Ж ү рек ыр ғ а ғ ыны ң б ұ зылысы Қ уанды қ ова Ә. Ә 503 «А» омф
Ж ү рек аритмиясы – ж ү рек б ө лімдеріні ң қ озу ж ә не жиырылу жиілігі, ритміні ң б ұ зылысы. Аритмия дамуында ма ң ызды орын алатын электролиттік б ұ зылыстар, соны ң ішінде калий, кальций м ө лшеріні ң ө згеруі
Аритмияны ң жіктелуі: I локализациясы бойынша: 1) Қ арынша ү стілік(суправентрикулярлы) 2) Қ арыншалы қ аритмия II клинико – электрокардиография бойынша(М.С. Кушаковский ж ә не Н.Б.Журавлева): 1)Импульсты ң пайда болу б ұ зылыстары. 2)Ж ү ректік ө ткізгіш б ұ зылыстары
Клиникалы қ к ө рінісі Ж ү рек аритмиясыны ң клиникасы ә рт ү рлі. Ол қ арынша жыпылы қ тауы, қ арыншалы қ асистолия ә р қ ашан реанимациялы қ шараларды қ ажет ететін агональді жа ғ дай болып табылады. Аритмия гемодинамиканы ң нашарлауын,мысалы, ж ү ректік немесе коронарлы қ жетіспеушілікті ң ү деуі, а ғ заларды ң қ анмен қ амтамасыз ету б ұ зылыстары.
Ж ү рек ө ткізгіштігіні ң б ұ зылысы Ө ткізгішті ң б ұ зылысы кезінде ж ү ректі ң т ү рлі тос қ ауылдар пайда болады, ж ү ректі ң ө ткізгіш ж ү йесі бойынша импульсті ң баяулауы немесе толы қ то қ тауы болады. Ритмні ң бастаушысы - синусты қ т ү йін – о ң жа қ ж ү рекшеде орналасады.
Импульс негізгі 3 жол бойынша тарайды: 1)Бохман шо ғ ыры – ж ү рекшеаралы қ жол, ол ар қ ылы о ң жа қ ж ү рекшеден сол жа қ ж ү рекшеге қ озу тез тарайды. 2) Венкенбах жолы синусты қ т ү йінді байланыстырады. 3)Торелл жолы – атриовентрикулярлы т ү йінді байланыстырады.
Тос қ ауылдарды ң пайда болу этиологиясы: 1)Ж ү ректі ң органикалы қ б ұ зылыстары: кардиосклероз, ИМ, миокардит, ревматизм. 1)Симпатикалы қ ж ә не парасимпатикалы қ ж ү йке ж ү йесіні ң тонусыны ң ө згерістері: невроздар, ми ісіктері, медикаментозды терапияны ң салдары:ж ү рек гликозидтеріні ң м ө лшерден тыс дозасы, антиаритмиялы қ заттарды ң м ө лшерден тыс дозасы. 3) Электролитті б ұ зылыстар : гиперкалиемия.
Синоатриальді тос қ ауыл Б ұ л кезде Т клеткаларды ң функциясы б ұ зылады. Синусты қ т ү йіннен ж ү рекшелерге ө ткізгіштік б ұ зылады. Оны ң 3 д ә режесі бар: 1 - д ә режесі - импульсті ң ө туіні ң баяулауы. 2 – д ә режесі –толы қ емес ө ткізу, импульстерді ң б ө лігіні ң т ү сіп қ алуы. 3 – д ә режесі – ө ткізгіштікті ң толы қ тос қ ауылы.
Клиникасы Бір импульс жо ғ алса - ж ү рек то қ тауы, егер бірнеше импульс жо ғ алса - бас айналу. 6 – 8 импульс жо ғ алатын болса - Морганьи – Эдамс – Стокс(естен тану). ЭКГ-да барлы қ ж ү ректік комплекс болмайды. Р, T, Q, R, S жо қ, оларды ң орнына ұ за қ пауза пайда болады. Жиі сыр ғ анаушы, араластырушы комплекстер к ө рінеді: ұ за қ пауза кезінде к ө мекке меншікті импульс пайда болады (атриовентрикулярлы т ү йін к ө мектеседі). Ол кезде Р тісшесі болмайды. Аускультация кезінде ж ү ректі ң қ атты жиырылуынан қ атты тон естіледі.
