ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ 1 Балалар аурулары кафедрасы СӨЖ Тақырыбы: «Жоғарғы тыныс жолдарының аллергиялық аурулары.Балалардағы бронх демікпесі» Орындаған: Онбай С.А топ ЖМФ Тексерген: Айтмукушева Г.С Қарағанды 2015
Жоспары: Аны қ тамасы Этиологиясы Патогенезі Классификациясы Клиникалы қ к ө рінісі Диагностикасы Емі Профилактикасы.
Бронх демікпесі – негізінде бронхтарды ң созылмалы аллергиялы қ қ абынуы мен гиперреактивтілігі жататын, қ иындал ғ ан дем алу ұ стамаларымен к ө рініс беретін ауру.Дем алуды ң қ иындауы / ә сіресе тыныс шы ғ ар ғ анда / диффузды обструкцияны ң н ә тижесінде болады.О ғ ан себеп бронхтарды ң біры ңғ ай салалы б ұ лшы қ етіні ң спазмы, шырышты ң гиперсекрециясы ж ә не бронх қ абыр ғ асыны ң ісінуі. Ауру жартылай немесе толы қ қ алпына келетін кезе ң ді бронхиалды обструкция к ө рінісімен ж ә не устама т ә різді ж ө телмен, ыс қ ыры қ ты сырылмен ж ә не т ө с артында қ ысылу сезіміні ң болуымен сипатталады
Этиологиясы А ллергендер; В ирусты инфекциялар; Д ә рілік заттар; У й жа ғ дайында экологияны ң б ұ зылысы; Т а ғ ам қ ұ рамында ксенобиотиктері бар консерврленген ө німдерді ң к ө беюі; П еринаталды патология; Ж асанды тама қ тану; А ктивті ж ә не пассивті шылым шегу; К лиматты ң қ олайсыз ә сері.Жылы ж ә не ылгалды ауа-райы бронх демікпе ауруын жиілетеді. А нтибиотиктерді к ө п қ олдану ж ә не вакциналарды рационалсыз қ олдану;
Бейімдеуші факторлар: 1.Генетикалық бейімділік; 2.Асқынған аллергиялық анамнез; 3.Атопия; 4.Бронхтардың гиперреактивтілігі;
Инфекциялық факторлар - бронх демікпесінің триггері Респираторлы -синцитиальды вирус Риновирус Тұмау вирусы.
Типті аллергендер Саңырауқұ лақты аллергенд ер Жануарлар аллергені Медика менттер Жәндіктіаллергены Уй шаңы Тағамдық аллергендер аллергендер
Клиникалы қ к ө рінісі 1) НЕГІЗГІ БЕЛГІЛЕРІ: Ентігу; Ауа жетіспеу сезімі; Ыс қ ыры қ ты сырылдар; Устама т ә різді ж ө тел; Қ иынды қ пен б ө лінетін м ө лдір т ү сті қ а қ ыры қ ; Экспираторлы ентікпе; Кеуде клеткасыны ң улкеюі; Ауыр жа ғ дайларда-т ұ ншы ғ у.
