Жангелдин орта мектебінің химия биология пәні мұғалімі: Естайлақ А.А Қостанай облысы, Жангелдин ауданы, Аралбай ауылы
Гүлді өсімдіктердің мүшелері Өркен Гүл Жапырақ Жеміс, тұқым Тамыр Генеративті мүшелері Вегетативті мүшелері Сабақ бүршік
Тамыр және тамыр жүйесі Тамыр - өсімдіктің жер асты мүшесі. Ол топырақта еріген минералды заттарлы сабаққа өткізеді Тамыр - өсімдіктің жер асты мүшесі. Ол топырақта еріген минералды заттарлы сабаққа өткізеді. Тамыр жүйесі Тамыр жүйесі – бір өсімдікте болатын әр түрлі тамырдың жиынтығы Топырақтан минералды заттарды сіңіреді тамыр Тамырдың қызметі топырақтан минералды заттарды сіңіреді топыраққа берік орналастырады Вегетативті көбею мүшесі қоректік заттарды қорға жинайды Су + минералды зат
Тамыр жүйесі Шашақ тамыр жүйесі Кіндік тамыр жүйесі
Тамырдың түрлері Қосалқы тамыр Негізгі тамыр Жанама тамыр
Тамырдың ішкі құрылысы Тамыр оймақшасы Жанама тамыр Өсу аймағы Бөліну аймағы Тамыр түктері Сору аймағы Өткізу орталығы қабығы Өткізу аймағы
Қызметі Тамыр оймақшасы Қорғаныш Топырақтағы үйкелісті азайтады Жасушасы тірі Тамыр түктері Тапырақтан ерітіндіні сору Тамыр түктері Тамыр оймақшасы
Өсу аймағы Тамырды төмен тартып, өседі Өзек Минералды заттар қозғалады өткізгіш аймағы Органикалық заттар қозғалады Қызметі
Тамыр бөлімдері Тамыр аймағыҚандай ұлпадан құралған Қызметі Бөліну аймағыНегізгіЖасушалары дамылсыз бөлініп, басқа бөлімдер қалыптасады Өсу аймағыНегізгіЖасуша бөлінбейді, ұзыннан созылып, тамыр ұшы топыраққа енуіне әсер етеді Сору аймағы ЖабынҚалың түктері бар, су мен минералды заттарды сорады.
Ө ркен Өркен Өркен – Жапырағы мен бүршігі бар бұтақтанбаған жас сабақ. Оның тамырдан айырмашылығы жапырық шығарады, буын және буынаралығы болады. Сабақтың құрылысы Қабық Өзек Өң Сүрек Камбий Төбе бүршік бүршік Жанама бүршік Буын аралығы Буын
Жапырақ Жапырақ – Өсімдіктің өсу мүшесі. Ауадан көмірқышқыл газын сіңіріп, жарықтың әсерінен органикалық зат түзеді. Жапырақ тақтасы Сағақты жапырақ Сағақсыз жапырақ
Жапыра қ Жай Күрделі
Жапырақтың сағақта орналасуы а) кезектесіп орналасу, б) қарама – қарсы орналасу, в) топтанып орналасу
Жүйкелену
Жүйкелену түрлері Қауырсын тәрізді Саусақ салалы Доғал жүйкелену Параллель
Бүршік Б ү ршік Б ү ршік – жас саба қ ты ө ркен. Кез келген ө ркен б ү ршіктерден т ұ рады..
Б ү ршік Жапыра қ б ү ршігі (вегетативті) Г ү л б ү ршігі (генеративті)
Өсу бүршігі Вегетативті бүршіктерден вегетативті мүшелер дамиды Бастама жапырақ Бастама бүршік Бастама сабақ Өсу нүктесі Қабыршақтар
Г ү лшана қ
ГүлГүлГүлГүл
Г ү лді ң құ рылысы
Тоста ғ анша Тоста ғ анша Тоста ғ анша к ө бінесе жасыл т ү сті, г ү лді ң сыртында бірікпеген жеке немесе біріккен жапыра қ шалардын т ұ рады.
К ү лте К ү лте К ү лте Тоста ғ анша жапыра қ шалардан кейін орналас қ ан К ү лтені ң иісі хош исіті, ашы қ ре ң ді, т ү рлі т ү сті болады.
Аналы қ Аналы қ Аналы қ г ү лді ң жеміс т ү зуге қ атысатын негізгі б ө лімі г ү лді ң д ә л ортасында орналасады. Аналы қ ты ң ұ шын аузы, орта ңғ ы жі ң ішкерген жері мойын, т ү п жа ғ ында жуанда ғ ан жерін жатын дейді.
Жатын Жатын Жатын (т ү йін) аналы қ ты ң негізгі б ө лігі бір ж ә не к ө п ұ ялы. Жатынны ң ішінде бір немесе бірнеше мы ң да ғ ан т ұқ ымб ү ршігі бар. Т ұқ ымб ү ршігі жатынжа дамитынды қ тан жатынны ң қ абыр ғ асында бекінеді. Жатынны ң сыртын екі қ абы қ ша қ аптайды.
Мойыны Мойыны Мойыны аузы мен жатынын жал ғ астырып, бас қ а б ө лемдерінен жо ғ ары биіктетіп т ұ рады. Не ғұ рлым жо ғ ары болса, со ғұ рлым же ң іл тоза ң данады.
Аузы Аузы Аузы ө сімдікті ң т ү ріне қ арай т ү рліше болып келеді. Аналы қ аузынан жабыс қ а қ с ұ йы қ ты қ ты ң б ө лінуі, тоза ң ны ң аналы қ аузына т ү сіп, тез ө нуіне жа ғ дай жасайды.
Жеміс Шырынды Құ р ғ а қ Бір т ұқ ымдыК ө п т ұқ ымды
Жемістің құрылысы
Қорытынды. Гүлді өсімдіктер тамырдан, сабақтан, өркеннен, гүлден, бүршіктен, жемістен және жапырақтан тұрады. Әр түрлі тамырлар тамыр жүйесін құрайды. Тамыр жүйесі екіге бөлінеді шашақ және кіндік тамыр жүйесі болып. Өркендер жүйесіне сабақ, жапырақ және бүршік кіреді. Сабақтың ішкі құрылысы – қабық, камбий, сүрек, өзек. Жапырақ сағақты, сағақсыз және жай немесе күрделі болады. Кез келген өркен бүршіктен дамиды. Гүл мен жеміс тек гүлді өсімдіктерде ғана болады. Гүлдің құрылысы – гүл табаны, гүл сағағы, тостағанша, күлте, аталық, аналық. Аналық – гүлдің ең негізгі бөлігі. Жеміс бір тұқымды және көп тұқымды, құрғақ және шырынды болады.