1 DI CHUYN QUC T CÁC NGUN LC SN XUT (tip) Chương IV
2 DI CƯ LĐ QUC T Các khái nim Đc đim Hình thc Nguyên nhân Tng quan đng thái phát trin nh hưng ca di cư LĐ quc t Theo đánh giá ca T chc Di dân Quc t (IOM), có khong 185 triu ngưi, tc gn 3% dân s trên th gii đang ngoài lãnh th QG ca mình, trong s đó có 85 triu ngưi di chuyn vì mc đích làm vic.
3 KHÁI NIM Di cư LĐ quc t (international labor migration) là s di chuyn LĐ t nưc này sang nưc khác vi mc đích tìm vic làm tin lương cao và cuc sng tt hơn.
4 ĐC ĐIM LĐ có trình đ chuyên môn thp chim t trng ch yu trong tng s LĐ di cư quc t, trong đó phn ln đi t các nưc đang phát trin và đn các nưc phát trin Châu Âu và Bc M. LĐ di cư thưng là nhng ngưi tr tui, có sc kho và có kh năng hoà nhp đưc vi môi trưng sng mi.
5 HÌNH THC KHÔNG CHÍNH THC ( di cư LĐ không theo hp đng) Xut hin sm và phát trin mnh trong sut th k 19. Ngưi LĐ t tìm cách ra nưc ngoài đ kim vic làm.Ngưi LĐ t tìm cách ra nưc ngoài đ kim vic làm – Vic di cư này thưng đưc thc hin bi các t chc buôn lu ngưi hoc qua con đưng du lch, thăm thân nhân, du hc,… sau đó li nưc s dng LĐ. hình thc di cư này là bt hp pháp CHÍNH THC ( di cư LĐ theo hp đng) Phát trin t sau WWII và tr thành hình thc ph bin trong nhng năm gn đây Gm nhiu loi hình di chuyn lao đng khác nhauGm nhiu loi hình di chuyn lao đng khác nhau Hình thc di cư này là hp pháp, do đó ngày càng tăng v s lưng và chng loi
6 Di cư LĐ không theo hp đng ca mt s nưc Châu Á (tính đn năm 1998) Đơn v: ngưi STTNưc LĐ đi Nưc LĐ đn (s dng LĐ) Tng cng Nht Bn Hàn Quc Đài LoanMalaixiaThái Lan 1Bănglades Cămpuchia Trung Quc Inđônêxia Malaixia Mianma Pakixităng Philíppin Đài Loan Thái Lan Vit Nam Các nưc khác Tng cng
7 XuT KHU LAO ĐNG Ngưi LĐ là công dân ưc này thc hin mt hay mt s công vic theo yêu cu ca ngưi s dng LĐ là công dân nưc khác. Căn c đ quyt đnh s lao đng, ngành ngh, thm chí gii tính, đ tui… là t nhu cu th trưng lao đng ca nưc đn. –XKLĐ theo các Hip đnh đưc ký kt gia chính ph các nưc –Doanh nghip nưc XKLĐ nhn thu các công trình nưc ngoài và đưa lao đng ca mình ra nưc ngoài đ thc hin công trình đó –Ngưi LĐ thc hin công vic theo Hp đng cung ng LĐ gia các t chc cung ng LĐ trg nưc vi các ch s dng LĐ nưc ngoài –XKLĐ theo tha thun hp tác, liên kt gia các đa phương ca 2 nưc –Nhng ngưi này làm vic có thi hn và v nguyên tc, s tr v nưc sau khi ht hn hp đng.
8 DI CHUYN LĐ TRONG NI KHI Hin nay, EU là khi duy nht đã đt đưc mc đ nht th hóa kinh t, nghĩa là tt c các th trưng, bao gm c th trưng lao đng ca các nưc thành viên đã tr thành th trưng chung, thng nht, đưc điu chnh bi mt h thng lut pháp chung áp dng cho toàn khi. mt ngưi Đc có th t do sang làm vic ti B - mt nưc thành viên khác ca EU - cũng như mt công dân B đưc t do sang Đc làm vic, mà ko có bt c rào cn nào v mt pháp lý. ASEAN thì sao?
