ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ Әл-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ БИЗНЕС ЖОҒАРҒЫ МЕКТЕБІ ҚАРЖЫ КАФЕРАСЫ ХАЛЫҚ БАНКТІҢ НЕСИЕЛІК САЯСАТЫ ОРЫНДАҒАН: АСЫЛХАН ЗАУРЕШ,ТЕМІРХАН ДИНАРА,НУРУЛЛА ДАНА ТЕКСЕРГЕН:ТҰРЛЫБЕКОВА А.Ж АЛМАТЫ,2016 ЖЫЛ
ЖОСПАРЫ: КІРІСПЕ БӨЛІМІ КІРІСПЕ БӨЛІМІ БАНКТІҢ НЕСИЕЛІК САЯСАТЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ НЕГІЗГІ БӨЛІМІ НЕГІЗГІ БӨЛІМІ Кредит желісі Жеке клиенттер үшін: Автокредиттер Ипотекалық несиелер Тұтынушылық кредиттер «Зейнетақылық кредит» бағдарламасы «Кезек күттірмейтін мұқтаждық үшін» бағдарламасы «Банк салымының кепілдігімен» бағдарламасы «Білім беру кредиттері» бағдарламасы Корпоративтік кредит беру ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІМІ ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІМІ ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
БАНКТІҢ НЕСИЕЛІК САЯСАТЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасының шеңберінде 2015 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша «Қазақстан Халық Банкі» АҚ Бағдарламаға қатысатын ЕДБ арасында несиелік портфель көлемінің көрсеткіштері мен «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасының шеңберінде қатысуы мақұлданған жобалар саны бойынша жетекшілер қатарында. Халық банкі қаржыландырған жобалардың көлемі 157,8 млрд. теңгеге тең, бұл «БЖК-2020» бағдарламасына қатысатын ЕДБ клиенттерінің несиелік портфелінің жалпы көлемінен 14,61 %-ды құрап, Банкті 2-ші орынға шығарды. Бағдарлама шеңберінде қаржыландырылған жобалардың саны құрайды, олардың 13,99% немесе 714 жобасы Банк клиенттеріне келеді, бұл көрсеткіш бойынша Банк 1- ші орын алады. Бағдарламаға қосу туралы оң шешім алған Бағдарламаның қатысушысынан Банк клиенттері 15,09 % немесе 818 жобаны құрайды. Халық банкінің Аймақтық үйлестіру кеңесінде (АҮК) мақұлданған жобаларының көлемі 163,2 млрд. теңгеден асады, бұл «БЖК-2020» бағдарламасына қатысатын ЕДБ несиелік портфелінің жалпы көлемінен 15,58% құрайды.
Несие түрлері 1.Автокредиттер 2.«Автокөлік сатып алу үшін» бағдарламасы 3.«Автокөлік сатып алуға (серіктес автосалондар)» 4.«Бастапқы жарнасыз авто – жалақы жобасының қатусышылары үшін» 5.Жеңілдетілген автокредит беру 6.Ипотекалық кредиттер 7.«Пайдалануға дайын тұрған жылжымайтын мүлік пен жеке тұрғынүй құрылысын жүргізуге арналған жер телімдерін сатып алу» бағдарламасы 8.Ипотекалық бонус 9.«Салынып жатқан жылжымайтын мүлікті сатып алуға» бағдарламасы 10.Заемды қайта қаржыландыру 11.«Жеке тұрғынүй салуға және үйді жөндеуге» бағдарламасы 12.Алдын ала шешімі бар ипотека 13.Тұтынушылық кредиттер 14.Кредит желісі 15.Болашақта түсетін ақша кепілдігімен «Кепілсіз кредиттер» («Халықтық») кредит беру бағдарламасы 16.«Зейнетақылық кредит» бағдарламасы 17.«Кезек күттірмейтін мұқтаждық үшін» бағдарламасы 18.Алғашқы кредит желісі 19.«Банк салымының кепілдігімен» бағдарламасы 20.«Білім беру кредиттері» бағдарламасы 21.Кредит беру Орта және шағын бизнеске кредит беру 22.Бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы. Бизнестің жол картасы «Бизнес-Депозит» 24.Овердрафт 25.«Халык-Агро» 26.«Даму-Өңдіріс» 27.«Өңдеуші өнеркәсіп саласындағы ШОБ-ті қолдау бағдарламалары» 28.Мемлекеттік бағдарламалар бойынша ШОБ субъектілеріне кеңес беру 29.«Даму» қоры» АҚ әйелдер кәсіпкерлігін микронесиелеу бағдарламасы 30.Заемдарды қайта құрылымдау 31.Шағын бизнеске кредит беру 32.«Халық Кәсіпкер» 33.«Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ кепілдігімен және субсидиясымен жаңадан басталған бизнеске кредиттер! 34.«Халық Кәсіпкер үдетілген» 35.Орта бизнеске кредит беру
