Орындаған: Серікбай С 315 Б

Жоспар: Кіріспе: 1. Иммундық жауап туралы түсінік. Негізгі бөлім: 1. Иммундық жауаптың түрлері. 2. Иммундық жауап механизмдері. 3. Иммундық жауапты реттеу.

Иммундық жауап- антигенді тануға, байланыстыруға,әлсіздендіру ге,ыдыратып және ағзадан шығаруға бағытталған иммундық жүйенің арнайы кешендік серпілісі.Арнайы иммундық серпілістер гендік бөтен ақпараттарды тасымалдаушыларға қарсы бағытталады.Мысалы:вирус, бактерия,басқа да жұқпалы агент тер,ісік жасушалары мен гендері ұқсас емс ағза,бөгде нәруыздар,полиқанттар және т.б.антигендер жатады.

Механизмі бойынша иммундық жауаптың келесі түрлерін ажыратады: 1.жасушалық; 2.гуморалдық; 3. аралас немсе жасушалық- гуморалдық.

Көптеген жағдайларда иммундық жауап аралас түрде өтеді,бірақ иммунитеттің немсе жасушалық,немсе гуморалдық тізбегі босымырақ болады. Жасушалық және гуморалдық иммунитет жүйелері шектеліп емс,бір-бірімен тығыз байланыста жұмыс жасайды.Иммундық жауапта әдетте барплық иммундық жасушалар(Т-лимфоциттер,В- лимфоциттер және антигенді таныстырушы жасушалар)қатысады және де әрбір жасуша өз қызметін атқарады.Антигенді тану және жасушалық немсе гуморалдық жүйенің,жиі екеуіде бірдей,іске қосылуы,аталған үш жасушалардың бір-бірімен әрекеттесуі арқылы жүзеге осады.Бұл үрдісті иммунды хабарлы жасушалардың кооперациясы деп атайды.

В-лимфоциттердің негізгі қызметі- ағзаға түскен антигендерге қарсы антиденелерді түзу.Антиденелер-бұл арнайы нәруыздар- иммуноглобундер.Антиде неле иммундық жүйенің шеткі мүшелерінде түзіледі,одна қанға түсіп,қан арқылы ағзадағы барлық мүшелер мен тіндерге таралады.

Т-лимфоциттер жасушалық иммунитет серпілісін жүзеге эстрады,олар сонымен қатар,антигендерді тануға және жасушалық,гуморалдық иммундық жауаптардың басталуына және реттелуіне қатысады.Т-лимфоциттер иммунологиялық төзімділіктің қалыптасуына және оның сақталып қалуына ықпал етеді,Т- лимфоциттерден иммунологиялық зерде жасушалары қалыптосады.Егер де ағза антиген мен екінші рет кездесетін бокса,хонда зерде жасушалардың иммундық жауаптың жил дам қалыптасуына қабілеті болады.

Антигендермен әрекеттесу бойынша иммундық жауап екіге бөлінеді: 1.біріншілік иммундық жауап 2.екіншілік иммундық жауап

Біріншілік иммундық жауап 4-7 күндері демиды. Біріншілік гуморалдық иммундық жауаптың негізгі В-лимфоциттердің белсендірілуі және олардың антидене түзетін плазмоциттерге айналуы болып табылады.Антиденелердің босым көпшілігін IgM құрайды;жасушалық иммундық жауап-пісіп-жетілген эффекторлы Т- лимфоциттердің пайда болуымен белгіленеді.Антигенмен бірінші рет жанасқаннан кейін зерде Т-және В-жасулары түзіледі.

Екіншілік иммундық жауап көптеген көрсеткіштері бойынша біріншілік жауаптан ерекшеленеді.Екіншілік иммундық жауап кезіндегі жасырын кезең өте қысқа,жил дам демиды және антиген аз мөлшерде болуын талап етеді,оның айқындалып пісіп-жетілу белгілері бар, оның гуморалдық және жасушалық факторлар арнайылығы антигене қатысты жоғары болады.Екіншілік иммундық жауап біріншілік иммундық жауапқа қарағанда,ағзаның тиімді қорғанысын қамтамасыз етеді.Антигенге қарсы біріншілік және екіншілік серпілістерде IgM белсенділігі мен күштілігі бірдей.IgG-дің деңгейі біріншілік жауапқа қарағанда,екіншілік жауап кезінде өте жоғары.Екіншілік иммундық жауап жоғары деңгейде болу себебі,ағзада зерде жасушалардың болуына байланысты.

Егер иммундық жауаптың қарқындылығы шшенген антигендердің мөлшеріне тепе-тең келсе-мұндай иммундық жауапты нормэргиялық деп атайды,яғни антидене және антигенарнайы Т-лимфоциттердің мөлшері шшенген антиген мөлшерімен теңбе- тең болады.Егер де иммундық жауаптың қарқындылығы шектелген мөлшерден асса,мұндай иммундық жауап гиперэргиялық болып табылады(мысалы жоғары сезімталдық).

Кейбір жағдайларда,макроағза әртүрлі себептерге байланысты ентигендерге иммундық жауап қайтармайды.Иммундық жүйенің мұндай арнайы ареактивтілік жағдайы иммунологиялық төзімділік деп аталады(төзімділік-жауап қайтармау, шыдамдылық).

Пайдаланған әдебиеттер: 1. Жалпы иммунология Шортанбаев Ә.Ә, Қожанова С.В Алматы 2008 ж 2. Дәріс Иммунология