9 DI CHUYN TH NHÂN Th nht là nhng ngưi lưu chuyn trong ni b công ty (intra-corporate transferee); giám đc điu hành, qun lý và chuyên gia Th hai là khách kinh doanh (bussiness visitor) và ngưi chào bán dch v (service sales person); Th ba là nhà cung ng dch v theo hp đng (contractual sevices supplier).
10 VÍ D Có 2 ngưi nưc ngoài đu nhp cnh VN đ làm công vic qun lý vi thi hn là 3 năm. –Ngưi th nht đưc mt công ty ca VN thuê làm trưng phòng KD –Ngưi th hai là nhân viên ca mt TNC đang hin din TM ti VN đưc công ty c sang cũng đ đm đương chc trưng phòng KD ca chi nhánh công ty đó ti Vit Nam. Câu hi: hai ngưi trên thuc vào dng di chuyn lao đng chính thc nào? Ti sao?
11 VÍ D nu căn c vào mc đ phc tp ca công vic thì c hai ngưi đu đưc coi là lao đng bc cao nu căn c vào cương v làm vic thì: ngưi th nht thuc din lao đng nhp khu, vì mc đích nhp cnh là đ đáp ng nhu cu trên th trưng lao đng VN là tìm mt ngưi đ đm đương công vic trưng phòng KD ca mt DN Còn ngưi th hai là đi tưng di chuyn trong ni b công ty (intra-corporate transferee) đưc cty ch s dng LĐ c vào VN đ thc hin mt nhim v đưc giao. Công vic này không xut phát t nhu cu trên th trưng LĐ ca VN, mà là t yêu cu KD ca TNC đó.
12 Nguyên nhân di cư chuyn LĐQT Theo tài liu ca WB, có 5 cách gii thích ch yu như sau: –Lý thuyt kinh t vĩ mô tân c đin: do s khác bit v mt đa lý ca tin lương, sn lưng kéo theo s khác bit v cung và cu LĐ nưc xut x và nưc tip nhn LĐ. –Lý thuyt kinh t vi mô tân c đin: coi di chuyn là kt qu ca vic phân tích chi phí – li ích (cost - benefit) ca các cá nhân S khác bit v tin lương và t l vic làm là các yu t quyt đnh s di chuyn LĐQT.
13 Nguyên nhân di cư chuyn LĐQT –Lý thuyt kinh t mi v di chuyn LĐ: coi s di chuyn là mt cách đa dng hoá ngun thu nhp, gim thiu ri ro và kim tin và to dng vn. Di chuyn ch yu là do s yu kém ca th trưng (ví d th trưng vn và bo him). –Lý thuyt th trưng LĐ kép: nhu cu ca ch LĐ đi vi LĐ lương thp ti các nưc phát trin đưc coi là đng lc chính ca s di chuyn LĐ quc t. Các chính sách tuyn dng ca các nưc tip nhn LĐ hình thành các lung di chuyn này. –Lý thuyt h thng th gii: tác đng ca cơ cu kinh t tư bn đi vi xã hi phi tư bn, ngoi biên và truyn thng to ra di chuyn LĐQT
14 Tng quan đng thái pt ca di cư LĐQT 3 giai đon –Th k 15 đn đu th k 20 –Th chin th nht đn thp k 60 –Nhng năm 1970 đn nay
15 Giai đon 1 (t TK 15 đn đu TK 20) Di cư LĐQT đưc bt đu t vic buôn bán nô l. – Vào nhng năm 40 ca th k 15, các thu th đã mang theo v Châu Âu nhng ngưi Châu Phi làm nô l trong nhà h. – Hơn 1 th k sau, chuyn tàu buôn nô l đu tiên đưa nhng ngưi nô l Châu Phi đn làm vic trong các đn đin trng mía và thuc lá thuc min Tây Châu M. – Ch trong vài th k sau đó, đã có khong 15 triu ngưi Châu Phi buc phi ri quê hương và b đưa đn làm vic B-ra-xin, Bc M và vùng Ca-ri-bê (Chính sách di cư quc t, Liên Hip Quc, 1998).