«Автокөлік сатып алу үшін» бағдарламасы Мақсаты Кредиттер сауда орындары мен мамандандырылған базарлардан жаңа және бұрын пайдалануда болған кез-келген автокөлікті сатып алуға беріледі. Осы бағдарламаның шеңберінде берілген заемның мақсатына қарай пайдаланылуы міндетті болып табылады және ол қадағаланады. Кредит мерзімі3 айдан 84 айға дейін (7 жылға дейін). Сыйақы мөлшерлемесі Теңгемен 17,0%*-дан бастап, АҚШ долларымен 14,5%-дан бастап – автосалоннан сатып алынатын автокөліктің кепілімен**; Теңгемен 18,0%-дан бастап, АҚШ долларымен 15,5%-дан бастап - базардан сатып алынатын автокөлік/жылжымайтын мүлік кепілімен Кредит валютасытеңге, АҚШ доллары*** Кредит сомасы теңгеден/АҚШ долларындағы баламасынан бастап: теңге/ АҚШ долларына дейін – табысты растаусыз; теңге/ АҚШ долларына дейін – табысты растай отырып. Бастапқы жарна Сатып алынатын автокөлік құнының 20%-нан кем емес – «Astana Motors» және «Mercur» компанияларының автосалондары желісінен жаңа автокөлік сатып алған жағдайда *; ·Сатып алынатын автокөлік құнының 30%-нан кем емес – басқа автосалондардан жаңа автокөлік және бұрын пайдалануда болған автокөлік сатып алған жағдайда.
«Автокөлік сатып алуға (серіктес автосалондар)» Бағдарламаның шарттары Нысаналы мақсатыКредиттер «Астана Моторс» мотор компаниясы» ЖШС авто салондарынан жаңа авто көлік сатып алуға беріледі. Кредит мерзімі3 айдан 84 айға дейін (7 жылға) Сыйақы мөлшерлемесіАвто салоннан сатып алынатын автокөлікті кепілге беру арқылы - теңгемен 13,5% басталады, АҚШ долларымен 13,0% басталады. Кредит валютасытеңге, АҚШ доллары* Кредит сомасыкірісті растау арқылы – теңгеге/ АҚШ доллары кірісті растаусыз – теңгеге/ АҚШ долларына дейін; Бастапқы жарна жалақы жобасының қатысушылары үшін - 0%; қалған заемшылар үшін - 20% басталады. Кірістің құжаттай растамасы бастапқы жарна сатып алынатын автокөліктің 50%-ы енгізілгенде кірістің құжаттай растамасы қажет емес; бастапқы жарна сатып алынатын автокөліктің 50%-ына дейін енгізілгендекірістің құжаттай растамасының болуы міндетті. Кредит бойынша қамсыздандыру Сатып алынатын автокөлік Сақтандыру (түрлері мен жүргізу тәртіптері) Сақтандырушыны жазатайым жағдайдан сақтандыру және кепіл мәнін сақтандыру Банк есебінен орындалады. Комиссияларыклиенттің шотына ақшаның аударылғаны үшін – кредит сомасынан 3,5 %; қаржыландырудың ұйымдастырылғаны үшін – теңге/400 АҚШ доллары; Банк тарифтеріне сай автосалонның есебінен қарыз сомасының аударылғаны үшін; ағымдағы шоттың ашылғаны үшін 500 теңге (жаңа ағымдағы шот ашылған жағдайда). Құжаттар тізбесі өтініш иесінің, қосарлы заемшының жеке куәлігі (ол қатысса); Банк қажет болған жағдайда қосымша құжаттарды сұратуға құқылы.
