7 сынып. Биология пәні Сабақтың тақырыбы: Қына –ерекше тірі ағза. Сабақтың мақсаты: а)Саңырауқұлақтардың түрлері, құрылысы,маңызы,пайдасы мен зияны туралы алған білімдерін пысықтау;Қыналардың құрылысы ерекше ағзалар екенін дәлелдеу, табиғи индикатор деп аталатынын түсіндіру. ә) Оқушылардың ойлау қабілеті мен зейін, түйсіктерін қалыптастыру, топ пен, шығармашылықпен жұмыс істеге баулу. б) Оқушыларды ұйымшылдыққа, іздемпаздыққа, тапқырлыққа, табиғатты қорғауға тәрбиелеу. Сабақтың түрі: Аралас сабақ Әдіс тәсілдері: Ой ашар, Хроникалық кисте, Түртіп алу Биологиялық диктант, Венн диаграммасы Көрнекілігі: Өсімдік кеппешөптері, слайд суреттері, слайд тапсырмалар. Пәнаралық байланыс: Қазақ тілі, география, экология,зоология.
ІҮ. Оқушыны бағалау. ІІІ.Толғаныс сәті ІІ.Мағынаны тану. І.Қызығушылықты ояту Ү. Үйге тапсырма Сабақтың құрылымы
Үй тапсырмасы бойынша Ой-ашар Саңырауқұлақтар Жоғарғы сатылы қалпақшалы саңырауқұлақтар Төменгі сатылы біржасушалы саңырауқұлақтар Паразит саңырауқұлақтар. Жеуге жарамды және улы саңырауқұлақтар І. Қызығушылықты ояту.
Саңырауқұлақтың өсімдікке және жануарға тән белгісін ата Ашытқы саңырауқұлағының екінші атауын түсіндір Қалпақшалы саңырауқұлақтың құрылыс ерекшелігі Спора,спорангий, конидий,зооспора денег не? Жеуге жарамды саңырауқұлақтар Өсімдік етінің Құрамы. Саңырауқұлақ жасушасының құрылысын ата. Хроникалық кисте Саңырау- құлақтар Микология, микориза,симбиоз –денег терминдерге анықтама бер Зең саңырауқұлақ- тарының медицинадағы пайдасы
Б и о л о г и я л ы қ д и к т а н т 1. Арамқұлақ саңырауқұлағының маңына өскен өсімдіктердің тамырын жіпшумақтары өсірмей,шеңбер түзеді,оны деп атайды. 2.Саңырауқұлақтардың босым көпшілігінің жіпшелері перделермен бөлінген болып келеді күнделікті тұрмыста көп кездесетін, біржасушалы түссіз жіпшумағы бар саңырауқұлақ жіпшумақтарының шоғыры көкшіл- жасыл түсті, ал жіпшумақтарының шоғыры сарғыш- жасыл түсті болады. 5.Қалпақшалы саңырауқұлақтардың жемісті денесі және тұрады. 6.Саңырауқұлақтың көбею сызбанұсқасы: Қажетті сөздер: пісіп жетілген қалпақшалы саңырауқұлақ, жемісті дене, жіпшумақ, жіпшелер,споралар,қалпақша астындағы спорангий,түбіртек,қалпақша,аспергилл,пеницилл, мукор,біржасушалы, мы стан сақинасы.
** Білемін -- Мен үшін жаңалық ? Түсінбедім + Қосатыным бар
Қыналардың құрылысы Қыналар денесі екі құрамбөліктен құралған -(саңырауқұлақ пен болдыр),селбесіп тіршілік ететін ағзалар чтобы. Жер шарында 26 мыңға жуық түрі бар, қыналарды зерттейтін ғылым – лихенология деп аталады. Міндеттері: Міндеттері:
Пішіндеріне қарай: 1. Ағаштың діңіне, тасқа жабысып өсетін қаспақ тәрізді. 2. Орманда ағаш діңінде, түбірінде, жердь өсетін жапырақ тәрізді 3.Қарағайлы ормонда өсетін бұта тәрізді қыналар.
Қыналар табиғатта басқа өсімдіктерге қолайсыз, құнарсыз жерлерде өседі. Тастың үстінде, шөл-шөлейтті жерлерде, тундра да,орманды тундарыда, ормонда тіршілік етеді. Антарктидада-350 түрі бар.
Жаңа тақырыпты бекіту сұрақтары: Қыналардың денесі найден тұрады? Қыналарды зерттейтін ғылым қалай аталады? Қыналардың қандай түрлері бар? Қыналар қалай көбейеді? Қыналар неліктен табиғи индикаторлар деп аталған? Қыналардың табиғаттағы маңызы қандай? Қыналардың адам өмірінде пайдасы бар ма?