Сабақтың тақырыбы: Сутек. Сутектің табиғатта таралуы және алынуы. Сабақтың тақырыбы: Сутек. Сутектің табиғатта таралуы және алынуы.

ИЙКЛМНОПР ЪЫНЭЮЯ АБСГДЕЁИЖ СТУФХЦЧШЩ Ауаның құрамын алғашқы рет анықтаған француз ғалымы? Л Л А А В В У У А А З З Ь Ь Е Е ЛЕ ЬЗ УВ А 8 б 8 б 8 б 8 б

Сутек Д. И. Менделеев жасаған элементтердің периодтық кестесінде бірінші орында тұр. Сутек Д. И. Менделеев жасаған элементтердің периодтық кестесінде бірінші орында тұр. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Химиялық таңбасы Н, ол аш деп оқылады. Салыстырмалы атомдық массасы 1,008. Жай зат түзетін газ күйіндегі сутек – екі атомнан тұратын молекуладан Н 2 құралады. Сутек молекулалары бір-біріне әлсіз тартылады, сондықтан қалыпты жағдайда газ. Жер бетінде оттекке қарағанда сутек едәуір аз. Химиялық таңбасы Н, ол аш деп оқылады. Салыстырмалы атомдық массасы 1,008. Жай зат түзетін газ күйіндегі сутек – екі атомнан тұратын молекуладан Н 2 құралады. Сутек молекулалары бір-біріне әлсіз тартылады, сондықтан қалыпты жағдайда газ. Жер бетінде оттекке қарағанда сутек едәуір аз. Сутек ең жеңіл газ болғандықтан, ғарыш кеңістігінде көп тараған. Күн жүйесі планеталарының 92%-ін сутек атомы құрайды. Сутек ең жеңіл газ болғандықтан, ғарыш кеңістігінде көп тараған. Күн жүйесі планеталарының 92%-ін сутек атомы құрайды. Сутекті отын ретінде пайдаланған тиімді. Әзірше сутекті көп мөлшерде өндіруге болатын шикізаттар – метан мен суды айыру қымбатқа түсіп отыр. Келешекте автомобильдерді сутек отыны көмегімен жүргізуді дамыту көзделуде. Сутекті отын ретінде пайдаланған тиімді. Әзірше сутекті көп мөлшерде өндіруге болатын шикізаттар – метан мен суды айыру қымбатқа түсіп отыр. Келешекте автомобильдерді сутек отыны көмегімен жүргізуді дамыту көзделуде.

Жер қыртысындағы сутектің массалық үлесі 1 %.

Жер бетінде сутек бос күйінде кездеспейді, көп тараған қосылысы-су. Судағы сутектің массалық үлесі 11% пайыз. Сонымен қатар сутек табиғатта қосылыстар құрамында кездеседі

Минералдар мен тау жыныстарында

Мұнай құрамындағы метан газында

Жануарлар мен өсімдіктер организмінде

Тас көмірдің құрамында

Сутектің ең көп тараған қосылысы – су.

Сутектің физикалық қасиеттері: Сутек – иіссіз, түссіз газ. Сутек – иіссіз, түссіз газ. Барлық газ күйіндегі заттардың ішіндегі ең жеңілі – сутек. Ол суда аз ериді. Жылу өткізгіштігі өте жоғары. Зонд шарларын сутекпен толтырып, аспанға ұшырып, метеорологиялық мақсаттағы жұмыстар жүргізіледі. Барлық газ күйіндегі заттардың ішіндегі ең жеңілі – сутек. Ол суда аз ериді. Жылу өткізгіштігі өте жоғары. Зонд шарларын сутекпен толтырып, аспанға ұшырып, метеорологиялық мақсаттағы жұмыстар жүргізіледі.

Сутектің алынуы

1776 жылы сутекті Г.Кавендиш алды. Француз ғалымы А. Лавуазье сутектің жай зат екенін анықтап, оған гидрогениум деп ат берген. Латынша бұл су тудырушы дегенді білдіреді жылы сутекті Г.Кавендиш алды. Француз ғалымы А. Лавуазье сутектің жай зат екенін анықтап, оған гидрогениум деп ат берген. Латынша бұл су тудырушы дегенді білдіреді. Генри Кавендиш Антуан Лавуазье

Өнеркәсіпте алынуы Жер бетінде су кең тарағандықтан өнеркәсіпте сутекті алудың негізгі әдісі – суды тұрақты электр тогының көмегімен айыру болып табылады. Жер бетінде су кең тарағандықтан өнеркәсіпте сутекті алудың негізгі әдісі – суды тұрақты электр тогының көмегімен айыру болып табылады. 2H 2 O = 2H 2 + O 2 CH 4 + 2H 2 O = CO 2 + 4H кДж

Зертханада алынуы Сынауыққа 1-2 түйір мырыш салып, үстіне сұйытылған тұз немесе күкірт қышқылын құяды. Реакцияның жүре бастағанын сұйықтың бетінде газ көпіршіктерінің пайда болуынан байқауға болады. Ол – сутек газы. Сынауыққа 1-2 түйір мырыш салып, үстіне сұйытылған тұз немесе күкірт қышқылын құяды. Реакцияның жүре бастағанын сұйықтың бетінде газ көпіршіктерінің пайда болуынан байқауға болады. Ол – сутек газы. Zn + H 2 SO 4 = ZnSO 4 + H 2

Сутекті жинау әдістері Ауаны ығыстыру арқылы Суды ығыстыру арқылы

Сутегін зертханада алуға арналған құрал - Кипп аппараты

Есеп шығару Оқулықтағы 83 бет, есептер Оқулықтағы 83 бет, есептер

Сабақты бекіту: 1. Карточка: 1. Карточка: 2. Төрт шар әртүрлі газдармен толтырылған. Қай шарда сутек газы бар? 2. Төрт шар әртүрлі газдармен толтырылған. Қай шарда сутек газы бар?

2.Қай суретте сутек газын алу әдісі дұрыс берілген?

Үйге тапсырма: § бет 11 – 12 жаттығулар.