Жоспары: Көлдер туралы жалпы мәлімет Көл түрлері Көлдерге сипаттама

К ө л дегеніміз –жер бетіндегі су ғ а тол ғ ан таби ғ и ойыс. К ө л жазы қ та да, тауда да кездеседі. К ө л орналас қ ан ойпа ң – к ө л қ азанш ұңқ ыры деп атайды. Оны ң пайда болуына байланысты бірнеше т ү рлері бар. К ө лді ң те ң ізден айырмашылы ғ ы оны ң м ұ хитпен тікелдей байланысыны ң жо қ ты ғ ы. К ө лдер тауда да жазы қ тада кездесе береді.Таби ғ атта ауданы бірнеше метр ғ ана болатын кішкентай к ө лдерде кездеседі. К ө лдер тере ң дігі жа ғ ынан да ә р т ү рлі болады.

Көл түрлері Көл тектоникалық бөген қалдықескі арнажанартаулық

Көлдер Тектоникалық көлдер Қалдық көлдер Жер қыртысының жарықтарында пайда болған көлдер. Оған: Байкал,Виктория, Ыстықкөл, Зайсан, т.б. Ежелгі теңіздер орнында пайда болған көлдер. Ондай көлдерге: Каспий мен Арал мысал болады. Бөген көлдер Жанартаулық көлдер Таулардың опырылуынан тау өзендерінің бөлінуінен пайда болады. Памир тауындағы Сарез,Іле Алатауындағы-Үлкен Алматы көлдері т.б. Жанартаулар атқылауынан пайда болған кратерлерде қалыптасатын көлдер. Мұндай көлер Ява аралығында, Курил аралдарында,Камчатка түбегінде кездеседі.

Тектоникалық көлдер Тау жасалу үрдісі кезінде пайда болған терең көлдер. Олардың пішіні ұзын болып келеді. Мысалы, Байкал көлі. Ыстықкөл, Зайсан.

Бөген көл Тау опырылып, өзен аңғарын бөгеп тастаған кезде пайда болған көл. Мысалы, Үлкен Алматы көлі, Памирдегі Сарез. Сарез Үлкен Алматы

Қалдық көл Жер беті көтеріліп, теңіз тартылған кезде құрлықта қалып қойған көл. Мысалы, Каспий және Арал көлдері.

Жанартаулық көл Сөнген жанартаудың кратерінде пайда болған. Мысалы, олар көбіне Ява аралында, Камчатка түбегінде бар.

К ө л суыны ң қ асиеттеріне, қ оз ғ алысына байланысты а ғ ынды к ө лдер, а ғ ынсыз к ө лдер болып б ө лінеді. А ғ ынды к ө лдер А ғ ынсыз к ө лдер Ө зінен ө зен а ғ ып шы ғ атын к ө лдерді айтады.А ғ ынды к ө лдерді ң суы т ұ щы болады. К ө лдерге ө зендер келіп құ йып,одан ешбір ө зен а ғ ып шы қ паса ғ ынсыз к ө л болады. М ұ ндай к ө лдерді ң суы ащы болады.

Еуропа мен Азия аралығында орналасқан жер шарындағы ең үлкен тұйық көл.

Каспий көлі арқылы Қазақстан, Ресей, Әзірбайжан, Түркіменстан, Иран мемлекеттері бір-бірімен байланысып тұрады. Каспий – дүние жүзіндегі ең ірі көл. Ол солтүстікпен оңтүстікке қарай 1000 км қашықтыққа созылып жатыр. Біздің елімізге бұл көлдің солтүстік- шығыс бөлігі кіреді. Оның ең терең жері 1025 метрден асады.

Арал теңізінің экологиясы

Қазақстанда көлемі жағынан үшінші орында – Балқаш көлі. Бұл көлдің басты ерекшелігі – оның батыс бөлігінің суы тұщы, шығыс бөлігінің суы ащы. Картасы Балқаш көлінің көріністері

Еуразиядағы Байкал көлі - дүние жүзіндегі ең терең көл. Оның ең терең жері 1620 метр. Байкал к ө ліні ң к ө ріністері Картасы

Байкөл (көнетүркіше bay köl бай көл; кейде Байкал дейді) Шығыс Сібірдің оңтүстігіндегі әлемдегі ең терең көл және ең ірі тұщы судың табиғи сутоғаны болып табылады. Көл іші мен жағалауы өте бай флора мен фаунасымен ерекшеленеді. Жергілікті тұрғындар тарихи көлді «теңіз» деп атайды.көнетүркішеШығыс Сібірдің Б айкал Шығыс Сібірдің оңтүстігіндегі тұщы көл. Теңіз деңгейінен 456 м биіктіктегі тауаралық тектоникты ойыста орналасқан. Дүние жүзіндегі аса ірі көлдің қатарына жатады. Ауданы 31,5 мың км², суының көлемі 23,6 мың км3. Ұзындығы 636 км, ені орта есеппен 48 км. Байкал жер бетіндегі ең терең көл (1620 м), орташа тереңд. 730 м. Көлде дүние жүзіндегі тұщы су қорының (мұздықтарды есептемегенде) 20%-і шоғырланған. Жағасы аз тілімделген. Геофизикалық зерттеулер көл суының астында 6000 метрге жететін шөгінді қабаттың жатқанын көрсетті.ШығыскөлТеңізАуданыкөлеміГеофизикалық