Орындаған: Шакантаева Назерке. СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ. ҚАЗАҚ ЖӘНЕ ЛАТЫН ТІЛДЕР КАФЕДРАСЫ. Қызылшаның алтын алу жолдары.
Қызылша Қызылша – кең таралған жіті инфекциялық ауру, көбінесе балар ауырады, дене қызуы көтерілу, мұрын, көз, тамақ қабыну, теріде бөртпе панда болу белгілерімен сипатталады.
Қызылша бүгінгі күні ең жұқпалы аурулардың бірі. Бұл инфекцияға шалдыққыштық 100%- ол дегеніміз, егерь бұрын қызылшамен ауырмаған және егілмеген адам қызылшамен ауырған адаменя қарым-қатынаста бокса, ауру жұқтыру қаупі өте жоғары. Сол үшін де капе мерзімін қатаң сақтау және инфекция ошағында эпидемияға қарсы шаралар жүргізу өте маңызды.
СЕБЕПТЕРІ. Берілу жолы- ауа-тамшы арқылы. Вирус сөйлескенде, жөтелгенде, түшкіргенде ауру адамның сілекейінен сыртқы ортаға түседі. Инфекция көзі – төртінші күн бөртіп ауырып жүрген адам. Бесінші күннен бөртіп жүрген адамант жұқпайды. Ауырып, жазылған адама өмір бойға иммунитет сақталады. Анасы қызылшамен ауырып қойған баллада туғаннан 3 айға дейін шалдығу болмайды, өйткені осы уақытта оның қанында сақтайтын анасының қарсы денелері сақталады. Қызылшамен ауырмаған және егілмеген адама өмір бойы ауруға шалдығу қаупі болады және кез-келген жеста.
БЕЛГІЛЕРІ. Инкубациялық кезең – жұқтырғаннан бастап алғашқы белгілері байқалғанша, 7-ден 14 күнге дейін. Есте сақтау керек: ауру бөртпе панда болып басталмайды, суық тию белгілері сияқты басталады-дене қызуы градусқа көтерілу, әлсіздік, тәбет тартпау, құрғақ жөтел, мұрыннан су ағу. Соңынан коньюктивит-көзі қызарып қабыну- панда болады. Алғашқы белгілері байқалып, шамамен 2-4 күннен кейін ауыз қуысында- ақыл тістеріне қарсы- ұсақ ақшылдау бөртпелер панда болады. 3-5 күні бөртпелер айқын дақ түрінде қаптап, көбейіп кетеді. Құлақтың түбінен, маңдайдан бастап, ары қарай бүкіл денесін жауып кетеді. Ұсақ қызғылт дақтар үлкейіп, бір-бірімен қосылып, форматы өзгереді. Бөртпе панда болып, 2-3 күннен кейін дақтар өршіп тұрған кезде дене қызуы тағы да көтеріліп, 40,5 градусқа жетуі мүмкін. Бөртпе 4-7 күн тұрады. Олар жоғалған соң, орнында қоңырлау дақтар қалады, екі аптадан соң тері таза рады.
АЛДЫН АЛУ. егілу. Қызылшаның алтын алуда тиімді де сенімді шаралардың бірі – егілу. Қызылшадан егілу сақтану иммунитетін қалыптастырады. Бірінші капе бала 1 жеста, екінші капе бала 6 жеста болғанда жүргізіледі. Екпе 15 жил бойы тұрақты, сақтау тиімділігін қамтамасыз етеді. Қызылша панда бокса, ауырған адам болған инфекция ошағында, ұжымда эпидемияға қарсы шаралар жүргізіледі. Инфекция ошағында күн сайын аурумен қарым-қатынаста болған адамарды тексеріп, термометрия жүргізеді.Жұқтырған адамар бокса дереву оқшаулайды.