CHƯƠNG TRÌNH MÔN HC AN TÒAN V SINH CÔNG NGHIP MC TIÊU MÔN HC Sau khi hc xong môn hc này hc sinh có kh năng -Nm đưc các kin thc căn bn v an tòan lao đng -Nm đưc các bin pháp phòng chng cháy n, sét, bão, lũ lt git đin -V sinh thit b, máy móc đúng qui trình.

NHNG VN Đ CHUNG V KHOA HC BO H LAO ĐNG 1.1 MT S KHÁI NIM CƠ BN Điu kin lao đng Điu kin lao đng là mt tp hp tng th các yu t t nhiên, k thut, kinh t, xã hi, đưc biu hin thông qua các công c và phương tin lao đng, quá trình công ngh, môi trưng lao đng và s sp xp, b trí, tác đng qua li ca chúng trongmi quan h vi con ngưi, to nên mt điu kin nht đnh cho con ngưi trong quá trình lao đng. Đánh giá phân tích điu kin lao đng phi tin hành đánh giá, phân tích đng thi trong mi quan h tác đng qua li ca tt c các yu t trên.

1.1.2 Các yu t nguy him và có hi Trong mt điu kin lao đng c th, bao gi cũng xut hin các yu t vt cht có nh hưng xu, nguy him, có nguy cơ gây tai nn hoc bnh ngh nghip cho ngưi lao đng, gi đó là yu t nguy him và có hi. C th là - Các yu t vt ly như nhit đ, đ m, ting n, rung đng, các bc x có hi, bi. - Các yu t hóa hc như các cht đc, các lai hơi, khí, bi đc, các cht phóng x. -Các yu t sinh vt, vi sinh vt như các lai vi khun, siêu vi khun, kí sinh trùng, côn trùng, rn. - Các yu t bt li v tư th lao đng, không tin nghi do không gian ch làm vic, nhà xưng cht hp, mt v sinh. Các yu t tâm lý không thun li…

Tai nn lao đng Tai nn lao đng là tai nn xy ra trong quá trình lao đng, do tác đng đt ngt t bên ngòai, làm cht ngưi hay tn thương, hoc phá hy chc năng hat đng bình thưng ca mt b phn nào đó trong cơ th. Khi b nhim đc đt ngt thì gi là nhim đc cp tính, có th gây cht ngưi ngay lp tc hoc hy hai chc năng nào đó ca cơ th cũng gi là tai nn lao đng Bnh ngh nghip Bnh ngh nghip là s suy yu dn sc khe ca ngưi lao đng gây lên bnh tt do tác đng ca các yu t có hi phát sinh trong quá trình lao đng trên cơ th ngưi lao đng.

1.2 MC ĐÍCH, Ý NGHĨA, TÍNH CHT CA CÔNG TÁC BO H LAO ĐNG Mc đích- ý nghĩa ca công tác bo h lao đng là thông qua các bin pháp v khoa hc k thut, t chc. Kinh t, xã hi đ lai tr các yu t nguy him và có hi phát sinh trong sn xut, to nên mt điu kin lao đng thun li và ngày càng đưc ci thin tt hơn,ngăn nga tai nn lao đng và bnh ngh nghip, hn ch m đau và gim sc khe cũng như nhng thit hi khác đi vi ngưi lao đng nhm đm bo an tòan, bo v sc khe và tính mng ngưi lao đng trc tip góp phn bo v và phát trin lc lưng sn xut, tăng năng xut lao đng. Bo h lao đng trưc ht là mt phm trù sn xut, nhm bo v yu t năng đng nht ca lc lưng sn xut là ngưi lao đng,. Mt khác vic chăm lo sc khe cho ngưi lao đng mang li hnh phúc cho bn thân và gia đình h còn có ý nghĩa nhân đao.

Tính cht ca công tác bo h lao đng Bo h lao đng có 3 tính cht: -Tính cht khoa hc k thut: vì mi hat đng ca nó đu xut phát t nhng cơ s khoa hc và các bin pháp khoa hc k thut. -Tính cht pháp lí: th hin trong lut lao đng, quy đnh rõ trách nhim và quyn li ca ngưi lao đng. - Tính qun chúng: ngưi lao đng là mt s đông trong xã hi, ngòai nhng bin pháp khoa hc k thut, bin pháp hành chính, vic giác ng nhn thc cho ngưi lao đng hiu rõ và thc hin tt công tác bo h lao đng là cn thit

1.3 MT S VN Đ THUC PHM TRÙ LAO ĐNG Lao đng, khoa hc lao đng, v trí gia lao đng và k thut - Lao đng ca con ngưi là mt s c gng bên trong và bên ngòai thông qua mt giá tr nào đó đ to nên nhng sn phm tinh thn, nhng đng lc và giá tr vt cht cho cuc sng con ngưi -Th gii quan lao đng đưc ghi nhn bi nhng nh hưng khác nhau,

Xã hi Th gii quan lao đng Xã hi Th trưngMôi trưng Khoa hc -Điu kin chính tr -Điu kin pháp lut -Điu kin xã hi -Điu kin kinh t -Quá trình k thut -S trao đi kĩ thut -Kĩ thut an tòan -Kĩ thut lao đng -Nhu cu lao đng -Điu kin th trưng -Th trưng lao đng -V trí -S lan truyn -Khoa hc y hc -Khoa hc pháp lut -Khoa hc kinh t

Lao đng đưc thc hin trong mt h thng lao đng và nó đưc th hin vi vic s dng nhng tri thc v khoa hc an tòan. - Khoa hc lao là mt h thng phân tích, sp xp, th hin nhng điu kin k thut, t chc và xã hi ca quá trình lao đng vi mc đích đt hiu qu cao. Phm vi thc tin ca khoa hc lao đng là: + Bo h lao đng là nhng bin pháp phòng tránh hay xóa b nhng nguy him cho con ngưi trong quá trình lao đng. T chc thc hin lao đng là nhng bin pháp đ đm bo nhng li gii đúng đn qua vic ng dng nhng tri thc v khoa hc an tòan cũng như đm bo phát huy hiu qu ca h thng lao đng.

+ Kinh t lao đng là nhng bin pháp đ khai thác và đánh giá năng sut v phương din kinh t, chuyên môn, con ngưi và thi gian. + Qun lý lao đng là nhng bin pháp chung ca xí nghip đ phát trin thc hin và đánh giá s liên quan ca h thng lao đng. + Khi đưa k thut vào trong các h thng sn xut hin đi s làm thay đi nhng đng thái ca con ngưi, chng hn như v mt tâm lý.`

Ví d: + Giám sát và bo dưng nhng thit b ln vi s tng hp cao (nguy him khi đòi khc phc nhiu nhanh, dưi mc yêu cu ca chy t đng). + yêu cu chú ý cao khi làm vic vi nhng vt liu nguy him cũng như trong quá trình nguy him. + Làm vic trong các h thng thông tin hay h thng trao đi mi và thay đi. + Nhng hình thc mi ca t chc lao đng và t chc hat đng. + Phân công trách nhim

S phát trin k thut có ý nghĩa đc bit do nó tác đng trc tip đn lao đng và kt qu dn đn là: + Chuyn đi nhng giá tr trong xã hi + Tăng trưng tính tòan cu ca các cu trúc hat đng. + Nhng quy đnh v lut. + Đưa lao đng đn gn th trưng ngưi tiêu dùng.

Tính nhân đo và s th hin nó là mc đích ch yu ca khoa hc lao đng Tương quan thay đi gia con ngưi và k thut không bao gi dng li, chính nó là đng lc cho s phát trin, đc bit qua các yu t: + S chuyn đi các giá tr trong xã hi + S phát trin dân s + Công ngh mi + Cu trúc sn xut thay đi + Nhng bnh tt mi phát sinh

Khoa h c lao đng có nhim v: + Tran gb k thut, thit b cho phù hp vi vic s dng ngưi lao đng + Nghiên cu s liên quan gia con ngưi trong điu kin lao đng v t chc k thut. Đ gii quyt đưc nhng nhim v có liên quan vi nhau này, khoa hc lao đng có mt phm vi rng bao gm nhiu ngành khoa hc k thut: các ngành khoa hc cơ bn, y hc, tâm lý hc, tóan hc, thông tin, kinh t cũng như các phương pháp nghiên cu nó.

