SAFHA MALİYET SİSTEMİ Safha ne demek ? Safha Mal.Sis.nin özellikleri nelerdir ? Safha Mal.Sis. nerede uygulanabilir ? Safha Mal.Sis.nin işleyişi nasıldır ?
SAFHA ne demek ? Üretim / faaliyet yeri Üretim / faaliyet aşaması Üretim / faaliyet bölümü Üretim / faaliyet kısmı
Safha Maliyetleme Sistemi: Benzer veya tek tip mamullerin üretildiği, İmalatın kesiksiz biçimde sürdürüldüğü, Üretimin aşamalar halinde yapıldığı, Maliyetlerin birbirinden ayrılamadığı; Üretim ortamlarına uygun bir yapı sergiler...
Sipariş ve Safha Maliyet Sistemlerinin Karşılaştırılması
DMM DİM GİM Sipariş 100 TMMSMM Sipariş Maliyetleme Sipariş 101 Sipariş 102
Sipariş ve Safha Maliyet Sistemlerinin Karşılaştırılması DMM DİM GİM Sipariş 100 TMMSMM Safha A Safha B Safha C Safha Maliyetleme Sipariş Maliyetleme DMM DİM GİM Sipariş 101 Sipariş 102 TMMSMM
Safha Maliyetleme Sistemi: Demir – Çelik üreten işletmeler, Kömür ve diğer maden işletmeleri, Çimento – Kireç ve Cam fabrikaları, Otomobil fabrikaları, Her türlü içecek sektörü (Kola, rakı, şarap vb.) Sabun ve Sigara üreten işletmeler, Plastik ve Kimya sanayi, Enerji (elektrik) üreten işletmeler Gıda (un, şeker, yağ, tuz, ekmek, vb.); bu sistemi uygulayabilecek işletmelere örnektir...
DMM SAFHA MALİYETLEME YÖNTEMİ DİM GİM I. SAFHA II. SAFHA
DMM SAFHA MALİYETLEME YÖNTEMİ DİM GİM I. SAFHA II. SAFHA Ide tamamlanıp IIye gönderilen % 100
DMM SAFHA MALİYETLEME YÖNTEMİ DİM GİM I. SAFHA II. SAFHA Ide tamamlanıp IIye gönderilen IIde tamamlanıp satışa gönderilen % 100 DEPO
DMM SAFHA MALİYETLEME YÖNTEMİ DİM GİM I. SAFHA II. SAFHA Ide tamamlanıp IIye gönderilen IIde tamamlanıp satışa gönderilen ŞEKİLLENDİRME MALİYETİ + = % 100 DEPO
OcakŞubatMart ZAMAN Ocak Dönemi Şubat Dönemi DMM DİM + GİM DÖN.MAL. + DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. - DSYMSM ÜMM + DBMSM SHMM - DSMSM SMM TEK SAFHA DMM DİM + GİM DÖN.MAL. + DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. - DSYMSM ÜMM + DBMSM SHMM - DSMSM SMM TEK SAFHA
OcakŞubatMart ZAMAN Ocak Dönemi Şubat Dönemi DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM I.SAFHA ÖNCEKİ SAFHA DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM +DBMSM SHMM -DSMSM SMM II.SAFHA DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM I.SAFHA ÖNCEKİ SAFHA DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM +DBMSM SHMM -DSMSM SMM II.SAFHA
OcakŞubatMart ZAMAN - DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM Ocak Dönemi Şubat Dönemi I.SAFHA ÖNCEKİ SAFHA DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM II.SAFHA ÖNCEKİ SAFHA DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM +DBMSM SHMM -DSMSM SMM III.SAFHA - DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM I.SAFHA ÖNCEKİ SAFHA DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM II.SAFHA ÖNCEKİ SAFHA DMM DİM +GİM DÖN.MAL. +DBYMSM DÖN.YÜK.MAL. -DSYMSM ÜMM +DBMSM SHMM -DSMSM SMM III.SAFHA
SİSTEMİN TEMELİ 1.MİKTAR DENGESİ (Birim) Giren Miktar = Çıkan Miktar
SİSTEMİN TEMELİ 1.MİKTAR DENGESİ (Birim) Giren Miktar = Çıkan Miktar 2.TUTAR DENGESİ (Maliyet) Giren Tutar = Çıkan Tutar
Miktar Dengesi Giren Miktar=Çıkan Miktar
