CӨЖ Цитомегаловирусты инфекциялар. Орындаған: Альжанова Гаухар Тлеген Бегалы Тлеген Бегалы Ақпанов Нурсултан Ақпанов Нурсултан 402- топ Ж.М.Ф Тексерген: Сарсекеева Назгүл Есентаевна

Жоспар: I. Кіріспе б ө лім -цитомегаловирустарга аны қ тама II. Негізгі б ө лім -этиологиясы -эпидемиологиясы -патогенезі -цитомегаловирусты инфекция кезіндегі клиникалы қ к ө рініс -диагностикасы -емі -профилактикасы III. Қ орытынды б ө лім IV. Пайдалыныл ғ ан ә дебиеттер

Цитомегаловирусты инфекциялар- б ұ л Cytomegalovirus hominis –ті ң ДНК-лы вирустары, Herpesviridae отбасылы ғ ына, Cytomegalovirus т ү ріне жатады. ЦМВ-тар адамны ң инфекциялы қ патологиясында ма ң ызды орын ғ а ие ж ә не сонымен қ атар барлы қ органдыза қ ымдай ж ү ретін, ауруды ң т ү рлі формаларымен ө тетін инфекциялы қ ауру.

Этиологиясы. ЦМВИ-ді ң қ оздыр ғ ышыны ң вирионы нм. оны ң ж ү регін екі тізбекті сызы қ ты қ ДНК құ райды. ДНК-нын сыртын капсид каптаган, т ө менгі температура ен жо ғ ар ғ ы температурага т ө зімсіз. Дезинфекциялы қ ерітінділер мен қ ыш қ ылды орта ғ а т ө зімсіз. Б ө лме температурасында жа қ сы ж ә не ұ за қ са қ талады.

HCMV жер шарыны ң б ү кіл жерінен ж ә не социалды топты ң барлы қ т ү рінен табыл ғ ан, онымен А Қ Ш-ты ң шамамен 50-80% т ұ р ғ ыны ауыр ғ ан. HCMV дамы ғ ан мемлекеттерде де кездеседі, соны ң ішінде ә леуметік жа ғ дайы т ө мен адамдарда, ж ә не ол н ә рестені ң т ү рлі а қ аулармен туылуына себепші болады. Инфекцияны ң негізгі к ө зі адам. Негізгі таралу жолдары т ө менде к ө рсетілген:

Ауа- тамшлы, сілекей мен с ү йісу ар қ ылы Жынысты қ қ атынас ар қ ылы Қ ан құ й ғ аннан со ң Ж ү ктілік пен босану кезінде Емшекпен емізу мен ана с ү ті ар қ ылы

90-96% адамдарда ЦМВ- ғ а арнал ғ ан антидене аны қ талады, б ұ л цитомегалияны ң ке ң тарал ғ анды ғ ынан хабардар етеді. Нірестелер арасында % осы вируспен за қ ымдан ғ ан, соны ң 10% ЦМВИ-ді ң клиникалы қ белгілерімен д ү ниеге келеді, бас қ аларында симптоматика кеш, я ғ ни ал ғ аш қ ы онжылды қ та бай қ алады.

Патогенезі аны қ зерттелмеген. Патогенезді ң дамуы инфекцияны ң ену қ а қ пасына байланысты ө теді. Вирус сілекей бездеріні ң эпителиіне бейім, ол сонда к ө бейіп вирусемияны ң салдарынан қ ан ғ а т ү седі, кейін инфекция тез к ө бейіп, ал вирус қ ан арнасынан босап шы ғ ады. Клеткалы қ иммунитетті ң кез-келген жеткіліксіздігінде инфекцияны ң жалпы таралуынан б ү кіл а ғ заны ң за қ ымы болады.

Паталогоанатомиялы қ к ө рінісі-ірі, мкм цитомегалдарды ң пайда болуымен сипатталады. Вирусты ң жалпы жайыл ғ ан формасында е ң алдымен ө кпені ң за қ ымдалуы, сонан со ң бауыр, б ү йрек, ішектер,б ү йрек ү сті безі ж ә не ұ й қ ы безі за қ ымдалады.