Y hc lao đng vi: -Sinh lí hc lao đng - Gii phu hc -V sinh lao đng -Đc cht hc lao đng -Bnh lí hc lao đng Khoa hc lao đng Tâm lí hc v lao đng và hat đng Xã hi hc lao đng và hat đng Giáo dc hc lao đng và hat đng Công ngh lao đng Lut lao đng Hc thuyt kinh t v hat đng và lao đng Đc trưng ca khoa hc lao đng

1.3.2 Đi tưng nghiên cu và đi tưng th hin trong h thng lao đng H thng lao đng là mt mô hình ca lao đng, nó bao gm con ngưi và trang b ( đây phi k đn kh năng k thut). Mc đích ca vic trang b h thng lao đng là đ hòan thành nhng nhim v nht đnh. Mt h thng lao đng khi hat đng s có nhng s liên quan, trao đi vi môi trưng xung quanh (chng hn v v trí, không gian, điu kin xây dng, môi trưng)., xut hin nhng tác đng v t chc xã hi, các hin tưng vt lý và hóa hc. S liên quan và trao đi này dn đn vn đ bo v môi trưng cho mt phm vi nào đó, đng thi nó cũng tác đng đn sc khe ngưi lao đng.

- Lao đng riêng r, lao đng theo t hay nhóm - Lao đng bên cnh nhau, lao đng ln lưt tip theo, lao đng xen k -Lao đng ti mt ch hay nhiu ch làm vic. Trong hình thc lao đng còn đưc chia ra kiu và lai hat đng. Chng hn các lai lao đng. + Lao đng cơ bp ( như mang vác) + Lao đng chuyn đi (sa cha, lp ráp) + Lao đng tp trung (lái àu, lái ô tô, xe máy) + Lao đng tng hp (thit k, quyt tóan). + Lao đng sáng to (phát minh)

M ngưi lao đng B/H Phương tin lao đng M B/H M1 M2 B/H Mt lao đng vi 1 ch làm vic Làm vic nhóm vi 1 ch làm vic

B/H1 B/H2 B/H3 M Mt lao đng vi nhiu ch làm vic M M B/H1 Nhiu lao đng vi nhiu ch làm vic

H thng lao đng thit lp tha mãn nhng nhim v ca h thng. Mi cách gii quyt nào đó không ch đưc xác đnh bi mc đích ca h thng, ca phương tin, kh năng và các đi lưng nh hưng mà còn đưc quyt đnh bi quan đim ca con ngưi, ta gi đó là trit hc th hin. đây có 3 phương thc. 1.Ưu tiên kĩ thut, ly tiêu chun kĩ thut đ đánh giá – Con ngưi là đi lưng nhiu, là đi tưng t do. Phương thc này nhng năm trưc khá ph bin và đưc ưu tiên, đn nay không phi tranh cãi na..

2. Ưu tiên con ngưi, phương thc này là trung tâm nhân trc hc, ly con ngưi làm ch th, có nhng yêu cu cao, đng trên quan đim kinh t rt khó chuyn đi. 3. Phương thc k thut – xã hi: h thng lao đng trong trưng hp phát trin cn quan tâm toàan din đn các yu t k thut, phương pháp nhim v copn ngưi và giá thành, chính là nhng đi lưng bin đi, kh năng gii quyt, không nên vi vã và quyt đnh đơn phương và ngay t đu không đưc ct xén

Trung tâm công ngh Nguyên tc: K thut Trung tâm nhân trc Lao đng T chc Lao đng Ưu tiên chc năng k thut Con ngưi: là đi tưng Ưu tiên chc năng k thut Con ngưi: là đi tưng Kĩ thutT chc Xã hi - k thut Li gii ti ưu Kĩ thut Lao đng T chc Mc đích kĩ thut Kinh t - xã hi Con ngưi đóng vai trò nht đnh cho năng sut h thng Lo hnh lao đng Thích nghi S tương phn Tăng giá thành Tăng cưng lao đng Đi mi h thng

Li gii ti ưu Tiêu chun Kinh t Tính đúng đn Tính linh hat kh năng phát trin Kh năng khng ch Trình đ S mong đi S phù hp Thit k Chương trình Gia công Đo lưng Xây dng Tin trình Mô hình gii quyt ti ưu

Hưng ti cách gii quyt ti ưu (hình 1.5) nhng đòi hi có liên quan đn vn đ bo v con ngưi phi đưc chú ý, trong đó to nên cách gii quyt hp lí, nghĩa là nhim v và điu kin lao đng ca con ngưi đu phi đưc quan tâm như nhau

Đc đim ca cơ thKh năng ca cơ thTinh thnÝ thích cá nhân -Chiu cao -Trng lưng -Kh năng chuyn đng ca các b phn cơ th, kh năng thao tác và duy trì sc khe -nh hưng ca môi trưng do các yu t vt lý, hóa hc - Tip nhn thông tin (nghe, nhìn) -Chuyn đi thông tin -Kh năng phn ng -Ging nói -S chú ý và nhy cm -Suy nghĩ logic và sáng to -Kinh nghim -Kh năg tru tưng -Kh năgn tip thu -Đng sơ làm vic -Kh năng chu đng xúc cm và nhng tác đng trong hat đng và môi trưng. -Kh năng tp trung Đc đim ca ngưi lao đng Đc đim ca ngưi s dng Tui/ Gii tính Tình trng sc khe, và vn đ xã hi, dân tc Đào to, kinh nghim lao đng

Phương thc kĩ thut xã hi là nn tng cho vic th hin h thng lao đng. Nó thun li cho vic chú ý đn nhng chc năng riêng như nhu cu ca con ngưi trong h thng lao đng, đc bit là vai trò kép c đi tưng ln ch th ca con ngưi

1.3.1 Con ng ưi mang li năng sut trong h thng lao đng a)Kh năng to ra năng sut lao đng. Đ vn hành mt h thng lao đng, con ngưi đóng vai trò thit yu. Không có h thng lao đng nào li không có con ngưi. Nhiu tác gi đã xây dng Mô hình con ngưi. Là mô hình đưc Johannsen xây dng năm Kh năng to ra lao đng đưc đnh nghĩa là. Tt c nhng tin đ vt cht và tinh thn ca con ngưi đưc th hin trong lao đng. C th là:

Cá th khác nhau (nhng ngưi khác nhau có liên quan) Cá th thay đi (nhng ngưi ging nhau có liên quan) (v sc khe, kh năng nâgn cao trình đ, luyn tp, tui đi, tâm trng, khí hu). Kh năng thay đi(đào to, luyn tp, hun luyn, nâng caotrình đ, bnh ngh nghip, tai nn lao đng). Gii hn (gii hn năng xut kéo Dài, s d tr năng sut, năgn sut bình thưng.) Kh năng to ra năng sut ph thuc vào tui đi, ch làm vic, gii tính, th trng, tim lc, kh năng chu đng ca cá th. (v vt lý, tâm lí).

