы 5-мұрын қалқандары
VІ. ЖАҢА МАТЕРИАЛДЫ ҚАНШАЛЫҚТЫ ТҮСІНГЕНДІГІН ЖӘНЕ ИГЕРГЕНДІГІН ТЕКСЕРУ Сөйлемдерді толықтыр 1. рецептор лары өте сезімтал. 2. Лимонның дәмін тілдің бөлігі сезеді. 3. Соқыр адама өте жақсы демиды. 4. Ауру сезімдерін терідегі бос қабылдайды. 5. Дәм слезу рецептор лары – бұл.
VІІ. ЖАҢА САБАҚТЫ БЕКІТУ Графикалық диктант 1. Тері - бір сезімнің жиынтығы 2. Ауырсынудың арнайы тітіркендіргіші болмайды 3. Дәм слезу аймағы ми қыртысының лимбика аймағында орналасады 4. Иіс слезу орталығы - ми қыртысының шүйде аймағы 5. Зат бейнесі сары даққа түскенде ол өте анық көрінеді
БАҒАЛАУ ҮЙ ТАПСЫРМАСЫ: БАҒАЛАУ ҮЙ ТАПСЫРМАСЫ: §21 ОҚЫП КЕЛУ, 96 БЕТТЕГІ «БІЛІМІҢДІ ТЕКСЕР», СУРЕТТЕРДІ САЛУ
НАЗАР АУДАРҒАНДАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!