Қазақстан Республикасының Денсаулық Сақтау министрлігі Семей қаласының Мемлекеттік Медицина Университеті Балалардың жұқпалы аурулары және фтизиатрия кафедрасы Тақырыбы: Соңғы екі жылда ҚР балалар жұқпалы ауруларына анализ жасау. Тексерген: Мансурова А.А. Орындаған:Зейноллаева Қ.Б. 718-топ.ЖТД. Семей-2015ж.

Әрбiр адамның денсаулығы оның толыққанды тiршiлiк етуiн ғана емес, сонымен қатар оның мүмкiндiктерiнiң әлеуетiн анықтайтын факторға айналып отыр. Халық денсаулығы жағдайының деңгейi өз кезегiнде, елдiң әлеуметтiк- экономикалық, мәдени және индустриялық даму шамасын айқындайды. Медициналық көмек көрсетудiң қолжетiмдiлiгiн, уақыттылығын, сапасы мен сабақтастығын қамтамасыз етуге қызмет ететiн бiрыңғай дамыған, әлеуметтiк бағдарланған жүйенi бiлдiретiн денсаулық сақтау саласының тиянақты атқарылған жұмысы халық денсаулығын жақсартады.

Соңғы 2 жылдағы Қазақстан халқының эпидемиологиялық жағдайы біршама жақсаруда.Ол тікелей қазіргі замандағы медицинаның жетістіктерімен және медициналық қызметкерлердің тиянақты жұмысымен байланысты. Осыған байланысты еліміздегі эпидемиологиялық жағдайды бағалау мақсатында кейбір сырқаттардың кездесу жиілігін,бала өміріне қауіптілігін сіздерге ұсынамын.

Энтеровирусты инфекция "Энтеровирус-71 (ағылш. Enterovіrus-71, EV71) жұқпалы вирус, әсіресе, балалар жиі ауырып, күн сайын өршіп бара жатыр. Enterovіrus-71 (EV71) инфекциясыҚытайдың орталық Аньхуэй провинциясындағы Фуян қаласынан басталған екен. Тіркелген бес мыңға жуық науқастың көп ұзамай 22-сі көз жұмған. Қауіпті ауру 1998жылы Гонконг аумағында тіркелген болатын. Ол кезде бала ауырып, оның 78-і қайтыс болған. ағылш.вирусинфекциясыҚытайдың1998 Энтеровирусты инфекция – инфекциялық ауру, ішек вирустарының тобына кіреді. Энтеровирустық инфекциялардың берілуі нәжіс және ауыз арқылы (су, тағам және тығыз қарым-қатынас арқылы) және ауа-тамшы жолдары (түшкірік, жөтел арқылы) іске асыру кезінде жүзеге асырылады. Ауру маусымдық сипатқа ие, бұрқ етпелер көктем- жаз және жаз-күз мезгілдерінде пайда болады. Жұқтырылу су, тамақ өнімдері, сондай-ақ науқастың нәжісі, жөтелген және түшкірген кезде өте ұсақ сілекей мен қақырық тамшылары арқылы жүреді. Инфекция ашық суқоймаларда шомылу кезінде өте жиі жұғады

2013 жылы республика бойынша 900 адам жүгінген, 264 адамда диагноз зертханалық расталған, сырқаттанушылық Атырау, Қостанай және Қызылорда облыстарынан басқа барлық өңірлерде тіркелген. Ағымдағы жылы 552 адам жүгінді, 154 адамда диагноз зертханалық расталды. Сырқаттанушылық еліміздің 8 өңірінде (Ақмола, Шығыс Қазақстан, Маңғыстау, Павлодар, Солтүстік Қазақстан, Қарағанды облыстарында және Алматы мен Астана қалаларында) тіркелді. Ағымдағы жылдың маусым-шілде айларында Астана қаласында 179 жағдай тіркелді, энтеровирустық этиологиямен серозды менингиттің 80 жағдайы зертханалық расталды. Қарағанды облысында 136 жағдай тіркелді, 48 жағдай зертханалық расталды. Қабылданып жатқан профилактикалық және эпидемияға қарсы іс-шараларға, сондай-ақ ауа температурасының төмендеуіне байланысты тұрғындардың энтеровирустық инфекция белгілерімен келуі екі- үш есеге төмендегені байқалады (Қарағанды облысында – шілдедегі 25 жағдайдан 28 шілдеде 8 жағдайға, Астана қаласында – шілдедегі 31 жағдайдан 28 шілдеде 9 жағдайға төмендеген).