S th hin Đu vào Gii quyt vn đ (vi quyt đnh sơ b) Mc tiêu Các gi thit K hach - Hiu chnh C ơ s Hiu bit Xây dng Và thay đi Đi lưng đu vào S la chn thông tin 2 Và các thông tin Mô hình con ngưi Kim tra (vi quyt đnh chính xác) Phù hp Hiu chnh bng tay Giám sát Kim tra phù hp C ơ s Hiu bit Tip nhn chính xác s chênh lch S la chn thông tin 1 Kt qu và tác đng Đi lưng nhiu Hành đng Mô hình con ngưi

b) Điu chnh hành đng là mt đc thù ca hành đng ca con ngưi Lí thuyt v khoa hc hat đng cho đc thù ca hành đng con ngưi đưc Taylor đưa ra vào đu th k này v k thut tâm lí và đn nay gi là tâm lí hc lao đng hin đi luôn luôn còn nhng ý tưn gkhác nhau. Lý thuyt Taylor xut phát t Con ngưi trung bình. T đó dn ti kt qu là Ngưi cho lao đng trí óc và Ngưi cho lao đng chân tay. Mun hơn, ngưi ta chú ý đn vic nghiên cu và yêu cu duy trì năng sut kéo dài ca lao đng, to nên hng thú trong lao đng. nh hưng ca điu kin xã hi và điu kin t chc lao đng đn năng sut lao đng luôn là vn đ tn ti và đưc bàn cãi- trao đi. Nhng vn đ như quan h con ngưi vi con ngưi, con ngưi vi máy..cn đưc phân tích, đánh giá và th hin c th trong mi hat đng ca lao đng.

Nói mt cách đơn gin, ý nghĩa ca mô hình đnh hưn ghat đng ca con ngưi theo Kruppe là: Đu – Tay - Đu Điu chnh hành đng là s điu khin mi hat đng tng hp thông qua quá trình tâm lí (s din bin tinh thn trogn con ngưi). c) Hành đng sai, sai trong hành đng, đ tin cy S an tòan trong quan h gia ngưi vi máy là vn đ đưc trao đi nhiu. S bt lc ca con ngưi trưc nhng thm ha hay nhng sai phm trong k thut vn còn tn ti. V nguyên tc, mt quá trình kĩ thut phi đt yu t an tòan đi vi con ngưi lên hàng đu ca s ưu tiên. Tuy nhiên trong thc t ngưi ta ch có th hn ch đn mc ti thiu s c xy ra.

Phn ln các tai nn dn đn do s bt lc ca con ngưi. Phân tích các tai nn thy rng có nh hưng ln ca s x lí nhm ln hay không phù hp trong nhng tình hung, trên cơ s đánh giá sai nhng hin tưng vt lí, s thiu hiu bit, s ch quan hay b sc (stress)> thưng trong h thn gk thut và nhng ch dn hành đng đu có chú ý phòng nga tai nn xy ra đi vi con ngưi. Nhng x lí sai ca con ngưi gây ra thưng dn đn tn thương nghiêm trng đi vi con ngưi, cơ s vât chtvà môi trưng. Nhóm các yu t nh hưng đn lao đng con ngưi là: Nhim v đưc giao, điu kin lao đng và các tin đ v năng sut. Nguyên nhân ch yu dn đn nhng sai phm ca con ngưi chính là chưa chú ý đy đ đn tính cht và khà năng ca con ngưi trong h thng lao đng.

H ành đng sai: -Gp ln đu -Đng nht hóa -Quyt đnh + L a chn mc tiêu + La chn nhim v. -Hành đng + Phương pháp + Thc hin + Thông tin Sai trong hành đng: -Không hòan thành nhim v. + Sao nhãng tng buc ca phương pháp + Thc hin không chính xác + Chn thi đim sai cho tng bưc ca phương pháp

-Thc hin có sai sót -S hi t ngu nhiên ca các bin c khác nhau hay sai sót Tn sut xut hin nhng sai phm trong lao đng đưc zimolong và Dorfel đnh nghĩa v xác sut sai phm trong lao đng ca con ngưi là HEP=N/n N: là s sai phm n: là kh năng có th xy ra Đ tin cy R đưc xác đnh R=1-HEP R=1-N/n Đ tin cy đưc đnh nghĩa là bn cht ca mt h thng, nhng yêu cu ca đ tin cy đưc hòan thành có liên quan vi nhng điu kin yêu cu cho trưc trong khang hti gian đã đnh trưc.

Có th nói sai phm là s không hòan thành nhng yêu cu cho trưc thông qua mt giá tr đc trưng. Nghĩa là : sai phm th hin mt tình trng sai lch không cho phép Sai phm ca con ngưi trong h thng lao đng là không th lai tr. Mc tiêu ca loi hình lao đng là tránh các sai phm.

S chu ti và nhng căng thng trong lao đng a)nh hưng ca điu kin lao đng: Điu kin lao đng gm: -Môi trưng lao đng: là các yu t v vt lí, hóa hc, sinh hc cũng như văn hc, xã hi, k c yu t t chc. -Điu kin xung quanh như: v trí, ch làm vic, quan h vi đng nghip xung quanh, nhim v đưc giao, điu kie765n ch làm vic…Điu kin xung quanh mang tính tng hp. -Điu kin lao đng nh hưng đn ngưi lao đng theo nhng mc đ khác nhau, và chính nó s nh hưng đn năng sut lao đng tăgn lên hay gim đi,. T đu nhng năm 1970 ngưi ta mi chú ý nghiên cu tng th nh hưng ca môi trưng lao đng đn con ngưi.

nh hưng Không nh hưng Các yu t v môi trưng (vt lý và hóa hc) Tác đng t t Tác đng xu Giúp đ các hat đng Sc kheChu tiNhiuCn tr, nng nhc T n thương sc khe Chn thương cơ th Chiu sáng Màu sc Khí hu ( nhit đ, đ m, tc đ gió, bc x) Nhit đ trc tip Áp lc khu vc Vt liu có hi Không khí/ Hn hp khí (ga, hơi nưc, bi, sương mù…) Ting n Các chùm tia Rung đng/ Va chm Gai tc Tình trng mt trng lưng S m ưt S bn

S chu đng v mt tâm lí trong môi trưng làm vic hin đi (chng hn ch làm vic hin đi ti mt văn phòng), ngưi lao đng chu áp lc như thi gian, s tp trung khi gii quyt nhng vn đ phc tp, s thiu ng,… s dn đn nhng căn bnh như đau d dà, đau tim, đau đu, mt mi, kit sc…. Đc trưng ca Lao đng lành mnh trên quan đim v tâm lí hc, theo Karaseck và Theorell (990) là: -An tòan ch làm vic -Vùng xung quanh an tòan (không có các yu t nguy him) -Không chu ti đơn điu (ví d luôn luôn ngi hay luôn đng). -Ngưi lao đng t đánh giá đưc ý nghĩa và cht lưng lao đng ca mình -Giúp đ ln nhau trong lao đng (thay vì cách bit, ganh đua giành git ln nhau….) - Khc phc nhng xung đt và sc -Công bng gi cng hin và hưng th -Cân bng gia lao đng va thigian ngh.

Nhng năm gn đây ngưi ta còn hay nói đn canh bnh gi là hi chng chn cht (Sick- Building – Syndrom). Nguyên nhân ca căn bnh này là s thiu thông gió t nhiên trong các nhà cao tng, s dng mt s các trang thit b và vt liu như vt liu tng hp, các máy photocopy, máy tính và máy làm sch hay chăm sóc thân th…. Ph n ngưi có tui thưng m căn bnh này. Theo Wallenstein s th hin ca căn bnh này là: -Viêm mũi (tc, sưng, ty) -Đau mt (nga, mt đ, sưng ty) -Đau mm (khô, sưng ty, khô c) -Viêm da (khô, sưng ty, ng đ). -Nhng triu chng chung (đau đu, mt mi, chóang váng, không tp trung). -Ngòai ra còn rt nnhiu yu t nh hưng đn kh năng to ra năng sut lao đng : đi li (phương tin giao thông), th thao, rưu, thuc lá… cũng như s hưng phn trong công vic, hay nh hưng ca cuc sng riêng tư.

b) Th hin ca s chu ti và căng thng S chu ti trong lao đng là s tng th các điu kin bên ngòai và các yêu cu trong h thng lao đng, nhng yu t đó có th làm thay đi tình trng vt lí hay tâm lí ca con ngưi cũng như s n đnh ca quá trình (chng hn tui th). S chu ti đó có th tt hay xu. S căng thng trong lao đng là tác đng ca s chu ti lao đng đi vi con ngưi, nó ph thuc vào tính cht và kh năng ca mi cá nhân

