Тақырыбы: Жіті сол қарыншалық жетіспеушіліктің диагностикасы және жедел жәрдем көрсету алгоритмі Орындаған:Әшірәлиева Ж. Топ: 308 ЖМ Тексерген: Омиртаева Б. Астана 2015 ж
Жалпы қан айналым бұзылуы. Жалпы қан айналым бұзылуы. Жүрек қыспасы. Жүрек қыспасы. Сол жак карыншалық жедел жетіспеушілік синдромы. Сол жак карыншалық жедел жетіспеушілік синдромы. Диффузды миокардит,қолқа ахауы,сол қарынша мен жүрек аралық тесіктің тарылуы,гипертония ауруы,жүрек инфарктісі. Диффузды миокардит,қолқа ахауы,сол қарынша мен жүрек аралық тесіктің тарылуы,гипертония ауруы,жүрек инфарктісі. Қорытынды Қорытынды Қолданылған әдебиеттер Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе Организмнің және оның жеке ағзаларының қалыпты жұмысы жүрек-қан тамыр жүйесінің дұрыс қызмет жасауына байланысты. Себебі организмде тоқтаусыз өтіп жататын зат алмасу,қоректену,қайта қалпына келу,жасуша тіршілігі нәтижесінде пайда болған ыдырау өнімдерін шығару үрдісін қамтамасыз ету үшін қан тамырларында қан үздіксіз айналып тұруы қажет.
Көптеген созылмалы аурулар лимфа айналымының бұзылуына әкеліп соғады.М: миокард инфаркты,перикард аурулары. Көптеген созылмалы аурулар лимфа айналымының бұзылуына әкеліп соғады.М: миокард инфаркты,перикард аурулары. Өкпе ауруларының ішінде кейінгі уақытта өкпенің созылмалы бронхитінің маңызы зор.Сонымен,әртүрлі сырқаттар жүрек-қантамыр жүйесінің жұмысын қиындатып,организмде қан,лимфа айналымының бұзылуына себеп болады. Өкпе ауруларының ішінде кейінгі уақытта өкпенің созылмалы бронхитінің маңызы зор.Сонымен,әртүрлі сырқаттар жүрек-қантамыр жүйесінің жұмысын қиындатып,организмде қан,лимфа айналымының бұзылуына себеп болады.
Дененің барлық ағзаларын қанмен қамтамасыз етілуін өзгертеді. Жалпы қан айналымының бұзылуы. Жеке қан тамырларының оның тармақтарының патологиясы ретінде белгілі жерге байқалады. Жергілікті қан айналымының бұзылуы.
Арриялық,веналық толақандылық,қаназ дық. Стаз, сладж, тромбоз Шок.ісіну Қан ағу,құйыл у,плазмор- рагия Қан, лимфа айналымының бұзылыстары мына топтарға бөлінеді:
Жалпы. Веналық Артериялық Жергілікті.
Жүрек-қан тамырлары ауруларының ішінде қоғамы мызда ең жиі кездесетін түрі –жүрек қыспасы (стенокардия). Басты себеп – жүректі қоректендіретін күре тамырдағы қан айналымының бұзылуы. Жүрек қыспасының салдарынан қан тамырлары тарылады. Тамыр тарылған соң жүрек өзіне қажетті қоректік заттар мен оттегі ала алмай зардап шегеді. Мұндайда адамның кеуде сырты немесе жүрек тұсы күйдірген тәрізді ауырады, қысады немесе кеудені басып тұр ғандай сезінеді. Оның әсері сол қолға, мойынға, арқа тұсына беріледі. Кейде ауру белгісі басқаша болып келеді. Іштің жоғарғы жағы ауырады, адамның жүрегі айнып, құсқысы келеді. Кейбіреулер мұны асқазан ауруы деп түсініп, басқа ем алуы мүмкін. Жүрек-қан тамырлары ауруларының ішінде қоғамы мызда ең жиі кездесетін түрі –жүрек қыспасы (стенокардия). Басты себеп – жүректі қоректендіретін күре тамырдағы қан айналымының бұзылуы. Жүрек қыспасының салдарынан қан тамырлары тарылады. Тамыр тарылған соң жүрек өзіне қажетті қоректік заттар мен оттегі ала алмай зардап шегеді. Мұндайда адамның кеуде сырты немесе жүрек тұсы күйдірген тәрізді ауырады, қысады немесе кеудені басып тұр ғандай сезінеді. Оның әсері сол қолға, мойынға, арқа тұсына беріледі. Кейде ауру белгісі басқаша болып келеді. Іштің жоғарғы жағы ауырады, адамның жүрегі айнып, құсқысы келеді. Кейбіреулер мұны асқазан ауруы деп түсініп, басқа ем алуы мүмкін.