«Бастапқы жарнасыз авто – жалақы жобасының қатусышылары үшін» Мақсатты топҚР резиденттері болып табылатын жеке тұлғалар, жалақы жобасына қатысушылар Пайдалану мақсатыКредиттер жаңа автокөліктерді, сондай-ақ бұрын пайдаланылған автокөліктерді сауда ұйымдарында және арнаулы нарықтарда сатып алу үшін беріледі. Осы бағдарлама шеңберінде берілген заемды мақсатына қарай пайдалану міндетті болып табылады және қадағаланады. Кредит мерзімі3 айдан 84 айға дейін (7 жылға дейін) Сыйақы мөлшерлемесітеңгемен 15,5%-дан*, АҚШ долларымен 13,0%-дан – автосалоннан сатып алынатын автокөлік кепілімен**; теңгемен 16,5%-дан, АҚШ долларымен 14,0%-дан – нарықта сатып алынатын автокөлік кепілімен/жылжымайтын мүлік кепілімен Кредит валютасытеңге, АҚШ доллары *** Кредит сомасы теңгеден/АҚШ долларындағы баламасынан : теңгеге/ АҚШ долларына дейін – кірісті растаумен Бастапқы жарнасыз Кірісті құжатпен растауСоңғы 6 ай Кредит бойынша қамтамасыз ету Сатып алынатын, Банк талаптарына сәйкес келетін автокөлік немесе Банк талаптарына жауап беретін қамтамасыз етудің басқа да түрлері. Заемшы жаңа автокөлік сатып алған кезде де, не болмаса бұрын пайдаланылған автокөлікті сатып алған кезде де қамтамасыз етуді бағалауды өзі дербес жүргізеді. Сақтандыру (түрлері мен тәртібі) Заемшыны жазатайым жағдайдан сақтандыру және кепіл мәнін сақтандыру Банк есебінен жүзеге асырылады. Кепіл мәнін сақтандыруды Заемшы жүзеге асырады КомиссияларКредит қаражатын ағымдағы шотқа есепке алғаны үшін – кредит сомасынан 1%
«Автокөлік сатып алуға (серіктес автосалондар)» Шарттары, KZT-мен Жалақы жобасының қатысушылары үшін Қалған клиенттер үшін Бастапқы жарнасыз20% бастапқы жарнамен Сыйақы мөлшерлемесі15,00% СЖТМ17,40%17,60% Бастапқы жарна мөлшері Қарыз сомасы Комиссиялары: Есепке алынғаны үшін (қарыз сомасынан 3,5%) Ұйымдастырылғаны үшін Ай сайынғы төлем Халық банкі автокредитінің 5 артықшылығы: Бастапқы төлем қажет емес Қарызды табысты растаусыз ресімдеу мүмкіндігі Қарыз алушыны және автокөлікті сақтандыру кредит берудің барлық мерзіміне СЫЙЛЫҚҚА ұсынылады! Банк қарызды беру туралы шешімді 30 минут ішінде қабылдайды; Кредиттік өтінімді қарастыруға 1 ғана құжат керек (жеке куәлік). *бағдарлама автосалоннан жаңа автокөлікті сатып алуға есептелген. ** Қарыз сомасы теңгеге дейін болған кезде жалақыны Халық банкінің карталары арқылы алатындар үшін бастапқы төлемсіз және табысты растаусыз. Қарыз бойынша есептің үлгісі: Автокөлік құны – теңге; Кредит беру мерзімі – 60 ай.
