М А Қ С А Т Ы: Студенттер осы дәрісті игергеннен кейін көне Грек философиясының қалыптасуы мен дамуының мәдени - әлеуметтік контекстісін, Грек мифологиясының әсерімен философияның өзіндік анықтыалуын және мифтен айрмашылығын білуге тиісті. Сондай – ақ философиялық ізденістердің эпистемологиялық бет бұрысын түсінуге қабілетті болады. Сонымен қатар Сократтың, Платонның, Аристотельдің философиялық ой – пікірлерін егжей – тегжей менгеруге, игеруге, тиісті. 1.Көне Грек философиясының қалыптасуы мен дамуының мәдени - әлеуметтік контекстісі 2. Грек философиясы генезисіне мифологияның әсері, философияның өзіндік анықтыалуы және мифтен ажыратылуы 3.Философилық ізденістердің эпистемологиялық бет бұрысы. 4. Көне Грек философиясының әрі қарай дамуындағы: Софистер мен Сократтың рөлі, Платонның білім және құзырлылық мәселесін қойуының іргелілік сипаты, Аристотель философиясы антикалық мәдениет энциклопедиясы қарқында Ж О С П А Р:
КезеңдеріУақытыНегізгі өкілдері 1АлғашқыБ.з.д VI-IV ғ аралығында Гиппас, Алкмое 2Орта (эллиндік)Б.з.д IV-I ғ аралығында Филолай 3Кейінгі (неопифагоризм)Б.з.д I-III ғ аралығында Нумений Пифагорлік одақтың даму кезеңдері 2 Мәселелік сұрақ Пифагорлік Одаққа азат адамдар (ер адам болсын, әйел адам болсын- айырмашылығы жоқ) бірақ көп жылдық дайындық пен тексеруді (соның ішінде үнсіздік тексеруінен) сәтті өткендер ғана қабылданған.Пифагорліктердің мүлкі ортақ саналып адам бойындағы құштарлық пен нәпсіге жол бермеу мақсатында өмірсалттық, талғамдық шектеулер қатаң сақталған (ішімдік ішпеу, ет жемеу т.б). Достықты пифогорліктер бәрінен жоғары санаған. Психотренинкке көп уақыт бөліп, ақыл-ес қабілеттерін дамытуға, ғылыммен шұғылдануға үлкен мән берген. Сіз пифогорлік одаққа мүше бола аласыз ба? Егер ия десеңіз немесе жоқ десеңіз оны дәйекті түрде түсіндіріңіз.
Мектеп, ба ғ ыт Ө кілдері 1Милет мектебіФалес, Анаксимен, Анаксимандр 2Пифагорейлік мектепПифагор ж ә не оны ң ш ә кірттері 3Элейлік мектепКсенофан, Парменид, Зенон, Мелисс 4Атомистер мектебіЛевкипп, Демокрит 5Софистер мектебіПротагор, Горгий, Гиппий, Продик 6Платонды қ мектеп немесе академияПлатон ж ә не оны ң ш ә кірттері
Мектеп, ба ғ ыт Ө кілдері 7Аристотель немесе Ликей мектебіАристотель ж ә не перипатетиктер: Теофраст, Аристоксен, Дикеарх, Стратон 8Эпикурлік мектепЭпикур, Метродор, Гермарх, Лукреций Кар 9Киниктер мектебіАнтисфен, Диоген 10Стоялы қ тар мектебіЗенон, Клеанф, Хрисипп, Сенека, Эпиктет, Марк Аврелий 11Скептиктер мектебіПиррон, Секст Эмпирик, Энесидем 12Эклектиктер мектебіФилон, Антиох, Боэций, Посидоний, Цицерон 13Неоплатонды қ мектепСаккас, Плотин, Порфирий, Ямвлих, Прокл Ежелгі грек философиялық мектептері мен бағыттары:
1 мәселелік сұрақ Стоиктердің ғылым туралы ойы мынадай: Логика адасушылыққа жол бермей, философқа лайық білім беріп, ойлауға үйретеді, сондықтан логиканы білу қажет. Ал табиғатқа сәйкес өмір сүру үшін физиканы білу қажет. Этика бізді адамға лайықты тәртіпке үйретеді, сондықтан ол жоғарғы ғылым. Осы тұжырымдама қаншалықты ақиқат? Сіз онымен келісесіз бе? 1 мәселелік сұрақ Стоиктердің ғылым туралы ойы мынадай: Логика адасушылыққа жол бермей, философқа лайық білім беріп, ойлауға үйретеді, сондықтан логиканы білу қажет. Ал табиғатқа сәйкес өмір сүру үшін физиканы білу қажет. Этика бізді адамға лайықты тәртіпке үйретеді, сондықтан ол жоғарғы ғылым. Осы тұжырымдама қаншалықты ақиқат? Сіз онымен келісесіз бе? Стоиктер ғылымды жұмытқамен немесе бақшамен салыстыра отырып, барлық ғылымдарды үшке: логикаға, физикаға(натурфилософияға) және этикаға бөледі. Стоицизм философиясындағы ғылымдар классификациясы: Логика Физика Этика Логика- бақшаның қақпасы, ал оның ағашы- физика, ағаштардағы жеміс – этика. Немесе, жұмыртқаның қабығы- локика, жұмыртқаның ағы-физика, сарысы-этика
Әдебиеттер: Негізгі 1.Әбішев Қ. «Философия» Алматы Бегалинова К.К.,Альжанова І.К. «Философия » Алматы Кішібеков Д.К.,Сыдыков Ұ. «Философия » Алматы С.Мырзалы Философия –Алматы, Қосымша: 1.Мардашвили К.К. «Как я понимаю философию» М Спиркин А.Г. «Философия» 3.Кохановский Л.В. учебник для Вузов Ростов н-Д:Феникс 1998
Ежелгі Грек философиясындағы дүниетанымдық нұсқамаларды атаңыз? Грек философиясының Сократқа дейінгі және Сократтан кейінгі кезеңдерінің негізгі философиялық мәселелері туралы не айтасыз? Эллинизм дәуірінің философиясы: Скептицизм, Эпикуршілдер, Стоялықтардың өзіндік ерекшеліктері және бір- бірімен байланысы. Неоплатонизм ілімін қалай түсінесіз? Бақылауға арналған сұрақтар (кері байланыс):