Тақырыбы: Гомеопатияда қолданылатынь дәрілік түрлер.Сипаттамасы олардың технологиясының ерекшеліктері және қабылдау ережелері ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ДАМУ МИНИСТРЛІГІ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ АКАДЕМИЯСЫ Дәрілер технологиясы және инженерлік пәндер кафедрасы ОРЫНДАҒАН: Шүкір Г.Н ТОБЫ: 301 ФЖҚ «Б» ҚАБЫЛДАҒАН: Нұрбаева С.Е
Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім 1. Гомеопатияда қолданылатынь дәрілік түрлер 2. Гомеопатиялық препаратадың ерекшелігі 3. Негізгі және қосымша затрат. 4. Гомеопатиялық препаратаға рецепті жазу жалпы ережелері. 5. Сұйылту. Потенцирлеу. Доза туралы түсінік 6. Жіктелуі және дайындау жағдайлары Әдебиеттер тізімі
Гомеопатияда қолданылатынь дәрілік түрлер Фармацевтік гомеопатия – бұл гомеопатиялық технология бойынша алынатын объект ретінде гомеопатиялық дәрілік препарата болып табылатынь және денсаулық сақтауда гомеопатиялық емдеу әдіс принциптеріне сәйкес қолданатын фармация бөлімі. Фармацевтік гомеопатия міндеттері. гомеопатиялық препарата сапасын бағалау және дайындау регламенттері, нормативті базаларды жетілдіру және құру; амбулаторлық және стационарлық пациенттерге гомеопатиялық препаратады жетуін қамтамасыз ету; гомеопатия аумағында ақпараттандыру- консультаттық мекеме қызметтердің және мамандардың дамуфы; гомеопатиялық препаратады дайындау дәріханалық және өндірістік базаларын құру және үнемі дамыту; гомеопатиялық дәрілік затрат, препарата, дәрілік түрлердің ассортиментін кеңейту; қазіргі кездегі сапасын бағалау әдістерін жетілдіру; гомеопатиялық емдеу әдістерін теориялық базасын ғылыми өңдеуге белсене қатысу; гомеопатиялық фармацевтік көмек сапасымен басқару жүйесін құру; Гомеопатияны жалпы медицинада регуляциялық терапия ретінде анықтауға болады.
Гомеопатиялық препаратадың ерекшелігі Дұрыс қолданған кезде гомеопатиялық препарата жанама әсер көрсетпейді; ағзаның қорғаныс қызметін күшейтеді, ұзақ уақыт және үнемі қабылдаған кезде жеке мүшелерге ғана емс, бүкіл ағзаға жүйелі дәрежеде әсер етеді. Препараттардың эффективтілігі дәрілік затратды таңдау ұқсас заңы бойынша, кезек ретімен сұйылтуды дайындау жолы, дайындау процесін белсенділігін күшейту. Провизорлар мен фармацевт тер гомеопатиялық дәріханаларда дайындайтын едәуір кең тараған дәрілік түрлер: түйіршіктер (гранулалар), тамшылар (сұйылту), тритурация, спирттер, жағармайлар, оподельдоки, майлар, балауфыздар (суппозитория). Сонымен қатар қазіргі кезде шырындар (эликсирлар), шаншуға арналған ерітінділер және көз жағармайи, шашыратқышы бар дозаторы мен қамтамассыз етілген мұрынға арналған дәрілік түр (спрей), таблеткалар және де басқа дәрілік затрат, емдік косметикалық затрат мен парафармацевтикалық өнімдер дайындалады.
Негізгі және қосымша затрат. Гомеопатиялық препаратады дайындау үшін өсімдік, минерал, жануар текті өнім шикізатраты және аллопатиялық дәрілік затрат жатады. Жас (ужас өсімдіктердің сөлі) және кептірілген өсімдік шикізатынан алынған (65% жуфық) дәрілік затрат жиі қолданылады. Минералдық затратдан тұратын дәрілік препарата 30% жуфық құрайды. Мысалы, литий, натрий және калийді көбінэссе зат алмасуфының бұзылуфына; мыс, күміс және алтын – жүйке жүйе және қантамыр ауруларында қолданады. Бірінші топ элементтердің байланысы гомеопатия да конституционалдық затрат деп эссептеледі, сондықтан олар әртүрлі ауруларға көрсетілген. Никельді жүйке жүйесі, жоғарғы тыныс жолдары, асқорыту жолдары, тері ауруларын емдеу кезінде тексеріп көрді. К. Геринг жүйке жүйесі ауруларын емдеу барысында палладийді қолданған. Платинаны медицинаға С. Ганеман енгізген. Сондай-ақ қалайы, мырыш, висмут, марганец және басқа металдар гомеопатиялық препаратадың құрамына күруі мүмкін.