Сырқаттанушылық негізінен 14 жасқа дейінгі балалар арасында тіркелуде, олар шамамен 80%-ті құрайды, эпидемиологиялық тексеру кезінде науқастардың 60%-тен астамы сырқаттануын су қоймасында шомылумен байланыстырғаны анықталды, биылғы жылы балалар арасында сырқаттанудың күрт өсуі байқалады, себебі ыстық күндері (маусым және шілде) балалар суға шомылу үшін жақын жердегі су бұрқақтарын, су қоймаларын пайдаланады. Агенттіктің аумақтық департаменттері энтеровирустық инфекцияның таралуының алдын алуға бағытталған профилактикалық және эпидемияға қарсы жұмыс жүргізуде. Қоршаған орта объектілерін – ашық су қоймаларының, жүзу бассейндерінің, су бұрқақтардың суын, ағынды суды мониторингілеу күшейтілді. Ағынды су сынамаларынан энтеровирустық инфекция қоздырғыштары анықталды, бұл қоршаған ортада энтеровирустың айналымда екенін көрсетеді.

Астана қаласында 2015 жылдың мамырынан бастап осы уақытқа дейін ЭВИ 46 жағдай, лабораторлы анықталған 30 жағдай тіркелген(65%). Аурушаңдықтың 60% 14 жасқа дейінгі баларларда анықталған. Шығыс Қазақстан обылысының Семей қаласында 2012 жылы серозды менингиттің 8 жағдайы тіркелген,қарқынды көрсеткіш-2,4, оның ішінде 14 жасқа дейінгі балаларда -4 жағдай.Қарқынды көрсеткіш - 5, жылы серозды менингиттің 21 жағдайы тіркелген,оның ішінде 14 жасқа дейінгі балаларда -15 жағдай.Қарқынды көрсеткіш -22, жылы серозды менингиттің 59 жағдайы тіркелген,оның ішінде 14 жасқа дейінгі балаларда -56 жағдай.

Контингент бойынша: бала бақша балалары- 3 жағдай(5%), мектеп оқушысы жағдайы(76,2%), ұйымдаспаған балалар- 8 жағдай(13,5%) тіркелген. Ауру көзі 56 жағдайда анықталмаған, 3 жағдай тұрмыстық қатынас арқылы. Ауырғандардың 50-і қайнамаған су ішеді. Ертіс қзеніне суға тускен-5 жағдай,аквапаркке суға тускен- жағдай, алматы обылысына қонаққа барған -1 жағдай анықталған. Бұл ауру көбінесе пубертатты кезеңдегі балаларда кездеседі. Сол себепті егер баланың иммуниеті төмен болған жағдайда болжамы қолайсыз, тіпті бедеулікке әкелуі мүмкін. Энтеровирусты инфекция бала ағзасына келесі асқынулардың болуымен қауіпті: өкпе ісінуі, менингит, энцефалит, миокардит, неврологиялық қозғалыстық бұзылыстар (паралич, парез).

Полиомиелит (грек. polіos сұр зат және myelіtіs жұлынның қабынуы) негізінен орталық жүйке жүйесін зақымдайтын жұқпалы ауру. Аурудың қоздырғышы полиовирус. Полиомиелит кезінде көбіне жұлынның сұр заты зақымданып, ол барлық жүйке жүйесін ауруға шалдықтырады. Ол әсіресе 2 жасқа дейінгі балаларда көп кездеседі. Бұл ауру жұқпалы инфекция арқылы беріледі, суық тигендегі сияқты мұнда да қызу кетеріледі, құсып, іші етеді, бұлшық еттері ауырады. Бірнеше күн бойы баланың дені сау сияқты болып көрінеді. Кейде денесінің жартысы әлсіреп сал болып қалады. Мұндай жағдай көбінесе бір аяқта немесе екі аяқта бірден байқалады. Уақыт өткен сайын аяқтың әлсіреп семген жағы жіңішкеріп, екіншісіне қарағанда кеми түседі.