Ипотекалық несиелер «Ипотекалық бонус» - егер Сіз автомобиль, жаңа жиһаз, тұрмыстық техника, туристтік жолдама және т.б. сатып алуды шешсеңіз, онда бұл ең керемет шешім! Пайдалану мақсаты тұтынушылық мақсаттарға, заемның мақсатына қарай пайдаланылуын қадағаламастан** Кредиттеу мерзімі3 айдан 100 айға дейін Сыйақы мөлшерлемесі Теңгемен заем алатындарға: - жылдығы 17%-дан бастап, тиімді мөлшерлеменің жылдығы 18,9%- дан бастап. АҚШ долларымен заем алатындарға: - жылдығы 16,5%-дан бастап, тиімді мөлшерлеменің жылдығы 18,3%-дан бастап. Кредит валютасытеңге, АҚШ доллары*** Кредит сомасы теңгеден/АҚШ долларындағы баламасынан теңгеге/ АҚШ долларына дейін – кірісті растаусыз; теңгеге/ АҚШ долларына дейін – кірісті растаумен Кірістің құжаттамалық растамасы егер қамтамасыз ету құны міндеттеме сомасын 50 және одан жоғары пайыз бойынша өтейтін болса, кірістің құжаттамалық растамасы талап етілмейді Сақтандыру (түрлері мен тәртібі) Банк Заемшыны жазатайым жағдайдан сақтандыруды және жылжымайтын мүлікті сақтандыруды жүзеге асырады Кредит бойынша қамтамасыз ету Өтініш берушіге/үшінші тұлғаға меншік құқығымен тиесілі және заем бойынша қамтамасыз ету болып табылатын коммерциялық/коммерциялық емес мақсаттағы жылжымайтын мүлік Комиссиялар Кредит қаражатын ағымдағы шотқа есепке алғаны үшін – кредит сомасынан 1%, кредитті ұйымдастырғаны үшін – 0 теңге
«Салынып жатқан жылжымайтын мүлікті сатып алуға» бағдарламасы МақсатыСалынып жатқан жылжымайтын мүлікті сатып алуға* Кредит валютасытеңге, АҚШ доллары** Кредит мерзімі6 айдан 360 айға дейін (30 жылға дейін) Сыйақы мөлшерлемесіТеңгемен заем алатындарға: 3 жылға дейін: жылдығы 14 %-дан бастап, жылдық тиімді мөлшерлеме 16 %-дан бастап; 3 жылдан 15 жылға дейін: жылдығы 14,5%, жылдық тиімді мөлшерлеме 15,8%-дан бастап; 15 жылдан 30 жылға дейін: жылдығы 15%-дан бастап, жылдық тиімді мөлшерлеме 16,3%-дан бастап АҚШ долларымен заем алатындарға: 3 жылға дейін: жылдығы 12,5%-дан бастап, жылдық тиімді мөлшерлеме 14,3%-дан бастап; 3 жылдан 15 жылға дейін: жылдығы 13%, жылдық тиімді мөлшерлеме 14,1%-дан бастап; 15 жылдан 30 жылға дейін: жылдығы 13,5%-дан бастап, жылдық тиімді мөлшерлеме 14, 6%-дан бастап. - тиімді сыйақы мөлшерлемесі тг заем сомасы үшін есептелген, Кредиттік бюроға сұрату жолдау үшін комиссия 2000 тг, ақшаны шотқа есепке алу үшін комиссия заем сомасынан 1% және кепілді Тәуелсіз бағалаушы компанияда бағалаудың орташа құны тг. Кредиттің ең төменгі сомасы3 000 АҚШ долларының баламасы Кредиттің ең жоғарғы сомасыӨтініш берушінің төлемдік қабілеттілігіне байланысты Бастапқы жарна сатып алынатын мүлік құнынан 20%-дан бастап; қосымша кепіл ұсынған жағдайда 0%.
Заемды қайта қаржыландыру Тұтынушылық кредиттерді қайта қаржыландыру талаптары: Кепілсіз: Кредит сомасы: теңгеге дейін. Кредит мерзімі: 4 жылға дейін. Сыйақы мөлшерлемесі: жылдығы 20%-дан бастап. Сыйақының жылдық тиімді мөлшерлемесі: жылдығы 27.8%-дан бастап. Кредит валютасы – теңге. Ерекше шарты: жалақыны Халық банкінің карточкасы бойынша алу. Кепілмен: Кредит сомасы: теңге/ АҚШ долларынан бастап – табысты растаусыз, теңге/ АҚШ долларына дейін – табысты растау арқылы. Кредит мерзімі: 3 айдан 120 айға дейін. Сыйақы мөлшерлемесі: Теңгемен жылдығы 13%-дан бастап, теңгемен 15%-дан бастап. АҚШ долларымен жылдығы 14,1%-дан бастап, теңгемен 16,6%-дан бастап. Сыйақының жылдық тиімді мөлшерлемесі: жылдығы 14,1%-дан бастап. Кредит валютасы: теңге, АҚШ доллары.* Ипотекалық кредиттерді қайта қаржыландыру шарттары: Кредиттің ең төменгі сомасы: теңге. Кредиттің ең жоғарғы сомасы: Өтінушінің төлемдік қабілетіне байланысты. Кредит мерзімі: 6 айдан 360 айға дейін (30 жылға дейін). Сыйақы мөлшерлемесі: Теңгемен заем алатындарға: жылдығы 13%-дан бастап, сыйақының жылдық тиімді мөлшерлемесінің жылдығы 14%-дан бастап; - сыйақының тиімді мөлшерлемесі заем сомасы тг, ақшаны шотқа есепке алу үшін комиссия – заем сомасынан 1% және кепіл құнының орташа бағасына сәйкес есептелген.