S CHU TI Quá trình lao đng Môi trưng lao đng vt lí và xã hi S bn b Lc, thao tác Tri giác Phn ng S khéo tay S nhy cm Trách nhim S hp lí Tính sáng to S bn b C ác giác quan thn kinh C m xúc, s căng thng T âm trng s căng thng s căng thng tâm lí s căng thng vt lí

c) Tác đng ca s chu ti hu qu ca nó Tác đng ca s chu ti trong lao đng dn đn s căngthng trong lao đng. Kt qu cùa nó có th là tích cc hay tiêu cc,. Kt qu tích cc là to ra năng sut lao đng; con ngưi s đưc rèn luyn, trưng thành có nhiu kinh nghim nhn thc đúng đn v cuc sng và lao đn, có thu nhp cao hơn đ ci to cuc sng. Mt tiêu cc ca nó là s đo ngưc. Nó có th làm gim năng sut lao đng. Khi yêu cu vưt quá gii hn cho phép nào đó s gây ra căng thng trong lao đng, s dn đn mt mi v tâm lí, bão hòa, bun chán, sc… Chng hn năng lưng chuyn đi trong lao đng và nhp đp ca tim s thay đi trong nhng điu kin lao đng khác nhau.

S chu tiNamN KJ/caKJ/phútKJ/caKJ/phút Công vic nh đn hơi nng Công vic trugn bình Công vic năng Công vic rt nng Đn 4200 >4200÷6300 >6300÷8400 >8400 Đn 9 >9÷13 >13÷17 >17 Gii hn cho phép 12KJ/phút Đn 3000 >3000÷4200 >4200÷5700 >5700 Đn 6 >6÷9 >9÷12 >12 Gii hn cho phép 12KJ/phút Năng lưng chuyn đi ph thuc công vic và gii tính

S chu tiNhp đp ca tim (s ln/phút) S chênh lch nhp đp ca tim trong lao đng (s ln/phút) Công vic nh đn hơi năng Công vic trung bình Công vic năng Công vic rt nng Đn 90 >90÷100 >100÷110 >110 Đn 20 >20÷30 >30÷40 Ghi chú: Nhp đp tim trng thái bình thưng là 70 ln/phút Gii hn ti thiu cho phép là 40 ln/ phút

1.4 NHNG NI DUNG CH YU CA CÔNG TÁC BO H LAO ĐNG Ni dung khoa hc bo h lao đng chim mt v trí rt quan trng, là phn ct lõi đ lai tr các yu t nguy him và có hi, ci thin điu kin lao đng. Khoa hc bo h lao đng là lĩnh vc tng hp liên ngành, đưc hình thành và phát trin trên cơ s kt hp và s dng thành tu ca nhiu ngành khoa hc khác nhau t khoa hc t nhiên (tóan, lí, hóa,hc, sinh hc…) đn khoa hc chuyên ngành (như y hc, các ngành k thut chuyên môn…) và các ngành kinh t, xã hi hc, tâm lí hc…. Phm vi và đi tưng nghiên cu ca khoa hc bo h lao đng rt rng, nhưng cũng rt c th, nó gn lin vi điu kin lao đng ca con ngưi nhng không gian và thi gian nht đnh. Nhng ni dung nghiên cu chính ca khoa hc bo h lao đng bao gm nhng vn đ.

1.4.1 Khoa hc v sinh lao đng Môi trưng xung quanh nh hưng đn điu kin lao đng, và do đó nh hưng đn con ngưi, dng c, máy và trang thit b. nh hưng này còn có kh năng lan truyn trong mt phm vi nht đnh. S chu đng quá ti (điu kin dn đn nguyên nhân gây bnh) dn đn kh năng sinh ra bnh ngh nghip. Đ phòng nga bnh ngh nghip cũng như to ra điu kin ti ưu cho sc khe và tình trng lnh mnh cho ngưi lao đngchính là mc đích ca v sinh lao đng (bo v sc khe). Đc bit v sinh lao đng có đ cp đn nhng bin pháp bo v bng k thut theo nhng yêu cu nht đnh. nhng điu kin môi trưng lao đng phù hp vn có th xy ra nhiu ri ro v tai nn và do đó không bo đm an tòan. s gi to v th giác hay âm thanh ca thông tin cũng như thông tin sai có th xy ra. Bi vy th hin các điu kin ca môi trưng lao đng là mt phn quan trng ca s th hin lao đng.

Các yu t tác đng xu đn h thng lao đng cn đưc phát hin và ti ưu hóa. Mc đích này không ch nhm đm bo sc khe và an tòan lao đng, mà đc bit còn to nên nhng cơ s cho vic làm gim căng thng trong lao đng, nâng cao năng sut, hiu qu kinh t, điu chnh nhng hat đng ca ngưi lao đng mt cách thích hp, không nhng th nó còn liên quan đn chc năng v đ tin cy, an tòan và ti ưu ca k thut. Vi ý nghĩa đó thì điu kin môi trưng lao đng là điu kin xung quanh ca h thng lao đng cũng như là thành phn ca h thng. Thuc thành phn ca h thng là nhng điu kin v không gian, t chc, tro đi cũng như xã hi.

a) Đi tưng và mc tiêu đánh giá cũng như th hin các yu t ca môi trưng lao đng. Các yu t ca môi trưng lao đng đưc đc trưng bi các điu kin xung quanh v vt lí, hóa hc, vi sinh vt (như các tia bư1c x, dao đng, bi….). Mc đích ch yu ca vic đánh giá các điu kin xung quanh là: -Bo đm sc khe và an tòan lao đng. -- Tránh căn thng trong lao đng -To kh năng hòan thành công vic -Bo đm chc năng các trang thit b hat đng tt -To điu kin sn phm tip th tt -To hng thú trong lao đng -Cơ s ca vic đánh giá các yu t môi trưng lao đng là -Kh năng lan truyn ca các yu t môi trưng lao đng là t ngun -S lan truyn ca các yu t này thông qua con ngưi v trí lao đng.

b) Tác đng ch yu ca các yu t môi trưng lao đng đn con ngưi Các yu t tác đng ch yu là các yu t môi trưng lao đng v vt lí, hóa hc, sinh hc, dây ch xét v mt các yu t này gây nh hưng đn con ngưi; chng hn khi đánh giá v chiu sáng ngưi ta ly các thông s đánh giá là các đi lưng nh hưng sinh hc. T2inh trng sinh lí ca cơ th cũng chu tác đng và phi đưc điu chnh tích hp, xét c hai mt tâm lí và sinh lí. Tác đng ca năng sut lao đng cũng nh hưng trc tip v mt tâm lí đi vi ngưi lao đng. Tt nhiên năng sut lao đng còn ph thuc rt nhiu yu t khác nhau (chng hn v ngh nghip, gia đình và xã hi…). Vì vy khi nói đn các yu t nh hưng ca môi trưng lao đng, phi xét c các yu t tiêu cc như tn thương, gây nhiu… và các yu t tích cc như yu t s dng.

