Бауыржан Момышұлы (24 желтоқсан маусым 1982) Кеңес одағының батыры, жазушы, Екінші дүниежүзілік соғыстың даңқты жауынгері, әскери қолбасшы, стратег.

Презентация:



Advertisements
Похожие презентации
Қазақстандықтардың майдандағы ерліктері. Ұлы Отан соғысы жылдарында барлығы жауынгер мен офицерлерге Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Олардың.
Advertisements

Ғасыр қасіретін арқалаған арыстар. Топпен жұмыс І топ Ұлы Отан соғысындағы қазақстандық батырлар ІІ топ Ертіс - Павлодар өңірінің батырлары ІІІ топ «Біз.
9 мамыр жеңіс күні. Ұлы Отан соғысы ( ) Фашистік Германия 1941 жылы 22 маусымда соғыс жарияламастан, тұтқиылдан КСРО-ға шабуыл жасады. Кеңес Одағының.
Тақырыбы: Қазақтың қайраулы қылышы. ( , қазіргі Жамбыл обл., Жуалы ауд., Көлбастау аулы, , Алматы) - қазақ совет жазушысы жылдан.
9 мамыр жеңіс күні. Ұлы Отан соғысы ( ) Фашистік Германия 1941 жылы 22 маусымда соғыс жарияламастан, тұтқиылдан КСРО-ға шабуыл жасады. Кеңес Одағының.
Қарағанды қаласы ЖББ 74 ОМ Бауыржан Момышұлы «Ұшқан ұя» повесі Қазақ тілі мен әдебиет пән мұғалімі Ходжаев Сабит Антаевич
Сабақ тақырыбы: Ерлік көрсеткен ауылдастарымыз. Мақсаты: Оқушыларды Отан сүйіспеншілікке, патриотизмге тәрбиелеу, Отанды қорғауға, батыл да батыр ержүрек.
9 мамыр жеңіс күні Жас Дәурен өнер клубының ұйымдастыруымен.
9 мамыр жеңіс күні. Ұлы Отан соғысы ( ) Фашистік Германия 1941 жылы 22 маусымда соғыс жарияламастан, тұтқиылдан КСРО-ға шабуыл жасады. Кеңес Одағының.
Ыбырай Алтынсарин атындағы Дарынды балаларға арналған мектеп-интернаты Тақырыбы: Тексерген: А.Қ.Нұғыманов Орындаған: М.М.Жаупанова 11 «А» сынып оқушысы.
Орындаған: Сейтхан.А. Қабылдаған: Турсынгожин.Д..
1941 жылдың жазына қарай 1940 жылы 18 желтоқсанда Германия бұрын-соңды болып көрмеген қуатты елге айналды. Германияның бақылауындағы аймақтар 290 млн.
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университеті ПРЕЗЕНТАЦИЯ Шымкент 2017 ж.
жыл. Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында қайталау сабағы Сабақтың мақсаты: Қазақстандықтардың Ұлы Отан соғысына қатысуы, түрлі ұлт өкілдерінің.
Ұлы Отан Соғысы. Кіріспе 1941 жылдың 22 маусым айында фашистік Германия әскерлері Кенес Одағының шекарасына басып кірді. ¥лы Отан соғысына Қазакстан біртұтас.
1. « Сәлемдесу – ә дептіліктің б елгісі ». Т аныстыру. 2. « Сөз м әйегі – к өркем т іл ». М әнерлеп о қу. ( Ә р т оптан 3 о қушыдан ш ығып а йтады, о.
ГОРЫ Отбасы және балалық шағы Нұрсұлтан Назарбаев 1940 жылы 6 шілдеде Алматы облысының Қарасай ауданына қарасты Шамалған ауылында Әбіш пен Әлжанның отбасысында.
Бауыржан Момышұлы (24 желтоқсан маусым 1982) Кеңес одағының батыры, жазушы, Екінші дүниежүзілік соғыстың даңқты жауынгері, әскери қолбасшы,
Бауыржан Момышұлы (24 желтоқсан маусым 1982) Кеңес одағының батыры, жазушы, Екінші дүниежүзілік соғыстың даңқты жауынгері, әскери қолбасшы,
МЕНІҢ ҮЙІМ Сабақтың мақсаты: Отбасының адам өміріндегі маңыздылығын түсіндіру арқылы сүйіспеншілік құндылығының мәнін ашу. Сабақтың міндеттері: -оқушыларға.
Транксрипт:

Бауыржан Момышұлы (24 желтоқсан маусым 1982) Кеңес одағының батыры, жазушы, Екінші дүниежүзілік соғыстың даңқты жакынгері, әскери қолбасшы, стратег және тактик. Бауыржан Момышұлы 1910 жилдың 24 желтоқсанында Жамбыл облысының Жуалы ауданындағы Мыңбұлақ ауылында туған.Имаш бабасы 1911 жилы 92 жасында дүниеден өткен. Әкесі Момыш өз бетімен ескіше салат ашқан, кирил алфавитімен оқуды меңгерген сол кезеңдегі көзі қарақты адамдардың бірі болған. Ел арасында ағаш ұстасы және етікші, зергерлігімен танымал болатын. Имаш атласы қартайған кезінде барлық шаруашылықты Момыш ұлына табыстаған. Әжесінің есімі - Қызтумас, қартайған шағында ағайын-туыс "сары кемпір" деп атаған. Анасы Рәзия дүниеден арте өтіп, Бауыржан 3 жасынан бастап Қызтумас әжесінің қолында өседі. Батыс майданындағы 16 армияның 316 (1941 жилдың қарашасынан бастап 8-гвардиялық Қызылту атқыштар дивизиясы 1073 атқыштар полкінің (1941 жилдың қарашасынан 19 Гвардия полкі) және батальон командирі. Ұлы Отан соғысына генерал-майор И.В. Панфилов басқарған әйгілі дивизиясының құрамында 1941 жилдың қыркүйек айынан бастап қатысты. Батальон командирі нетінде аға лейтенант Бауыржан Момышұлы Мәскеу үшін шайқаста 207 нет ұрысқа қатысты жилдың қараша күндері вермахтың Мәскеу бағытында екінші мәрте жасаған жорығы кезінде аға лейтенант Момышұлы басқарған батальон дивизия дан қашықта, Матронино деревнясының жанында Волоколамск тасжолында асқан ерлікпен ұрыс жүргізді. Білікті комбаттың басшылығы арқасында 3 күн бойы фашистер шабуылын тойтарып, батальон үлкен шығынсыз, ұрысқа қабілетті жағдайда қоршаудан шығады

Әлия Нұрмұхамбетқызы Молдағұлова 1925 ж. 25 қазанда Ақтөбе облысы, Қобда ауданының Бұлақ ауылында Сарқұлов Нұрмұхаммед және Молдағұлова Маржанның отбасында дүниеге келкен. Бала кезінде анусынан айырылып (1933 ж.), кейіннен Алматыда ағасының қолында тұрған, ал 1935 ж. бастап Ленинград, Красногвардейский ауданы, Гурдин көшесіндегі 46-шы балалар үйінде тәрбиеленген. Санкт- Петербургтегі 9-орта мектебінде оқыды. Оқудағы озаттығы және үлгілі тәртібі үшін Әлия Қырымдағы Бүкілодақтық пионерлер лагері – Артекке жіберіледі. Артекте батырлар тақтасына Рубен Ибаррури, Тимур Фрунзе сияқты батырлармен қатар Әлия Молдағұлованың да сунеті енгізілген. Соғыс басталған соң балалар үйімен бірге Ярославль облысының Вятское село сына эвакуацияланған. Вятское орта мектебінен 7-сыныпты бітірісімен Рыбинск авиациялық техникумы на түседі, бірақ көп ұзамай (1942) ЖШҚӘ-ға (Жұмысшы-Шаруа Қызыл Әскері) майданға жіберу туралы өтініш жібереді.1943 ж. Снайперлер дайындау орталық әйелдер мектебін аяқтайды ж. бастап 54- ші арнайы атқыштар бригадасы 4-батальонының снайпері болған (22-ші әскер, 2-ші Балтық жағалауы фронты). Жау әскерінің 30- дан аса сарбаздары мен офицерлерінің көзін жойған ж.14 қаңтарда Псков облысының солтүстігіндегі Новосокольники ауданында қаза тапты.Әлия Нұрмұхамбетқызы Молдағұловаға 1944 ж. 4 маусымда Кеңес Одағы Батыры атағы берілді. Ленин орденімен марапатталды.Әлия Новосокольники ауданының Монаковаауылын да жерленген.

Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова --шин есімі Мәнсия. Анасы еркелетіп Моншағым дей бергене, Мәнсияның тілі келмей өзін Мәншүк деп кеткен.Мәншүктің өз әкесі - Жиенғали Мәметов. Бірақ Жиенғалидің інісі Ахмет Мәметовте бала болмаған соң, 1925 жилы Мәншүкті сол кісінің қолына берген.Ахмет Саратов қаласында оқып жүргендіктен, Мәншүкті өзімен бірге сол жаққа алып кетеді. Көп ұзамай аласапыран заман басталады да, Ахмет бірнеше жил ағасымен хабар алиса алмаз қалады. Кейін 1931 жилы Алматыға келкеннен соң, жилдың соңында бір-ақ естиді: ағасы Жиенғалидің аштықтан көз жұмған кен. Ахмет Мәметов - қазақтан шыққан алғашқы дәрігерлердің бірі, өзі Алашордашы, Бейімбет Майлин, Құдайберген Жұбановтармен жақын араласқан. Сондықтан да 1938 жилдың қаңтар айында ұсталып кетеді.Ахметтің әйелі Әмина Мәметова - Әбілқайыр ханның тұқымы. Атасы молда, әкесі елке сыйлы адам болған, өзі патша заманында әйелдер гимназиясында оқыған, Саратовта аспирантура бітірген, елке келкен соң әдебиет пәнінің мұғалімі болып, сол кездегі газеттерге сын и мақала жазып тұрған.Ұлы Отан соғысы басталған кезде Мәншүк Алматы медициналық институтыда оқып жүрді.1942 ж. тамызда ол өз еркімен Қызыл Армия қатарына алынып, 21-нші атқыштар дивизиясының құрамында ұрысқа қатысты.Аға сержант, пулеметші Мәншүк ұрыстарда өзінің мергендігімен және тобында батылдығымен көзге түсті. Невель қаласы үшін болған кескілескен шешуші ұрыста Мәншүк ақтық демі біткенше пулеметтен оқ боратып, қаһармандықпен қаза тапты

Талғат Жақыпбекұлы Бигелдинов (5 тамыз 1922, Ақмола облысы, Қорғалжын ауданы, Майбалық ауылы 9қараша, 2014, Алматы) Авиация генерал-майоры, Кеңес Одағының екі мәрте батыры,«Барыс» орденінің иегері жилы майданға аттанады. Осы өзі бір көргеннен қатты ұнатқан ұшақпен көк жүзінде 500 сағат болады. 305 нет әскери шабуылға шығып, жак ұясы – Берлинді алуға бірінші болып қатысады. Фашистер өздеріне аяусыз өлім оғын степкин Талғат мінген ұшақты «Қара нажал» деп атаған. 23 жасында Кеңес Одағының екі мәрте батыры атағын иеленіп, соғыста небір көзсіз ерлік көрсеткен қыран қазақ қан майдана аман-песен оралады. Соғыстан соң әскери әуе академия сын аяқтайды. Қазақстанның әскери-әуе күштерінде түрлі басқару қызметінде болады.1956 жилы денсаулығына байланысты демалысқа шығады.1957 жилдан 1970 жилға дейін азаматтық авиацияны басқарып, Алматы, Ақмола, Арқалық, Қызылорда, Қарағанды, Тараз сынды көптеген қалаларда аэропорт салу ісіне өлшеусіз үлес қосады.1968 жилы Мәскеу инженерлік-құрылыс институты бітіріп, мемлекеттік құрылыс саласында да қызмет атқарып, әсіресе, Алматыдағы небір тамаша зәулім ғимараттардың бой көтеруіне атсалисады. КСРО Жоғарғы Кеңесінің үш мәрте депутаты болып сайланады. Марапаттары: Ленин ордені 2 Қызыл Ту ордені Александр Невский ордені I-ші дәрежелі Ұлы Отан соғысы ордені II-ші дәрежелі Ұлы Отан соғысы ордені Алтын Жұлдыз ордені