16 Giai đon 1 (t TK 15 đn đu TK 20) Đn th k 18, nhiu quc gia Châu Âu đã thc hin các bin pháp đ hn ch di cư lao đng ra nưc ngoài. – Đn gia th k 19, ch nghĩa t do kinh t đã phá b các rào cn, to điu kin cho t do buôn bán và đng thi cho c di cư lao đng quc t nên đã xut hin nhiu làn sóng di cư t Châu Âu sang Châu M. – T gia th k 19 đn đu Th chin th nht, các nưc Châu Âu đã không kim soát ni vic di cư lao đng gia các quc gia. Vic đi li gia các quc gia không cn phi có h chiu và ngưi di cư có th nhn đưc vic làm mà không cn phi có giy phép (Nguyn Gia Liêm, 2000).
17 Giai đon 2 (t WWI đn thp k 60) Sau WWI, tình trng tht nghip tr thành ph bin. –Thêm vào đó, cuc khng hong kinh t th gii li làm cho tình trng tht nghip trm trng hơn. Nhiu nưc đã áp dng chính sách qun lý LĐ nhp cư đ bo v th trưng lao đng trong nưc ca h khi s cnh tranh ca lao đng nưc ngoài di cư lao đng quc t b hn ch. Sau WWII, do hu qu ca chin tranh tàn phá, nhu cu xây dng li và phát trin đt nưc buc các QG phi ni lng các chính sách hn ch nhp cư và quan tâm hơn đn lao đng nưc ngoài. –Trong nhng năm ca hai thp k 50 và 60, nhiu nưc Châu Âu và Bc M có nhu cu ln v lao đng phc v chương trình tái thit đt nưc và phát trin kinh t ca h nên đã thu hút nhiu đt di cư lao đng t các nưc Châu Á.
18 Giai đon 3 (t thp k 70 đn nay) Sau chin tranh vùng Vnh, nhu cu tái thit CSHT ca các nưc khu vc này đã thu hút s lưng ln LĐ di cư t nhiu nưc. –S LĐ đn các nưc vùng Vnh đã tăng vt t 8000 năm 1972 lên 2.8 triu năm 1975 và ti 7.2 triu lao đng năm 1985 Nhng năm 80 ca th k 20, nn kinh t ca các nưc Hàn Quc, Đài Loan, Hng Kông, Nht Bn, Singapore và Malaixia tăng mnh nên kéo theo nhu cu ln v ngun lao đng các nưc này đó tr thành th trưng hp dn thu hút lao đng t nưc ngoài Ngày nay, vic di cư gia các khu vc vn tip tc din ra nhưng có nhiu đc đim mi. –Châu Á, nơi cư trú ca hơn ½ dân s và gn 2/3 ngun LĐ TG đang tr thành khu vc có ngun LĐ di cư ln nht th gii và di cư trong ni vùng này có xu hưng phát trin mnh hơn Châu Âu và Bc M. –T l lao đng n trong tng s lao đng di cư ngày mt tăng.
19 N J M O Nưc INưc II F C B A E O R T H VMPL 2 VMPL 1 G MPL 2 MPL 1 nh hưng ca di cư LĐQT Trưc khi có s di chuyn LĐ Nưc 1 -TngLĐ: OA - Tin công thc t: OC - Tng slg: OFGA Nưc 2 -Tng LĐ: OA - Tin công thc t: OH - Tng slg: OJMA OH > OC mt phn LĐ ca nưc I (AB) s chuyn sang nưc II và s dng li mc tin công cân bng gia hai nưc là BE (ON=OT).
