Алгоритм - іс-әрекеттің рет-ретімен орындалуы
Сызықтық Тармақталған Циклдік
алг алгоритмнің аты басы алгоритм командалары соңы
Математикалық өрнектерді есептеу
Қарапайым тіл арқылы Түйінді сөздер арқылы Блок-схема арқылы Программалау тілі арқылы
Program
Программалау
Білімділік: сызықтық бағдарламаның құрылымымен танысу, өткен тақырыптарды қайталай отырып, сызықтық алгоритмді, блок- схемасын, программасын құру дағдысын қалыптастыру; Дамытушылық: есте сақтау қаблетін дамыту, теориялық білім негізін практикамен ұштастыра білуге үйрету; Тәрбиелік: пәнге деген қызығушылығын арттыру, әр оқушының алғырлық, зеректік қасиеттерін дамуына жол ашу.
Сызықтық алгоритм тізбектеле орналасқан командалардан, ал блок - схемалар бір сызық бойына орналасқан тізбекті блоктардан тұрады. Әрекеттердің тізбектей орындалуы – сызықтық алгоритм деп аталады. Паскаль тілінің программасы 3 бөліктен тұрады: тақырып жолы Program Esep сипаттау бөлімі сипаттау бөлімі операторлар бөлімі begin операторлар бөлімі end Паскаль бағдарламаның тілінде сызықтық программа жасамас бұрын келесі түсініктемеге тоқталайық:
Оператор дегеніміз – алгоритмді жүзеге асыру барысында орындалатын іс-әрекеттерді анықтайтын тілдің қарапайым сөйлемі. Олар жазылу ретінде бірінен кейін бірі тізбектей орындалады және (;) арқылы ажыратылып жазылады. Паскаль программалау тілінде Операторлар ҚарапайымҚұрама Құрамына басқа операторлар енбейтін (меншіктеу, енгізу- шығару, көшу, процедура шақыру) операторлар Бірнеше қарапайым операторлардан құралады: шартты операторлар, таңдау операторы, циклдік операторлары
Меншіктеу операторы Енгізу-шығару операторы Басқару операторы Функция мен процедураларды анықтау операторлары Операторлар
Операторлар бөлімін begin және end сөздерімен берілетін операторлық жақша қоршап тұрады. Операторлар бөлімінде командалар ретімен орналасады. Сызықтық программа қарапайым операторлардан тұрады. Сызықтық программаны жазу үшін келесі операторлар қолданылады: «:=» - меншіктеу операторы; Read немесе readln –енгізу операторы Write немесе writeln - шығару операторы.
Алгоритмдi бастау (begin) Мәлiметтердi енгiзу (readln) Математикалық өрнектердi есептеу (:=) Алгоритмдi аяқтау (end) басы берiлгендердiесептеу Нәтиженi шығару (writeln) соңы енгiзу шығару Сызықтық алгоритмді схема түрінде сипаттау
Екі б ү тін санны ң қ осындысын (c=а+в) аны қ тайтын блок-схемасын, алгоритмін программасын жазы ң дар
program esep; var a,b,c:integer; begin readln (a,b); c:=a+b; writeln ('с= ',c); end. алг ЕСҚ табу (арг бүт а, в,нәт бүт с) басы енгізу а, в с:=а+в шығару с cоңы басы соңы с:=a + b енгізу a, b шығару с program esep; var a,b,c:integer; begin a:=12;b:=10; c:=a+b; writeln ('с= ',c); end. а=12, в=10 деп мәндері берілсе
program esep; var a,b,c:integer; begin readln (a,b); c:=a+b; writeln ('с= ',c); end. Программаның аты Шамаларды сипаттау Программаның басы Мәліметтерді енгізу Есептеу Нәтижені шығару Программаның соңы Программаны орындау үшін 1)F10 ( программаны орында) пернесін басамыз. 2) а және в айнымалыларына мән енгізу керек. Мысалы, сандарын енгізіп, enter пернесін басамыз. 3) Экранға с-ның мәні 22 шығады. Паскаль тілінде программаны тексеру - Ғ9 Программаны орындау – CTRL+F9 Нәтижені алу (көру) – ALT + F5
Ұзындығы а-ға тең, ені в-болатын тіктөртбұрыштың ауданын анықтайтын алгоритмін – 1-қатар блок-схемасын – 2-қатар программасын жазыңдар – 3-қатар
басы енгізу a, b шығару S S:=a * b соңы алг S табу (арг нақ а, в,нәт нақ S басы енгізу а, в S:=а*в шығару S cоңы program audan; var a,b, s: real; begin readln (a,b); S:=a*b; writeln (S= ',S); end. program audan; var a,b, s: real; begin readln (a,b); S:=a*b; writeln (S= ',S); end.
Демалыс сәті Бүтін а санының түбіріне шығатын программа ретімен тұрғызыңыз. program san a; begin var a:integer; x: real; readln(a); x:=sqrt(a); writeln (т ү бір=,х); end.
Үйге тапсырма: 1. Y=(AX+B)-С өрнегінің алгоритмін, блок-схемасын, программасын құрып келу. 2. y=x 2 +1 функциясын есептейтін программа жазыңыз.