«Жеке тұрғынүй салуға және үйді жөндеуге» бағдарламасы МақсатыКоммерциялық емес мақсаттағы жеке баспана құрылысына (құрылысты аяқтау) және тұрғын үйлік жылжымайтын мүлікті жөндеу. Баспананы жөндеуге заем осы бағдарлама шеңберінде Заемшының алған кредиттік қаражаты есебінен салынған баспананы жөндеу үшін беріледі Кредит валютасытеңге, АҚШ доллары* Кредит мерзімі6 айдан 240 айға дейін – кредит теңгемен берілген жағдайда; 6 айдан 180 айға дейін – кредит АҚШ долларымен берілген жағдайда Сыйақы мөлшерлемесі Теңгемен заем алатындарға: 3 жылға дейін: жылдығы 14 %-дан бастап, жылдық тиімді мөлшерлеме 16 %-дан бастап; 3 жылдан 15 жылға дейін: жылдығы 14,5%, жылдық тиімді мөлшерлеме 15,8%-дан бастап; 15 жылдан 30 жылға дейін: жылдығы 15%-дан бастап, жылдық тиімді мөлшерлеме 16,3%-дан бастап АҚШ долларымен заем алатындарға: 3 жылға дейін: жылдығы 12,5%-дан бастап, жылдық тиімді мөлшерлеме 14,3%-дан бастап; 3 жылдан 15 жылға дейін: жылдығы 13%, жылдық тиімді мөлшерлеме 14,1%-дан бастап; 15 жылдан 30 жылға дейін: жылдығы 13,5%-дан бастап, жылдық тиімді мөлшерлеме 14, 6%-дан бастап. Кредиттің ең төменгі сомасы АҚШ долларының баламасы Кредиттің ең жоғарғы сомасы Өтініш берушінің төлемдік қабілеттілігіне байланысты
Кредит желісі Пайдалану мақсатытұтынушылық мақсаттарға, оқуды төлеуге Кредит желісінің мерзімі 3 айдан 100 айға дейін – тұтынушылық мақсаттарға кредит беру кезінде 3 айдан 120 айға дейін – білім беру қызметтеріне ақы төлеуге кредит беру кезінде. Сыйақы мөлшерлемесі тұтынушылық мақсаттарға кредит беру кезінде: «Кезек күттірмейтін мұқтаждықтарға» бағдарламасы шеңберінде алынатын сыйақы мөлшерлемесі Оқуды төлеуге кредит беру кезінде: «Білім беру кредиттері» бағдарламасы шеберінде алынатын сыйақы мөлшерлемесі Креидт желісінің валютасы теңге, АҚШ доллары * Кредит берудің ең аз сомасы Тұтынушылық мақсаттарға кредит беру кезінде: теңгеден/АҚШ долларындағы баламасынан бастап Оқуды төлеуге кредит беру кезінде: қарастырылмаған Кредит берудің ең жоғары сомасы теңгеге/ АҚШ долларына дейін – кірісті растаусыз теңгеге/ АҚШ долларына дейін – кірісті растаумен Бастапқы жарнажоқ Кірісті құжатпен растау «Кезек күттірмейтін мұқтаждықтарға» және «Білім беру кредиттері» өнімдерінің талаптарына сәйкес Кредит бойынша қамтамасыз ету тұтынушылық мақсаттарына кредит беру кезінде: Өтініш берушіге/үшінші тұлғаға меншік құқығымен тиесілі коммерциялық/коммерциялық емес мақсаттағы жылжымайтын мүлік Оқуды төлеуге кредит беру кезінде: Өтініш берушіге/үшінші тұлғаға меншік құқығымен тиесілі коммерциялық/коммерциялық емес мақсаттағы жылжымайтын мүлік не болмаса «Қаржы орталығы» АҚ-ның кепілдігі
