AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI GƏNCLƏR VƏ İDMAN NAZİRLİYİ «İDEYA VAR!» GƏNCLƏRİN I ÜMUMRESPUBLİKA ELMİ-YARADICILIQ MÜSABİQƏSİ

Nominasiya : Ekologiya və sağlam həyat tərzi

İLBİZLƏR-ZƏRƏRVERİCİLƏR

İLBİZLƏR-FƏRDİ TƏSƏRRÜDATIN QƏNİMİ

İLBİZ-KOSMETOLOQ

İLBİZ-AVROPANIN QİDASI-DELİKATES

İLBİZ KONSERVİ

Çanaqlı ilbizlər isə daha çox ağaclara və meyvələrə ziyan vurur.Ağaclara daraşan belə ilbizlər kiçik ağacların inkişafına mane olaraq hətta onların quruyub məhv olmalarına səbəb olur.

İLBİZLƏR HƏR YERDƏ !

İLBİZİN DOSTLUĞU

İLBİZLƏRİN ÜƏNİMİ-CƏNAB QURBAĞA

TƏTBİQİ VƏ FAYDALILIĞI Harada tətbiq edilə bilər: Bütün fərdi və kollektiv təsərrüfatlarda Kimlər faydalana bilər: Fərdi təsərrüfatı olan vətəndaşlar, əkinçilik və bağçılığla məşğul olan fermerlər

ÇILPAQ İLBİZLƏR Çılpaq ilbizlər-bir çox rayonlarda, xüsusən şimal-qərb zonasında geniş yayılmışdır. Onlar rütubətli və gilli torpaqları çox sevir. Çoxlu yağmurlar olan illərdə tez çoxalır. Bu ziyanverici kələmi, yerkökünü, cəfərini, şalğamı, kartofu, bibəri, badımcanı, xiyarı, paxlanı, lobyanı, noxudu, çuğun- duru, şüyüdü və digər bitkiləri zədələyir. İlbizlər gecələr çıxır, gündüzlər torpaq komalarının altında, bitkilərdə, kələm yarpaqları arasında gizlənir.

Faunanın maraqlı canlılarından biri də ilbizlərdir.Saysız-hesabsız növ müxtəifliyinə malik olan bu canlıların bir çox növləri ziyanvericilər kimi tanınsalar da,bir sıra növlərindən bəzi ölkəkərdə qida məhsulu, kosmetik vasitə kimi istifadə olunur. Respublikamızda bu ilbizlərin əsasən çılpaq və qlaflı növlərinə rast gəlinir.

İLBİZLƏR PROBLEMİ Aktuallığı : İlbizlərin təbiətə vurduğu ziyan bu problemi aktuallaşdırır. Hansı problemin həllinə cavab verir : Təbiətin düşməni olan ilbizlərlə mübarizə probleminin həllinə, ilbizlərdən biznes predmeti kimi faydalanmağı etiva edir.

NƏTİCƏLƏR 1.Araşdırmalarımızdan belə qənaətə gəldik ki, respublikamızın bir sıra ərazilərində geniş yayılmış ilbizlər ziyanvericidir və mütləq müxtəlif yollarla məhv edilməlidir. 2.İlbizləri məhv etməyin təhlükəsiz və intensiv yolu ərazidə qurbağaları artırmaq,faner parçalarından istifadə etməkdir. 3.Əhali arasında bununla bağlı maarifləndirmə işləri aparılmalı, ilbizlərə qarşı mübarizə üsul və vasitələri təbliğ olunmalıdır. 4.İlbizlərdən yemçilikdə istifadəyə xüsusi önəm verilməlidir. 5.İlbizlərin çanaqlarını toplayıb suvenirlər düzəltmək olar.

HƏDƏFLƏRİMİZ 1.İlbizlər və ətraf mühit, onların təbiətə vurduğu ziyan 2.İlbizlər kosmetoloqların yaxın dostudur. 3.İlbizlər qida və müalicə vasitəsi kimi. İşimizdə müxtəlif metodlardan yararlanmışıq.

MƏQSƏD VƏ İDEYA 1.İlbizlərin təbiətdəki rolunu araşdırmaq, yaşadığımız ərazidə onların təbiətə, kənd təsərrüfatına vurduğu ziyana aydınlıq gətirmək; 2.İlbizlərin insanlar üçün faydalılıq əmsalı; ilbizlər qida məhsulu və kosmetik vasitə kimi. 3.Təbiətə ziyan vuran ilbizlərə qarşı mübarizə üsulları üzrə təkliflər hazırlamaq.

AZƏRBAYCANDA İLBİZLƏR Yer üzündə ilbizlərin çox müxtəlif növləri var, onlar həm quruda, həm də suda yaşayırlar.Onların növ müxtəlifliyi həddən artıq çox olsa da ərazilərimizdə onların əsasən iki növünə təsadüf edilir; çılpaq ilbizlər, çanaqlı ilbizlər.Müşahidə və tədqiqatlarımızdan məlum oldu ki, ərazilərimizdə geniş yayılmış bu ilbizlər, xüsusən də çılpaq ilbizlər ziyanverici kimi tanınıb.

İLBİZLƏRLƏ MÜBARİZƏ Mübarizə üsulu 1.Kimyəvi üsul 2.Fiziki üsul 3.Təbii üsul Mübarizə vasitəsi l1.kimyəvi maddələr:mis kuporosu, kül, xlorlu əhəng,sönmüş əhəng,kalium və kalsium duzları və s. 2.İlbizləri toplamaq üçün faner lövhə- ciklər,şam, yaxud akasiya iynələri. 3.qurbağalar

DİQQƏTİNİZƏ GÖRƏ SAĞ OLUN ! Müəllif : ƏSƏDULLAYEVA AİŞƏ XANƏLİ qızı Şirvan Ş. S.Hüseynov adına 1li tam orta məktəbin X L sinif şagirdi