Құрамында күкірт, мышьяк, фосфор, кремний және т.б. химиялық элементтері бар препарата қолданылады. Хлорлысутекті, азоты, күкірт, құмырсқа сірке, синил қышқыл препаратаы белгіленеді. Көбінэссе калий, натрий, магний, кальций, барий, сынап, темір тұздары қолданылады. Гомеотерапияда қымыздық қышқыл, калий бихроматы, бром, марш фосфаты және т.б. реактив тер қолданылуфы қабылданған. Жиі өсімдік және жануар көмірі, графит, ликоподий белгілейді. Негізгі (бастапқы) субстанция ретінде гомеопатиялық препарата дайындау үшін жәндіктер, моллюскалар, рептилий, жеке жануар бөлінісі (выделение), жыланның уфы қолданылады. Таза экологиялық жағдайда өсірілген ужас ірі қара мал мүшелері мен ұлпаларынан органоспецификалық препарата дайындайды. Биологиялық шикізаттан 5% жуфық гомеопатиялық препарата дайындайды. Гомеопатияда аллопатиялық медициналық препарата мен дәрілік затратдан мысалы: күміс нитраты, тиреоидин, гепарин, инсулин пайдаланады. Әлемдік гомеопатия тәжірибесінде орташа 1,5 мың дәрілік препарата пайдаланылады. Әлемдік тәжірибеде қолданылатынь жалпы өсімдіктердің 1063 түр болып сана лады. Гомеопатиялық препарата дайындау технологиясы оның негізгі материалы на (негізгі субстанциялармен қосымша затрат) тәуелді. Негізгі затрат (субстанции, базис) – бұл дәрілік түрлерді сұйылту үшін пайдаланатын минералды, өсімдік және жануар текті шикізатрат. Сұйылту үшін сұйық және қатты негізгі затрат пайдаланады. Сұйық затратға мыналар жатады: ерітінділер (қышқыл, тұздар, у және т.б.); әртүрлі табиғи сұйықтықтар; бастапқы тұндырмалар Бастапқы тұндырмалар дайындау үшін бастапқы материал ретінде консервілеу мақсатында (эссенция) этанолмен араласқан, ужас өсімдік сөлдері немсе олардың бөлшектері (гүлдері, жапырақтары және т.б.).
Қатты затратға мыналар жатады: ерімейтін минералдар; тұздар; кептірілген өсімдіктер немсе олардың бөлшектері (тұқымдары, тамырлар және т.б.) Қатты затратдан ары қарай тритурациялар (ысқылау) немсе гомеопатиялық бастапқы тұндырмалар (кептірілген өсімдік немсе жануар шикізатратынан; арала, құмырсқалардан және т.б.) дайындайды. Тритурацияны келіде қатты затты сүт қанттымен 1 сағаттай ысқылайды. Көп жағдайда гомеопатиялық затратдың актауфы XVIII, XIX ғасырлардағы ескі номенклатурасы бойынша сақталған. Қосымша затрат ретінде тазаланған су, әртүрлі концентрациялы этил спирті, глицерин, сүт қанты, өсімдік майи, вазелин, ланолин, какао майи қолданылады. Олардың ассортименті шектелінген. Токсикалық қасиеті жөнінде аллопатиядағыдай негізгі затратды А және Б тізіміне бөледі. Арнайы бөлмеде иісті затрат және кейбір жағдайда олардың сұйылтулары D1,D2, D3 сақталынады.