Болашақта түсетін ақша кепілдігімен «Кепілсіз кредиттер» («Халықтық») кредит беру бағдарламасы Мақсаты:қадағаланбайды Мақсатты топ: Жалақысын Халық банкі арқылы алатын жеке тұлғалар - ҚР резиденттері. Заемшының/кепілгердің жас мөлшері - кем дегенде 23 жас. Бағдарламаның шарттары: Кредит беру мерзімі4 жылға дейін Сыйақы мөлшерлемелері: жылдығы 20%-дан бастап, тиімді мөлшерлеменің жылдығы 27,8%-дан бастап Кредит валютасытеңге Заем сомасы теңгеден теңгеге дейін Сақтандыруқарастырылмаған Кредиттік өтінімді қарау мерзімі 30 минуттан бастап Қаржыландыруды ұйымдастыру үшін комиссия 7% Кредит қаржысын ағымдағы/карточкалық шотқа есепке алу үшін комиссия 1%
«Зейнетақылық кредит» бағдарламасы Мақсатықадағаланбайды Мақсатты топХалық банкінің зейнеткерлері: алушы кредитті өтеу аяқталатын сәтте 70 жасқа толмаған болуы қажет Бағдарламаның шарттары Кредит мерзімі9 айдан 4 жылға дейін Сыйақы мөлшерлемесі· жылдық 20 % · тиімді мөлшерлеме – жылдығы 27,8 %-дан бастап Кредит валютасытеңге Заем сомасы теңгеден теңгеге дейін Сақтандыруқарастырылмаған Кредиттік өтінімді қарау мерзімі 30 минуттан бастап Ұйымдастыру үшін комиссия 7% Кредит қаржысын ағымдағы шотқа/карточкалық шотқа есепке алу үшін комиссия 1%
«Кезек күттірмейтін мұқтаждық үшін» бағдарламасы Мақсатытұтыну мақсаттарына, заемның мақсатына қарай пайдаланылуын қадағалаусыз* Кредит мерзімі3 айдан 120 айға дейін** Сыйақы мөлшерлемесіТеңгемен заем алатындарға: Сыйақы мөлшерлемесі - жылдығы 17%-дан бастап, тиімді мөлшерлеменің жылдығы 19,1%-дан бастап. АҚШ долларымен заем алатындарға: Сыйақы мөлшерлемесі - жылдығы 15%-дан бастап, тиімді мөлшерлеменің жылдығы 16,8%-дан бастап. Кредит валютасытеңге, АҚШ доллары*** Кредит сомасы теңгеден/АҚШ долларындағы баламасынан бастап: теңге/ АҚШ долларына дейін – табысты растаусыз; теңге/ АҚШ долларына дейін – табысты растай отырып. Бастапқы жарнажоқ Табысты құжатпен дәлелдеу қамтамасыз ету құны заем сомасын 50% және одан астам сомаға жапқан жағдайда талап етілмейді. Кредит бойынша қамтамасыз ету Өтініш берушіге/үшінші тұлғаға меншіктену құқығымен тиесілі коммерциялық/коммерциялық емес мақсаттағы жылжымайтын мүлік Сақтандыру (түрлері және жүзеге асыру тәртібі) Заемшыны жазатайым оқиғалардан және қамтамасыз етуге ұсынылған жылжымайтын мүлікті сақтандыруды Банк жүзеге асырады; Комиссияларкредит қаражатын ағымдағы шотқа есепке алу үшін – кредит сомасынан 1%; Кредитті ұйымдастыру үшін - кредит сомасынан 1%, ең аз мөлшері теңге.
