Сабақтың тақырыбы: Алгоритмнің түрлері.
а)білімділік: Компьютерде есептер шығару кезеңдерін, программалау тілдерінің құрылымын, командалары мен операторларының қызметін түсініп, оларды тиімді пайдалана білу. ә)дамытушылық: сызықтық тармақталған және циклді алгоритмді программалау негіздері тарауында оқушыларға алгоритм ұғымын, қасиеттерін, турлері мен берілу тәсілдерін үйрету арқылы логикалық ойлауын, алгоритмдік білімін дамыту. б)тәрбиелік: алгоритмдік тілдің ережелерін білуге, өз бетінше алгоритм құрып, оған программа жазуға және компьютерде теріп, орындау іскерлігін қалыптастыру Сабақтың мақсаты:
Алгоритмнің үш түрі бар: - сызықтық, - тармақталған, - циклдік.
Егер алгоритмнің n қадамы болса және олардың барлығы басынан аяғына дейін бірінен соң бірі тізбектеле орындалса, ондай алгоритмді сызықтық алгоритм деп аталады.
Сызықтық алгоритм. басы Деректерді енгізу есептеу соңы Нәтижені шығару басы Қол жуғыш кранын ашамыз Қолды жуамыз Кранды жабамыз соңы
Мысалы: Үшбұрыштың ауданын табу. Табаны В, биіктігі Н үшбұрыштың ауданын есептейтін алгоритм құру керек. Формула: S=B*H/2 басы В,Н S:=B*H/2 S шығару соңы H
Егер алгоритмнің қадамдарының тізбектеле орындалуы қандайда бір шартқа тәуелді өзгеретін болса, онда мұндай алгоритмді тармақты алгоритм деп атаймыз. Шартты тексеру блогын блок-сызбада ромбымен таңбалаймыз.
Тармақталған алгоитм. Тармақталу алгоритмі 2 түрге бөлінеді: толық тармақталу, қысқаша тармақталу. басы Соңы Іс-әрекет шарт 2-іс-әрекет басы Соңы 1-іс-әрекет шарт жоқ иә Қысқаша тармақталу. Толық тармақталу
Тармақталған алгоитм. басы Соңы Қолшатыр ал Жаңбыр жауып тұр ма? Үйдегі жұмысты істеу басы Соңы Киноға барамыз Киноға баруға сұрану жоқ иә Қысқаша тармақталу. Толық тармақталу
Есеп. А және В сандары берілген. Екі санның үлкенін табу алгоритмі. Алг (арг нақ А,В, нәт лит max) Басы Енізу А,В Егер А>B Онда max:=A Әйтпесе max:=B бітті шығару max соңы program esep var a, b, max: real; begin write (екі санды енгіз:;); read (a,b); if a>b then max:=a else max:=b; write (max=, max:6:3); end. басы Соңы max:=A А>ВА>В max A.B max:=B
Циклдік алгоритм. Алгоритмнің бірнеше рет қайталануын циклдік алгоритм деп атайды. Блок сызбада циклдік алгоритмнің шарты алтыбұрышты фигураға жазылады. Циклдік алгоритмде үшін, әзірше, дейін (FOR, WHILE, REPEAT) түйінді сөздері қолданылады. серия шарт
Мысалы: Қызыл асықты іздеу мысалына сәйкестендіріп алгоритмнің блок-сызбасын құрастырайық. басы Қоржынға қолды салып қызыл асықты табу Табылды ма? соңы
aлг есеп aрг i, n нәт s басы үшін I=1 дейін n S=s+1 шығару s соңы 1-ден n-ға дейінгі сандардың қосындысын есептейтін программа құрайық. Program esep Var s, i, n:integer; Begin S:=0 Write (бүтін сан енгіз); Read (n); For i:=1 to n do Begin S:=s+1; End; Write (қосынды s=, s); End. басы соңы S:=0 S:=s+1 i:=1, n s
1-топ «Алгоритм» 2-топ «Программа» 3-топ «Блок-сызба» Берілген бүтін х, y, z үш санның көбейтіндісін шығаратын программа жазыңдар.
Сабақты бекіту: Білім ағашы.
Үйге тапсырма: А және В бүтін сандары берілген. Осы сандардың S- қосындасын, R-айырмасын, K- көбейтіндісін табу алгоритмін құру керек. Мұнда сызықтық алгоритмге құрастырамыз. Тармақталған және циклдік алгоритмге мысал құру.