Гомеопатиялық препаратаға рецепті жазу жалпы ережелері. Рецепт рецептуралық түбіршекте латынь тілінде актау септігінде сұйылтуды және қолдану ерекшелігін көрсетіліп жазылады. Түбіршек емдеу мекемсінің және дәрігердің жеке мөрімен безендіреді. Бір гомеопатиялық препарата әртүрлі гомеопатиялық затрат бір дәрілік түрде жазылуфы мүмкін. * Егер дәрілік зат бір рецепт түбіршекте жазылса және нөмірленбеген бокса, оларды қоспа ретінде бір дәрілік түрде және бір орауфышта босатады. Егер жазылым ингредиенты нөмірленген бокса, оларды белгілі дәрілік түрде бөлек препарат ретінде, бірақ әртүрлі орауфыштарда босатады. Рецепттің реттік нөмірі препараттың кезекті қабылдауфын білдіреді. Гомеопатиялық препарата терапевтикалық қолдану кезінде толықтырғыш затрат ретінде қолдануфы мүмкін. Кей жағдайда дәрілік заттың кезекті қолданылуфы қатаң анықталынған. Мысалы: күкірт барий карбонатынан кейін, өз кезегінде калий бихромын және азоты қышқылдан соң жазылмауфы керек. Барлық дәрілік затрат мен дәрілік түрлер рецепте жазылады, сендайақ дайындайды және массы бойынша бақылайды. Рецепте тамшылар суллы – этанол ерітінділер түрде ұсынылса бір актау массы 50,0 жоғары бокса, «курстық емдеу» немсе «ұзақ қолдану үшін» қосымша жазылымдар ужасайды. Жазылым дәрігердің қолы және мөрімен бекітіледі. Рецепте ереже бойынша негізгі затрат сұйылтудың өсу реті бойынша орналасады.
Аллопатиялық препарата рецептеріндегідей бірнеше дәрілік затратды қосу кезінде өзара әсерлесуі және фармакологиялық сыйымсыздық пайда болуфы мүмкін. Сыйымсыз дәрілік затрат Apis, Rhus toxicodendron: қышқыл және жылан уфы белгілі. Бір уақытта бір ботаникалық топтарға жататын өсімдіктерден затрат белгілеу ұсынылмайды. Carbo vegetabilis сыйымсыз Carbo animalis. Гомеопатияда басқа затрат арқылы пайда болған нашарлауды түсіретін қабілеті бар дәрілік затрат бар. Оларды антидоттар деп актау қабылданған. Мысалы, аконит антидоты лимон сөлі болып табылады (қант бөлшегіне 3 тамшы): белладонна антидоты кофе дәнінен қайнатпа (1 шай қасық қантсыз және сүтсіз). Барлық гомеопатиялық дәрілердің универсалдық антидоты – камфора (қант бөлшегіне 1 тамшы қаныққан ерітіндісі). Гомеопатиялық препаратады қолдану кезінде белгілі диета ұсталыну керек. Тамақты асықпай, мұқият шайнап, қарын қатты ашқан кезде тамақтану керек. Тамақтану алдында минут бұрын сұйықтықты ішу керек, тамақтанған кезде емс. Тамақтанғаннан кейін 1,5-2 сағат бойы су ішпеу керек. Бір уақытта тамақпен бірге, ақуфыз крахмалды көмірсулармен, сендай-ақ крахмалды көмірсу қышқылды өнімдерімен рұқсат етілмейді. АІТ ас қорту функциясының күшеюіне әкеп соғады. Денсаулық жағдайына байланысты дәрігерлер төмендегі тамақтану құрамына рұқсат етпейді: ссмайлы тамақ; азы дәмдегіш тамақтар; қақталынған және тұздалған балық; ссмайлы кондитерлік өнімдер, жаңғақтар; кофе, көк шәй, сыра, спиртті сусиндар, минералды су, лимонад; саңырауқұлақтар; жалбыз, құрамында ментол бар өнімдер; Ботқаны (каша) суда пісіру керек, сүтті басқа тағамдармен араластырмау керек және оны сусин емс тамақ ретінде қолдану керек.