Атриовентрикулярлы тос қ ауыл. АВ т ү йін 3 б ө лімнен т ұ рады: 1)меншікті АВ т ү йін 2)Гисс шо ғ ыры 3)Гисс шо ғ ырыны ң ая қ шалары Ж ү рекшелерден қ арыншалар ғ а импульсті ң ө туіні ң баяулауы немесе то қ тауы жо ғ арыда атал ғ ан 3 б ө лімні ң біреуіні ң за қ ымдануыны ң негізінде АВ т ү йінні ң тос қ ауылы жатыр.
Тос қ ауылды ң 3 д ә режесін ажыратады: 1-д ә режесі - Ж ү рекше- қ арыншалы қ ө ткізгіштікті ң баяулауы. Қ арыншалар ғ а импульстер толы қ келеді, біра қ оларды ң жылдамды ғ ы б ә се ң деген. Субъективті к ө ріністер жо қ, ЭКГ да ғ ана ө згерістер бар: ритм д ұ рыс, біра қ РQ интервалы ү лкейген. Қ алыптыда 0,2 секунд. 2 –д ә режесі- Қ арыншалар ғ а барлы қ импульстер жетпейді, қ арыншалар жекелеген импульстерді ң есебінен жиырылады. 3-д ә режесі – Толы қ к ө лдене ң тос қ ауыл. Қ арыншалар ғ а импульс толы қ келмеген со ң қ арыншаларда ө зіні ң гетеротропты идиовентрикулярлы ритм оша ғ ы пайда болады.
Клиникасы Кенеттен пайда бол ғ ан бозару, естен тану, пульс аны қ талмайды, ж ү рек тон дар естілмейді. Нау қ аста к ө геру, ұ стамалар пайда болады. Еріксіз з ә р жіберу ж ә не дефакция. 3-4 минуттан кейін ө лім болуы м ү мкін, біра қ ұ стама 1 – 2 минутта басылады: қ арыншаны ң идиовентрикулярлы қ оз ғ аушы ритмі пайда болады.
Экстрасистолия Синусты қ т ү йіннен тыс Пайда бол ғ ан импульстерді ң ә серінен ж ү ректі ң уа қ ытынан б ұ рын жиырылуы. экстраситолия органикалы қ функционалды
Функционалды экстрасистолия Функционалды экстрасистолия – вегетативті дисфункциясыны ң к ө ріністері бар жас адамдарда кездеседі. ЭКГ м ә ліметтері бойынша қ арыншалы қ экстрасистолия, монотопты, ST интервалы ж ә не Т тісшесіні ң постэкстрасистолалы қ ө згерістері аны қ талмайды.
Органикалы қ экстрасистолия Органикалы қ экстрасистолия – 50 жастан ас қ ан адамдарда пайда болады. Оларды тексеру кезінде ж ү ректі ң ауруларын аны қ тау ғ а болады. Экстрасистолия физикалы қ ж ү ктеме кезінде пайда болады. Тынышты қ та жо ғ алады немесе сирейді. ЭКГ да: Б ұ л ә рт ү рлі топикасы бойынша экстрасистоиялар – ж ү рекшелік, атриовентрикулярлы қ, қ арыншалы қ политопты, бірлескен.
Ж ү рекшелік экстрасистолия Кезектен тыс синусты қ емес Р тісшесі, осыдан кейін қ алыпты немесе аберантты QRS комплексі пайда болады. РQ интервалы – 0,12 – 0,20 секунд. Компенсаторлы қ пауза ә детте толы қ емес(еселенген РР қ алыпты тісшесінен экстрасистолия алдында ж ә не экстрасистолиядан кейінгі аралы қ та ғ ы Р тісшесіні ң интервалы кіші болады ).