А ғ заны ң за қ ымдануларына байланысты негізгі ө згеріске ұ шырайтын ұү рылымдар: Сілекей бездерінде-ендірме б ө лімні ң эпителиі Ө кпеде-альвеолоциттер, майда бронхтарды ң эпителиі, бронхиолалы қ бездер Б ү йректе-т ү тікшелерді ң проксимальды б ө ліктеріні ң нефротелийлері Бауырда-холангиоциттер мен гепатоциттер Ұ й қ ы безінде-шы ғ ару т ү тіктеріні ң эпителиі Ішекте-мы қ ын ж ә не со қ ыр ішекті ң шырышты қ абатыны ң эпителиі Бас миында- қ арыншаларды ң эпендимасыны ң жасушаларын, микроглияларды, астроциттер мен субэпендималбды айма қ ты ң нейрондарын Гипофизде-аденогипофиз жасушаларын.

Цитомегаловирусты инфекцияны ң клиникасы сан алуан. Вирус б ү кіл а ғ заны за қ ымдайтын бол ғ анды қ тан ауру же ң іл а ғ ымымен қ атар ауыр а ғ ымды сонымен қ атар летальды ая қ атлуы да м ү мкін. ЦМВИ-да кейде жергілікті лимфа т ү йіндеріні ң шамадын тыс ө суі мен мезентериалды лимфаны ң ісінулеріне алып келеді,осыны ң салдарынан ішекті ң ө ткізгіштігі пайда болады. Міне, осындай жа ғ дайда нау қ ас хирургты ң қ олына т ү суі м ү мкін.

Классификация.

Ағымына байланысты. Жедел формасы Миды ң, бас қ а ішкі а ғ залар мен гемато-поэтикалы қ ж ү йені ң за қ ымдалуымен ө теді. ЦМВ н ә рестені ң ө лі туылуы мен жетілмей немесе туыл ғ аннан кейін апта арасында ғ ы ө лімге алып келуі м ү мкін. Жеделдеу формасы Шамамен 2 жасар балаларда кездеседі; ө кпедегі цитомегалды жасушаларды ң жина қ талуымен сипатталатын атипиялы қ интерстициналды пневмониямен ж ү реді. Созылмалы формасы Симптомсыз ө тіп ауруды тек ө лгеннен со ң ғ ана аны қ талады. Б ұ л формасы 2-3 жасар балаларда кездеседі

Зақымдау ағзаларына байланысты. Ө кпелік формасы (мононуклеарлы пневмония). Бауыр-б ү йрек ү сті некротикалы қ синдром. Аралас а ғ залы қ инфекция. Гемотологиялы қ формасы.

Нау қ аста бай қ алатын негізгі симптомдар адамны ң иммунды қ ж ү йесіне байланысты бай қ алады. Егер адамны ң иммунитеті қ алыпты болса вирус адам ғ а еш зиянсыз а ғ зада ғ ана болады, я ғ ни а ғ аза ғ а кері ә серін к ө рсетпейді. М ұ нда ғ ы жа ғ ымсыз жа ғ дай- адам вирус тасымалдаушы болып табылады. 90% вирус тасымалдаушыларда симптомсыз ж ү реді. Қ алыпты иммунитеті бар адамда ғ ы ЦМВИ белсенуі мононуклеоз т ә різді синдроммен сипатталады:

Мононуклеоз тәрізді синдромның сипаты: жо ғ ары температура қ алтырау шаршау қ ажу бас ауыру Мононуклеоз т ә різді синдром цитомегаловирусты инфекциямен за қ ымдан ғ аннан т ә уліктен со ң 2-6 апта аралы ғ ында білінеді. Жиі жа ғ дайда б қ л кезе ң толы қ сауы ғ умен ая қ талады.

Ересектердегі цитомегаловирустың клинико- анатомиялық формалары. Грипп т ә різді: субфебрильді қ ызба, жиі назофарингит, ұ за қ ж ө тел, кейде қ ыс қ а мерзімді ж ө тел, жиі ж ү кті ә йелдерде бай қ алады. Цитомегалдар з ә р ш ө гінділері мен сілекейде аны қ талады. Ө кпелік : ұ за қ мерзімді интермиттерлеуші қ ызба, ж ө тел мен пневмонияны ң симптомдар. Цитомегалдар ө кпеде (альвеолалар, бронх эпителилеринде) ж ә не бас қ а а ғ заларда аны қ талады. Қ а қ ыры қ та цитомегалдар аны қ талса ө мір бойына аны қ диагноз қ ою ғ а болады.