Các yu t môi trưng lao đng Yu t nhiuYu t tn thươngYu t s dng Ting nPh thuc nhiu vào s hat đng ca lao đng (ví d: tp trung hay s nhn bit tín hiu âm thanh Vưt quá gii hn cho phép. Ph thuc thi gian tác đng tn thương thính giác Âm thanh dùng làm tín hiu. Âm nhc tác đng tt cho tinh thn Rung đngVí d: Nhng hành đng chính xácVưt quá giơi hn cho phép. Ph thuc vào thi gian tác đng, tn thương sinh hc, nh hưng ti tun hòan máu ng dng trong lĩnh vc y hc Chin sáng -Cưng đ sáng -Mt đ chiu Khi không đ ánh sáng, cưng đ lao đng thp. Mt đ chiu sáng cao làm hoa mt. Mt đ chiu sáng thay đi nh hưng đn phm vi nhìn thy Gim th lc khi cưng đ thp Mt đ chiu sáng cao, vưt quá kh năng thích nghi ca mt Dùng l2m tín hiu cm nhn. Tăng cưn gkh năng sinh hc. Dùng làm tín hiu cm nhn (nhn bit s tương phn, hình dng….) Khí hu -Nhit đ không khí -Các bc x -Đ m -Tc đ gió Thi tit đơn điuThi tit vưt quá gii hn cho phép làm con ngưi không chu đng ni Điu kin thi tit d chu Đ sch ca không khí Ví d: bi và mùi nh hưng đn con ngưi Nhim đc t đn mc không cho phép Trưng đin tKhông có cm nhn chuyn đi Tác đng nhit hay tác đng dán tip khi vưt quá gii hn cho phép ng dng trong lĩnh vc y hc

c) Đo và đánh giá v sinh lao đng Đu tiên là phát hin các yu tô nh hưng đn môi trưng lao đng v mt s lưng, chú ý đn nhng yu t nh hưng ch yu.T đó tin hành đo, đánh giá. đây cn xác đnh rõ ranh gii ca phm vi lao đng. Tip theo là vic lp k hach kim tra đ phát hin các yu t nguy him (vưt quá gii hn cho phép). Mi yu t nh hưng đn môi trưng lao đng đu đưc đc trưng bng nhng đi lưng nht đnh, ngưi ta có th xác đnh nó bng cách đo trc tip hay gián tip Vic đánh giá các yu t nh hưng ca môi trưng lao đng đưc thc hin nhng mc đ khác nhau (tùy theo mc đ nh hưng và tác hi ). Mt điu rt quan trng đó là vic điu tit mang tính quc gia trong các lĩnh vc s có tính quyt đnh các yu t nh hưng đn môi trưng lao đng. Vic đưa ra các giá tr gii hn ca các yu t nh hưng ca môi trưng lao đng da trên cơ s.

-Giá tr gii hn ph thuc vào tác đng ca điu kin môi trưng và các hat đng. -Nhng tin b tri thc ca con ngưi s làm thay đi giá tr gii hn. -Nhưng cũng do nhng bưc phát trin v khoa hc k thut, s xut hin nhng yu t nh hưng mi ca mi trưng lao đng -Vic xác đnh chênh lch so vi giá tr gii hn là rt cn thit còn th hin các mt chính tr, kinh t, xã hi…. Ca mi quc gia.

d) Cơ s v các hình thc v sinh lao đng Các hình thc ca yu t nh hưng ca mi trưng lao đng là nhng điu kin ch làm, trng thái lao đng ca ngày, hay ca đêm ….) yêu cu ca nhim v đưc giao (lp ráp, sa cha, gia công hay thit k, lp chương trình); và các phương tin lao đng, vt liu. Phương thc hành đng phi chú ý cac vn đ sau: - Xác đnh đúng các bin pháp v thit k, công ngh, t chc và chng lis lan truyn các yu t nh hưng ca môi trng lao đng. - Bin pháp chng s xâm nhp nh hưng xu ca môi trưng lao đng đn ch làm vic, chng lan ta -Hình thc lao đng cũng như t chc lao đng. -Bin pháp ti ưu làm gim s căng thng trong lao đng (thông qua tác đng đi kháng). -Các bin pháp cá nhân (bo v đưng hô hp, tai)

d) Cơ s v các hình thc v sinh lao đng Các hình thc ca yu t nh hưng ca mi trưng lao đng là nhng điu kin ch làm, trng thái lao đng ca ngày, hay ca đêm ….) yêu cu ca nhim v đưc giao (lp ráp, sa cha, gia công hay thit k, lp chương trình); và các phương tin lao đng, vt liu. Phương thc hành đng phi chú ý cac vn đ sau: - Xác đnh đúng các bin pháp v thit k, công ngh, t chc và chng lis lan truyn các yu t nh hưng ca môi trng lao đng. - Bin pháp chng s xâm nhp nh hưng xu ca môi trưng lao đng đn ch làm vic, chng lan ta -Hình thc lao đng cũng như t chc lao đng. -Bin pháp ti ưu làm gim s căng thng trong lao đng (thông qua tác đng đi kháng). -Các bin pháp cá nhân (bo v đưng hô hp, tai)

Cơ s kĩ thut an tòan a)Lí thuyt v an tòan và phương pháp an tòan -Nhng đnh nghĩa + An tòan: Xác sut, cho nhng s kin đưc đnh nghĩa(sn phm phương pháp, phương tin lao đng….), trong mt khang thi gian nht đnh không xut hin nhng tn thương đi vi ngưi, mi trưng và phương tin. Theo TCVN đnh nghĩa như sau: Kĩ thut an tòan là h thng các bin pháp và phương tin, t chc và kĩ thut nhm phòng nga s tác đng ca các yu t nguy him gây trn thương sn xut đi vi ngưi lao đng. + S nguy him: là trng thái hay tình hung, có th xy ra tn thương thông qua các yu t gây hi hay yu t chu đng. + S gây hi: kh năng tn thương đn sc khe ca ngưi hay xut hin bi nhng tn thương môi trưng đc bit và s kin đc bit. + Ri ro: là s phi hp ca xác sut và mc đ tn thương trong mt tình hung gây hi. + Gii hn ca ri ro: là mt phm vi, có th xut hin ri ro c mt quá trình hay mt trng thái k thut nht đnh.

Có th hình dung các khái nim trên như sơ đ hình bên Phương pháp gii thích sau đây da trên hai cách quan sát khác nhau: Phương thc tin hành theo đi tưng riêng: phm vi th nghim là mt đa đim hay mt quá trình, ví d: công ngh sinh hc, quá trình vn chuyn phương tên lao đng k thut: -Phương thc tin hành theo đi tưng riêng: phm vi th nghim là mt đa đim hay mt quá trình, ví d: công ngh sinh hc, quá trình vn chuyn, phương tin lao đng k thut. -Phương thc tin hành theo các yu t riêng. -Đi tưng th nghim là các yu t nguy him hay yu t chu đng, ví d: s gây hi v cơ hc, ting n. -Phương pháp th hin k thut an tòan ca mt h thng lao đng cũng như các thành phn ca h thng (ví d: phương tin lao đng, phương pháp lao đng là mt din bin logicc, nó có th chia thành 3 bưc.

Ph ương thc th hin k thut an toàn (1)Nhn bit s nguy him (2)Đánh giá s an tòan/ri ro (3)Th hin – xác đnh các bin pháp an tòan Phương phápphân tích Phương đánh giáDn đn mc đ th hin

b) Đánh giá s gây hi, an tòan và ri ro S gây hi sinh ra tác đng qua li gia con ngưi và các phn t khác ca h thng lao đng đưc gi là h thng Ngưi – Máy – Môi trưng Có nhiu phương pháp đánh giá khác nhau. Bên cnh s phân chia trong đó phân tích v quá kh, hin ti và tương lai, có th phương pháp đưc phân bit thông qua vic ng dng các thành phn đã nói đn ca h thng lao đng, con ngưi hay phương tin lao đng / Môi trưng lao đng. Khi phân tích v s gây hi ch yu là tìm đưc ngun gây hi ca h thng lao đng, phân tích s an tòan và tình trng tác hi có th xy ra trong mt h thng kĩ thut nào đó.

