«ЭЛЕКТРОЭНЕРГЕТИКАЛЫ Қ Ж Ү ЙЕ».
Қазақстанның энергетика жүйесі – электр энергиясы мен қуатын өндіру және электрмен жабдықтау жүйесі; ұлттық экономиканың өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымындағы маңызды сала әрі өнеркәсіптің басқа салаларын дамытудың басты базасы. Кеңестік билік дәуіріне дейінгі кезеңде өндіргіш күштердің даму деңгейі төмен болуы себепті оның энергет. базасы Қазақстанда тым кенже қалды. Деректер бойынша, қазақ жерінде барлық электр ст-лардың қуаты 2,5 мың кВт/сағ-тан аспаған, оларда жылына 1,3 млн. кВт/сағ электр қуаты өндірілген. Кен кәсіпорындарына қызмет көрсету үшін ұсақ локомобильді немесе екі тактілі мұнай электр ст-лары қолданылған. Успенск сияқты кеніштің барлық электр қуаты 32 кВт болған, ал Спасск зауытында 455 кВт-тан аспаған. Тек 6 қалада ғана қуаты шағын қалалық электр ст. болған. Қарағанды алабындағы таскөмір кенішінен алғаш көмір өндіру 1856 ж. басталғанымен Қазақстанда отын өнеркәсібі де нашар дамыды жылға Қазан төңкерісіне дейінгі кезеңде мұнда 1182 мың т көмір өндірілді. Ленгір қоңыр көмір кенішін (1869 жылдан), Екібастұз тас көмір кенішін (1898 жылдан) және басқа кеніштерді қосқанда Қазақстанда төңкеріске дейінгі 67 жылда 1,6 млн. т көмір өндірілген – 18 ж. Ембі мұнай кенішінен 1377 т мұнай, соның ішінде Доссор кенішінде (1911 жылдан) 1332 т мұнай өндірілген.
Жаңа сабақты пысықтау: 1.Қазақстандағы энергетика жүйесі? 2.Қазақстанда қандай жұмыс істеу станциялары дамыған? 3.Қандай энергетикалық ресурстар бар? 4.Электр энергиясының негізгі өндірушілері? 5.Электр энергиясын алудың негізгі тәсілдері? 6.Электр станцияларының түрлері? 7.Қандай ерекшеліктері бар? 8.Электроэнергетикалық жүйелер мен тораптар? 9.Инвертор желісі не үшін қолданылады? 10.Механикалық жұмысы қандай? 11.Электроэнергетикалық жүйелердің қалыпты және қалыпты емес жұмыс тәртібі? 12.Электрлік желі?