20 N J M O Nưc INưc II F C B A E O R T H VMPL 2 VMPL 1 G MPL 2 MPL 1 nh hưng ca di cư LĐQT Nu di cư LĐ là t do thì LĐ t nưc I s di cư sang nưc II và dng li khi tin công hai nưc bng nhau ti đim E Ti đim E, lưng LĐ t nưc I chuyn sang nưc II là AB. Tin công ca nưc I tăng lên và nưc II gim. Tng sp ca nưc I gim t OFGA xung còn OFEB, ngưc li nưc II tăng t OJMA lên OJEB Slg TG gia tăng là EGM.
21 nh hưng ca di cư LĐQT Gi đnh trong biu đ trên là tt c lao đng di cư không có chuyên môn (qua đào to). Tuy nhiên, trên thc t không phi hoàn toàn như vy. Di chuyn lao đng gin đơn Di chuyn chuyên gia
22 Di chuyn lao đng gin đơn Nhng nưc cn NKLĐ: 1)Nhng nưc dân s ít mà giàu tài nguyên như Trung Đông thiu LĐ trong các ngành xây dng, dch v, nht là dch v ti tư gia 2)Nhng nưc đã phát trin, k c nhng nưc công nghip mi như Hàn Quc, Đài Loan, Singapore, Malaysia. - nhng nưc này, cơ cu kinh t chuyn dch nhanh sang nhng ngành dùng nhiu tư bn, công ngh và lao đng trí thc, và chuyn sang nưc ngoài (đu tư trc tip, FDI) nhng ngành có hàm lưng lao đng gin đơn cao. Tuy nhiên, ti nhng nưc công nghip mi, nhng ngành dùng nhiu lao đng gin đơn có quy mô khá ln nên không th chuyn ht ra nưc ngoài. -Thêm vào đó, trong nhng ngành ĐPT mnh ti nhng nưc ny, nhiu công đon còn dùng LĐ gin đơn nên nhu cu NKLĐ tăng. Ti nhng nưc PT (Tây Âu, Bc M, Nht), nhu cu LĐ tăng trong ngành xây dng, ngành dch v m thc, dch v săn sóc ngưi cao tui, mt s nưc cn lao đng trong nông nghip.
23 Di chuyn lao đng gin đơn Lưu ý: -Ti các nưc đã phát trin không phi là không còn tn ti lao đng gin đơn. Tuy nhiên vì tin lương nói chung đã tăng cao theo mc sng ca xã hi, các xí nghip có khuynh hưng thuê mưn lao đng nưc ngoài đ gim chi phí. -Mt khác, lao đng bn x có khuynh hưng tránh nhng loi công vic mà môi trưng lao đng không tt, d gp tai nn, như các công trình xây dng. Ti Nht 3 loi công vic, mà ting Nht gi là 3K, phi nhp khu lao đng nưc ngoài vì không thuê mưn đưc lao đng bn x : nguy him (kiken), môi trưng làm vic không sch s (kitanai) và điu kin lao đng khc nghit (kitsui) như nóng ny, ngt ngt.
24 Di chuyn lao đng gin đơn Các nưc xut khu lao đng: - Đây là nhng nưc kém phát trin, hoc phát trin vi tc đ chm mà li không ưu tiên đy mnh các ngành dùng nhiu lao đng. - Cho đn nay, nhng nưc xut khu lao đng va nhiu v s lưng va có t l cao trong tng dân s ca nưc đó là Lebanon, El Salvador, Columbia, Pakistan và Phi-li-pin. Riêng Phi-li-pin, hin nay có khong 8 triu ngưi làm vic nưc ngoài, bng khong 10 % dân s nưc ny. Hng năm ngoi hi do lao đng xut khu gi v qua đưng chính thc khong 10 t USD, xp x 10 % GDP.
