Та қ рыбы: Орталы қ Қ аза қ станы ң шаруашылы қ географиясы
Орталық Қазақстанда өнеркәсіп салаларынан тас көмір, мыс өндіру, қорғасын-мырыш, сирек моталдар, химия- моталлургия, қара моталлургия жақсы дамыған. Аудан республикадағы ауры өнеркәсібі босым дамыған аймақ. Қара моталлургия, кен өндіру, отын өнеркәсібі, машина жасау және химия өнеркәсібі ауданның маманданған салалары.
Қарағанды көмір арабы Қазақстаның маңызды отын базасы болып табылады. Қарағанды көмірі шахталық әдіспен алынады. Онда 60 шахта, 2 ірі көмір арабы ашық әдіспен жұмыс істейді.
Ауданда қара моталлугрияның дамуы Қазақстаның кокс көмірі мен Атасу, Торғай, Соколов-Сарыбай, Аят, Лисаков, Қашар темір кен орындарының игеруілуімен қатар жүзеге суда.
Химия өнеркәсібі – синтотикалық каучук (Теміртау), күкірт қышқылы (Балқаш), резина, техникалық бұйымдар (Саран), азот қышқылдарын шығарады. Тамақ өнеркәсібінен ауданда Қарағанды от, ұн, кондитер комбинаторы, шарап, ликер-арақ, коньяк, сыра зауыттары, Балқаш балық зауыты бар. Жеңіл өнеркәсіп салтында Қарағанды аяқкиім фабрикасы, трикотаж, тігін, жиһаз бұйымдары, шұлық бұйымдарын шығаратын кәсіпорындар жұмыс істейді. Мал шаруашылығы Жотекші салаты – қой шаруашылығы. Етті-смайлы еділбай қойы, отті-сүтті ірі қара мал мен жылқы өсіруге қолайлы. Егін шаруашылығы Басты мақсаты – ддджаздық бидай өсіру, мал шаруашылығын жемшөппен қамтамасыз оту. Ауданда жүгері, күнбағыс, картоп егіледі
Ауыл шаруашылығының салаларын дамытуға ауданның солтүстік бөлігі қолайлы.
Көлік кешені Аудан аумағы үлкен болғандықтан, елді-мекендер бір-бірінен шалғай орналасқан. Сондықтан бұл аудан үшін автомобиль жолының да маңызы зорь. Олардың ішінде ең маңыздылары: Қарағанды-Теміртау, Қарағанды-Балқаш- Алматы. Сонымен бірге Орталық Қазақстан үшін еліміздің басқа экономикалық аудандарымен байланыстыратын теміржолдың да рөлі ерекше. Орталық Қазақстан аумағын бойлық бағытта 1205 км-ге созылған Потропавлдан Қарағанды арқылы Балқашқа қарай трансконтиненттік теміржол кесіп өтеді.
Қорыта кале, жалпы алғанда Орталық Қазақстан суда- экономикалық қарым-қатынас жасауға қолайлы, республикамыздың ауры өнеркәсіп салаларын жақсы дамытуға ресурсы жоткілікті индустриалды аудан. Қорыта кале, жалпы алғанда Орталық Қазақстан суда- экономикалық қарым-қатынас жасауға қолайлы, республикамыздың ауры өнеркәсіп салаларын жақсы дамытуға ресурсы жоткілікті индустриалды аудан.
Сәйкестік тесті 1. Облыстарды өз орталықтарымен біріктіріп ддджаз А. Жамбыл А. Орал B. Алматы В. Қарағанды C. Батыс Қазақстан С. Талдықорған D. Шығыс Қазақстан D. Өскемен E. Қарағанды Е. Тараз 2. Экономикалық аудандардың көлемі бойынша алтын орнын көрсотіңіз А. Батыс Қазақстан А. III В. Солтүстік Қазақстан В. II С. Шығыс Қазақстан С. IV D. Орталық Қазақстан D. I Е. Оңтүстік Қазақстан Е. V 3. Экономикалық аудандарды аудандарда орналасқан қорықтарымен біріктіріп ддджаз А. Батыс Қазақстан А. Ақсу Жабағылы В. Солтүстік Қазақстан В. Үстірт С. Шығыс Қазақстан С.Марқакөл D. Орталық Қазақстан D. Наурызым Е.Оңтүстік Қазақстан Е. Қарқаралы ұлттық саябағы
4. Экономикалық аудандарды мамнданған салтын көрсотіңіз А. Батыс Қазақстан А. қара моталлургия В. Солтүстік Қазақстан В. АӨК, темір кені, қоңыр көмір С. Шығыс Қазақстан С. мұнай-газ D. Орталық Қазақстан D. АӨК, түсті моталлургия, химия Е. Оңтүстік Қазақстан Е. энергичны көп қажот ототін түсті моталлургия 5. Аудандарды ерекшеліктеріне қарай біріктіріп ддджаз А. Батыс Қазақстан А. Қазақтың ұсақ шоқысын түгелдей қамтиды В. Солтүстік Қазақстан В. Орманның 40 %-ы осы ауданда С. Шығыс Қазақстан С. Халқының босым бөлігі - қазақтар D. Орталық Қазақстан D. жауын-шашын мол түседі Е.Оңтүстік Қазақстан Е. халқы ең тығыз орналасқан
Адасқан объектілер Ақтөбе пластмасса зауыты Шымкент зауыты синтотикалық каучук Ақтау ферроқорытпа зауыты Теміртау полиэтилен зауыты Атырау цемент зауыты
1. Марал шаруашылығымен айналысатын аудан? 2.Қалалар мен қала халқының санының өсуін не деп атаймыз? 3.Қазақстан үшін көліктің ең басты түрі? 4. Алматы қаласында орналасқан Қазақстандағы ең ірі кондитер комбинаты? 5.Сарқылмайтын табиғат ресурсы? 6.Елімізде цемент зауыты қай қалада орналасқан? 7.Бұл ел технологиясы дамыған Еуропа мен табиғат ресурстарына бай Азияны жалғастыратын көпір болып табылады. о Р Т А л Ы Қ Сөзжұмбақ
Семантикалық карта Кен орындары Тас көмір Темір Марганец Мыс Полимоталл Жезқазған Қаражал Қоңырат Жезді Қарағанды Кентөбе Саяқ Жәйрем Балбырауын Қызылеспе
Географиялық диктант. Қара моталлургияның шикізаты ______. Қарағанды көмір арабының қоры- ___________. Қазақстан дүние жүзінде ____________ I орын аллоды. Қарағанды көмірі _______________ әдіспен алынады. Орталық Қазақстан аумағы - ______________. Орталық Қазақстан халқының саны -_______. Қарағанды көмір қабатының қалыңдығы - _________. Мыс кенінің мол қорын ____________ашты. Қара моталлургияға қажотті шикізаттың бірі - _______. Қарағанды көмір кенін______ салтында пайдаланады.