Miktar Dengesi Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS
Miktar Dengesi Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE
Miktar Dengesi Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE DBYMST
Miktar Dengesi Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE DİÜBT DBYMST
Miktar Dengesi Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE NORMAL FİRE DİÜBT DBYMST
Miktar Dengesi Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE NORMAL FİRE ANORMAL FİRE DİÜBT DBYMST
ÖRNEK: Aşağıdaki tabloda fiziki birimleri görülen safhaların miktar dengelerini kurunuz ! I. SAFHA II. SAFHA III. SAFHA DBYMS5.000 kg4.000 kg3.000 kg DİÜB kg kg kg DİÜT kg kg kg DSYMS6.400 kg9.000 kg2.000 kg NF Oranı (Giren Birimlerin) % 2% 5% 3
I. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg
I. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg kg kg= kg kg kg
I. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg kg kg= kg kg kg NF 500 kg AF 100 kg NF = GİRENLER x NFO = kg x % 2 = 500 kg AF = FİRE – NF = 600 kg – 500 kg = 100 kg
I. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg kg kg= kg kg kg NF 500 kg AF 100 kg DİÜBT kg DBYMST kg
ÖRNEK: Aşağıdaki tabloda fiziki birimleri görülen safhaların miktar dengelerini kurunuz ! I. SAFHA II. SAFHA III. SAFHA DBYMS5.000 kg4.000 kg3.000 kg DİÜB kg kg kg DİÜT kg kg kg DSYMS6.400 kg9.000 kg2.000 kg NF Oranı (Giren Birimlerin) % 2% 5% 3
II. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg
II. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg kg kg= kg kg kg
II. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg kg kg= kg kg kg NF kg AF 0 kg NF = GİRENLER x NFO = kg x % 5 = kg Görüldüğü üzere ortaya çıkan fire normal fire sınırları içinde olduğundan anormal fire yoktur...
II. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg kg kg= kg kg kg NF kg AF 0 kg DİÜBT kg DBYMST kg
ÖRNEK: Aşağıdaki tabloda fiziki birimleri görülen safhaların miktar dengelerini kurunuz ! I. SAFHA II. SAFHA III. SAFHA DBYMS5.000 kg4.000 kg3.000 kg DİÜB kg kg kg DİÜT kg kg kg DSYMS6.400 kg9.000 kg2.000 kg NF Oranı (Giren Birimlerin) % 2% 5% 3
III. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg
III. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg kg kg= kg kg + 0 kg
III. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg kg kg= kg kg + 0 kg NF 0 kg AF 0 kg NF = GİRENLER x NFO = kg x % 3 = 450 kg Görüldüğü üzere III.safhada fire ortaya çıkmamıştır. Eğer çıksaydı 450 kg kadar normal kabul edilecek aşan kısmı ise anormal fire olarak değerlendirilecekti...
III. SAFHA Giren Miktar=Çıkan Miktar DBYMS + DİÜB=DİÜT + DSYMS + FİRE kg kg= kg kg kg kg= kg kg + 0 kg NF 0 kg AF 0 kg DİÜBT kg DBYMST kg
MİKTAR DENGESİ (tüm safhalar) Giren Miktar=Çıkan Miktar SAFHALAR DBYMS + DİÜB= DİÜT + DSYMS + FİRE I. SAFHA5.000 kg kg= kg kg kg II. SAFHA4.000 kg kg= kg kg kg III. SAFHA3.000 kg kg= kg kg + 0 kg Üretimin tüm safhalarından geçerek tamamlanan ve satışa hazır hale gelen mamuller ! I.Safhada üretimi tamamlanıp II.Safhaya devredilen mamuller ! II.Safhada üretimi tamamlanıp III.Safhaya devredilen mamuller !
