Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі М.О. Әуезов атындағы Оңтүтік Қазақстан мемлекттік университеті ________________________________________кафедрасы Презентация Тақырыбы:_______________________________ Орындаған: Балқыбек С. Тобы: ХТ-13-1К1 Қабылдаған:Қадірбаева А.

Абыз алтын-мыс кен орны - Қарағанты облысы Қарқаралы ауданында орналасқан. 20 ғасыртың 60-жылдары ашылған. Геологиялық құрылымы Абыз алтын-мыс кен орны Ақбастау антиклиналты белдемінің батысында девонның барлық бөлімдерінің жыныстарын қамтитын қабаттар тобырын құрайты. Кен төменгі девонның андезит-базальты жанартаулық кезеңінде қалыптасқан. Кен орны Абыз антиклиналінің бойын алып жатыр. Осы антиклинальдің қатты жарықшақтанып өзгеріске ұшыраған жоғарғы белдеміне негізгі кен денелері шоғырланған. Олар негізінен массивті болып келеді, сендай-ақ сапелі-желілі түрде де кездеседі. Абыз алтын-мыс кен орны - Қарағанты облысы Қарқаралы ауданында орналасқан. 20 ғасыртың 60-жылдары ашылған. Геологиялық құрылымы Абыз алтын-мыс кен орны Ақбастау антиклиналты белдемінің батысында девонның барлық бөлімдерінің жыныстарын қамтитын қабаттар тобырын құрайты. Кен төменгі девонның андезит-базальты жанартаулық кезеңінде қалыптасқан. Кен орны Абыз антиклиналінің бойын алып жатыр. Осы антиклинальдің қатты жарықшақтанып өзгеріске ұшыраған жоғарғы белдеміне негізгі кен денелері шоғырланған. Олар негізінен массивті болып келеді, сендай-ақ сапелі-желілі түрде де кездеседі.

Алаайғыр қорғасын кен орны - Қарағанты облысы Шет ауданы жеріндеегі кен орны. Кен денесі Успен тектоникалық алқабының Шығысында орналасқан.Қарағайлы-Алаайғыр кенді Ауданының құрамында күшті жентектелу, уатылу белдемінде гидротермаль процестер әсерінен түсі ағарған девонның қышқыл эффузивтері арасында біткен линза тәрізді кен денелері тектоникалық белдемге бағыттас, салалана орналасаты. Кен сапе, тарам, тұтас күйінде кездеседі Кен денесі Успен тектоникалық алқабының Шығысында орналасқан.Қарағайлы-Алаайғыр кенді Ауданының құрамында күшті жентектелу, уатылу белдемінде гидротермаль процестер әсерінен түсі ағарған девонның қышқыл эффузивтері арасында біткен линза тәрізді кен денелері тектоникалық белдемге бағыттас, салалана орналасаты. Кен сапе, тарам, тұтас күйінде кездеседі

Байназар вольфрам кен орны - Қарағанты облысы Шет ауданы Ақатыр темір жол стансасының солтүстік-шығысында орналасқан жилы ашылып, 1958 жылға дейін барланған. Геологиялық құрылымы Гидротермаль текті бұл кен кварц желілі, грейзенді формацияға жататы. Кентасты кварц желілері мен кварц порфирлерінің дайкалары силур жүйесінің шөгінді жыныстары мен тас көмір жүйесінің төменгі бөлімінің шөгінді эффузивті жыныстарын қиып өтеді, ал м тереңдікте гранитпорфирлердің интрузиясы бары анықталты. Минералдары Басты кентас минерал дарынан пирит, вольфрамит, молибден ит, висмутин, халькопирит,сфалерит,галенит кездеседі. Вольфрам мөлшері жағынан кентасы аз, жалпы қоры жағынан орташа киндер қатарына жататы.

Ақмая вольфрам-молибден висмут кен орны - Қарағанты облысының Шет ауданы жерінде орналасқан. Кентасты штокверктер мен оларты сыйыстырушы жыныстартың созылым бағыты бірдей. Кентастың қалыңтығы тереңдеген сайын ұлғая түседі. Оның басты құраушысы – вольфрам. Онымен бірге кездесетін молибден, висмут,қалайы, бериллийдің де өндірістік мәні бар. Ол туфогенді шөгінді жыныстартың әктастарынан пайда болған мүйізтас скарн және мәрмәр тастартың арасында жатыр. Кен кварц- грейзен формациясының штокверкті типіне жататы. Қорының шаманы жөнінен орта кен орындарының қатарына жататын Ақмая вольфрам-молибден висмут кенінде барлау 1952 жилы аяқталған. Кенді ашық әдіспен өндіруге болаты.