Ас қ азан-ішектік: ас қ азанны ң ойы қ -жара ауруы сия қ ты білінеді, ойы қ ты колит, тік ішекті ң полипозы мен ойы қ ты энтерит. Цитомегалдар тік ішек полипоздарында, жі ң ішке ж ә не жуан ішек пен асзанны ң шырышты қ абатында болады. Бауырлы қ : гепатитке т ә н клиникалы қ белгілер бай қ алады, кейде бауыр циррозына ө туі м ү мкін. Летальды ая қ талуы да м ү мкін. Цитомегалдар ө т жолдары мен бауырды ң паренхималы жасушаларында аны қ талады.

Б ү йректік : полиурия, полидипсия, протеинурия, гипоизостенурия, микрогематурия, уремия; жиі летальды ая қ талады. Цитомегалдар з ә р ш ө гіндісінде табылуымен ө мірлік диагноз қ оя беруге болады К ө здік: хориоретинита, хориоидита, увеита. Хрусталикті ң б ұ лы ңғ ырлануы, роговицаны ң м ү йізді ө згерісі. Гематологиялы қ : мононуклеоз ғ а тін клиникалы қ симптоматикамен ж ү реді (жиі қ ан құ йылу мен хирургиялы қ аралсуларда).

Цитомегаловирусты инфекцияларды келесі ә дістермен диагностикалаймыз: А ғ заны ң биологиялы ө с ұ йы қ ты қ тарында вирустарды аны қ тау; ПТР (полимеразды тізбектік реакция); ПТР Жасуша культурасына егінді жасау;

ЦМВИ емдеу иммунды статусты қ алыпты ғ а келтіру мен антибиотиктерді қ олдану ар қ ылы ж ү ргізіледі. Вирусты ң а ғ зада ө мір с ү ру мен оны ң белсенуі иммунды ж ү йеге байланысты.

3 ай мерзімге есептелген терапиялы қ емні ң н ұ с қ асы: 1-ші апта декарис (левамизол) 50 мг-нан 5 к ү н бой 2 реттен та ғ амнан со ң, сонан со ң кері схема бойынша 2 к ү ндік ү зілістен со ң 2-ші аптасынан бастап к ү ніне 2 реттен 2 к ү н 5 к ү ндік ү зіліспен. Суммарлы қ доза 2950 мг. декариса. Эффектті ң жеткіліксіздігінде- қ айталамалы курс декариспен немесе Т-активинмен, тимотропинмен, реаферонмен ем.

Арнайы вирус қ а қ арсы ке ң спектрлі препараттар, олар ғ а: виразол, видарабин и ацикловир (зовиракс, виролекс), эффект бермейді. Жо ғ ары титрлі анти- ЦМВИ гипериммунды гамма-глобулинді препараттар қ олданылады (препарат "Цитотект", Германия).

Ж ү кті ә йелдерге цитомегаловирусты инфекциядан са қ тану мен болаша қ н ә рестені қ ор ғ ау ма қ сатында ж ү кті ә йелдерге кездейсо қ жынысты қ қ атынастан бас тарту тиімді. Цитомегаловирустарды ң профилактикасы негізінен жеке бас пен жынысты қ гигена ғ а деген сауаттылы ққ а негізделген. Жа ң а жынысты қ қ атынас қ а м ү ше қ апсыз т ү спеу керектігін д ә рігерлер ескертеді.

Сонымен қ атар, иммунды ж ү йені ны ғ айту ғ а к ү ш салу керек, себебі қ алыпты, мы қ ты иммунды жа ғ дай ғ а кездейсо қ т ү скен цитомегаловирусты инфекция ө з белсенділігін жасай алмайды.

Ауырып ем іздегенше ауырмайтын жол іздейік а ғ айын!!!

Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Е.П.Шувалова-Инфекционные болезни 2005 г. 2. Қ.А.Ж ұ манбаева, Ғ.К.Ж ұ манбаева-Ж ұқ палы аурулар 2009 ж. 3. Интерент желілері: -google.ru -yandex.ru

Назарларыңызға үлкен рахмет!!!