Phân tích tác đng là phương pháp mô t và đánh giá nhng s c không mong mun xy ra. Ví d tai nn lao đng, tai nn trên đưng đi làm, bnh ngh nghip, nhiu hng hóc, s c, n Nhng tiêu chun đc trưng cho tai nn lao đng là: S c gây tn thương và taz1c đng t bên ngòai S c đt ngt S c không bình thưng Hat đng an tòan. S liên quan gia s c xy ra tai nn và nguyên nhân ca nó cũng như s phát hin ch yu ca tai nn da vào các đc đim sau: -Quá trình din bin tai nn mt cách chính xác cũng như đa đim xy ra tai nn. -Lai tai nn liên quan đn yu t chu ti

- M c đ an tòan và tui bn ca phương tin lao đng và các phương tin vn hành. -Tui, gii tính, năng lc, và nhim v đưc giao ngưi lao đng b tai nn -Lai chn thương Nhiu đc đim mang tính tng hp, ngưi ta có th thng kê so sánh các s liu và tính tóan gn đúng tn tht do tai nn gây ra: S tai nn xy ra tuyt đi S ngày ngng tr, s ngày ngng tr do tai nn lao đng. - H s tai nn tương đi (cho 1000 ngưi ngưi lao đng trong mt năm) Uq=(U/B).1000 U: S tai nn xy ra B: S lao đng tương ng (1000). - Ri ro tai nn (h s din bin tai nn) U fq =(T H /T c ).10 6 T H: Thi gian tn tht do tai nn gây ra Tc: Tng thi gian lao đng

Các tai nn xy ra đưc thông báo kp thi đn nhng nơi cn thit Bnh ngh nghip cũng xem như mt tai nn lao đng, vì nó cũng gây tn thương và tác hi đn ngưi lao đng và nh hưng đn năng sut lao đng. 1.Bin pháp thư nht Xóa hòan tòan mi nguy him Bin pháp này da trc tip vào nơi xut hin mi nguy him 2. Bin pháp th hai Bao bc mi nguy him Mi nguy him vn còn, nhưng dùng các bin pháp k thut đ tránh tác hi ca nó 3. Bin pháp t chc Tránh gây tác hi cũng như hn ch nó Thông qua các bin pháp t chc điu chnh đ tránh gây tác hi hay hn ch nó 4. Bin pháp x lí Hn ch tác đng Hn ch kh năng tác đng ca mi nguy him Các bin pháp đm bo an tòan lao đng

Chương 2 LUT PHÁP, CH Đ CHÍNH SÁCH BO H LAO ĐNG 2.1 H THNG LUT PHÁP, CH Đ CHÍNH SÁCH BO H LAO ĐNG CA VIT NAM H thng lut pháp, ch đ chính sách BHLĐ gm 3 phn: Phn 1: B lut lao đng và các lut khác, pháp lnh liên quan đn ATVSLĐ Phn 2: Ngh đnh 06/CP và các Ngh đnh khác có liên quan đn ATVSLĐ. Phn 3: Các thông tư, Ch th, Tiêu chun quy phm an tòan v sinh lao đng Có th minh ha sơ đ sau:

H thng lut pháp ch đ chính sách BHLĐ ca Vit Nam Hin pháp B lut LĐ NĐ 06/CP Thông tưCh th Các lut, pháp lnh có liên quan Các ngh đnh có liên quan H thng Tiêu chun quy phm v ATVSLĐ

2.1.1 B lut lao đng và các lut, pháp lnh có liên quan đn an tòan v sinh lao đng a)Mt s điu ca B Lut Lao đng (ngòai chương IX) có liên quan đn an tòan v sinh lao đng Căn cư vào quy đnh ca điu 56 ca Hin pháp nưc Cng hòa xã hi ca nghĩa Vit nam: Nhà nưc ban hành chính sách, ch đ bo h lao đng. Nhà nưc quy đnh thi gian lao đng, ch đ tin lương, ch đ ngh ngơi và ch đ bo him xã hi đi vi viên chc nhà nưc và nhng ngưi làm công ăn lương… B lut lao đng ca nưc Công hòa xã hi ch nghĩa vit Nam đã đưc Quc hi thông qua ngày 23/06/1994 và có hiu lc 1/1/1995.

Pháp lut lao đng quy quyn và nghĩa v ca ngưi lao đng và ca ngưi s sng lao đng, các tiêu chun lao đng, các nguyên tc s dng và qun lí lao đng, góp phn thúc đy sn xut vì vy có v trí quan trng trong đi sng xã hi và trong h thng pháp lut ca quc gia. Trong B Lut Lao đng có chương IX v An tòan lao đng, v sinh lao đng vi 14 điu(t điu 95 đn điu 108(s trình bày phn sau). Ngòai ra B lut lao đng còn có nhiu điu thuc các chương khác cũng đ cp nhng vn đ có liên quan BHLĐ. Dưi đây là ni dung cơ bn ca mt s điu chính.

Điu 29: chương IV quy đnh hp đng lao đng, ngoài các ni dung khác phi có ni dung điu kin v an toàn lao đng, v sinh lao đng. Điu 39: chương IV quy đnh mt trong nhiu trưng hp v chm dt hp đng là: Ngưi s dng lao đng không đưc đơn phương chm dt hp đng lao đng khi ngưi lao đng m đau hoc b tai nn lao đng, bnh ngh nghip đang điu tr, điu dưng theo quyt đnh ca thy thuc Điu 46: chương IV quy đnh mt trong nhng ni dung ch yu ca tha ưc tp th là an toàn lao đng, v sinh lao đng. Điu 68, tit 2, chương VII quy đnh vic rút ngn thi gian làm vic đi vi nhng ngưi làm công vic đc bit nng nhc, đc hi, nguy him. Điu 69 quy đnh s gi làm thêm không đưc vưt quá trong 1 ngày và trong 1 năm. Điu 71, chương VII quy đnh thi gian ngh ngơi trong thi gian làm vic, gia 2 ca làm vic. Điu 83, chương VIII quy đnh mt trong nhng ni dung ch yu ca ni quy lao đng là an toàn lao đng, v sinh lao đng nơi làm vic. Điu 84, chương VIII quy đnh các hình thc x lý ngưi vi phm kĩ thut lao đng trong đó có vi phm ni dung an toàn v sinh lao đng.

Điu 113, chương X quy đnh không đưc s dng lao đng n làm nhng công vic nng nhc, nguy him đã đưc quy đnh. Điu 121, chương XI quy đnh cm ngưi lao đng chưa thành niên làm nhng công vic nng nhc, nguy him, tip xúc vi các cht đc hi theo danh mc quy đnh. Điu 127, chương XI quy đnh phi tuân theo nhng quy đnh v điu kin lao đng, công c lao đng, an toàn lao đng, v sinh lao đng phù hp vi ngưi tàn tt. Điu 143, tit 1, chươnng XII quy đnh vic tr lương, chi phí cho ngưi lao đng trong thi gian ngh vic đ cha tr vì tai nn lao đng hoc bnh ngh nghip. Tit 2 quy đnh ch đ t tut, tr cp thêm 1 ln cho thân nhân ngưi lao đng b cht do tai nn lao đng, bnh ngh nghip đưc nhn. b) Mt s lut, pháp lnh có liên quan đn an toàn v sinh lao đng: Tuy nhiên B Lut lao đng cũng chưa có th đ cp mi vn đ, mi khía cnh có liên quan đn an toàn lao đng, v sinh lao đng do đó trong thc t còn có nhiu lut, pháp lnh vi 1 s điu khon có liên quan đn ni dung này. Trong đó cn quan tâm đn 1 s văn bn pháp lý sau đây:

-Lut bo v môi trưng (1993) vi nhng điu 11,19,29 đ cp đn vn đ áp dng công ngh tiên tin, công ngh sch, vn đ nhp khu, xut khu máy móc… có liên quan đn vn đ bo v môi trưng và c vn đ an toàn v sinh lao đng trong doanh nghip nhng mc đ nht đnh. -Lut bo v sc khe nhân dân (1989) vi các điu 9,10, 14 đ cp đn vn đ v sinh trong sn xut, bo qun, vn chuyn và s dng hóa cht, v sinh các cht thi trong công nghip và trong sinh hot, v sinh trong lao đng. Các yu t này có th gây mt an toàn, v sinh hoc ô nhim môi trưng cn x lý nhm bo v sc khe ngưi lao đng và mi ngưi xung quanh. -Pháp lnh quy đnh vic qun lý nhà nưc đi vi công tác phòng cháy và cha cháy (1961). Tuy cháy trong phm vi vĩ mô không phi là mt ni dung ca công tác BHLĐ, nhưng trong doanh nghip cháy n thưng do mt an toàn, v sinh gây ra. Do đó vn đ đm bm v sinh an toàn lao đng, phòng chng cháy n trong doanh nghip gn bó cht ch vi nhau và đu là nhng ni dung k hoch BHLĐ ca doanh nghip. Trong Pháp lnh và các văn bn có liên quan ca chính ph đu nêu rõ nghĩa v ca th trưng đơn v và toàn th công nhân viên chc và nhng vic c th cn làm v phòng cháy, cha cháy.