Науқас жүрек тұсынан қысып,сығып кейде күйдіріп ауырғанына шағым айтады.Бұндай жағдай жұмыс кезінде,кейдй ашу шығарғаннан сон пайда болуы мүмкін.Ауру сезімі 2 минуттан 15 минутқа созылуы мүмкін.Ауырғаны кеуденің артқы жағынан сезіліп сол қолға, сол иыққа жауырын астына беріледі.Кейде иек астына,тіпті ішекке берілуі мүмкін. Науқас жүрек тұсынан қысып,сығып кейде күйдіріп ауырғанына шағым айтады.Бұндай жағдай жұмыс кезінде,кейдй ашу шығарғаннан сон пайда болуы мүмкін.Ауру сезімі 2 минуттан 15 минутқа созылуы мүмкін.Ауырғаны кеуденің артқы жағынан сезіліп сол қолға, сол иыққа жауырын астына беріледі.Кейде иек астына,тіпті ішекке берілуі мүмкін. Жедел жәрдем Жедел жәрдем Науқас тілдің астына дереу валидол немесе нитроглицерин салуы керек. Науқас тілдің астына дереу валидол немесе нитроглицерин салуы керек.
Бұл синдром төмендегідей аурулардың әсерінен пайда болады-диффузды миокардит,қолқа ақауы,сол қарынша мен жүрекше аралық тесіктің тарылуы,гипертония ауруы,жүрек инфарктісі,шамадан тыс физикалық жүктемелердің әсерінен болады. Бұл синдром төмендегідей аурулардың әсерінен пайда болады-диффузды миокардит,қолқа ақауы,сол қарынша мен жүрекше аралық тесіктің тарылуы,гипертония ауруы,жүрек инфарктісі,шамадан тыс физикалық жүктемелердің әсерінен болады.
Миокард инфарктісі – жүрек бұлшық етінің жансыздануы. Кенеттен болған физикалық, психикалық жүктеме әсер етеді. Миокард инфарктісі – кенеттен пайда болған, ұзақ уақытқа созылған миокард ишемиясының салдарынан оның өлеттенуі. Әдетте миокард инфаркты кезінде тамырдың қысылған жерінде жедел қан ұйып қалады. Миокардтың кенеттен өлеттенуі адамның кеуде тұсын қатты ауыртады. Науқас мазасызданады, суық тер шығады, өңі бозарып, еріндері көгереді. Миокард инфарктысы жүрек етінің жыртылып кетуіне соқтыруы мүмкін. Сондықтан инфаркт алған адам өзін-өзі міндетті түрде күтуі керек. Біріншіден, арнайы тәртіпті қатаң сақтауы, денеге ауыртпалық түсіруден абай болу, сол сияқты жүйке жүйесін де бірқалыпты сақтауға тырысу керек. Екіншіден, диетаға отыруы, қауіпті факторлардан арылуы, үнемі кардиолог дәрігердің бақылауында болып, кеңесін бұлжытпай орындауы тиіс. Миокард инфарктісі – жүрек бұлшық етінің жансыздануы. Кенеттен болған физикалық, психикалық жүктеме әсер етеді. Миокард инфарктісі – кенеттен пайда болған, ұзақ уақытқа созылған миокард ишемиясының салдарынан оның өлеттенуі. Әдетте миокард инфаркты кезінде тамырдың қысылған жерінде жедел қан ұйып қалады. Миокардтың кенеттен өлеттенуі адамның кеуде тұсын қатты ауыртады. Науқас мазасызданады, суық тер шығады, өңі бозарып, еріндері көгереді. Миокард инфарктысы жүрек етінің жыртылып кетуіне соқтыруы мүмкін. Сондықтан инфаркт алған адам өзін-өзі міндетті түрде күтуі керек. Біріншіден, арнайы тәртіпті қатаң сақтауы, денеге ауыртпалық түсіруден абай болу, сол сияқты жүйке жүйесін де бірқалыпты сақтауға тырысу керек. Екіншіден, диетаға отыруы, қауіпті факторлардан арылуы, үнемі кардиолог дәрігердің бақылауында болып, кеңесін бұлжытпай орындауы тиіс.