Ерте жаста ғ ы балаларда ұ стама к ө рінісі т ү нде ж ә не та ңғ ы уа қ ыттарда ж ө телді ң болуымен сипатталады.Бала осы ж ө телден оянып кетеді. Бронхолитиктер қ айталана беретін бронхообструкция кезінде тиімді н ә тиже береді. Аллергиялы қ ринит /мезгілді немесе жыл бойы/ ж ә не атопиялы қ дерматитпен қ атар ж ү руі м ү мкін. Баланы қ ара ғ анда аускультативті белгілер болмауы да м ү мкін. Ұ стама болма ғ ан жа ғ дайда сырылдар естілмейді. Балалардағы ерекшеліктері
Клиникалы қ классификациясы ЖеңілОрташаАуыр Симптомдар айына I реттен аз, қысқа ұстамалар (сағаттар- күндер) Симптомдар айына 3-4 рет пайда болады. Симптомдар аптасына бірнеше рет пайда болады.Ауыр ұстмалар көрініс береді. Түнгі симптомдар сирек болады немесе болмайды. Түнгі симптомдар аптасына 2-3 рет болады. Түнгі ұстамалар жиіленеді. ТШКЖШ >80% ТШКЖШ >60% 60% <80% ТШКЖШ <60% ТШКЖШ вариабелділігі % ТШКЖШ вариабелділігі >30% >ТШКЖШ вариабелділігі 30%
Ауыр ұ стама кезіндегі балада к ө рінетін белгілер: Ай қ ын енгігу-бала ә зер с ө йлейді, тама қ жей алмайды. ТАЖ минутына 50 реттен к ө п – /5 жастан ас қ ан балаларда минутына 40 тан к ө п/. ЖСЖ минутына 140 реттен к ө п-/ 5 жастан ас қ ан балаларда 120реттен к ө п. Парадоксальды пульс Тыныс ал ғ анда қ осымша б ұ лшы қ еттерді ң ж ұ мыс қ а кірісуі.Балаларда ол тыныс ал ғ анда м ұ рын қ анатшаларыыны ң керілуімен к ө рініс береді. Ортопноэ жа ғ дайы, бала жат қ ысы келмейді. Мойын веналарыны ң ісінуі. Тері жамыл ғ ысы боз. М ұ рын –ерін ү шб ұ рышында цианоз ж ә не акроцианоз аны қ талады. Аускультацияда: ө кпені ң барлы қ айма ғ ында құ р ғ а қ сырылдар естіледі.Ерте жаста ғ ы балаларда ә рт ү рлі калибердегі ыл ғ алды сырылдар естіледі.Оны ыл ғ алды астма деп те атайды. Тыныс шы ғ аруды ң к ө лемдік жылдамды ғ ыны ң шы ң ы (ПОС) жас қ а с ә йкес қ алыпты нормадан 50% аз.
С ә би ө міріне қ ауіп ту ғ ызатын белгілер: Цианоз; Тыныс алуды ң ә лсіреуі немесе мыл қ ау ө кпе / немое легкое/ ; ТШКЖШ -35 % т ө мен. Бронх демікпесі а ғ ымыны ң ауырлы ғ ы клиникалы қ к ө рінісіне,т ұ ншы ғ у ұ стамаларыны ң санына,бронхолитикалы қ препараттарды ң ә серіне тыныс жолыны ң ө ткізгіштік қ асиетіне қ арай қ ойылады.
Диагностикасы Б ронх демікпесіні ң алдын ала диагнозы-ма қ сатты д ұ рыс жинал ғ ан анамнез болып табылады.Егер т ө мендегі с ұ ра қ тар ғ а анасы о ң жауап қ айтарса,диагноз на қ ты болады.
Со ңғ ы12 ай ішінде балада не болды? К енеттен пайда болатын ж ә не ыс қ ыры қ ты ж ө телді ң болуы,ыс қ ыры қ ты дистанционды сырылдар, ентігу. Ж РВИ кезінде обструктивті синдромны ң ұ за қ уа қ ыт са қ талуы Ж ылды ң белгілі бір мезгілінде ыс қ ыры қ ты дистанционды сырылдар, ентігу болуы. Б ронхолитикалы қ д ә рілерді берген кезде жа ғ дайыны ң жа қ саруы. Т емекі т ү тіні, ө ткір иіс кезінде немесе жануармен қ атынаста бол ғ ан кезде клиникалы қ к ө ріністі ң қ айталануы. А тал ғ ан белгілірді ң суы қ ауа-райы кезінде ж ә не физикалы қ ж ү ктеме кезінде қ айталануы.
Лабораторлы критерилер Эозинофилдердің жалпы қан анализінде жоғарғы деңгейі Қақырықта және мұрын жолында эозинофилдердің жоғарғы деңгейі Аллергенспецификалық IgE көбеюі Тест нәтижесінің оң болуы
Зерттеу ә дістері: A. Спирометрия ( 5 жастан ас қ ан балалар ғ а) бронхолитикалы қ препаратты, физикалы қ ж ү темені ж ә не метахолинді қ олданумен бірге. B. Пикфлоуметрия C. Перифериялы қ қ ан анализі D. Қ а қ ыры қ алу E. Теріні ң аллергиялы қ сынамасы F. IgE ж ә не спецификалы қ IgE аны қ тау G. Қ анны ң газды қ құ рамы H. Кеуде торыны ң рентгенографиясы.