«Білім беру кредиттері» бағдарламасы МақсатыОқу орындарында оқыту құнын төлеуге*, заем берілгеннен кейін Банк заем сомасын ЖОО-ның Банктегі шотына аударады. Кредит мерзімі3 айдан 120 айға дейін (10 жылға дейін) Сыйақы мөлшерлемесі«Қаржы орталығы» АҚ кепілдікпен қамтамасыз еткен жағдайда, теңгемен - жылдығы 15%, жылдық тиімді мөлшерлеме 16,5%-дан бастап; кепілге жылжымайтын мүлік берілген жағдайда теңгемен - жылдығы 17%, жылдық тиімді мөлшерлеме 18,8%-дан бастап. Кредитвалютасытеңге Кредитсомасы теңгеден теңгеге дейін – табысты растаусыз; теңгеге дейін – табысты растай отырып. Бастапқы жарнажоқ. Табысты құжатпен дәлелдеуҚамтамасыз ету ретінде кредит сомасынан 100% мөлшерінде «Қаржы орталығы» АҚ –ның кепілдігі ұсынылған жағдайда талап етілмейді. Заем беру үшін міндетті шартжобаға кем дегенде екі қосарлы заемшы қатысуы қажет. Кредитбойынша қамтамасыз ету«Қаржы орталығы» АҚ кепілдігі немесе пайдалануға дайын тұрған, жеке тұлғаларға меншіктену құқығымен тиесілі коммерциялық /коммерциялық емес мақсаттағы жылжымайтын мүлік.
Корпоративтік кредит беру Корпоративтік клиенттерге кредит беру шеңберінде айналым капиталын қысқа мерзімді қаржыландыру, инвестициялық мақсаттарды орта мерзімді және ұзақ мерзімді қаржыландыру жүзеге асырылады. Заемшыларға банктік заемдар, овердрафттар, кепілдіктер және аккредитивтер секілді кең көлемді қаржылық құралдар түрін пайдалану мүмкіндігі беріледі. Қаржыландыру лимиті мен АҚШ доллары аралығында. Банк экономиканың барлық салаларындағы жобаларды қаржыландыруда мол тәжірибе жинақтаған. Банктің өз қаражаты есебінен де, шетелдік қаржылық институттардан тартылған қаражаттың есебінен де қаржыландыруды жүзеге асыру мүмкіндігіне ие. Бұл ретте шетелдік кредит желілерінің қаражаты мынадай мақсаттарға беріледі: жабдық жеткізуші елдердің экспорттық агенттіктерінің (ЭКА) сақтандыруы аясында жабдықтар жеткізілімін қаржыландыру; коммерциялық мәмілелер бойынша, экспорттық және импорттық сауда операцияларын қаржыландыру. Корпоративтік клиенттерге кредит беру артықшылықтары: Кредиттік өтінімді жедел қарастыру; Берілетін қаржыландырудың құны мен мерзіміне қатысты жеке көзқарас; Астаналық және өңірлік компанияларды қаржыландыру; Банктегі қызмет көрсетуді жетілдіре түсу үшін корпоративтік клиенттерге кешенді дербес қызмет көрсету қарастырылған. Сыйақы мөлшерлемесінің жылдығы 7% - 18%*. Сыйақы мөлшерлемелері мерзіміне, қаржыландыру валютасына, құрал түріне және жоба бойынша тәуекел деңгейіне байланысты әртүрлендірілген Қаржыландыру мерзімі 1 айдан 7 жылға дейін Тиімді сыйақы мөлшерлемесінің жылдығы 7,1% бен 19,6% аралығында.
