Ulug aql egalari oz oldilariga maqsad qoyadilar, qolgan odamlar oz istaklari orqasidan ergashadilar. U. IRVING Agar intilish sof kongildan chiqsa, harqalay, chalaroq qolib, aniq nishonga tegmasa ham juda katta foyda keltirishi mumkin. I. S. TURGENEV
Foydalanilgan adabiyotlar 1. Хомченко Г.П., Хомченко И.Г. Кимё. 2. Abdusamatov, R. Mirzayev, R. Ziyayev ORGANIK KIMYO 3. M.M.Abdulxayeva KIMYO kutubxonasi 5. kutubxonasi
Alkinlar xaqida ma`lumot Alkinlar – molekulasida uchbog (CC) saqlagan uglevodorodlar. Alkinlar umumiy formulasi: С n Н 2n - 2
Gibridlanish turi – sp Bog` turi – kovalent qutbli Bog`lar – 1δ va 2 π
Uchbog`ning hosil bo`lishi
C 2 H 2 etin (asetilen) C 3 H 4 propin C 4 H 6 butin C 5 H 8 penin C 6 H 10 geksin C 7 H 12 geptin
1. Uglerod skeleti izomeriyasi СН С СН 2 СН 2 СН 3 penin -1 СН С СН СН 3 СН 3 3-metilbutin-1
2. Uchbog` holat izomeriyasi СН С СН 2 СН 2 СН 3 pentin-1 СН 3 С С СН 2 СН 3 pentin-2
3. Sinflararo izomeriya СН С –СН 2 –СН 3 СН 2 =СН–СН=СН 2 butin-1 butadiyen-1,3 СН С СН 2 СН 2 СН 3 pentin-1 СН 2 =СН–СН=СН – СН 3 pentadiyen-1,3
1. XIX asrning boshida asetilen uglerodni volt yoyi orqali vodorod o tkazib olingan. 2C + H 2 CH CH 2. Metan yuqori temperaturada krekinglab olinadi. 2CH 4 CH CH + 3H C
Alkinlarning birinchi uch vakili gaz, C 5 dan C 16 gacha suyuqlik, qolgan yuqori vakillari qattiq moddalardir. 1. Vodorod va galoidlarning birikishi. 2. Suvning birikishi. Rus olimi M. G. Kucherov asetilenga, suv ta`sir ettirib sirka aldegid hosil bolishini kashf etdi. sirka aldegid
3. Polimerlanish reaksiyasi. Ikki molekula asetilen NH 4 Cl va CuCl 2 ishtirokida dimerlanib vinilasetilen hosil qiladi. N. D. Zelinskiy bilan B. A. Kazanskiy yuqori temperatura va aktivlangan komir ishtirokida uch molekula asetilendan benzol hosil qilgan. С, 600 С 3НC CH С 6 H 6 benzol vinilasetilen
4. O rin olish reaksiyasi. Molekuladagi uchbog yonidagi vodorod atomlari metallar bilan oson o rin almashinib, metall asetilenidlarni hosil qiladi. Hosil bo lgan asetilenidlarga kislotalar ta sir ettirilsa, qaytadan alkinlar hosil bo ladi.
5. Oksidlanish reaksiyasi. Alkinlar oson oksidlanib, dialdegid, songra ikki asosli kislota hosil qiladi. C 2 H 2 + 2О 2 2СО 2 + Н 2 О к Дж Yorqin alanga berib yonadi, yuqori temperatura xosil bo`ladi
C 2 H 2 Asetilenning ishlatilishi allil spirt Metallarni hamda metal buyumlarni payvandlash vinilasetat vinilasetilen glitserin etil spirt akrilonitril sirka kislota
BBB jadvali
Mavzuni o`zlashtirish., Geksin izomerlarini yozish, Mavzuni o`zlashtirish., Geksin izomerlarini yozish,
21 Xayrli ishlarning yana bir afzalligi shundaki, u qalbni yuksaltiradi va uni yanada ezgu ishlarga moyil qilib qoyadi. J. J. RUSSO