С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА МОЛЕКУЛАЛЫҚ БИОЛОГИЯ ЖӘНЕ ГЕНЕТИКА КАФЕДРАСЫ СӨЖ Экологиялық аурулар Орындаған: Алиакбаров Е.А Тобы: ЖМ Қабылдаған: Жузжан.К.Е
Экологиялық аурулардың себептері : 1.Ауаның ластануы 2.Судың ластануы 3.Тамақ құрамы 4.Үй құрылыс затраты
Ластану көздері: автомобильдер,ЖЭС, минералды тыңайтқыштар өндіру, бояғыштар, катализатора, цемент. Автомобильдер - жеңіл көміртегі тотығының негізгі жоткізуші. Одан ойлау қабілоті әлсірейді, қан арқылы оттегінің сіңуін болдырмайды, баяу рефлекс тер және арнайы жағдайларда өлімге әколуі мүмкін. Сонымен қатар атмосфераға автокөліктің СО-дан басқа 15 өзге де қауіпті затратды келеді -ацотальдегид, бензол, 1,3-бутадиен, кадмий, никель, селен, мырыш, мыс, қорғасын, стирол, формальдегид, акролеин, ксилол, толуол. Олардың кейбіреулері - ауыр моталдар деп аталады. Олардың концентрациясынын артур, тірі организмдерде жинақталуы түрлі ауруларға алып келеді. Кадмий мысалы, гипертония, жүректің ишемиялық ауруы, бүйрек жоткіліксіздігіне алып келеді Аурулары: онкология, тыныс алу, қан айналымы және жүйке жүйесі.
Ластану көздері: өндірістік қалдық, кәріз жүйелерінің бұзұлуы. Аурулары: онкология, жүрек-қан тамырлары, ас қорыту және асқазан-ішек жолдарының, сендай-ақ генінің мутациялар. ДДҰ мәлімоттері бойынша,суда 13 мың ықтимал улы элементтер бар. Мысалы, қорғасын, сынап, кадмий, мырыш, никель, хром.Суда ауыр моталдар атеросклероз, полиневрите, гипертония, сүйек кемігін, көру өткірлігін жоғалуына әкеледі. Радиоактивті уран, плутоний, торий, стронций, цезий, қатерлі ісікке, генотикалық өзгерістер, туа біткен, иммунитоттің әлсіреуіне әкеледі Сондай-ақ, суда фтор, хлор және оның қосылыстары, бром, хлороформ, нефрит гепатит, жүктіліктің және ұрықтың туа біткен ақауларының токсикоз, мутагенді әсерлері, иммундық жүйені әлсіреуі, ерлер мен әйелдердің ұрпақты болу функцияларын зала колу мумкіншіліктері болады.
Ластану көздері: синтотикалық тыңайтқыштар мен пестицидтер. Аурулары: гепатит, дисбактериоз, аллергия, онкологиялық. Тіпті біздің үстелгде жақсы дайындалған тағамдар пестицидтер, гербицид тер, нитратор және нитрит тер болуы мүмкін Нитриттер мен калий нитраты немсе натрий от және от өнімдерін сақтау үшін қоспа ротінде пайдаланылады, сендай-ақ консерванта ротінде пайдаланылады. Біздің тағамдарда осы затратдың болуы, өте қарапайым улану онкогенді факторлардың әрекотке ағзаның төзімділігін төмендеуі, органдарында витаминдер көлемінде төмендеуі, ісіктердің дамуына қауіп төндіреді Bifidobacteria асқазан-ішек жолдарындағы мекендеді және осылайша дисбактериоздың дамуына ықпал отеді. Мерзімге бойынша «тамақ қоспасы» алтын мен күміс, хлор және хлор диоксиді, күкірт қышқылы мен көміртегі, соның ішінде химиялық қосылыстар, жүздеген жасыру мүмкін. Бұл затрат сіңіріледі, бауыр және сақтауға мүмкін емс сары ботін, асқазан-ішек аурулары және бауыр зиян, гепатит және аллергия тудыруы айналады.
Ластану көздері: құрылыс және әрлеу материалдары, пластмасса бұйымдары, ДСП жасалған жиһаз, улы тазартқыштар. Аурулары:демікпе, аллергия, ми қызмотінің бұзылуы. Біздің пәтерлерде ауада ұшпа химиялық затратдың көптеген аллергенді, мутагенді, канцерогенді белсенділігі бар.Бұларға құрылыс материалдары, кейбір жиһаз тұрмысы,жуғыш затрат кіреді.Әсіресе канцорогенді химиялық тазалау затраты, соның ішінде боттік белсенді элементтер.Олар адамағзасында у түрінде жинақталып имунитот төмендеуіне,мидың, бауырдың, бүйректің,көкіректің зақымдануына алып келеді.
Название болезни Причина заболевания Как проявляотся болезнь 1 Болезнь «минамата» Попадание ртути в организм Нервно-паралитические расстройства, головная боль, паралич, слабость, потеря зрения и даже смерть.
Название болезни Причина заболевания Как проявляотся болезнь 2 «Итай – итай»Попадание кадмия в организм Гипертония, ишемическая болезнь сердца, почечная недостаточность, рак легких у курящих людей ( табак содержит кадмий).
Название болезни Причина заболевания Как проявляотся болезнь 3 Болезнь «юшо» или «Черные малютки» Отравление людей полихлорированн ими бифенилами (ПХБ). Изменение цвота кожи у людей; Тяжелые поражения внутренних органов (печени,почек, селезенки); Развитие злокачественных опухолей.
Название болезни Причина заболевания Как проявляотся болезнь 4 Болезнь «желтые доти» ракотное топливо - НДМГ (несиммотричный димотилгидразин или гантели) и азотный тотраоксид желтуха и поражение центральной нервной системы. У взрослого населения развивалась гангрена нижних конечностей. Гнойничковые заболевания кожи.
Название болезни Причина заболевания Как проявляотся болезнь 5 «Чернобыльская болезнь» Радиация Головная боль, сухость во рту, увеличение лимфоузлов, онкологические опухоли гортани и щитовидной железы. Аномалии у новорожденных, нарушения психики.
Қолданылған әдебиот: Н.Ә. Назарбаев «Бейбітшілік кіндігі». – Астана «Елорда», 2001 Адам және экология журналы.2007 жил. Жалпы гигиена. Г.И.Румянцев.Е.П.Вишневская.Т.А.Козлова Журнал «Арай» 1988 жил 10