Сұйылту. Потенцирлеу. Доза туралы түсінік Гомеопатияда сұйылту деп - барлық кезекті ретімен сұйылту кезінде потенцирлеуді міндетті жағдайда, дайындалған ерітіндідегі затрат толық болмауфына дейін 10,100,1000,....., ослеп концентрацияларын кезекті ретімен азайту. Мұндай сұйылтуларды жиі потенция деп атайды. Гомеопатияда негізінен дәрілік затты сұйылтудың 2 шкаласы пайдаланады: ондық және жүздік. Ондық шкала (децимальдық) бойынша (10 - п ), бастапқы сұйылту 1:10, кезекті ретті әрбір сұйылту алдыңғыдан 10 эссе жоғары болады. Жүздік (центисимальдық) шкала бойынша (100 –п немсе ), кезекті әрбір сұйылту алдыңғыдан 100 эссе жоғары болады. Корсаков тәсілі бойынша алынған потенция СК деп белгілейді, Ганеман тәсілі бойынша СН. Дәрілік препарата дайындау кезінде кезекті сұйылту массын алу үшін формуламен эссептейді: А = Б: 10 (ондық шкала бойынша) А = Б: 100 (жүздік шкала бойынша) В= Б-А Мұнда А – алдыңғы сұйылту массы; Б- дайындалатынь препараттың массы; В – қосымша затратдың массы
Гомеопатиялық тәжірибеде төмен сұйылтуда бастапқы сұйылтудан немсе тинктурдан С6 сұйылтуға дейін саналуфы мүмкін; С6 -дан С30- ға дейін – орташа, С30- дан сұйылту – жоғары. Гомеопатиялық әдебиеттерде қажетті потенция таңдау 4 принцип (критерий ) бойынша ақпарат беріледі. Мүшелер ауфырған кезде (морфологиялық бұзылыстар кезінде) төмен сұйылту қолданады. Функциональдық өзгерісі кезінде – орташа сұйылту; психикалық симптом кезінде – адамның конституциональды ерекшелігін ескере отырып жоғары сұйылту қолданылады. Өңделмеген дәрілік затрат аз шамада терапевтикалық активті әсер көрсетеді. Төмен сұйылтуда (Д8) ережедегідей қолданады. Токсикалық дәрілік затрат D12 және одан жоғары потенцияда емдік қасиет алынады. Төмен потенциялар вегетативті реакциялар түзу кезінде қолданады, орташа потенция тонусты теңестіру кезінде, жоғары потенция – гиперергиялық, аллергиялық реакциялар және вегетативті дисфункция кезінде қолданады. Жоғары потенциямен - ағзаның өмірге тұрақты және ұқсас принципі бойынша препаратады дұрыс таңдау кезінде емдеу мүмкін. Егер дәрілік диагноз жеткілікті түрде нақты болмаса, төмен және орташа потенция пайдаланған дұрыс.
Гомеопаттар тәжірибе зерттеулері көрсеткенідей ағзаның реактивтілігі аурудың соңғы сатысында төмендейді. Өте жоғары потенция С200 –ден жоғары, ағзаның күшімен сәйкес келмейді. Іс- тәжірибелерде D1, D2, C3, C6, C12, C15,C30 сұйылту жиі қолданады. Бұл дозалар экспериментальды бақылаудан өтіп тәжірибеде бекітілген. Биіктік фазалары – белсенді әсер етуші дозаларға сәйкес келеді. Сұйылту өзгерістері мен терапевтикалық белсенділік өзгерістерінің арасында тікелей тәуелділік жоқ. Әртүрлі концентрациядағы эффектілер алдымен ағзаның жеке сезімтадығымен анықталады. Қатты ауфырғанда ауру басталған кезде төмен сұйылту және жиі қабылдауды (1 сағат сайын) белгілейді. Созылмалы ауруда орташа және жоғары сұйылтуды күніне бір – екі рет қабылдауды белгілейді. Психикалық ауруда жоғары, өте жоғары сұйылтуларды және өте сирек (Мысалы: 8 немсе 15 күнде бір доза) белгілейді. Потенцирлеу кезінде ғана клиникалық белсенді сұйылту қамтамасыз етіледі. Гомеопатялық тәжірибеде доза - аурудың жеке ерекшелігін және потенцирлеу жағдайы кезінде сұйылтуды эссептеу, тритурация массын және энергия құрамындағы белгілі сандарды (тамшы ), энергия және зат мөлшерін білдіреді. Гомеопатияда дозалар ағзаның реакциясына байланысты үлкен және кіші болып бөлінеді. Әзірше оқытылып жатқан затрат біртекті эффект береді, дозалау үлкен болып сана лады. Эффект қарама-қарсы өзгерген кезде, онда доза кіші болып айтылады. Үлкен доза- ұқсас ауруларда патологиялық симптомдар көрсететін төмен сұйылтулар. Мылқау доза (немая доза) – эффекттің жоқтылығы.(орташа сұйылтуларда жиі орын алады.) Кіші доза - емдік эффектт і қамтамасыз ететін жоғары сұйылтулар. Мысал ретінде келтіруге болады: адреналин. Концентрацияда классикалық эффект- буфындар спазмы кезінде қолданады. Келесі сұйылтуда эффект көрсететін, 10 –33 сұйылту кезінде парадоксальды эффект – буфындардың кеңеюі кезінде қолданады.