DMM SAFHA MALİYETLEME YÖNTEMİ ŞEM (DİM+GİM) TEK SAFHA BİRİMMALİYET? Safhanın Toplam Maliyeti Safhanın Çıktı Miktarı DMM: YTL ŞEM: YTL TOP: YTL YTL / kg = 2,00 YTL/kg
Burada Problem Şu: Safhada üretim tamamlandıysa problem yok! Ancak safhada üretim henüz tamamen bitmediyse... Yani birim maliyet hesaplanırken üretimi tamamlanan birimlerin yanı sıra henüz üretimi tamamlanamamış birimler de varsa ???? kg kg= kg kg + 0 kg DBYMS + DİÜB= DİÜT + DSYMS + FİRE
3.000 kg kg= kg kg + 0 kg DBYMS + DİÜB= DİÜT + DSYMS + FİRE YTL / kg = 2,00 YTL/kg 1. Yarımı Hiç Dikkate Almama: 2.Yarımı Tam Gibi Kabul Etme: YTL / kg = 1,73 YTL/kg ÇÖZÜM ? EŞDEĞER BİRİM KAVRAMI ?
Yarısı tamamlanmış iki mamul toplandığında bir mamul ederse... Safhada kg yarı mamulun % 70 tamamlandığı saptanırsa; bunun tamamlanan mamuller cinsinden eşdeğeri kg olarak hesaplanabilir. + = 1
3.000 kg kg= kg kg + 0 kg DBYMS + DİÜB= DİÜT + DSYMS + FİRE YTL / kg = 1,81 YTL/kg Fiziki Birimler x TD = EBS kg x % 100 = kg kg x % 70 = kg kg= kg ÇÖZÜM ? EŞDEĞER BİRİM MALİYET x EBM = ÜMR x 1,81 YTL/kg = YTL x 1,81 YTL/kg = YTL = YTL
Tutar Dengesi (Maliyet) Giren Tutar=Çıkan Tutar DBYMSM + DİÜBM=DİÜTM + DSYMSM + FİREM YTL= YTL YTL + 0
ÖZET Safha Maliyet Sisteminin İşleyişi Adım 1: Adım 1: Miktar Dengesinin Kurulması Adım 2: Adım 2: Eşdeğer Birim Sayısının Hesaplanması Adım 3: Adım 3: Eşdeğer Birim Maliyetin Hesaplanması Adım 4: Adım 4: Üretim Maliyeti Raporu Adım 5: Adım 5: Tutar (Maliyet) Dengesinin Kurulması
3.000 kg kg= kg kg + 0 kg DBYMS + DİÜB= DİÜT + DSYMS + FİRE YTL / kg = 1,81 YTL/kg Fiziki Birimler x TD = EBS kg x % 100 = kg kg x % 70 = kg kg= kg ÇÖZÜM ? TAMAMLANMA DERECESİ ?
Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi) TAMAMLANMA DERECELERİ
% 0 TAMAMLANMA DERECELERİ Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi) % 100
% 0 Şekillendirme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) TAMAMLANMA DERECELERİ Diyelim ki 10 saatlik bir proses; Siz de 7.saatteyseniz Şekillendirme TD: % 70 Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi)
% 0 Şekillendirme TD: Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) TAMAMLANMA DERECELERİ Diyelim ki 10 saatlik bir proses; Siz de 7.saatteyseniz Şekillendirme TD: % 70 Ancak bu durumda malzemenin tamamını prosesin başında üretime aldıysanız Direkt Malzeme TD: % 100 Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi)
% 0 Şekillendirme TD: Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) TAMAMLANMA DERECELERİ Diyelim ki 10 saatlik bir proses; Siz de 7.saatteyseniz Şekillendirme TD: % 70 Ancak bu durumda malzemenin tamamını prosesin sonunda üretime alacaksanız Direkt Malzeme TD: % 0 Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi)
% 0 Şekillendirme TD: Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) TAMAMLANMA DERECELERİ Diyelim ki 10 saatlik bir proses; Siz de 7.saatteyseniz Şekillendirme TD: % 70 Ancak bu durumda malzemenin 1/4ünü prosesin başında 3/4ünü sonunda üretime alıyorsanız Direkt Malzeme TD: % 25 Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi) Direkt Malzeme TD: % 75
% 0 Şekillendirme TD: Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) TAMAMLANMA DERECELERİ Diyelim ki 10 saatlik bir proses; Siz de 7.saatteyseniz Şekillendirme TD: % 70 Ancak bu durumda malzemenin 1/4ünü prosesin başında 3/4ünü sonunda üretime alıyorsanız Direkt Malzeme TD: % 25 Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi) Direkt Malzeme TD: % 75
% 0 Şekillendirme TD: % 100 (ne kadar malzeme konduğunu ifade eder!) Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) TAMAMLANMA DERECELERİ Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi)
% 0 Şekillendirme TD: % 100 (ne kadar malzeme konduğunu ifade eder!) Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) % 40 Fire ortaya çıkıyor TAMAMLANMA DERECELERİ Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi) Malzeme de Fire var mı yok mu ? Varsa ne kadar ?
% 0 Şekillendirme TD: % 100 (ne kadar malzeme konduğunu ifade eder!) Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) % 40 Fire ortaya çıkıyor TAMAMLANMA DERECELERİ Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi) Eğer malzemeyi Fire ortaya çıkmadan önce koymuşsak % 100 Eğer malzemeyi Fire ortaya çıktıktan sonra koymuşsak % 0 VARYOK
% 0 Şekillendirme TD: % 100 (ne kadar malzeme konduğunu ifade eder!) Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) % 40 Fire ortaya çıkıyor 1.durum TAMAMLANMA DERECELERİ Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi)
% 0 Şekillendirme TD: % 100 (ne kadar malzeme konduğunu ifade eder!) Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) % 40 Fire ortaya çıkıyor 1.durum2.durum TAMAMLANMA DERECELERİ Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi)
% 0 Şekillendirme TD: % 100 (ne kadar malzeme konduğunu ifade eder!) Direkt Malzeme TD: % 100 (üretim sürecinde hangi noktada olunduğunu ifade eder!) % 40 Fire ortaya çıkıyor 1.durum2.durum 3.durum TAMAMLANMA DERECELERİ Şekillendirme Süreci (Üretim Prosesi)
İKİ SAFHALI BİR ÖRNEK : MARTDÖNEMİ I. SAFHA II. SAFHA DBYMS-- DİÜB3.000 br? DSYMS1.000 br500 br DSYMS TD DM TD% 100% 50 Dİ TD% 50% 30 GİM TD% 50% 30 MALİYETLER DMM600 YTL875 YTL DİM1.500 YTL1.237,50 YTL GİM900 YTL297 YTL ŞEM TD
I. SAFHA
II. SAFHA
SAFHA MALİYET SİSTEMİ Ortalama Yöntemi FIFO Yöntemi
BU İKİ YÖNTEM DE NERDEN ÇIKTI ŞİMDİ ? Şayet SAFHAlarda DBYMS var ise Safha Maliyet Sisteminde bir sorunla karşılaşırız; Oda DBYMSnin nasıl dikkate alınacağı ve değerleneceği sorunu... İşte ORTALAMA ve FIFO dediğimiz yöntemler bu sorunumuza çözüm getirmektedir. Safhada DBYMS yok ise bu iki yöntem arasındaki fark ortadan kalkar !