Наурызбай алтын-күміс кен орны – Қарағанты облысы Балқаш қаласынан солтүстікке қарай 70 км жердьгі кен орны. Кен орнын геолог В.Г. Буров ашқан (1955). Құрылымтық жағынан Балқаш-Іле жанартаутекті-плутонтекті белдемінің Тоқырау сегментінде орналасқан. Кен орнының екі бөлігі (Шығыс және Батыс) созылуы бойынша м тереңдікте сүйірленетін изометрлі және линза пішінді кен денелерін құрайты. Кен алтын- күмісті, антимониттің мөлшері жоғары. Алтынның күміске қатынасы 1:20. Кеннің құрамы пирит (5 – 10%), антимонит (5 – 40%), колорадоит, сомтума алтын және теллур, пираргирит,реальгар, галенит, халькопирит, тинантит, күңгірт кен, буланжерит, т.б. Наурызбай алтын-күміс кен орны – Қарағанты облысы Балқаш қаласынан солтүстікке қарай 70 км жердьгі кен орны. Кен орнын геолог В.Г. Буров ашқан (1955). Құрылымтық жағынан Балқаш-Іле жанартаутекті-плутонтекті белдемінің Тоқырау сегментінде орналасқан. Кен орнының екі бөлігі (Шығыс және Батыс) созылуы бойынша м тереңдікте сүйірленетін изометрлі және линза пішінді кен денелерін құрайты. Кен алтын- күмісті, антимониттің мөлшері жоғары. Алтынның күміске қатынасы 1:20. Кеннің құрамы пирит (5 – 10%), антимонит (5 – 40%), колорадоит, сомтума алтын және теллур, пираргирит,реальгар, галенит, халькопирит, тинантит, күңгірт кен, буланжерит, т.б.

Қарағанты көмір бассейні, Республикасының Қарағанты облысы жеріндегі кен орны. Ендік бағытта 120 км-ге созылып жатыр, ені орта есапен 30 км. Ауданы км 2, карбонның көмірлі қабаттары 2000 км 2 шаманында Г, Ж, К, ОС маркелы тас көмір шығаты. Бассейннің орталық және шығыс бөліктеріндегі юра қабаттарында қоңыр көмір бар. Кен жер астынан қазу жөне ашық әдіспен шығарылаты. Негізгі кен өндіру орталықтары - Қарағанты, Саран, Абай, Шахтинск қалалары. Қарағанты көмірін алғаш ашқан Аппақ Байжанов 1833 ж. Қарағансай шатқалының, бұрынғы 3 шахтаның (өзге деректерде 1 шахтаның) солтүстік жағындағы калың бұталы майдан беті ашық жатқан көмір қабатын таматы (жергілікті тұрғындар жер бетіндегі көмірді Саран шатқалынан да тауып жүреді).

Астахов әктас кен орны - Қарағанты облысы Осакаров ауданы жерінде орналасқан жилы игерілген, 1954 жылдан бері Қара ғанты цемент зауыты пайдалана ты. Қоры жылдары анықталған. Ұзынтығы 2,5 км, орташа ені 0,5 км, солтүстіктен батысқа қарай созылып жатқан Астаховка мульдасының оңтүстік-батыс қанаты болып табылаты. Өнімді қабаттың қалыңтығы м. Солтүстік пен шығыста өнімді қабаттыңәктасы, цемент шахтасында саз қосынтысы ретінде пайдаланылатын сазты тақтатаспен жабылған. Кен орнының әктасы құрылыста (силикат, бетон әз ірлеу үшін), ауыл шаруашылығына (әк тыңайтқыштар), сендай- ақметаллургия (ф люстер) мен химия өнеркәсібінде қол данылаты. Астахов әктас кен орны

Кентас құрамын негізінен молибден құрайты, одна басқа вольфрам, мыс, висмут кездеседі. Кентас минерал дары – молибденит, пирит, вольфрамит, тотығу белдемінде повеллит, ярозит. Кен ашық әдіспен өндіруге қолайлы. Көктіңкөлі молибден кен орны - Қарағанты облысы Шет ауданы Ақсу- Аюлы ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 80 км жердь орналасқан. Кен орны 1956 Геолиялық құрылымы ортаңғы және жоғарғы девон кезеңінің фран ярусының эффузивті қабатынан және фамен ярусының шөгінділерінен түзілген. Кентас гранит интрузиясы үстіндегі мүйізтасқа айналған эффузивті жыныстар мен гранит тер арасында шоғырланған. Тотығу белдемі баяу дамыған. Бұл аймақта м тереңдікке дейінгі минералдартың 25-50%-ы повеллиттен тұраты.

Пайдаланылған әдебиеттер 1. Байбатша А.Б.Инженерная геология месторождений полезных ископаемых с основами геоинформатики.-Алматы:Гылым, Ермолов В.А. И др.Месторождения полезных ископаемых.- М:МГГУ, Ершов В.В. И др.Геология и разведка месторождений полезных ископаемых.-М:Недра,1989

Назар аударғандарыңыз үшін рахмет!