25 Di chuyn lao đng gin đơn Th nht, lao đng gin đơn xut khu sang các nưc phát trin nht là các nưc công nghip mi thông thưng làm vic trong nhng môi trưng khó khăn, quyn li ca ngưi lao đng d b xâm phm nu vic xut nhp khu lao đng không đưc t chc chu đáo, không có s cam kt ca xí nghip dùng lao đng và s giám sát ca các cơ quan ca nưc s ti. Th hai, vì là lao đng gin đơn, trình đ hc vn, trình đ văn hoá ca ngưi đi lao đng nưc ngoài thp nên khó thích nghi vi điu kin văn hoá, xã hi nưc ngoài. Không ít ngưi tht vng vi hoàn cnh sng và làm vic x ngưi, và có nhiu trưng hp phm pháp xy ra, gây ra hình nh xu cho nưc xut khu lao đng. Ngoài ra, cùng vi đim th nht, lao đng có trình đ văn hoá thp thưng d b bóc lt ti x ngưi.
26 Di chuyn lao đng gin đơn Th ba, nưc XLLĐ hu ht là nhng nưc không thành công trong các chin lưc PT kinh t. Vi trình đ văn hoá thp, ngưi dân các nưc ny không khi không lo âu khi ri x s ra nưc ngoài làm vic. Ti châu Á, ngay c vic ri nông thôn đ ra thành th đi vi h cũng kô phi là s chn la d dàng nu trong nưc có công ăn vic làm, ít ngưi mun tham gia XKLĐ. Th tư, cho đn nay, trong nhng nưc XKLĐ chưa thy nưc nào đưa vn đ ny vào trong chin lưc phát trin kinh t chung, trong đó LĐ đưc đưa đi s bo đm rèn luyn đưc tay ngh khi tr v, ngoi hi thu đưc s đưc dùng mt cách hiu qu trong vic du nhp công ngh, tư bn, v.v... và có k hoch chm dt xut khu lao đng trong tương lai. –Ch thy có trung hp (như Malaysia đã làm 20 năm trưc) tích cc đưa thc tp sinh sang tu nghip ngn hn ti các nưc tiên tin đ sau đó v làm vic vi năng suât cao hơn ti các nhà máy hoc các cơ s kinh t khác, nhm thc hin thành công chin lưc phát trin chung. Nhưng thc tp sinh khác v cht vi vn đ XKLĐ
27 DI CHUYN CHUYÊN GIA Đi vi nưc xut x Đi vi nưc tip nhn
28 Đi vi nưc xut x Nguy cơ mt ngun lao đng (k năng và chuyên môn) vn đã khá khan him và mt kt qu ca vic đu tư cho giáo dc. Nguy cơ chy máu cht xám, đc bit là tác đng tiêu cc ca nó đn s phát trinchy máu cht xám Vn đ liu nhng ngưi ra nưc ngoài tìm vic có th tìm đưc vic làm đúng ngành ngh nưc h hay không?
29 Đi vi nưc xut x Di chuyn lao đng tm thi: –Nưc xut x mt ngưi lao đng có tay ngh nhưng nhng ngưi này li tích lu đưc kinh nghim nưc ngoài và có th s dng khi tr v nưc. – S tin chuyn v nưc cao hơn khi ngưi lao đng tm thi ra nưc ngoài làm vic làm tăng thu nhp ca nhng ngưi th hưng thc s
30 Tình trng chy máu cht xám Chy máu cht xám gn lin vi nhng ngưi lao đng có tay ngh cao tìm kim vic làm nưc ngoài đ tăng thu nhp bù đp cho chi phí đu tư giáo dc mà cá nhân h hay chính ph h b ra. – T năm 1961 đn 1983, ưc tính ít nht ngưi lao đng có trình đ cao ca các nưc ĐPT đã đn Hoa K, Canada và Anh làm vic mt s nưc mt mt t l ln LĐ chuyên môn cao Ch riêng châu Phi tiu Saharan đã mt 30% lc lưng lao đng tay ngh cao t năm 1960 đn 1987, ch yu đn Cng đng Châu Âu. Khong 20-40% ngưi tt nghip đi hc các nưc Trung M và Caribe la chn làm vic nưc ngoài.