Қ арыншалы қ экстрасистолия Кезектен тыс, ке ң (0,12) ж ә не деформациялан ғ ан QRS комплексі. Сегмент ST ж ә не Т тісшесі QRS комплексіне дискордантты. Р тісшесі экстрасистолия ғ а байланысты болмауы немесе теріс болуы м ү мкін. Компенсаторлы қ пауза толы қ (еселенген РР қ алыпты тісшесінен экстрасистолия алдында ж ә не экстрасистолиядан кейінгі аралы қ та ғ ы Р тісшесіні ң интервалы те ң болады)
Жыпылы қ таушы аритмия Ө ткізгіштікті ң б ұ зылысынан ж ү рекшелерді ң б ұ лшы қ ет талшы қ тарыны ң хаотикалы қ жиырылуымен к ө рінетін ж ү рек ритміні ң б ұ зылысы. Миокардты ң органикалы қ б ұ зылыстарымен байланысты болуы м ү мкін. Жыпылы қ таушы аритмия ғ а байланысты гемодинамика б ұ зылысы ж ә не тромбоэмболикалы қ ас қ ынуы аурушылды қ ты ң жо ғ арлауына ж ә не ө лім – жітімні ң к ө беюіне ә келеді.
Жыпылы қ таушы аритмия кезіндегі ж ү ректі ң жа ғ дайына байланысты ұ стамалар ә рт ү рлі ө туі м ү мкін. Ұ стама к ө бінесе кенеттен пайда бол ғ ан ж ү рек со ғ ысынан басталады. Егер қ арыншаларды ң жиырылу жиілігі ұ л ғ айса, онда жалпы ә лсіздік, бас айналу, жартылай естен тану, кейде толы қ естен тану болуы м ү мкін. Жыпылы қ таушы аритмия жедел ж ү рек жеткіліксіздігін тудыруы м ү мкін, ж ү рек ө з қ ызметін толы қ ат қ ара алмайды, соны ң есебінен ө кпе ісінуі пайда болады. Е ң жиі кездесетін ас қ ынуларына ишемиялы қ инсульт жатады – ми тіндеріні ң қ анмен жеткіліксіз қ амтамасыз етілуі.
Пароксизмалды тахикардия (Бувре синдромы) б ұ л ж ү ректі ң бірден минутына ге дейін жиырылуы жиілігімен к ө рінетін ж ү рек со ғ уыны ң жиілеуі. Пароксизмалды тахикардия кезінде ж ү ректі ң ө ткізгіш ж ү йесіндегі қ андай да бір б ө лімінде электрлік импульстерді ү лкен жиілікпен генеризациялайтын қ озу оша ғ ы пайда болады. Пароксизмалды тахикардия ж ү рекшелік ж ә не қ арыншалы қ болып б ө лінеді.
Клиникалы қ к ө рінісі Кенеттен пайда бол ғ ан ж ү рек со ғ уымен к ө рінеді. Пароксизмалды тахикардия ұ стамасы кезіндегі клиникалы қ к ө рініс ерекшеліктері бір қ атар факторлардан туындайды: эктопиялы қ қ о ғ аушы ритмні ң локализациясы, ж ү ректі ң жиырылу жиілігіне ұ стаманы ң ұ за қ ты ғ ы, жиырыл ғ ыш миокардты ң жа ғ дайы. Ұ стамаларды ң ал ғ аш қ ы минуттарынан кардиогенді шок дамуы м ү мкін. Ұ стамалар ұ за ққ а созыл ғ ан жа ғ дайда ж ү рек жеткіліксіздігі дамиды.
Себепкер ы қ палдарды жою, антиаритмиялы қ іс –шаралар(аритмия ғ а қ арсы заттар, ваготропты ә сер) ж ә не арнайы емдеу ә дістері. Медикаментозды ем: 1) натрий антогистері Хинидин типі(хинидин, новокаинамид, дизопирамид, аймалин). Лидокаин типті(лидокаин, дифенин, этмозин, мексилитин) 2)беттаадреноблокатор(атенолол, пропроналол) 3) Ө ткізгіш ж ү йесіні ң барлы қ б ө лімдерінде ә рекет потенциалын ж ә не рефрактерлік кезе ң ді ұ зартушы препарат(амиодарон). 4) Кальций антогоистері( верапамил, дилтиазем). Арнайы емдеу ә дістері электроимпульстерапия ж ә не электрокардиостимуляцияны қ амтиды. Аритмия емі.
Қ олданыл ғ ан ә дебиеттер 1) Қ алимурзина Ішкі аурулар, А, ) Маколкин, Овчаренко Внутренние болезни, М, ) Д.А. Харкевич фармакология, М, ) Қ асенова С.Л. Ішкі аурулар, А, )
Назарлары ң ыз ғ а рахмет!!!