Химиялық зақымдану ошағының медициналық- тәсілдік сипаттамасы. Орындаған: Мардисатыкова А.Н. Факультет: Жалпы медицина Курс: Тексерген : Жаугашаров М. ҚР Денсаулық сақтау министрлігі С.Ж. АСфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті Кафедра: Тіршілік қауіпсіздік негіздері

Жоспары : Кіріспе: 1. Химиялық қарутың тарихы. 2. Химиялық қаруға жалпы түсіктеме. 3. Химиялық қарутың түрлері. Тактикалық классификация. Химиялық қарудан қорғану. Қорытынты Қолданылған әдебиеттер

1.Химиялық қарутың тарихы: Химиялық зақымдану құралдарын әскери мақсатта ішінара пайдалану барлық соғыстар тарихында өз орнын тапқан. Химиялық қаруты пайдаланбау туралы 1899 жилы және 1907 жилы халықаралық Гаагада өткен конференция лорда улағыш затратты әскери мақсатта қолдануға тиым салатын келісім- шарттар қабылданты жилдардағы дүнйежүзілік соғыс кезінде Германия қабылданған шешімдерді бұза отырып, тітіркендіргіш-улантырғыш затраты бар артиллериялық химиялық снарядтарты қолданты жилтың сәуірінде Ипра ауданында (Бельгия) неміс әскерлері алғашқы газ баллонты қолданып шабуыл фасаты, нәтижесінде алғашқы сағаттарда 6 мың адам өліп 15 мыңдайы әр түрлі дәрежеде зақым аллоты.

жилдары 180 мың тонна дай әр түрлі УЗ шығарылты, оның 125 мың тонна дайы ұрыс алаңдарында қолданылты. Тек Германияның өзінде 34 млн-дай химиялық снарядтар дайындаллоты. Дүниежүзілік соғыста УЗ-дан зақымданғандартың жалпы саны 1 млн 300 мың адамдай балты жилтың 17 маусымында 37 мемлекеттің өкілдері Женевада «Соғыста тұншықтыратын улы немсе басқа да тәрізді және бактериялогиялық затратты қолдануға тиым салу туралы хаттамаға» қол қойты. Кеңестер Одағы бұл хаттамаға 1927 жилы қол қойып, оны 1928 жилы мақұлдаты. Қысқа мерзім ішінде Женева хаттамасын әлемнің көптеген елдері мақұлдаты.

Кейбір ірі мемлекеттер, мысалы АҚШ пен Жапония, оны мақұлдаудан бас тартты. Тек 50 жил өткеннен кейін ғана АҚШ бірнеше ұсыныстар енгізе отырып, бұл хаттаманы мақұлдауға мәжбүр балты. Бірақ тарихта Женева келіссөзіне қарамастан, басқыншылық соғыста химиялық қаруты қолданғаны туралы деректер бар. Мысалы, жилдары Эфиопиямен соғыста итальянтықтар жаппай химиялық шабуылты 19 лет жүргізді. 760 мыңдай әскер мен Эфиопия тұрғындарының 30%-дайы химиялық қарудан қаза тапты. Химиялық қаруты Жапония жилдары Қытаймен болған соғыста қолданты. АҚШ халықаралық келіссөздерді бұзып, жилдары Кореядағы ұрыс қимылдары кезінде химиялық қаруты қолданты.

. Көптеген жилдар бойы американтық агрессорлар Вьетнамға және Үндіқытайдағы басқа мемлекеттерге қарсы соғыста химиялық қаруларты кеңінен қолданты. Тек Вьетнамның өзінде 100 мың тоннадан астам химиялық затрат жұмсаллоты. Одан 2 миллион дай адам зардап шегіп, химиялық затрат әсерінен 360 мың гектар өңделген жер және 0,5 миллион гектар ормандағы өсімдіктер жойылты.

Химиялық қаруға жалпы түсіктеме. Химиялық қару – ұрыстық улы химиялық затратты (ҰУХЗ) қолдануға негізделген жаппай зақымдау құралының бірі. ҰУХЗ улағыш затрат мен уыттылар жататы, ол адам мен жануарлар ағзасын зақымдауға арналаты, сендай-ақ ҰУХЗ өсімдіктердің әр түрін зақымдау үшін қолданылатын фитотоксиконттар да жататы..

