1 дәріс МӘДЕНИЕТТАНУДЫҢ ЗЕРТТЕУ ОБЪЕКТІСІ ЖӘНЕ ПӘНІ Лектор: филос.ғ.к, асс. проф. НҰРАДИН ГҮЛХАН БОЛАТҚЫЗЫ 1 модуль. МӘДЕНИЕТ ТЕОРИЯСЫ. ӘЛЕМДІК МӘДЕНИЕТТЕР МЕН ӨРКЕНИЕТТЕР
Дәріс сұрақтары 1. Мәдениеттанудың зерттеу обьектісі және пәні. 2. Мәдениеттану мәдениет туралы ғылымдардың тәсілденушілік негізі. 3. Мәдениетанудың дамуы және қалыптасуының негізгі кезеңдері. Мақсаты: «Мәдениет» және «культура» сөздерінің шығу тегі туралы түсінікті талдау. Мәдениеттану ғылымының қалыптасуын түсіну. Міндеттері: Студентттің мәдениеттану ғылымынң негізін құрайтын ұғымдармен таныстыру, мәдениеттану ғылымына қызығушылық тудыру. Мәдениеттанудың қалыптасуы мен дамуының негізгі кезеңдерін, өзекті мәселелерін білу.
Пресауалнама 1Мәдениет сөзінің төркінін білесіз бе?ИәЖоқ 2Культура терминінің алғашқы аудармасы қалай аталатынын білесіз бе? иәжоқ 3Цицеронның культура этимологиясына қандай өзгеріс енгізгенін білесіз бе? иәжоқ 4Пайдея сөзінің кімдерден енгенін және оның мағынасынан хабардарсыз ба? иәжоқ 5Мәдениеттануды ғылым ретінде айналымға енгізген кім екенін білесіз бе? иәжоқ 6Мәдениеттану ғылымы немен айналысатынымен хабардарсыз ба? иәжоқ 7Мәдениеттану бағыттарымен таныссыз ба, олардың қызметін білесіз бе? иәжоқ
Пайдея
Лесли Алвин Уайт - американдық мәдениеттанушы, антрополог өндіріс құралдары, құрлыс материалдары, қорғану немесе қарсы шығу саймандары т.б Технологиялық ұжымдық болмыстың түрлері Әлеуметтік идея, сенім, білім т.б. Идеологиялық Уайт мәдениетті объективті категория ретінде қарастырып оны 3 ішкі жүйеге бөлді Адам мен қоғамды бір тұтас етіп қарастыратын мәдениеттану ғылымын айналымға енгізді Уайт 1949 жылы жазған «Мәдениет туралы ғылым» атты еңбегінде «мәдениеттану» терминін алғаш қолданды, сондан бері бұл термин гуманитарлық және қоғамдық ғылымдар арасында арнайы ұғым ретінде қолданылады
Мәдениеттану нысаны түрлі мәдени субъектілерінің дамуы мен қалыптасуы, түрлі мәдени процесстердің мазмұны мен мәнін сақтау, дәстүрлердің, құндылықтар мен нормалардың өзгеруі мен игерілу заңдылықтары. мәдениеттерді оңтайландырудың жалпыұлттық, аймақтық, әлеуметтік- мәдени қоғамдастықтар арасындағы механизмдері мен шарттары енеді. Мәдениеттанудың пәндік аймағы
Мәдениеттану пәні әлеуметтік-мәдени тәжірибелердің шығу тегін, олардың жүзеге асатын құрылымдық екпіні мен технологиясын, мазмұнын оқыту
Мәдениеттану бағыты 1 Әлеуметтік – адамдар өміріндегі әлеуметтік-мәдени механизмдердің қызмет етуін зерттеу 2 Гуманитарлық – әртүрлі мәдениет ошақтары, мәдени мәтіндер, мәдениетті тану формасы мен процесстерін зерттейді; 3 Негізгі (фундаменталды) – мәдениет теорияларын, олардың тарихын, зерттеу немесе жүзеге асыру құралдарын зерттейді; 4 Қолданбалы – мәдени процесстердің реттілігін қадағалау, жобалау, болжау, практикалық шешімдер, жалпы айтқанда негізгіні қолдану аясы.
Мәдениеттану әдістері ДиахрондықСинхрондықСалыстырмалы Археологиялық Типологиялық Биографиялық Семиотикалық Психологиялық
Постсауалнама 1Мәдениет сөзінің төркінін білесіз бе?ИәЖоқ 2Культура терминінің алғашқы аудармасы қалай аталатынын білесіз бе? иәжоқ 3Цицеронның культура этимологиясына қандай өзгеріс енгізгенін білесіз бе? иәжоқ 4Пайдея сөзінің кімдерден енгенін және оның мағынасынан хабардарсыз ба? иәжоқ 5Мәдениеттануды ғылым ретінде айналымға енгізген кім екенін білесіз бе? иәжоқ 6Мәдениеттану ғылымы немен айналысатынымен хабардарсыз ба? иәжоқ 7Мәдениеттану бағыттарымен таныссыз ба, олардың қызметін білесіз бе? иәжоқ