Тақырыбы: Эпистолярлық стильдің ерекшеліктері. Авторы: Қабдоллаева Аружан «11 ЖОББМ»КММ 8-сынып оқушысы Жетекшісі: Тепышева Бахытгүл Солтанқызы Кеңесші: Әбікенов Мұхит Төкенұлы
Эпистолярлық стильдің ерекшеліктерін саралау Бұрынғы хат жазу стиліне сипаттама беру, бүгінгі хат жазу стилімен салыстыра отырып, айырмашылықтарын атау
Шабармандар. К ө гершіндер. Пошта ( ұ ша қ,кеме,к ө лік,поезд) Майкрософт кор.Mail.ru
Жолданым иесіне белгілі бір м ә ліметтерді хабарлау ү шін хат нысанында жазылатын м ә тін, ал «эпистолярный» с ө зі грек тіліндегі «epistole»- хатты ң жанры с ө зінен пайда бол ғ ан. Қ аза қ ә дебиетінде Ш.У ә лиханов пен Ы.Алтынсаринні ң орыс достарына, Абайды ң ө з туыстарына жаз ғ ан хаттары- эпистолярлы қ қ ымбат м ұ ра. Эпистолярлы қ ә дебиет 1916 жыл ғ ы ұ лт-азатты қ к ө теріліске байланысты халы қ поэзиясынан ке ң к ө рініс тапты( Құ баша а қ ынны ң Ә бдрахман Иман құ л ұ лына жаз ғ ан хаты,т.б) Эпистолярлы қ ә дебиет ке ң естік д ә уірде ке ң ө ріс алып, айры қ ша дамыды.(С.Сейфуллин, І. Жанс ү гіров,Б.Майлин,т.б)1916 ж с ә лем хат жырлары екінші дуниеж ү зілік со ғ ысы жырларында ту ғ ан Эпистолярлы қ ә дебиетке келіп жал ғ асты.
Ағамыз Ыбырайға көп-көп сәлем жолдадым. Өзіңнен көптен ешбір хат-хабар болмады; ауру-сырқауға душар болмасаң болады – дағы, шаруашылық жұмыстан да қолың тимейтін шығар. Сөйтсе де, уақыт тауып, есендігіңді білдіргейсің. Өзім денім сау. Ұстаздарымның тәуір назарындамын. Бір-екі айдан соң екінші классқа шығармын деген үмітім бар. Осы хатты тапсырушыдан Қадишаға екі қодақтай конфет жібердім, сен салып, өзіне тапсыра көр. Әкеме...Айт және менен өтін: маған берген ақшасын босқа шығарды деп ұрыспасын, Қадиша кішкене бала ғой, ағам жіберіпті деп, қуанып қалсын дедім. Қош, аға, сау бол...Ініңіз Н. (Ы.Алтынсарин)
Үміт еткен көзімнің нұры балам, Жаныңа жәрдем берсін құдайтағалам. Атаң мұнда анаңмен есен-аман, Сүйіп сәлем жазады бүгін саған. Атаңды сағындым деп асығарсың, Сабаққа көңіл бөлсең басыларсың; Ата-анаң өнер білсең асырарсың, Надан боп білмей қалсаң аһ ұрарсың. Шырағым мұнда жүрсең нетер едің? Қолыңа құрық алып кетер едің. Тентіреп екі ауылдың арасында Жүргенмен не мұратқа жетер едің?
Мәлік Ғабдуллинге 1953 жылғы 2 мамырда жазған хатында Ілияс Омаров: «Біз сияқты халықтарға да фольклор - үлкен мұра, бірақ оны біз бір жағынан бағалай отырып, екінші жағынан оны аспанға шығарудан сақ болуымыз керек, дәл болса, біздің әдебиетімізден әлі фольклористика кетіп болған жоқ, ол қазіргі заманда бәлендей жақсылық емес, екіншіден фольклор өзіне тән өткенді өркендеңкіреп көрсетіп, дәріптеушілік туғызуы мүмкін.Сол себепті әрбір эпостың артынан ере тұру керек. Екінші жағынан мұраның бәрі мұра деп кеудесіне нан пісіп жүретін жалған ұлтсүйгіштер болатын.Олар қазақтан басқа ел жоқтай, қазақшалап айтқанда, даңғойлыққа салынып, көрінген нәрсеге «во» деп оң бармағын шошайтып көрсететін таусоғарлар. Әрине, бұларға тыйым салу керек.Біздің халқымыздың тарихта «скромный» ғана орны бар, кеуде кермей, мақтанбай ғана көрсетсек, біз тарих алдында кінәлі болмаймыз»
Бұрынғы Аса құрметті Апаллон Николаевич! (А.Н.Майковка Ш.Уәлихановтан) Сүйікті досым Федор Михайлович! (Ф.М.Достоевскийге Ш.Уәлихановтан) Өзіңнен көптен ешбір хат-хабар болмады; ауру-сырқауға душар болмасаң болады – дағы, шаруашылық жұмыстан да қолың тимейтін шығар. Сөйтсе де, уақыт тауып, есендігіңді білдіргейсің. Сен мені әлдеқашан өліп қалды деп ойлап жүрген шығарсың, сөйтсең де мен әлі тірімін, оған менің осы хатым айғақ болып табылады.Мен саған осы уақытқа шейін әр түрлі елеулі себептермен хат жаза алмай келдім... (Ф.М.Достоевскийге Ш.Уәлихановтан) Қош! Қош! Бақытты болыңыз! (С.Мұқановқа Ш.Құдайбердіұлынан) Бүгінгі Сәлем! :) Қалайсын?=)))) Менде бәрі ОК *) Жарайды, сау бол!
1.Хат жазу керек пе? А) и ә Ә ) жо қ Б)білмеймін
2.Хатты жиі жазасыз ба? А) и ә Ә )жо қ
3.Сізге хатты қ андай т ү рде жаз ғ ан қ олайлы? А.жазбаша Ә.электронды
4.Электронды хат жазысу сізді ң с ө йлеу ж ә не жазба м ә дениеті ң ізге ә сер ете ме? А. И ә Ә.Жо қ Б.Білмеймін
5.Келешекте хат жазу бола ма? А. И ә Ә.Жо қ Б.Білмеймін
Қорытынды Хат сынды объектіні біз қанша көне ұғым деп білсек те, хаттың күн сайынғы жаңартылып тұруы, әрі нысандарының бұрын - соңды болмағандай тұруы екі бірдей көзқарастың бір объектіде ұштасатыны -таңғажайып дүние. Біріншіден, хат ұғымы - көне түсінік, ал екіншіден хаттың Mail.ru сынды электронды пошта арқылы жіберілетін нысаны - тарихта бұрын - соңды болмаған инновациялық, әрі технологиялық жаңалық түрі. Сол себептен, осындай сан қырлы хат сынды объектіні зерттеп, хаттың мағынасын нақтылау, оның мәні мен нысандарына, хат арқылы ақпаратты жеткізу әдістерінің түрлерін қарастырып, олардың пайда болу және даму тарихымен танысу, өз ойымды оқытушыларым, өз сыныптастарым мен жұртышылық назарына ұсыну - ғылыми жобаның жаңалығы.