1. Miktar Miktar Dengesi - ORT.YÖNT: DBYMS+DİÜB=DİÜT+DSYMS+(NF+AF) - FIFO YÖNT: DBYMS+DİÜB=(DBYMS+DİÜBT)+DSYMS+(NF+AF) 2. EBS Tablosu - ORT.YÖNT: OEBS = FB x TD - FIFO YÖNT: EBS = FB x TD 3. EBM Tablosu - ORT.YÖNT: DÖNEME YÜKLENEN MALİYETLER / EBS - FIFO YÖNT: DÖNEM MALİYETLERİ / EBS 4. ÜMR (Üretim Maliyeti Raporu) - ORT.YÖNT: OEBM x OEBS - FIFO YÖNT: EBM x EBS; [Önceki DBYMSM ve Bu DBYMSM] 5. Maliyet Maliyet Dengesi - ORT.YÖNT: DBYMSM+DÖN.M = TMM+DSYMSM+AFM - FIFO YÖNT: DBYMSM+DÖN.M = TMM+DSYMSM+AFM TMM = (NFM+DİÜBTM) TMM =(NFM+DBYMSM+DİÜBTM) [DBYMS için EBS = FB x (%100-TD)]!
ÖRNEK : FİZİKİ BİRİMLER II. SAFHA Şekillendirme TD DİÜB br- DİÜT br% 100 DBYMS2.000 br% 70 DSYMS2.500 br% 40 MALİYETLERDBYMSM DÖNEM MALİYETİ ÖSM6.000 YTL YTL DMM2.000 YTL9.500 YTL ŞEM2.800 YTL YTL Fire üretime giren birimlerin % 2si olup; prosesin % 20 tamamlandığı noktada ortaya çıkıyor. Malzemenin yarısı prosesin başında, diğer yarısı prosesin ortasında konuyor.
ORTALAMA YÖNTEMİ NE GÖRE ÇÖZÜM :
1. Safhanın Miktar Dengesi : DBYMS + DİÜB = DİÜT + DSYMS + FİRE br br = br br br NF = Girenler x % 2 = br x % 2 = 260 br AF = FİRE – NF = 500 br – 260 br = 240 br EŞDEĞER BİRİM SAYILARI TABLOSU (Ortalama Yöntem) FİZİKİ BİRİMLER ÖNCEKİ SAFHADİREKT MALZEMEŞEKİLLENDİRME TDOEBSTDOEBSTDOEBS NF260 br% br% br% 2052 br DİÜT br% br% br% br DSYMS2.500 br% br% br% br AF240 br% br% br% 2048 br TOPLAM br br br 2. Eşdeğer Birim Sayılarının Bulunması :
EŞDEĞER BİRİM MALİYETLERİ TABLOSU (Ortalama Yöntem) MALİYETLER ÖNCEKİ SAFHA MALİYETİ DİREKT MALZEME MALİYETİ ŞEKİLLENDİRME MALİYETİ DBYMSM YTL6.000 YTL2.000 YTL2.800 YTL DÖN.MAL YTL YTL9.500 YTL YTL DYM YTL YTL YTL YTL OEBS br br br OEBM3 YTL/br1 YTL/br2 YTL/br 3. Eşdeğer Birim Maliyetlerin Bulunması :
SAFHA ÜRETİM MALİYET RAPORU (Ortalama Yöntem) TOPLAM (YTL) ÖNCEKİ SAFHA MALİYETİ DİREKT MALZEME MALİYETİ ŞEKİLLENDİRME MALİYETİ OEBM (YTL/br) OEBS (br) TUTAR (YTL) OEBM (YTL/br) OEBS (br) TUTAR (YTL) OEBM (YTL/br) OEBS (br) TUTAR (YTL) NFM DİÜT TMM DSYMSM AFM DYM Üretim Maliyeti Raporu : 5. Safhanın Tutar Dengesi : DBYMSM + DÖN.MAL. = NFM + DİÜTM + DSYMSM + AFM YTL YTL = YTL YTL YTL YTL YTL= YTL
FIFO YÖNTEMİ NE GÖRE ÇÖZÜM :
1. Miktar Dengesi - ORT.YÖNT: DBYMS+DİÜB=DİÜT+DSYMS+(NF+AF) - FIFO YÖNT: DBYMS+DİÜB=(DBYMS+DİÜBT)+DSYMS+(NF+AF) 2. EBS Tablosu - ORT.YÖNT: OEBS = FB x TD - FIFO YÖNT: EBS = FB x TD 3. EBM Tablosu - ORT.YÖNT: DÖNEME YÜKLENEN MALİYETLER / EBS - FIFO YÖNT: DÖNEM MALİYETLERİ / EBS 4. ÜMR (Üretim Maliyeti Raporu) - ORT.YÖNT: OEBM x OEBS - FIFO YÖNT: EBM x EBS; [Önceki DBYMSM ve Bu DBYMSM] 5. Maliyet Dengesi - ORT.YÖNT: DBYMSM+DÖN.M = TMM+DSYMSM+AFM - FIFO YÖNT: DBYMSM+DÖN.M = TMM+DSYMSM+AFM TMM = (NFM+DİÜBTM) TMM =(NFM+DBYMSM+DİÜBTM) [DBYMS için EBS = FB x (%100-TD)]!