Миокард инфарктісінің негізгі себебі – тәж артерияларының стеноздаушы артеросклерозы. Миокард инфаркті дамуының тікелей себептері: 1) тромбоздың салдарынан тәж артериясының окклюзиясы; 2) артеросклероз түймедағының арасында қан құйылып ісінуінен тәж артериясының бітелуі; 3) критикалық стеноз нәтижесінде тәж артериясының түйілуі; 4) тәж артериясының критикалық стенозы кезінде миокардтың оттегіге сұранысының күрт артуы (мәселен ауыр дене қызметінен симпатоадренал жүйесі белсенділігінің аса жоғарылауынан). Аталған тікелей себептермен бірге миокард инфарктісінің дамуында келесі бейімдеуші факторлардың маңызы зор: тәж артерияларының тармақаралық коллатеральдік байланыстарының жеткіліксіздігі, қанның тромбтар түзу қасиетінің артуы, микроциркуляциялық бұзылыстар. Миокард инфарктісінің негізгі себебі – тәж артерияларының стеноздаушы артеросклерозы. Миокард инфаркті дамуының тікелей себептері: 1) тромбоздың салдарынан тәж артериясының окклюзиясы; 2) артеросклероз түймедағының арасында қан құйылып ісінуінен тәж артериясының бітелуі; 3) критикалық стеноз нәтижесінде тәж артериясының түйілуі; 4) тәж артериясының критикалық стенозы кезінде миокардтың оттегіге сұранысының күрт артуы (мәселен ауыр дене қызметінен симпатоадренал жүйесі белсенділігінің аса жоғарылауынан). Аталған тікелей себептермен бірге миокард инфарктісінің дамуында келесі бейімдеуші факторлардың маңызы зор: тәж артерияларының тармақаралық коллатеральдік байланыстарының жеткіліксіздігі, қанның тромбтар түзу қасиетінің артуы, микроциркуляциялық бұзылыстар.
1. Ангинальдік синдром. 2. Ошақты ЭКГ-лық өзгерістер синдромы. 3. Резорбциялық-некроздық миокард инфарктін дәлелдейтін басты синдром. Бұл синдром некроз ошағынан бөлінген заттардың қанға өтуінен және асептикалық қабынудан болады. 1. Ангинальдік синдром. 2. Ошақты ЭКГ-лық өзгерістер синдромы. 3. Резорбциялық-некроздық миокард инфарктін дәлелдейтін басты синдром. Бұл синдром некроз ошағынан бөлінген заттардың қанға өтуінен және асептикалық қабынудан болады. Оның басты белгілері: Оның басты белгілері: дене қызуының оС шамасына дейін биіктеуі; нейтрофильдік лейкоцитоз; 5-7-ші күндерде лейкоцитоздың төмендеуінен және ЭТЖ-ның жоғарылауынан болатын қайшылық белгісі; кардиомиоциттердің өлуін көрсететін зертханалық белгілердің болуы. Кардиомиоциттер некрозының маркерлеріне бірқатар ферменттер – аспартатаминотрансфераза, лактатдегидрогеназа, креатинфосфокиназа, гликогенфосфорилаза және миозин, миоглобин, Т,І кардиотропониндер жатады. Ферменттердің қандағы концентрациясы, некроздың көлеміне, инфаркт басталуынан кейін қан алу уақытына және некроз ошағынан ферменттердің шайылып шығу жылдамдығына тәуелді. дене қызуының оС шамасына дейін биіктеуі; нейтрофильдік лейкоцитоз; 5-7-ші күндерде лейкоцитоздың төмендеуінен және ЭТЖ-ның жоғарылауынан болатын қайшылық белгісі; кардиомиоциттердің өлуін көрсететін зертханалық белгілердің болуы. Кардиомиоциттер некрозының маркерлеріне бірқатар ферменттер – аспартатаминотрансфераза, лактатдегидрогеназа, креатинфосфокиназа, гликогенфосфорилаза және миозин, миоглобин, Т,І кардиотропониндер жатады. Ферменттердің қандағы концентрациясы, некроздың көлеміне, инфаркт басталуынан кейін қан алу уақытына және некроз ошағынан ферменттердің шайылып шығу жылдамдығына тәуелді.
