Испания

ИСПАНИЯ ТУРАЛЫ М Ә ЛІМЕТ Испания Еуропаны ң О ң т ү стік-батысында орналас қ ан мемлекет.Пиреней т ү бегіні ң к ө п б ө лігін ж ә не Жерорта те ң ізіндегі Балеар, Питиус аралдары мен Атлант м ұ хитында ғ ы Канар аралдарын иеленеді. Жер к ө лемі 505,9 мы ң км 2.

Испания ғ а, сондай-а қ, Солт ү стік Африка жа ғ алауларында ғ ы Сеут ж ә не Мелилья қ алалары мен олар ғ а жа қ ын жат қ ан Велесде-ла-Гомера, Алусемас, Чафаринас аралдары да қ арайды. Хал қ ы 46,1 млн. (2011). Негізінен,испандар католондар (5 млн-нан астам), галисилер (3 млн.), баскилер (2 млн-нан астам), т.б. Қ ала хал қ ы 76,79%. Ресми тілі –испан тілі.

ТАРИХЫ Испания жерінде ежелгі адамдар палеолит д ә уірінде- а қ (б.з.б. 10-мы ң жылды ққ а дейін) тіршілік ете баста ғ ан. И. жерінде құ рыл ғ ан е ң ежелгі мемлекет – Тартесс (б.з.б. 1 мы ң жылды қ ты ң бас кезінде бол ғ ан). Ел территориясына б.з.б. 7 ғ асырда финикиялы қ тар мен гректер келіп қ оныстана бастады.

Б.з.б. 5 – 3 ғ асырларда Пиреней ар қ ылы кельттер келді. Б.з.б. 3 ғ асырды ң ая ғ ында Испания жеріні ң к ө пшілігі Карфаген мемлекетіне ба ғ ынды. Б.з.б. 2 ғ асырда Карфагенді Рим империясы ы ғ ыстырып, б.з.б. 21 – 19 жылы қ азіргі Испания аума ғ ын т ү гелімен ба ғ ындырды. Рим империясы ү стемдігі кезінде елде испан-рим а қ с ү йектері пайда болды. Кейін Испания ғ а вандалдар, аландар, свевтер басып кіріп, Солт ү стік-батыста Свев корольдігі құ рылды.

МЕМЛЕКЕТТІК ҚҰ РЫЛЫМЫ Испанияны ң мемлекеттік құ рылымы - конституциялы қ монархия. Мемлекет басшысы король. Қ азіргі кездегі монарх Филипп VI. За ң қ абылдайтын орган Испанияны ң генералды кортестері: Депутаттар конгресі мен Сенат. Сенат 259 жергілікті сайлан ғ ан депутаттан құ рал ғ ан. Депутаттарды ң қ ызмет ету мерзімі - 4 жыл.

ЭКОНОМИКАСЫ Ө нерк ә сіпті ң к ө лемі жа ғ ынан Испандар Батыс Еуропада 5-орын, д ү ние ж ү зі бойынша 8-орын алады. Елде машина, кеме жасау, ұ ша қ шы ғ ару, электртехникасы, химия, то қ ыма ө ндірістері жа қ сы дамы ғ ан. Со ңғ ы жылдары тау-кен ө ндірісі жыл сайын кеміп, оны ң орнына электронды жабды қ тар ө ндірісі дамуда. Ел экономикасында мемл. секторды ң ү лесі – 30%. Ел пайдалы қ азбалар ғ а бай, біра қ 100-ден аса қ азбаларды ң тек 16-сы ғ ана ө ндіріледі.

Ө НЕРІ Испания жеріндегі е ң к ө не ескерткіштер палеолит д ә уірінен са қ тал ғ ан. Неолит д ә уірінен қ ыш ыдыстар, иберлерден тас қ амалдарды ң қ алды ғ ы мен ө рнектелген құ мыралар са қ тал ғ ан. Рим империясы ү стемдігінен қ ал ғ ан театрлар мен ғ ибадатханаларды ң орны кездеседі. Мавритан ө неріні ң ү лгісімен салын ғ ан құ рылыстар да бар (Кордовада ғ ы мешіт, 10 ғ асырды ң ая ғ ы). Испаня ө неріні ң дербес қ алыптасуы 8 – 9 ғ асырлардан басталады.

Е Ң ІРІ Қ АЛАЛАР Испанияда хал қ ы саны 1 миллионнан асатан 2 қ аласы бар олар: Мадрид Барселона Валенсия

ТІЛДЕР Тілі Елді ң мемлекеттік тілі- испан(кастиль н ұ с қ асы). Біра қ та жеке айма қ тарда кастиль тілімен қ атар ресми тілдер ретінде ж ә не қ арым қ атынаста каталон, баск(эускера), галисий ж ә не валенсий тілдері қ олданылады

Испан тілі ресми; spoken all over the country Катал ан тілі, ресми Баск тілі, ресми Галиси я тілі, ресми Aranese, ресми (Окситан тіліні ң диалекті) Астурия тілі and Леон тілі, таныл ғ ан Араг он тілі, таныл ғ ан Эктр амадур тілі, ресми емес Фала тілі, ресми емес башпай тілі, ресми емес хауинай тілі, ресми емес

Назарлары ң ыз ғ а рахмет!!!