Адам құқығын қорғау – маңызды мәселе

Мақсаты: 1.Білімдік: Конститутциялық,азаматтық, әкімшілік, отбасылық, еңбек, қылмыстық құқық негіздерінен қазіргі заман адамына ең қажеттерін іріктеп ала білуге үйрету. 2.Дамытушылық: Оқушыларды жаңа тақырыпты талқылауға, өз бетімен жұмыс істеуге үйрету, ой өрісін, ойлау қабілетінің белсенділігін арттыру. 3.Тәрбиелік: Заң сыйлағыш тұлғаны қалыптыстыру.

Қазіргі таңдағы еліміз тәуелсіздігін алып, оңы мен солын танып, бары мен жоғын түгендеп жатқан тұста мемлекетіміздің қабылданған Конституциясы ел дамуының тұс бағдары балды десек қателеспейміз. Мемлект дегеніміз белгілі бір территориясы, шекарасы, рәміздері, ұлты бр жалпы халықтық ірі ұйым десек, сол қазақ ұлтының төл конституциясының қабылданғанына 15 жил толпы отыр. Енді аздап тарихқа көз жүгіртсек қыпшақ халқындағы (Х-Х1 ғғ.) «Кодекс Куманикус» яғни кумандар заңдары, XVI ғ. «Қасым ханның қасқа жолы, Есім ханның ескі жолы», Тәуке ханның «Жеті жарғысы» сияқты заңдар жинағы бұл қазіргі тәуелсіз қазақ елі Конституциясының бастамасы болып табылады.

Ал ХХ ғ. өзінде КСРО құрамында болып тұрған кезде 1936 жилы 28 қаңтарда және қазіргі қолданыста жүрген 1995 жилы 30 тамызда жүрген Ата заңымыздағы биліктің үш тармағының заң шығарушы (парламент), атқарушы (үкімет) және сот қызметтері бір арнаға тоғыстырылып, саяси институттардың жұмысы әбден жетілдірілді және ең бастысы бұл Конституция адам және азамат құқықтариның қорғалуы жан – жақты қарастырылған орнықты құжат болып отыр.

Дүниежүзілік адамзат тарихының өткен кезінде көз бойлатып үңілсек, алғашқы адам құқықтары жайлы құжат 1644 жилы Англияда император Вильгельм Оранскийдің қаулысы «Адам құқықтар туралы билль» (қаулы,заң)қабылданды.Ал қазіргі заманғы адам құқықтары жайлы құжат яғни, «Адам құқықтариның жалпыға бірдей декларациясы» 1948 жилы 10 желтоқсанда БҰҰ – ның шешімімен қабылданды.Адам және азаматтардың құқықтары, ерік бостандықтары терең қарастырылған құжат, бұл – өзіміз жиі сайта беретін 1787 жилы қабылданған АҚШ Конституциясы. Бұл кезге 200 жилдан астам уақыт өтсе де сол Конституция әлі күнге дейін өз маңызын жойған жоқ. Соның жарқын дәлелі әрбір американдық азамат қайда жүрседе ел Конституциясы жазылған кітапшаны өз жандаринан тастамайды кен. Егер қндай да бір уақытта өз құқығы бұзылғандай жағдай болған жағдайда дереву өз заңды міндеттерін талдауға кіріседі кен.

1 Глоссарий «Тәртіп орнат» 1.Құқық А – Еліміздің негізгі заңы. 2. Конституция Б – Мемлекет басшысы 3. Мемлекет В – Негізгі саяси қоғамдық ұйым 4. Азамат Г – Тәуелсіздік 5.Құқық бұзушылық Д – Заңдар жүйесі 6. Президент Е – Заң шығарушы орган 7. Парламент Ж – Заң жүйесін бұзу 8.Егемендік З – Құқығы бар ел тұрғыны

Қазақстан Республикасының азаматтариның міндеттері: Заңдарға бағыну; Басқа азаматтардың құқықтарин, бас бостандықтарин, арин құрметтеу; Мемлекет рәміздерін құрметтеу; Қаржы, салықты төлеу; Тарихи және мәдени байлықтарды сақтау; Табиғатты және табиғи байлықтарин сақтау; Ата – аналардың балаларина қамқорлық етуі, алдындағы міндеттерін орындау; Орта мектеп білімін алу; Қазақстан Республикасын қорғау;

«Жаза мен қылмыс» Жол ережесін бұзу адам үшін қылмыс па? Неге? Адамды қылмыс жасаудан не сақтайды? Құқық туралы білімі не өз насосы. Қылмыс жасағанға қоғам кінәлі ме? Қылмыскерге рақымшылық берегу сіздің көзқарасының қандай? Адамның заңға немқұрайлы қарауы неден басталады деп ойлайсыз? Жайбарақат қараушылық қылмысқа жата ма?

Жұмбақтар Оқушы болсаң жақсы, жилдам зверек, Ондайлар отаныма өте керек. Тәуке хан жазған кен заң жинағын, Тапсаңдар болғандарың асқан зверек

Мерекең құтты болсын ұстаздарым, Оқушы, келім – кетті бар достарым. Тәуелсіздік заңының қабылданған, Жылын тап мықты болсаң, біз тосалық.

Еліме білім керек, ғылым керек, Жазған жөн стратегиялық мақсат қылып. Білесіңбе Нұркеннің төл еңбегін, Жазған кен болашаққа көзін тігіп.

Жақсы ел шығарып заң игілікті, Депутат заң шығарып билік қыпты. Парламент палатасы нашему кен, Таба алсаң бұл жауапты игі кен

Өз ойыңды ортаға салу? «Бақытты өмір» - дегенді қалай түсінесіз? Бақытты өмір сұру үшін не істеу керек?