AYNI ÖRNEK : FİZİKİ BİRİMLER II. SAFHA Şekillendirme TD DİÜB br- DİÜT br% 100 DBYMS2.000 br% 70 DSYMS2.500 br% 40 MALİYETLERDBYMSM DÖNEM MALİYETİ ÖSM6.000 YTL YTL DMM2.000 YTL9.500 YTL ŞEM2.800 YTL YTL Fire üretime giren birimlerin % 2si olup; prosesin % 20 tamamlandığı noktada ortaya çıkıyor. Malzemenin yarısı prosesin başında, diğer yarısı prosesin ortasında konuyor.
1. Safhanın Miktar Dengesi : DBYMS + DİÜB = DİÜT (DBYMST + DİÜBT) + DSYMS + FİRE br br = br (2.000 br br) br br NF = Girenler x % 2 = br x % 2 = 260 br AF = FİRE – NF = 500 br – 260 br = 240 br EŞDEĞER BİRİM SAYILARI TABLOSU (FIFO Yöntemi) FİZİKİ BİRİMLER ÖNCEKİ SAFHADİREKT MALZEMEŞEKİLLENDİRME TDEBSTDEBSTDEBS NF260 br% br% br% 2052 br DBYMST2.000 br% % br DİÜBT8.000 br% br% br% br DSYMS2.500 br% br% br% br AF240 br% br% br% 2048 br TOPLAM br br9.500 br9.700 br 2. Eşdeğer Birim Sayılarının Bulunması :
EŞDEĞER BİRİM MALİYETLERİ TABLOSU (FIFO Yöntemi) MALİYETLER ÖNCEKİ SAFHA MALİYETİ DİREKT MALZEME MALİYETİ ŞEKİLLENDİRME MALİYETİ DBYMSM YTL DÖN.MAL YTL YTL9.500 YTL YTL DYM YTL EBS br9.500 br9.700 br EBM3 YTL/br1 YTL/br2 YTL/br 3. Eşdeğer Birim Maliyetlerin Bulunması :
SAFHA ÜRETİM MALİYET RAPORU (FIFO Yöntemi) TOPLAM (YTL) ÖNCEKİ SAFHA MALİYETİ DİREKT MALZEME MALİYETİ ŞEKİLLENDİRME MALİYETİ EBM (YTL/br) EBS (br) TUTAR (YTL) EBM (YTL/br) EBS (br) TUTAR (YTL) EBM (YTL/br) EBS (br) TUTAR (YTL) NFM Ö.DBYMST B.DBYMST DİÜBT TMM DSYMSM AFM DYM Üretim Maliyeti Raporu : 5. Safhanın Tutar Dengesi : DBYMSM + DÖN.MAL. = NFM + DBYMSM + DİÜBTM + DSYMSM + AFM YTL YTL = YTL YTL YTL YTL+936 YTL YTL= YTL
HAFTAYA ÖDEVİNİZ: PROBLEM 7.1 ile 7.8 arasındaki tüm problemler...