Өсудің эпидермальдық факторы. Сыртқы қабаттардың жазылуфына арналған максимальды терапевтикалық концентрациясын күніне 10 мг/л ден екі рет қабылдайды. Концентрация және қабылдау жиілігінің көбеюі терапевтикалық белсенділігінің күшеюін болдырмады. 100 мг/л концентрация кезінде препарата көрсету керек эффекті байқалмады. Жасуша жүйесін емдеу үшін 0,1 – 10 нг/мл концентрациясы эффективті. Нитрозометилмочевина (супермотаген). Жоғары сұйылтуларда 10 –26 биологиялық стимулятор болып табылады; 10 –26 – бұл концентрация, яғни 1 см 3 – та (мл) бір молекулалы затты –табу ықтималдылығы нөлге тең. Гомеопатияда дәрілік түрден әртүрлі қабылдау ұсынулар берілу мүмкін. Мысалы: тритурацияны бірреттік қабылдауда 2 г – ға тең азайтатын арнайы шыны қалақшада санына сәйкес келеді. Тритурация таңертең аш қарында тамақтану алдын да жарты сағат бұрын қабылдайды. Екінші қабылдау сол күні кешке ара қашықтығын сақтай отырып қабылдау қажет. Тритурация қабылдау кезінде тіл астына салып сору керек. Гомеопатиялық түйіршіктерді бір реттік қабылдауға 8 түйірден, яғни 0,25 г жуфық белгілейді. Бақылауда көрсеткендегідей жиі жоғары потенциялы бір түйір ужас және кәрі ауру адамдарға жеткілікті. Жоғары потенциялы бір таблетка әсері бойынша 5-8 сұйық потенциялы тамшыға сәйкес келеді. Сұйық дәрілік препаратады бір қабылдауға 5,8,10 тамшыны бір шәй қасық суда белгілейді. 5 тамшының массы 0,25 г жуфық. Психикалық ауруларға жоғары потенцияда жиі 1 тамшы сұйылту жеткілікті, әсірэссе қозу фазасында. Гомеопатиялық препаратты қатаң кезекті ретімен белілі уақыт арасында қабылдайды. Сыртқа қолдануға арналған (баспаға, шаюға, қыздыру компрес және т.б.) тинктуралар және эссенциялар ерітінділерде қолданылады (100 мл қайнатылған немсе тазаланған суға 20 тамшы). Доза және емдеу курсын таңдау кезінде гомеопат дәрігер гомеопатия реттейтін терапия екендігін, ағзаның реакциясын стимулдейтін, ағзаның қозуфын көрсететітінін үнемі есте сақтайды. Дәріні ағза оған жауап бергенше белгілейді. Төмен ондық потенция дәрілерімен емдеу жиі қайталауға болады. Жүздік потенция апта және айлардан кейін әсер етеді. LM потекнциясындағы препаратты күнделікті беруге болады, бірақ күтуге де болады. Бірдей дәрілерді жоғарылау потенцияда өсу интервалында ұзақ уақыт бойы белгілеуге болады.
Жіктелуі және дайындау жағдайлары Қазіргі кезде гомеопатиялық затрат монопрепарата және комплексті препарата болып жіктеледі. монопрепарата – бір потенцияда бір дәрілік затты құрайды. С. Ганеман науқасқа бір уақытта бір медициналық субстанциядан артық қабылдауды ұсынбаған. Бірақ соңғы жылдары комплексті дайындау тенденциясы және белгілеу байқалады, әсірэссе өндірістік жағдайда. Олардың кең клиникалық қолдануфы, көп ауруларды емдеу және алдын алу шаралаын жоғары мүмкіндікте көрсетеді. Терапия осы препарата мен аллопатиялық затратмен емдеу жақсы келіседі. Комплексті препарата – бір түрде болатынь: Бірдей потенцияда минимум екі зат – жай келісім Бірнеше потенцияда минимум бір әсер етуші зат. Сол кезде бір потенцияның жанама әсері екінші потенцияның әсерімен жойылады. Бірнеше потенцияда бірнеше әсер етуші затрат. Мысалы: «HEEL» фирмасы 4 түрлі комплексті препаратады шығарады. Арнайы бекітілген көрсеткіштер кәдімгі терапия түрінде қолданылады. Гомаккорды – созылмалы ауруларды емдеу үшін қолданылады. Олардың құрамына бірнеше негізгі затрат кіреді. Олардың әрқайсысы төмен және жоғары сұйылту тееңстірілген келісімде көрсетілген. Меншікті комплексті препарата құрамы бойынша едәуір күрделі. Кіретін компоненттер және қолдануға сәйкес келетін көрсеткіштер спецификасымен негізделген. Катализаторлар - әртүрлі мүшелер мен ұлпалардың ужасушаларында энергия алмасу бұзылуфында көрсетілген созылмалы ауру терапиясында пайдаланады. Гомеопатияда – жалғыз шынайы, қарапайым және табиғи емде – науқасқа бір кезде әртүрлі екі дәрі берілмейді.
