Орындаған : Молдагалиев О. Ж Орындаған : Молдагалиев О. Ж Қабылдаған : Нурмуханбетова А. А Қабылдаған : Нурмуханбетова А. А Группа : СТ -307 Группа : СТ -307 Алматы 2013 ж Жалпы иммунология кафедрасы
ЖОСПАР : 1.Кіріспе : Иммунитет. Жергілікті иммунитет. 2. Негізгі бөлім : А. М. Безредконың жергілікті иммунитет туралы тұжырымдамалары.. Кілегейлі қабықпен ассоцияланған лимфоидты тіндер., Мукозды ассоцияланған лимфоидный тіндер. 3.Қорытынды : Фарингит лимфоидный тіндердің қабыну процессі ретінде ; Иммунитеттің адам организміндегі рөлі мен маңыздылығы.
Иммунитет ( латынша «immunitas» – бір нәрседен құтылу, босау ) – қабылдамау, қарсы тұру, ағзаның қорғану қабілеті. Иммунитет – жұқпалы аурулар мен бөгде деньги қарсы тұру. Иммунитеттің негізін салған ғалым – И. И. Мечников. Ағзаны жұқпалы індеттен қорғау тек фагоцитті жасушаларға ( лейкоциттер ) ғана байланысты емс. Негізгі иммунитет құруға жауаптылар – ол иммунды жүйенің жоғары арнайылықты жасушалары - лимфоцит тер.
1919 жилы А.М.Безредко иммунитет жүйесінін құрылысына сәйкес жергілікті иммунитет түрін бөліп шығарып, оның концепция сын ұсынды. Иммунитеттің жалпы түрімен салыстырғанда жергілікті иммунитет экзогендік антигендермен кздесуге кең мүмкіндігі бар. Жергілікті иммунитет қоршаған орта факторларымен тікелей түйісетін тері мен шырышты қабықтың аймағында құрылады. Жергілікті иммунитеттің негізгі атқаратын ролі – тін аймағында жергілікті, ықшамды иммунитетті қамтамасыз ету. Сонымен қатар жергілікті иммунитеттің факторлары шырышты қабықтың кілгейімен ағзадан тыс терінің бетіне шығып (жайылып) өзінің пайдалы әсерін тигізеді.
Жергілікті иммунитет -организм т ұрақтылығын сақта п т ұратын, әсіресе ішкі ортаның тұрақтылығын қамтамасыз етеді, бөтен биологиялық антигендердің енуінен сақтайды. Осыдан бірнеше жил б ұрын жергілікті иммунитеттің факторы болып антидене деп саналды. Антидене барлық сыртқы секреция бездерінде : жас, сілекей, ппортал ы қ құлақтың сұйықтығы мен сүтте кездеседі. Жергілікті иммунитет организдмді ауру тудыратын микробтардың енуінен сақтайды және залалсыздандырады. Адам мен жануарларда автономды қызмет атқарады. Жергілікті иммунитет -организм т ұрақтылығын сақта п т ұратын, әсіресе ішкі ортаның тұрақтылығын қамтамасыз етеді, бөтен биологиялық антигендердің енуінен сақтайды. Осыдан бірнеше жил б ұрын жергілікті иммунитеттің факторы болып антидене деп саналды. Антидене барлық сыртқы секреция бездерінде : жас, сілекей, ппортал ы қ құлақтың сұйықтығы мен сүтте кездеседі. Жергілікті иммунитет организдмді ауру тудыратын микробтардың енуінен сақтайды және залалсыздандырады. Адам мен жануарларда автономды қызмет атқарады.
Жергілікті иммунитеттің тұрақты болуын фагоциттер қамтамасыз етеді, оның негізгі қызметіне : 1. Өлі және зақымданған жасушалардың элиминациясы ; 2. Биологиялық белсенді заттардың секрециясы ; 3. Патогендерден ( бактерия, вирус, паразиттер ) қорғау.
Жергілікті иммунитеттің 2 түрін ажыратады : а ) Табиғи жергілікті иммунитет антимикробтық заттардың барьерлік құрамымен жүзеге осады. Оның өзін екі топқа бөледі : 1) түрлік ; 2) жекелік ; б ) Жасанды жергілікті иммунитетті агенттің популяцияға ұшыраған жасушасының резистенттілігімен, секреторлық IgA мен, сенсибилизирленген лимфациттермен қамтамасыз етеді. Екіге бөлінеді : 1) активті ; 2) пассивті. Жергілікті иммунитеттің 2 түрін ажыратады : а ) Табиғи жергілікті иммунитет антимикробтық заттардың барьерлік құрамымен жүзеге осады. Оның өзін екі топқа бөледі : 1) түрлік ; 2) жекелік ; б ) Жасанды жергілікті иммунитетті агенттің популяцияға ұшыраған жасушасының резистенттілігімен, секреторлық IgA мен, сенсибилизирленген лимфациттермен қамтамасыз етеді. Екіге бөлінеді : 1) активті ; 2) пассивті.