31 Tình trng chy máu cht xám Mt nghiên cu gn đây ca IMF cho thy đa s ngưi nhp cư vào OECD t các nưc ĐPT có trình đ giáo dc cao hơn nhiu so vi dân s còn li ca nưc xut x (do CS nhp cư ca các nưc OECD có xu hưng ưu tiên đi vi LĐ có tay ngh và cũng phn nào bi thc t là nhìn chung nhng ngưi có trình đ giáo dc cao d dàng trang tri các chi phí nhp cư hơn) –Ti mt s nưc, đc bit là ti Caribe, Trung M và Châu Phi, trên 30% ngưi có trình đ ph thông trung hc ra nưc ngoài làm vic. –Mt s lưng đáng k ngưi có trình đ ph thông trung hc cũng đã ri Iran, Đài Loan và Philippines. –Trái li, đa s ngưi di cư t các nưc Trung M có trình đ ph thông cơ s.
32 Tình trng chy máu cht xám Chy máu cht xám gây ra thit hi đáng k mc dù rt khó đnh lưng. –Trung tâm Nghiên cu Quc hi Hoa K ưc tính là trong năm các nưc ĐPT đã đu tư vào mi ngưi LĐ di cư có tay ngh khong USD. Chy máu cht xám còn do mt s nưc có l đang đào to nhiu LĐ tay ngh hơn mc mà th trưng LĐ nưc h có th s dng. –Ti Somali ngta ưc tính là s ngưi tt nghip ra ln gp 5 ln so vi nhu cu. –Mt kho sát cho thy trong năm 1985, 40% ngưi tt nghip ti các thành ph chính ca Côte dIvoire tht nghip.
33 Tình trng chy máu cht xám Nhiu trưng hp các nưc đang phát trin đang mt ngưi tài ra nưc ngoài hc tp không quay tr v nưc. – Trong nhng năm 1960, hơn mt na ngưi Châu Phi đi Hoa K hc v hoá hc và y không bao gi tìm đưc vic làm ti nưc h. – Điu này cũng có th xy ra đi vi các nưc phát trin hơn: ví d, năm 1988 ưc tính có khong ngưi Hàn Quc có hc v tin s đang làm vic ti Hoa K.
34 Đi vi nưc tip nhn Tác đng kinh t ca vic di chuyn LĐ đi vi nưc tip nhn rt khó d đoán do có nhiu yu t chi phi vic d đoán như thi gian, lĩnh vc, ngh nghip và loi di chuyn. Vn đ là: li ích phúc li XH do qt CMH sx mang li liu có ln hơn tác đng tiêu cc có th có do nhng thay đi ca vic quá tp trung vào mt yu t ngun lc nht đnh trong sx? –Ví d, liu s di chuyn ca nhân viên đánh máy t nưc X vào Hoa K có khuyn khích công dân (nhng ngưi có th đã làm ngh đánh máy) tìm kim nhng vic làm tt hơn thuc các ngành ngh khác không? –Liu nhng ngưi nhp cư chim đa s ngun cung cp nhân viên đánh máy có làm lương gim sút và gia tăng s dng quá mc các dch v liên quan khác không? Theo quan đim ca lao đng là công dân nưc s ti thì lao đng nưc ngoài mang tính thay th hay b sung?
35 Đi vi nưc tip nhn Ban Thư ký các nưc OECD (da trên quan sát là khi s ngưi nhp cư tăng 10% không có tác đng đáng k nào đi vi mc lương ca công dân Hoa K): đã đưa ra kt lun là quan h gia lao đng là ngưi bn đa và nưc ngoài có tính b sung cao Trái li, mt nghiên cu ca Ngân hàng Th gii đã cho thy tác đng tiêu cc ca vic nhp cư vào Đc đi vi lương ca công nhân.Tuy nhiên, mt s nghiên cu gn đây cho thy các tác đng như vy khá nh. S di chuyn lao đng tm thi cũng có th giúp tránh nhng chi phí giám sát nht đnh gn lin vi vic cư trú lâu dài, bao gm chi phí s dng phúc li xã hi, y t, giáo dc ca nưc tip nhn. Lưu ý: s di chuyn lao đng tm thi đóng vai trò như là cu ni cho vic nhp cư lâu dài thì nhng hn ch v lut pháp, c hp pháp và bt hp pháp có th là mt con dao hai lưi Cn có đánh giá chính sách toàn din hơn v tác đng có th có đi vi tình trng kinh t và xã hi và nguyên nhân ca s di chuyn ti nưc xut x