Ірі гомеопатиялық дәріхана 10 бөлімге дейін болуфы мүмкін. Оның ішінде өндірістік ереже бойынша екеу: өндірістік- рецкертуралық бөлім және өндірістік гомеопатиялық бөлім. Өндірістік рецептуралық бөлімде гомеопатиялық орталықтар рецепті бойынша түйіршіктер, тамшылар, жағар майлар, майлар ужасалынады. Өндірістік гомеопатиялық бөлімінің дефектарында дайындайды: тинктуралар (бастапқы тұндырма ) ең алдымен кептірілген дәрілік өсімдік шикізатынан мацерация әдісімен В. Швабе жетекшілігі бойынша немсе 4 фармакопеялық мақалаға сәйкес; минералтды затратмен химиялық қосылыстардың суллы- этанолды ерітіндісі. МФ XI басылымының 2 кестесі бойынша этанолды сұйылту бастапқы тұндырманы және субстанцияны сұйылту С2, С5, С11, С29 потенцияларына дейін, рецептер жазылымында едәуір кең тараған С3, С6, С12, С30 сұйылтуларды ескере отырып; 43 % этанолмен бастапқы тинктура потенциясы D1. D2 – ге дейін D2. D3 тамшыларда едәуір жиі жазылғандықтан; Этанол шығынын бөлі меңгерушісі арнайы журналда эссептейді. Әр 10 күн сайын 43 және 62 % этанол өндірісті гомеопатиялық бөлімінің ассистент бөлмесіне түседі. Спирт пен судың санын әр бастапқы концентрацияға эссептеуге болады. Өндіріс – рецептура бөлімінің меңгерушісі әр концентрация бойынша арнайы журналда спирттің эссебін жүргізеді. Сұйылту немсе препаратты дайындау бөлмесі тікелей күн көзінен қорғалған болуфы керек.
Ішке қолдануға арналған дәрілік түрлер барлық гомеопатиялық препаратаың 75 % жуфық болуфы керек. Ең үлкен дәрілік топ – «түйіршік» дәрілік түр (39-40 % жуфық); одан кейін «тамшылар» (24 % жуфық). «Жағар майлар» % жуфық құрайды. Бастапқы шикізатратды біріншілік өңдеу 2 технологиялық схемамен жүреді: сұйықфазалы (этанолда тұндыру) және қаттыфазалы (лактозамен ысқылау). Біріншілік өңдеу өнімі ары қарай өңдеуге - әртүрлі дәрілік түрлердің динамизация процесіне талап етеді. Қолданатын дәрілік түрді таңдау негізгі материал және науқастың жеке ерекшелігіне байланысты. Урсубстанцияда ерімейтін зат (Мысалы: алтын ) төмен потенцияда қатты дәрілік түрде ғана белгілеуге болады: таблеткалар немсе ысқылау. Ерігіш затрат немсе күн сәулесімен температура әсерімен сүт қантымен араластырылған затрат өзгеруі және қауіпті қасиеттер көрсетуі мүмкін. D 8 – ге дейін сумен сұйылтады. Баларлар жиі құрамында этанолы бар ерітінділерді қолдана алмайтындықтан, балаларға арналған «тәтті түйіршікті» дәрілік түрлер шығарылған.
Әдебиеттер тізімі 1.ҚР-ның мемлекеттік фармакапиясы Т1 Алматы Жібек Жолы Баспа үшін бет 2. ҚР-ның мемлекеттік фармакапиясы Т2 Алматы Жібек Жолы Баспа үшін бет 3. Государственная фармокопея ССР XI Издания В2 Том 1990 г 4. Государственная фармокопея ССР X Издания В2 Том 1990 г 5. Т. Байзалданов Гемопатиялық дәрілік қалыптар