Қошқарбаев Рақымжан ( жж.) – Берлиндегі Рейхстагқа жеңіс туын тіккен қазақ азаматы, Халық қаһарманы (1999). Рақымжан Қошқарбаев Ақмола облысының Астанаға жақын орналасқан Тайтөбе ауылының маңындағы қыстақта дүниеге келді. Ол ата-анусынан арте айырылды: 4 жасында анусы дүниеден өтті, ал әкесі бокса, жалған саяси жаламен сотталып, ГУЛАГ лагерьлерінде балды. Рақымжан Тайтөбе балалар үйінде тәрбиеленді. 7 жилдық мектепті бітірген соң, осы арадан Балқаш қаласындағы фабрика-зауыт училищесіне (ФЗУ) жіберілді. 942 ж. әскерге алынып, 1944 ж. Фрунзедегі (Бішкек) жаяу әскер училищесін бітірген.1944 ж. қазан айынан бастап I Белорусь майданындағы 150- Идрицк атқыштар дивизиясы құрамында взвод басқарып, Польша және Германия жерлеріндегі ұрыстарға қатынасты.Лейтенант Қошқарбаев Берлин операциясы кезінде асқан ерлік көрсетті. 30-сәуірде ол жакынгер Григорий Булатов екеуі Кеңес әскерлері арасынан Рейхстагқа алдымен жетіп, жеңіс туын тікті. Соғыстан кейінгі жилдары Эльба бойындағы кеңестік оккупациялық әскер бөлімінде қызмет атқарды.1947 – 67 ж. Ақмола облыстық атқару комитетінде нұсқаушы, Қазақ КСР Министрлер Кеңесі жанындағы қоныс аударушылар жөніндегі бас басқармада инспектор,1967 жилдан «Алматы» қонақ үйінің директоры балды. Қызыл Ту, 1-дәрежелі Отан соғысы ордендерімен, көптеген медальдармен марапатталған.1988 ж. 10 тамызда Алматы қаласында қайтыс балды.Рақымжан Қошқарбаев кешесіндегі С. Ғылмани атындағы мешіт.Рақымжан Қошқарбаевтың Ұлы Отан соғысында алғашқылардың бірі болып, Берлинде Рейхстагтың үстіне қызыл труды тікті.