ОВ тері-іріңдік әрекетті иприт, люизит; жалпы улы әрекеттіУЗ – синил қышқылы, хлорциан; тітіркендіргіш әрекетті УЗ – СS (си-эс), СR (си-ар); жүйке жансыздантыра тын әрекеттіУЗ - VХ (ви-икс), зарин, зоман; психохимиялық әрекетті УЗ – ВZ (би-зет) деп бөлінеді тұншықтырғыш әрекетті УЗ – фосген, дифосген;

Химиялық қарутың зақымдаушы факторларына ҰУХЗ-тың әр түрлі ұрыстық күйі жататы. ҰУХЗ- тың ұрыстық күйінің түрлері: бу, аэрозоль және тамшылар. Бу – газ тәрізді түрде болатын зат, Аэрозольдар – ауада тұратын және сұйық бөлшектерден құралған дисперсті гетерогенді (біртектес емс) жүйелер. Тамшылар - өте ұсақ бөлшектер. Бу және жұмсақ дисперлі аэрозоль қалпындағы химиялық зат ауаны улантырып, дом алу арқылы тірі жанты зақымдайты (ингаляциялық зақымдану).

Қатты дисперлі аэрозоль және тамшы түріндегі ҰУХЗ жергілікті жерді, қару-жарақты, әскери техниканы, әскери киімді, қорғану құралдарын, суларты зақымдап, қорғалмаған тірі жанты оның тері бетінде бөлшектердің түскен кезінде де, олартың зақымданған жер бетінің балансу нәтижесінде түсу немсе тірі жанның зақымданған жермен түйісу жасағанда да зақымдауға қабілетті. Тірі жанның зақымдануы зақымданған тамақ өнімдері мен суты қолдану кезінде де болуы мүмкін.

Химиялық қаруларты объектілерге жеткізу үшін авиация, ракеталар, артиллерия мен инженерлік және химиялық әскери затрат қолданылаты. Химиялық қарутың ұрыстық қасиеті мен өзіне тән белгілеріне мыналар жататы: УЗ мен токсиндер өте улы болаты, азғантай дозаның өзінде ауры және өлім қаупін тутыратындай зақымдайты; ҰУХЗ-тың тірі организмді зақымдау әрекетінің биохимиялық механизмі; УЗ мен токсиндердің қару-жарақ пен ұрыс техника сына, ғимараттарға, құрылыстарға өтіп, ондағы қорғалмаған тірі күшін зақымдау қабілеті;

ҰУХЗ-тың белгілі бір уақыт бойы жергілікті жерді, қару-жарақты, ұрыс техникасы мен атмосферадағы өзінің зақымдау күшінің әрекет эту ұзақтығы; қарсыластартың ҰУХЗ-ты қолдану фактісін және оның типін дер кезінде табутың қиынтығын белгілеу; тірі күшті зақымдау дәрежесі мен сипатын басқарутың мүмкін болатынтығы; химиялық қару зардаптарынан қорғану және оны жою үшін химиялық барлаутың, жеке және ұжымтық қорғану, газсыздантыру, санитарлық өңдеу, антидот және т.б. әр түрлі кешендер шара сын қолдану қажеттілігі..

Химиялық қаруты қолдану нәтижесінде ауры экологиялық және генетикалық зардаптар болуы мүмкін. Химиялық қаруты қолданутың экологиялық зардабы ҰУХЗ-тың жануарлар мен өсімдіктер әлеміне, сендай-ақ топыраққа, суға, ауаға тигізетін әсерімен байланысты, одна қоршаған ортаның жағдайы шиеленісіп, адамның өмір сүруін қиындататы. Генетикалық зардаптар келешек ұрпақтың дамуында жағымсыз із қаллотыраты.

Вслед за появлением хим.оружия разрабатывались ср-ва защиты от действия ОВ. В начале использовали повязки, пропитанные раствором гипосульфитаNa, соты, уротропина и др., прикрывающие рот и нос. Затем для защиты органов тыханиястали использовать противогазы. Применение ирита потребовало создание создание защитно одежты и средств дегазации кожных покровов, боевой техники и, сооружений и местности.

Коллективные средства защиты подразделяются на герметизированные и негерметизированные, причем только первые обеспечивают коллективную защиту от радиоактивных, химических и биологических средств. КЗС бывают открытого изакрытого типа. Простейщим КЗС является щель, в том числе имеющая легкое перекрытие; она защищает от пуль, осколков в 1,5-2 раза снижает воздействия поражающих акторов ядерного оружия.

Литература: В.Н. Александров, В.И. Емельянов. «Отравляющие вещества»