Қазақстан 2002 жылы полиомиелиттен еркін аумақ ретінде сертификатталған. Алайда, Африканың бірқатар елдерінде, Пәкістанда, Ауғанстанда және Үндістанда полиомиелиттің жабайы вирусының айналымы жалғасуда, инфекцияның әкеліну қаупі сақталуда, сондықтан біз полиомиелитке қарсы вакцинация жүргізуді жалғастырудамыз. Шығыс Қазақстан обылысы, Семей қаласы бойынша 1999 жылдан бері полиомиелит жағдайы тіркелмеген. Тек 2013 жылы наурыз айында -Жедел әлсіз паралич жағдайы тіркелген. Аурудың азаю жиілігі тікелей вакцинаның пайда болуымен байланысты.

Паралитикалық емес полиомиелит көбінесе қолайлы аяқталады. Ал паралитикалық полиомиелиттен кейін балада әр түрлі деңгейдегі дефекттер қалуы мүмкін. Тыныс алу орталығы зақымдалған жағдайда болжамы қолайсыз.

Паротитті инфекция [1][2] (Parotіtіs epіdemіca), эпидемиялық паротит – негізінен құлақ маңы сілекей бездерінің қабынуынан болатын вирусты жұқпалы ауру. Бұл аурумен 3 – 15 жас аралығындағы балалар жиі ауырады, ересек адамдарда сирек байқалады. Қоздырғышы – паромиксовирус тобына жататын резоксирибонуклеин вирусы. Вирус науқастың ауыз қуысында, мұрын-жұтқыншақтың шырышты қабаттарында, қақырығында, сілекейінде жиналып, науқас түшкіргенде, жөтелгенде, сөйлегенде ауаға таралады. Ауа-тамшы жолымен сау адамның тыныс жолдарына өтеді де, қанға еніп, қан арқылы сілекей, жыныс және ұйқы бездерін зақымдайды. Ауырғаннан кейін тұрақты иммунитет сақталады. [1][2]эпидемиялықвирустыиммунитет

Соңғы 20 жыл ішінде эпидемиялық паротиттің кездесу жиілігі 160 ретке дейін вакцинацияға байланысты азайған жылғы соңғы есеп бойынша эпидемиялық паротит кездесу жиілігі 2014 жылмен салыстырғанда 1,5 есеге азайған.(30 жағдай 100 мың халыққа – 8ай 2014 жыл, 20 жағдай 100 мың халыққа – 2015 жыл). Семей қаласы бойынша 2014 жылдың наурыз айында 1 жағдай ғана тіркелген. Паротит нерв жүйесін,есту аппаратын,жыныс жүйесін зақымдаған жағдайда қауіпті. Кереңдікке, бедеудікке әкелуі мүмкін.

Қорытындылай келетін болсақ,елімізде жұқпалы аурулардың кездесу жиілігін азайту үшін,балалар денсаулығын сақтау дәрігерлер қызметі өте маңызды. Халық арасында санитарлық-ағарту жұмыстарын жиі жүргізу жәнеде балалардың екпені уақытымен қабылдауы да үлкен септігін тигізеді.

Пайдаланылған әдебиеттер pxwKVir6http://newskaz.ru/society/ / html#ixzz 3pxwKVir6 2.Материал взят с сайта Комитета по защите прав потребителей Республики Казахстан Источник: oklady_i_obzory/?rid=205&cid=0. rid=971&cid=0http://kzpp.gov.kz/kaz/deyatelnost_komiteta/d oklady_i_obzory/?rid=205&cid=0 rid=971&cid=0 ШҚО.Семей қаласының санитарлық эпидемиялық станициясынан.