-Lut công đoàn (1990). Trong Lut này trách nhim và quyn công đoàn trong công tác BHLĐ đưc nêu rt c th trong điu 6 chươngII t vic phi hp nghiên cu ng dng khoa hc k thut BHLĐ, xây dng tiêu chun quy phm ATLĐ, VSLĐ đn trách nhim tuyên truyn giáo dc BHLĐ cho ngưi lao đng, kim tra vic chp hành pháp lut BHLĐ, tham gia điu tra tai nn lao đng… -Lut hình s (1999). Trong đó có nhiu điu vi ti danh liên quan đn ATLĐ, VSLĐ như điu 227. Ti vi phm quy đnh v an toàn lao đng, v sinh lao đng… Điu 229 Ti vi phm quy đnh v xây dng gây hu qu nghiêm trng, Điu 236, 237 liên quan đn cht phóng x; Điu 239, 240 liên quan đn cht cháy, cht đc và vn đ phòng cháy Ngh đnh 06/CP và các Ngh đnh khác có liên quan: Trong h thng các văn bn lut pháp v BHLĐ, các Ngh đnh có 1 v trí rt quan trng đc bit là Ngh đnh 06/CP ngày 20/1/1995 quy đnh chi tit mt s điu ca B lut lao đng v an toàn lao đng, v sinh lao đng. Ngh đnh gm 7 chương 24 điu. Trong NĐ, vn đ an toàn lao đng, v sinh lao đng đưc nêu khá c th và cơ bn, đưc đt trong tng th ca vn đ lao đng vi nhng khía cnh khác, đưc nêu lên 1 cách cht ch và hoàn thin hơn so vi nhng văn bn trưc đó.

Ngoài ra còn có 1 s Ngh đnh khác vi 1 s ni dung liên quan đn ATVSLĐ như: 1.Ngh đnh 195/CP (31/12/1994) ca Chính ph quy đnh chi tit và hưng dn thi hành mt s điu ca B lut lao đng v thi gi làm vic, thi gi ngh ngơi. 2.Ngh đnh 38/CP (25/6/1996) ca Chính ph quy đnh x pht hành chánh v hành vi vi phm pháp lut lao đng trong đó có nhng quy đnh liên quan đn hành vi vi phm v an toàn lao đng. 3.Ngh đnh 46/CP (6/8/1996) ca Chính ph quy đnh vic x pht hành chánh trong lĩnh vc qun lí nhà nưc v y t, trong đó có 1 s quy đnh liên quan đn hành vi vi phm v sinh lao đng Các Ch th, Thông tư có liên quan đn an toàn v sinh lao đng: a)Các ch th Căn c vào các điu trong chương 9 b lut lao đng, Ngh đi6nh 06/CP và tình hình thc t, Th tưng đã ban hành các ch th nhng thi đim thích hp, ch đo vic đy mnh công tác ATVSLĐ phòng chng cháy n. Trong s các ch th đưc ban hành trong thi gian thc hin B lut lao đng, có 2 ch th quan trng có tác dng trong 1 thi gian tương đi dài.

-Ch th s 237/TTg (19/4/1996) ca Th tưng chính ph v vic tăng cưng ch đo và t chc thc hin công tác phòng cháy, cha cháy. Ch th đã nêu rõ nguyên nhân xy ra nhiu v cháy ln, gây thit hi rt nghiêm trng do vic qun lý và t chc thc hin công tác phòng cháy, cha cháy ca các cp ngành, cơ s và công dân chưa tt. -Ch th s 13/1998/CT-TTg (26/3/1998) ca Th tưng chính ph v vic tăng cưng ch đo và t chc thc hin công tác BHLĐ trong tình hình mi. Đây là 1 ch th rt quan trng có tác dng tăng cưng và nâng cao hiu lc qun lý Nhà nưc, vai trò trách nhim ca t chc, cá nhân trong vic đm bo an toàn v sinh lao đng. Duy trì và ci thin điu kin làm vic, bo đm sc khe và an toàn cho ngưi lao đng. Th tưng chính ph đã ch rõ nhng tn ti ca công tác ATVSLĐ đó là: -Vic thc hin Lut pháp v BHLĐ các cp, ngành ca ngưi s dng lao đng và ca ngưi lao đng còn chưa nghiêm. -Tình trng vi phm các quy phm, tiêu chun k thut an toàn, v sinh lao đng còn khá ph bin, còn đ xy ra các v vic nghiêm trng. -Vic đu tư ci thin điu kin làm vic và thc hin các bin pháp phòng chng tai nn lao đng, bnh ngh nghip trong nhiu doanh nghip chưa đưc quan tâm và coi trng, đc bit là trong các cơ s sn xut kinh doanh ca tư nhân.

b) Các thông tư Có nhiu thông tư liên quan đn ATVSLĐ, nhưng đây ch nêu lên nhng thông tư đ cp ti các vn đ thuc nghĩa v và quyn ca ngưi s dng lao đng, ngưi lao đng. -Thông tư liên tch s 14/1998/TTLT-BLĐTBXH-BYT-TLĐLĐVN ca B Lao Đng – Thương binh và Xã hi-B Y t - Tng Liên đòan lao đng Vit Nam hưng dn vic t chc thc hin công tác BHLĐ trong doanh nghip, cơ s sn xut kinh doanh vi nhng ni dung cơ bn sau đây: + Quy đnh t chc b máy và phân trách nhim BHLĐ doanh nghip. + Xây dng k hach BHLĐ +T kim tra v BHLĐ + Nhim v và quyn hn v BHLĐ ca Công đòan doanh nghip + Thng kê, báo cáo và sơ kt, tng kt v BHLĐ. - Thông tư s 10/1998/TT-LĐTBXH (28/5/1998) ca B Lao Đng – thương binh và Xã hi hưng dn thc hin ch đ trang b phương tin bo v cá nhân.

Thông tư s 08/TT-LĐTBXH (11/4/1995) ca B Lao Đng – Thương binh và xã hi hưng dn công tác hun luyn ATLĐ-VSLĐ -Thông tư 23/TT-LĐTBXH(19/9/1995) ca B Lao Đng – Thương binh và Xã hi hưng dn b sung Thông tư s 08/TT-LĐTBXH v công tác hun luyn ATLD-VSLĐ -Thông tư 13/TT-BYT(24/10/1996) ca B Y t hưng dn thc hin qun lí v sinh lao đng, qun lí sc khe lao đngvà bnh ngh nghip -Thông tư liên tch s 08/1998/TTLT-BYT-BLĐTBXH(20/4/1998) ca Y t, B Lao đng – Thương binh và Xã hi hưng dn thc hin các quy đnh v bnh ngh nghip. -Thông tư liên tch 03/1998/TTLT-BLĐTBXH –BYT –TLĐLĐVN 926/3/1998) ca B Lao đng – Thương binh và Xã hi - B Y t, Tng liên đòan lao đng Vit Nam v hưng dn khai báo v tai nn lao đng. -Thông tư s 23/BLĐTBXH-TT(18/11/1996) ca B lao đng – Thương binh và Xã hi hưng dn thc hin ch đ thng kê báo cáo đnh k tai nn lao đng. -Thông tư s 10/1999/TTLT-BLĐTBXH –BYT ca B Lao đng – Thương binh và Xã hi - B Y t hưng dn thc hin ch đ bi dưng bng hin vt đi vi ngưi lao đng làm vic trong điu kin có yu t nguy him, đc hi.

