АҚ Астана Медициналық Университеті Құқық негіздері және сот медицинасы кафедрасы Іскерлік ойын Тақырыбы: Қоршаған ортаны қорғаудың экологиялық-құқықтық механизмі Орындаған: Өскенбай А.Т. Қабылдаған: Муканова А.Б. Астана 2015

Мақсаты: Экологиялық заңнаманың негіздерімен танысу. Қазіргі замандағы қоршаған орта мен адамның қарым қатынасының ерекшеліктерін зерделеу. Рационалды табиғатты пайдалану саласында негізгі мақсатын түсіндіру.

Ойын кезеңдері Сөзжұмбақ Ұяшықтар Сәйкестендіру Шағын жоба

Ойын барысы А. Студенттер 2 топқа бөлінеді. В. Әр топ өздерінің кәсіпорындарына ат қояды. С. Әр топ өз басшын сайлайды. D. Басшы топтағы қай азаматттың жауап беретінін қадағалап, сәйкесінше өзі де жауап береді. Е. Жақсы қалыптасқан топқа, басшыға іскерлік ойынның соңында 15 ұпай қосылады. 1-кезең. Сөзжұмбақ. Әр топқа жеке сөзжұмбақ беріледі. Шешу уақыты – 3мин. Сөзжұмбақты толық шешкен топқа 30 ұпайдан беріледі. Сөзжұмбақ толық шешпеген топқа ұпай берілмейді.

2-кезең. Ұяшықтар. Әр топ кезекпен матрицадағы бір санды тандап, ішінде тұрған сұраққа жауап беруі керек 3х3 Матрицада 9 сұрақ берілген. Сұрақтың күрделігіне қарап ұпай қойылады Егер сұрақ 20 баллдық болса 3 минут,10 баллдық болса 1 минут,15 баллдық болса 2 минут беріледі. Ойын кезінде әр топ кезекпен-кезек жауап береді. Егер бір топ жауап бере алмаса, басқа топқа жауап беруге мүмкіндік беріледі(бірақ егер сұрақтар 10 - ұпайдан жоғары болса, жауап берген топқа 5 ұпай кемітіліп қойылады). Жауаптарытары ұйымдастырушымен бірдей болу керек емес. Ұпай сұраққа қалай жауап берілгеніне қойылады. Әр жауап берілген топтың ұпайы жазылып отырады. 3-кезең. Сәйкестендіру. Әр топқа сәйкестендіру үшін 3 минут беріледі. Әр дұрыс сәйкестендіру үшін 10 ұпай. 4-кезең. Шағын жоба. Әр топ 15 минут ішінде өздеріне берілген проблемалық тақырыпты негізге алып, шағын жоба құрады. Ең үздік жобаға 50 балл беріледі.

Т А Б И Ғ А Т

1-топ сөзжұмбағының сұрақтары: 1. Құқықтық нормативтік материяның қабырғасы, негізгі бастамасы болып табылады? (қағидат) 2. Тек белгілі бір жағдайларда, қоршаған орта мен табиғатты қорғау саласына ғана қатысы бар жағдайларда ғана экологиялық деп танылатын қандай экологиялық құрамды қылмыс? (аралас) 3. Ұлттық экологиялық мәселеге айналған дүниедегі ең үлкен көл? (Каспий) 4. Экологиялық құқықтың жүйесі? (жалпы) 5. ҚР ҚК-нің 11 тарауы 282 бабы бойынша қандай ластану түрі бойынша 100-ден 200-ге дейінгі айлық есептік көрсеткіш бойынша айыппұл салынады? (атмосфера)

Р Е С У Р С

2- топ сөзжұмбағының сұрақтары: 1. ҚР аумағында табиғи жағдайы бойынша қандай дала түрі кездеседі? (орманды) 2. Экология терминін енгізген? (Геккель) 3. Келтірілген зиянның көлемін анықтау және кінәліні жазалау не деп аталады? (Такса) 4. Экологиялық құқықтың жүйесі? (Ерекше) 5. Онкологиялық аурулардың және адамдар өлімінің жоғары деңгейі байқалатын Қазақстандағы қай өңір? (Семей)

20а 10а 20б 15а10б15б 20с10с20д

20 балл сұрақтары 20а Суларды ластау, бітеу және сарқуға байланысты жазалар ҚР ҚК-нің нешінші бабында қарастырылған? 20б Императивті әдіс 20с Диспозитивтік әдіс 20д Трансшекаралық мәселеге айналуы мүмкін мәселе 15 балл сұрақтары 15а Әскери-ғарыш және сынақ кешендері полигондарының әсері қандай экологиялық мәселеге жатады? 15б Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар қандай экологиялық мәселеге жатады? 10 балл сұрақтары 10а Қоршаған орта дегенміз не? 10б Табиғатты пайдалану дегеніміз не? 10с Экология дегеніміз не?

Жауаптары: 20а 281-ші бабында қарастырылған. 20б Экологиялық құқықтық қатынастардың субъектілерінің құзыретін белгілегенде оларға алдын-ала көрсету, жазу, тиым салу нормаларының қолданылуы. 20с Экологиялық құқықтық қатынастардың субъектілері өзара ұсыныс, санкция, рұқсат беру сияқты амалдардың негізінде жасалуы. 20д Жердің шөлейттенуі мен тозуы 15а Ұлттық экологиялық мәселе 15б Жергілікті экологиялық мәселе 10а Табиғи объектілердің, өзара қарым-қатынастағы жиынтығы. 10б Адамның шаруашылық және өзге де қызметінде табиғи ресурстарды пайдалануы. 10с Тірі организмдер мен қоршаған ортаның тығыз байланыста, қарым- қатынаста тіршілік етуі туралы ілім.

Сәйкестендір Жергілікті экологиялық мәселелер Ұлттық экологиялық мәселелер Жаһандық экологиялық мәселелер Семей, Арал Озон қабатының бұзылуы Радиоактивті ластану Су ресурстарының сарқылуы және ластануы Климаттың өзгеруі Химиялық ластану

Сәйкестендір Жергілікті экологиялық мәселелер Ұлттық экологиялық мәселелер Жаһандық экологиялық мәселелер Байырғы ластану Биоәртүрлілікті сақтау Әуе бассейнінің ластануы Трансшекаралық сипаттағы мәселелер Өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтар Жердің шөлейттенуі және тозуы

1- топ: Қазақстан Республикасындағы су ресурстарының сарқылуы және ластануы туралы. 2-топ: Семей полигонының зардаптары туралы. Шағын жоба

Қорытынды Іскерлік ойын жүргізу барысында қосымша пайда болған сұрақтарды талдау. Жоғары балл жинаған топты анықтау. Қорытынды шығару.

Пайдаланылған әдебиеттер Оспанов Қ.И. «Құқық негіздері» Баққұлов С.Д. «Құқық негіздері» Қазақстан Республикасының Конституциясы