Жергілікті иммунитеттің бұзылыстарына алып келетін негізгі себе птер : - дұрыс тамақтанбау ; - экологиялық факторлар ; - стресс ; - гиповитаминоз ; - ішек ауруларының инфекциясы ; - антибиотиктер ; - ОРВИ ; - созылмалы соматикалық аурулар ; - жүйке жүйесінің аурулары.
Жергілікті иммунитеттің қалыпты жағдайдан ауытқуын мынадай жағдайларда байқауға болады : - арте жастағы балаларда иммунитеттің қалыптасу кезінде ; - диарея жағдайында ; - рецидивтік жіті ішек инфекцияларында ; - тағамдық аллергияның созылмалы түрінде ; - Кондидоз әсіресе науқастарда, антибактериальді дәрілік заттар қабылдамаған жағдайда.
Иммунитетті иммунды қ жүйелер құрайды. Иммунды қ жүйе адам а ғзасында негізінен қорғаныштық қызмет атқарады. Иммундық жүйеде ппорталық және шеткі мүшелер болады. Орталық мүшелеріне – сүйек кемігінде болатын кемік майи және айырша без ( тимус ) жатады Иммунитетті иммунды қ жүйелер құрайды. Иммунды қ жүйе адам а ғзасында негізінен қорғаныштық қызмет атқарады. Иммундық жүйеде ппорталық және шеткі мүшелер болады. Орталық мүшелеріне – сүйек кемігінде болатын кемік майи және айырша без ( тимус ) жатады
Иммунды қ мүшелер ағзаның ішкі ортасын ы ң тұрақтылығын және генетикалық тұтастығын қамтамасыз етеді. Иммундық мүшелерде түзілген лимфоцит жасушаларының ағза үшін маңызы өте зорь. Лимфоцит жасушаларын атқаратын қызметіне байланысты 2 топқа бөледі. Олардың біріншісі Т - лимфоцит тер, екіншісі – В - лимфоцит тер деп аталады. Лимфоциттерді ң бұл екі чтобы да негізінен кемік майинда түзіледі. Т - лимфоцит тер айырша безде, В - лимфоцит тер лимфа ұлпаларында толық жетіліп, лимфа арқылы тара лады. Олар ағзада иммунитеттің қалыптасуын қамтамасыз етеді.
Лимфоидты тіндер сонымен қоса кілегейлі қабықпен, өкпемен, терімен тығыз байланысты. Лимфоидты тін-кілегейлі қабақтың астында орналасқан. Бұған аппендикс, лимфоидты сақина, ішектін лимфоидты фолликула лары, аденоидтар сүйек кемігі, тимус, көкбауыр және т. б. жатады.Ішекте лимфоидты тініні ң жиналуы –пейер табақшасы. Лимфоидты тін ( анат.lymha лат. – таза су, ылғал + грек.-eides ұқсас ) лимфоцит тер мен макрофагтардың комплексы, клеткалық ретикулярлық строма да орналасқан, функциялық паренхималық лимфоидты ағзаны құрайды..
Қорыта келгенде жергілікті иммунитет адам организминдегі өзекті маселелерді, иммунды тапшылык жағдайлардың алдын алу барысында қолданылады. Қазиргі уақытта кез келген ауруға иммундык жүйе сосны жергілікті иммунитет қалыптосады, барімізге мәлім. иммунитет адамдар инфекциялық аурулардан қорғану, инфекция дан қорғану барысында қатаң өмірлік қажеттілік жағдайында туындаган.
Пайдаланылған әдебиеттер : 1. Жалпы иммунология.. Шортанбаев Ә. Ә., Кожанова С. В., Алматы 2008 ж. 2.Иммунитет, аллергия, кортикостероид тар., Беклемишев Н. Д., Сатыбалдиева Ж. А., Алматы 1998 ж. 3.Иммунология., Хаитов Р. М., Игнатьева Г. А. Сидорович И. Г. Учебник. – М.: Медицина, Интернет :