«Даму-Өңдіріс» несиелік бағдарламасы Мақсатты топ: Әрекеттегі бизнесі бар, қаржыландыру /қайта қаржыландыру күніндегі жағдай бойынша ЖКС болып табылатын және өңдеуші өнеркәсіп саласында жұмыспен қамтылған жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар. Кредит беру мақсаты: Айналым қаржысын толықтыру; Инвестициялық мақсаттар (негізгі құралдарды сатып алу/жетілдіру). Қаржыландыру мерзімі 2016 жылғы 07 желтоқсанға дейін. Қаржыландыру валютасы: Теңге. Қаржыландыру және қайта қаржыландыру лимиті:Банктің уәкілетті органының шешіміне сәйкес «Бір Заемшыға» лимитін есекере отырып, бір ЖКС-нің Банк алдында Заем бойынша осы Бағдарламаның шеңберінде, сондай-ақ қаржыландыру көзі Қордың қаржысы болып табылатын барлық басқа заемдардың негізгі борыш бойынша берешек қалдығының жалпы сомасы (жеті жүз елу миллион) теңге мөлшеріндегі сомадан аспау қажет. Бұл ретте үлесте тұлғалар тобындағы әр субъект (үлестес топтың қатысушысы) дербес Заемшы ретінде қарастырылады. Сыйақы мөлшерлемесі: Жылдығы 8 % (сегіз пайыздан) артық емес. Қамтамасыз ету:Банктің талаптарына сәйкес келетін өтімді қамтамасыз ету. Ерекшеліктері: Заемдарды, оның ішінде басқа ЕДБ-де қаржыландырылғандарды, қайта қаржыландыру қарастырылған.Заемды алу және қызмет көрсетумен байланысты комиссиялар мен алымдар өндірілмейді;Бағдарлама қаржысының шеңберінде қаржыландыру /қайта қаржыландыру жүргізілгенде ЖКС-нің негізгі борыш пен сыйақыны уақытылы өтеу бойынша міндеттемелерін орындамау орын алған жағдайда, оның айыппұлдары мен өсімақылары есептен шығарылады. Бағдарламаға қатысу туралы шешімді: «Даму» қоры» АҚ тұсындағы комиссия қабылдайды.
Қорытынды ЕДБ арасында несиелік портфель көлемінің көрсеткіштері мен «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасының шеңберінде қатысуы мақұлданған жобалар саны бойынша жетекшілер қатарында. Жалпы алғанда, субсидияланатын жобалардың құрылымында өңдеу өнеркәсібіндегі, көлік және қоймаларды жалдау секторындағы әрекет етуші жобалар, сондай-ақ агро-өнеркәсіп кешенінде қолға алынған жобалар басым. Халық банкі ШОБ бизнесін жандандыруға бағытталған жаңа инновациялық кредиттік өнім – «Халық Бизнес Старт» бағдарламасын (Start Up) іске қосты. Бұл бағдарламаға сәйкес «Бизнестің жол картасы-2020» аясында, заемшының қамтамасыз ету кепілінің 70%-н құрайтын «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ-ның кепілдігімен жаңадан қолға алынатын бизнес үшін кредит алу мүмкіндігі беріледі. Кредит мерзімі – 3 айдан 5 жылға дейін, қаржыландыру сомасының мөлшері – 1,5 млн-нан 20 млн.теңгеге дейін.Сондай-ақ Банкте ауыл шаруашылығы секторына арналған «Халық-Агро» бағдарламасы әрекет етеді, оған сәйкес егін егу және астық жинау науқандарын өткізуге, ауыл шаруашылық техникасын сатып алуға қаржы беру қарастырылған. Шаруа қожалықтары үшін бұл бағдарламаның тартымдылығы - қолдағы бар егістік жерлер мен ауыл шаруашылық техникасының кепілдігімен, өтеу кестесін маусымдық негізде белгілеу арқылы, ұзақ мерзімдік кредиттер алу мүмкіндігінде. Мұндай заемдар 7 жылға дейін мерзімге, 1,5 млрд. теңгеге дейін сомаға беріледі Банктің негізгі акционері«группа «АЛМЭКС» – 72,3% иАҚ «БЖЗҚ» – 7,8%. 2015жылы активтерінің көлемі бойынша 2 орынды иеленді. «HSBC Банк Казахстан»ДБ АҚ 100 пайыз келісімге келіп,«Altyn Bank». АҚ құрды. 31,869 млн тенге келісім соммасы. Ағымдағы жылы Халық Банк 1608-ші орынды алды,Forbes Global 2000, журналында, Қазақстандық осы тізілімге енген жалғыз компания ретінде белгілі болды.
Пайдаланылған әдебиеттер 1.halykbank.kz (ресми сайты) 2.adilet.zan.kz (ресми сайты) 3.journal.kaznu.kz (мерзімді басылымы) 4.baq.kz (экономикалық журанлы) 5.kazakh.irib.ir (апталық экономика журналы)