36 Xut khu lao đng Vit Nam hin nay?
37 LAO ĐNG ViT NAM TI CÁC NƯC (2006) Ma-lai-xi-a hơn lao đng, có thu nhp bình quân t 5 đn 7 triu đng/tháng; Đài Loan có hơn lao đng có thu nhp lên ti 300 đn 500USD/tháng... Khong tu nghip sinh đang làm vic trong các ngành may, lp ráp đin t, cơ khí... Nht Bn, Hàn Quc vi thu nhp khá cao. Bên cnh đó có khong ba nghìn lao đng làm vic các Tiu vương quc -rp thng nht, Gn hai nghìn lao đng làm vic ti Ca-ta.
38 XuT KHU LAO ĐNG CA VN B Chính tr có Ch th s 41 - CT - TW ngày 22/9/1998 v XKLĐ và chuyên gia, khng đnh rng XKLĐ và chuyên gia là mt hot đng kinh t - xã hi góp phn phát trin ngun nhân lc, gii quyt vic làm, to thu nhp và nâng cao trình đ tay ngh cho ngưi lao đng, tăng ngun thu ngoi t cho đt nưc và tăng cưng quan h hp tác quc t gia nưc ta vi các nưc- Cùng vi các gii pháp gii quyt vic làm trong nưc là chính, xut khu lao đng và chuyên gia là mt chin lưc quan trng, lâu dài, góp phn xây dng đi ngũ lao đng cho công cuc xây dng đt nưc trong thi k công nghip hóa, hin đi hóa..., đng thi thc hin Ngh đnh mi ca Chính ph s 152/1999/NĐ-CP ngày 20/9/1999 cho phép các doanh nghip thuc các t chc chính tr - xã hi tham gia xut khu lao đng.
39 MT S TH TRƯNG XUT KHU LAO ĐNG CHÍNH CA VIT NAM Khu vc Đông Bc Á: –Nht Bn, Hàn Quc, Đài Loan: Cn nhiu lao đng có ngh. Nhng lao đng có ngh thc th đ đưc tuyn chn hơn trong chương trình cp phép cho lao đng nưc ngoài ca Hàn Quc hoc tu nghip sinh ca Nht Bn làm vic trong công xưng ca Đài Loan. –Đc bit, Nht Bn và Hàn Quc đu có chương trình tuyn chn lao đng k thut cao, chuyên gia cho mt s ngh vi ch đ cp visa dài hn ưu tiên đc bit. Khu vc Đông Nam Á: –Malaysia là th trưng ln, mc dù nhiu doanh nghip chp nhn tuyn lao đng chưa có ngh t Vit Nam, nhưng nhiu nhà máy cn lao đng có k năng ngh cao. Nhng lao đng ca VN đáp ng đưc yêu cu v trình đ ngh thưng có thu nhp cao hơn hn nhng ngưi chưa có ngh. –Singapore hin ti mi nhn lao đng có k năng ngh tương đi cao ca Vit Nam.
40 MT S TH TRƯNG XUT KHU LAO ĐNG CHÍNH CA VIT NAM Khu vc Trung Đông, Châu Phi: –Có nhu cu nhn lao đng chưa có ngh nhưng thu nhp rt thp so vi lao đng có ngh. –Lao đng có k năng ngh làm vic trong xây dng và công xưng đang có nhu cu ln và đưc tr lương cao hơn hn. Th trưng Australia, Canada, M: đưc coi là th trưng cao nht k c v thu nhp và điu kin nhp cnh v trình đ k năng ngh và ngoi ng. –Mun có visa vào Australia làm vic, ngưi lao đng phi có k năng ngh cao, kinh nghim làm vic thc t, đưc t chc đào to có chc năng ca Australia kim tra, cp chng ch ngh và phi đt trình đ ting Anh 4,5 đim IELTS tr lên.