Тоқтаров Төлеген ( , Шығыс Қазақстан облысы Ұлан ауданы Қарақұдық ауылында труды , Ресей, Мәскеу облысы Бородино ауылы -2-дүниежүзүлік соғысқа қатысушы, қатардағы гвардия жакынгері.Соғыс қарсаңында Риддер қаласы маңындағы қорғасын зауытында жұмысшы балды. Кеңес әскері қатарына 1941 жилдың желтоқсанында шақырылып, Калинин майданы 3-екпінді армия 8-гвардиялық атқыштар дивизиясы 1075-полкі құрамында Ұлы Отан соғысына қатысқан. Дивизияның «Отан үшін» газеті ержүрек автоматшиның бір тәулік ішінде жакдың 150-ден астам әскері мен офицерін жойғаны туралы жажды. Батыл да бекхем қимылдайтын Төлеген жакынгерлерді сан нет жакға бастап шыққан жилы 5 ақпанда Т.Нагаткино ауылына алдыңғылардың қатарында кіре отырып, жакдың 7 әскерін жойып, екеуін тұтқындады жилы 9 ақпанда Бородино ауылы үшін болған кескілескен ұрыста рота жакынгерлері жакдың қарсы шабуылынан бас көтермей әрі дұшпан мен ротаның ара қашықтығы 100 м қалған да ол қасындағы 4 жакынгермен алға ұмтылып, ротаны шабуылға баста ты. Жау кейін шегінді. Қаһармандығы мен батылдығы үшін Тоқтаровқа қаза тапқаннан кейін КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен Кеңес Одағының Батыры атағы берілді ( ). Ол туралы композитор Р.Елебаев «Жас қазақ» ән-реквиемін (1942), ақын Н.Баймұратов «Ер Толеген» (1945) дастанын жажды. Риддер полиметалл комбинатының аумағында батырға ескерткіш орнатылып, Төлеген оқыған 10 мектепке оның есімі берілген. Өскемен, Риддер, Алматы қалаларының бір көшесі Төлеген есімімен аталады. Ленин орденімен, бірнеше медальдармен марапатталған.

Хиуаз Қайырқызы Доспанова (15 мамыр 1922 жил,Ганюшкин,Гурьев облысы 21 мамыр 2008,Алматы)Екінші дүниежүзілік соғысының қазақтан шыққан жалғыз әйел-ұшқышы, жакынгер,батыр,Қазақстан Республикасының Халық қаһарманы. Хиуаз Қайырқызы Доспанова 1922 жилы мамырдың 15 Ганюшкин ауылында (қазір Атырау облысы) дүниеге келкен. Әкесi Қайыр балықшы, анусы Меруертмұғалiм болып еңбек еткен.Ұшқыштық өмір жолын Оралдың аэроклубында бастап, кейін әйгілі ұшқыш Марина Раскова басқарған 46-гвардиялық полкінің құрамында 300-ден астам әуе шайқастарына қатысқан Хиуаз Доспанова сол кездің өзінде теңдессіз ерлігі үшін «қанатты қыз» атанған еді.Әлия, Мәншүк, Хиуаз... Олардың есімдерін тек Қазақстан ғана емес, кезіндегі КСРО халықтары да жақсы біледі. Соғыстан кейін лауазымды қызметтер атқарған Хиуаз Доспановаға Елбасының Жарлығымен Халық қаһарманы атағы берілген болатын.2008 жилы мамырдың 21 Алматы қаласында 86 жасында дүниеден езды.

Сұлтан Біржанұлы Баймағамбетов (1920, Қостанай облысы Әулиекөл ауданы Қояндыағаш ауылы , Ленинград облысы Киров ауданы Синявинопоселке) Кеңес Одағының Батыры.1940 жилы әскер қатарына алынып, 1941 жилдың маусым айынан бастап Ұлы Отан соғысына қатынасты. Алдымен мергендер ротасында, кейіннен пулеметшілер бөлімшесінде қызмет етті. Ленинград (қазіргі Санкт-Петербург) түбіндегі ұрыстарда 50-ден астам дұшпанның көзін жойды. 4 нет жараланған жилғы шілдедегі Ленинградты Үлкен жермен байланыстырып тұрған қылтаны кеңейту үшін жүргізілген ұрыстарда Баймағамбетов Ленинград майданының 67-армиясы 43- атқыштар дивизиясына қарасты 147-атқыштар полкінде пулемет бөлімшесінің командирі балды жилы 25 шілде күні болған шайқаста жак дзотын кеудесімен жакып, ерлікпен қаза тапты. КСРО Жоғары Кеңесі Президиумының шешімімен Баймағамбетовке Кеңес Одағының БатырЫ атағы берілді ( ).Қостанай қаласы мен Әулиекөл кентіндегі поселкесіндегі екі көшеге Баймағамбетов есімі берілді.Қояндыағаш ауданында ескерткіш орнатылған