Миокард инфарктінің 80% клиникалық көрінісінде егде және қарт адамдарда ауырсыну синдромымен көрініс береді. Бірақ осы жастағы адамдарда жасына байланысты ауырсыну сезімталдағын сезу жоғарылығы өзгеруіне байланысты ауырсыну синдромы анық байқалмайды. Егде адамдар миокард инфарктімен ауырғандағы бір ерекшелігі «қанайналымның тоталды шамасыздығы» көрініс беріп, 30 – 35% өлімге әкеледі. Кардиогенді шок тек ауырсыну синдромында ғана емес, миокард инфарктінің ауырсынусыз түрінде, жүрек ырғағының күрделі бұзылысында кездеседі. Бұл түрі 70 жастан асқан әйел науқастар миокард инфарктімен қайталап ауырғанда, артериалдық гипертензияда байқалады. Миокард инфарктінің 80% клиникалық көрінісінде егде және қарт адамдарда ауырсыну синдромымен көрініс береді. Бірақ осы жастағы адамдарда жасына байланысты ауырсыну сезімталдағын сезу жоғарылығы өзгеруіне байланысты ауырсыну синдромы анық байқалмайды. Егде адамдар миокард инфарктімен ауырғандағы бір ерекшелігі «қанайналымның тоталды шамасыздығы» көрініс беріп, 30 – 35% өлімге әкеледі. Кардиогенді шок тек ауырсыну синдромында ғана емес, миокард инфарктінің ауырсынусыз түрінде, жүрек ырғағының күрделі бұзылысында кездеседі. Бұл түрі 70 жастан асқан әйел науқастар миокард инфарктімен қайталап ауырғанда, артериалдық гипертензияда байқалады. Миокард инфарктінің емі: Миокард инфарктінің емі: - ауырсыну синдромын тоқтату: нитроглицерин пероралды спрей, немесе сублингвалды таблетка түрінде қолданылады; - морфин 4-6 мг көктамырға жіберіледі, қажет жағдайда қосымша әр 5 минутта 4 мг-нан 1-3 рет салынады. Осы препаратқа альтернативті дәрі оксидон 3-5 мг көктамырға жіберіледі; - ауырсыну синдромын азайту мақсатында бета - адреноблокаторлар көктамырға жіберіледі; - ацетилсалицил қышқылын 250 мг шайнату керек; - гепарин көктамырға жіберіледі; - миокард инфаркті жүрек шамасыздығына әкелген жағдайда ангиотензин түзуші ферменттердің ингибиторлары беріледі. - ауырсыну синдромын тоқтату: нитроглицерин пероралды спрей, немесе сублингвалды таблетка түрінде қолданылады; - морфин 4-6 мг көктамырға жіберіледі, қажет жағдайда қосымша әр 5 минутта 4 мг-нан 1-3 рет салынады. Осы препаратқа альтернативті дәрі оксидон 3-5 мг көктамырға жіберіледі; - ауырсыну синдромын азайту мақсатында бета - адреноблокаторлар көктамырға жіберіледі; - ацетилсалицил қышқылын 250 мг шайнату керек; - гепарин көктамырға жіберіледі; - миокард инфаркті жүрек шамасыздығына әкелген жағдайда ангиотензин түзуші ферменттердің ингибиторлары беріледі.
Жүрек қан тамырлары жүйесінің ең көп ауруларының бірі.Оның белгісі- тамыр тонусы реттелуінің бұзылуынан туған артериялық қысымының көтерілуі.Жүйке жүйесіне ұдайы күш түсуінен,психикалық зақымданудан шамадан тыс артық тамақтанудан жүріс-тұрыстың жалпы қимылдың аздығынан болады.Ол әдетте 40 жастан кейін дамиды.Жас кездеде кездесе береді. Жүрек қан тамырлары жүйесінің ең көп ауруларының бірі.Оның белгісі- тамыр тонусы реттелуінің бұзылуынан туған артериялық қысымының көтерілуі.Жүйке жүйесіне ұдайы күш түсуінен,психикалық зақымданудан шамадан тыс артық тамақтанудан жүріс-тұрыстың жалпы қимылдың аздығынан болады.Ол әдетте 40 жастан кейін дамиды.Жас кездеде кездесе береді.
Көрсетілген жүрек ауруларының бәрі дерлік сол жақ қарыншаның қызметінің әлсіреуінен әкеп соғады. Кейін кіші қан айналымында қанның іркілісі пайда болып,газ алмасу үрдістері бұзылады.Бұндай жағдай көбіне түнде пайда болады.Бұл жүректің қысылуына әкеп соқтырады.Ауруға кейде еш дыбыс естілмей қалады,өйткені бронхтардың барлығы қысылып ауаның кіріп шығуы нашарлайды,тіпті тоқтап қалады. Көрсетілген жүрек ауруларының бәрі дерлік сол жақ қарыншаның қызметінің әлсіреуінен әкеп соғады. Кейін кіші қан айналымында қанның іркілісі пайда болып,газ алмасу үрдістері бұзылады.Бұндай жағдай көбіне түнде пайда болады.Бұл жүректің қысылуына әкеп соқтырады.Ауруға кейде еш дыбыс естілмей қалады,өйткені бронхтардың барлығы қысылып ауаның кіріп шығуы нашарлайды,тіпті тоқтап қалады.