Дифференциалды диагностикасы К еуде торыны ң рентгенографиясы: туа пайда бол ғ ан аномалияларды ң бар жо ғ ын ж ә не б ө где затты ң т ү суін аны қ тай алады. М а қ сатты т ү рде жинал ғ ан анамнез. Т ер сынамасы муковисцидозды жо ққ а шы ғ ару ү шін. К онтрастты зерттеу барийді қ олдану ар қ ылы, трахеоэзофагеальды жыланк ө зді, гастроэзофагеальды рефлюкс ж ә не тамырлы қ аномалияны жо ққ а шы ғ арады.
Бронх демікпесін емдеудегі негізгі ма қ сат: Бала ө міріне қ ауіп ту ғ ызатын жа ғ дайларды жою ; Клиникалы қ к ө ріністерді ң жиі қ айталануын жою; Сырт қ ы тыныс алу функциясыны ң қ ызметін қ алпына келтіру; Ө мір с ү ру белсенділігін қ алпына келтіру, физикалы қ ж ү ктемені қ оса ал ғ анда; Бронхолитикалы қ препараттарды қ олдану санын азайту; Терапияны ң жа ғ ымсыз ә серін жою; М ү гедек болып қ алуды ң алдын алу;
Бронх демікпесіні ң базисті терапиясы : Гипоаллергенді диета, режим. Аллерген-спецификалы қ иммунотерапия Кромонды д ә рілер: натрий кромогликаты(интал), натрий недокромил (тайлед) Ингаляциялы қ глюкокортикостероидтар : флунизолид (ингакорт), белометазона дипропионат (бекотид, беклазон, беклокорт, альдецин), будесонид (пульмикорт), флютиказон (фликсотид) Пролонгирленген В 2 -адреномиметиктер: сальметерол (серевент), формотерол (форадил) Антилейкотриенді препараттар: монтелукаст, зафирлукаст
БД ауыр жа ғ дайда ғ ы емі: Аллергенмен қ атынасты жою. Оксигенотерапия Ингаляциялы қ В 2 -адреномиметиктер (сальбутамол (вентолин), тербуталин (беротек)) немесе комбинирленген В 2 - адреномиметиктер+ М-холинолитиктер (беродуал, комбивент) В 2 -адреномиметиктерді ң ингаляциясы 1 са ғ ат ішінде тиімсіз болса - к ө к тамыр ғ а теофиллин мен глюкокортикостероитарды егу.
Сальметерол + Флютиказон СЕРЕТИД Формотерол + Будесонид (Симбикорт) Комбинирленген препараттар
Ингаляциялы қ глюкокортикоидтар Ингаляциялы қ глюкокортикоидтар ауыр бронх демікпесі ұ стамсында та ғ айындайды.Олар жо ғ ары қ абыну ғ а қ арсы ә серге ие.Ж ә не оны ң дозасы ауруды ң д ә режесіне байланысты болады.Олар баланы ң ө суіне ә сер ететіндіктен дозасын орташа немесе аз м ө лшерде та ғ ыйындайды. беклометазон флутиказон (фликсотид) флунизолид будезонид.
Бронхтарды ке ң ейтетін препараттар ß 2-Адреномиметиктер М етилксантиндер Х олиноблокаторлар А нтигистаминді препараттар
Бронх демікпесінің асқынуы Өкпелік жүрек; Өкпе эмфиземасы ; Пневмосклероз; Сегментарлы немесе полисегментарлы өкпе ателектазы; Астматикалық статус; Тырысу синдромы; Эндокринологиялық бұзылыстар.
Пайдаланылған әдебиеттер Т. В. Капитан Москва 2009ж Н. П. Шабалов Москва 2009ж