2.2 NHNG NI DUNG V AN TOÀN V SINH LAO ĐNG TRONG B LUT LAO ĐNG Nhng ni dung này đưc quy đnh ch yu trong chương IX. An tòan lao đng, V sinh lao đng ca BLLĐ và đưc quy đnh chi tit trong ngh đnh 06/CP ngày 20/1/1995 ca Chính Phu3 Các ni dung ca ngh đnh đưc sp thành 3 phn sau đây: Đi tưng và phm vi áp dng chương IX B lut Lao đng và Ngh đnh 06/CP (đưc qui đnh trong điu 2,3,4 chương 1 B Lut Lao đng và đưc c th hóa trong điu 1 Ngh đnh 06/CP). Đi tưng và phm vi áp dng các quy đnh v an tòan lao đng, v sinh lao đng bao gm.: Mi t chc, cá nhân s dng lao đng,mi công chc, viên chc, mi ngưi lao đng k c ngưi hc ngh, th vic trong các lĩnh vc, các thành phn kinh t, trong lĩnh vc vũ trang và các doanh nghip, t chc cơ quan nưc ngòai, t chc quc t đóng trên lãnh th Vit nam.

2.2.2 An tòan lao đng, v sinh lao đng(đưc th hin trong tng phn hc tòan b các điu 96, 97, 98, 100, 101, 102, 103, 104 và đưc c th hóa trong chương II ca NĐ 06/CP t điu 2 đn điu 8) bao gm nhng ni dung chính sau đây: -Trong xây dng, m rng, ci to các công trình, s dng bo qun, lưu gi các lai máy, thit b, vt tư, các cht có yêu cu nghiêm ngt v ATLĐ, VSLĐ, các ch đu tư, ngưi s dng lao đng phi lp lun chng v các bin pháp bo đm an tòan lao đng, v sinh lao đng. Lun chng phi có đy đ ni dung vi các bin pháp phòngnga, x lí; phi đưc cơ quan thanh tra ATVSLĐ theo lun chng đã đưc duyt khi thc hin. -Vic thc hin tiêu chun ATLĐ, VSLĐ là bt buc,. Ngưi s dng lao đng phi xây dng quy trình đm bo ATVSLĐ cho tng máy, thit b, vt tư và ni quy ATVS nơi lám vic

Vic nhp khu các lai máy móc,thit b, vt tư các cht có yêu cu nghiêm ngt v ATLĐ, VSLĐ phi đưc phép có thm quyn. -Nơi làm vic có nhiu yu t đc hi phi kim tra đo lưng các yu t 9c hi ít nht mi năm mt ln, phi lp h sơ lưu gi và theo dõi đúng quy đnh; phi kim tra và có bin pháp x lí ngay khi thy hin tưng bt thưng. -Quy đnh nhng viccn làm nơi làm vic có yu t nguy him, đc hi d gây tai nn lao đng đ cp cu tai nn, x lí s c như: trang b phương tin cp cu, lp phương án x lí s c, t chc cp cu. -Quy đnh nhng bin pháp khác nhm tăng cưng bo đm ATVSLĐ, bo v s khe cho ngưi như: trang b phương tin cá nhân, khám sc khòe đnh kì, hun luyn v ATVSLĐ, bi dưng hin vt cho ngưi lao đng.

2.2.3 Tai n n lao đng, bnh ngh nghip. Đưc quy đnh trong các điu 105,106,107,108 ca B Lut lao đng và đưc c th hóa các điu 9. 10, 11,12 chương III, Ngh đnh 06/CP vi nhng ni dung chính sau đây: Trách nhim ca ngưi s dng lao đng đi vi ngưi b tai nn lao đng: sơ cu, cp cu kp thi; tai nn lao đng nng, cht ngưi phi gi nguyên hin trưng. Và báo ngay cho cơ quan Lao đng., Y t, Công đòan cp tnh và cp công an gn nht. Trách nhim ca ngưi s dng lao đng đi vi ngưi mc bnh ngh nghip là phi điu tr theo chuyên khoa, khám sc khe đnh k và lp h sơ sc khe riêng bit. Trách nhim ca ngưi s dng lao đng bi thưng cho ngưi b tai nn lao đng hoc bnh ngh nghip. Trách n him ngưi s dng lao đng t chư1c điu tra các tia nn lao đng có s tham gia ca đi dn Ban chp hành công đòan, lp biên bn theo đúng quy đnh. Trách nhim khai báo, thng kê và báo cáo tt c các v tai nn lao đng, các trưng hp b bnh ngh nghip.

2.2.4 Cơ ch ba bên trong công tác bo h lao đng Cơ ch ba bên bt ngun t mô hình t chc và hat đng ca T chc lao đng Quc t (ILO). T chc này đưc thành lp năm Tư năm 1944 hat đng như mt t cha chuyên môn gn lin vi liên hp quc. Các thành viên Liên hp quc đương nhiên là thành viên ca ILO. Hàng năm ILO hp Hi ngh tòan th vào 3 tun đu tháng sáu. Đào đi biu mi nưc gm, 3 bên: 1 đi din Chính Ph, 1 đi din ngưi s dng lao đng, 1 đi din ngưi lao đng (Công đòan). Hi ngh s tho lun vn đ lao đng ca các nưc liên quan đn 3 bên mà không mt bên nào có th gii quyt đưc như: Thương lưng tp th, bình đng v lương gia nam - n; tui lao đng ti thiu; lao đng đêm, v sinh lao đng, an tòan lao đng… Hi đng qun tr là cơ quan chp hành ca ILO do hi ngh tòan th bu ra cũng gm 3 bên: 14 đi din ngưi s dng lao đng, 14 ngưi lao đng (công đòan)ca các nưc, 28 ngưi đi din Chính ph (trong đó 10 nưc phát trin công nghip không phi bu). Bo h lao đng là vn đ quan trng thuc phm trù lao đng có liên quan đn nghĩa v và quyn ca các bên, mt khác BHLĐ là mt công tác rt đa dng và phc tp, nó đòi hi phi có s công tác, phi hp cht ch ca c 3 bên thì mi có th thc hin đt kt qu tt.

2.2.5 Nghĩa v và quyn ca các bên trong công tác bo h lao đng a)Nghĩa v và quyn ca Nhà nưc, Qun lý nhà nưc trong công tác bo h lao đng (điu 95, 180, 181 ca B Lut Lao đng, điu 17, 18, 19 ngh đnh 06/CP). Nghĩa v và quyn ca N h à nưc theo điu 18 ca NĐ06/CP. Trong công tác BHLĐ, Nhà nưc có nhng nghĩa v và quyn sau đây: + Xây dng va ban hành lut pháp, ch đ chính sách BHLĐ, h thng tiêu chun quy trình, quy phm v an tòan lao đng, v sinh lao đng. + Qun lý Nhà nưc v BHLĐ: hưng dn ch đo các ngành các cp thc hin lut pháp, ch đ, chính sách, tiêu chun, quy trình, quy phm v ATVSLĐ; kim tra, đôn đc, thanh tra vic thc hin. Khen thưng nhng đơn v cá nhân có thành tích và x lí các vi phm v ATVSLĐ. + Lp chương trình quc gia v ATVSLĐ đưa vào k hach phát trin kinh t- xã hi và ngân sách Nhà nưc; đu tư nghiên cu khoa hc k thut BHLĐ, đào to cán b BHLĐ. -B máy t chc qun lí công tác BHLĐ trung ương, đa phương + Hi đng quc gia v an tòan lao đng, v sinh lao đng s đưc thành lp theo điu 18 ca NĐ06/CP. Hi đng làm nhim v tư vn cho Th tưng Chính ph và t chc phi hp hat đng ca các ngành, các cp v ATLĐ, VSLĐ.

+ B Lao đng- Thương binh và xã hi. B LĐTBXH thc hin qun lí, ch đ chính sách BHLĐ, h thng quy phm Nhà nưc v an tòan lao đngđi vi các ngành, các đa phương trong c nưc,có tráchnhim. Xây dng, trình ban hành hoc ban hành các văn bn pháplut, ch đ chính sách BHLĐ, h thng quy phm Nhà nưc v an tòan lao đng, tiêu chun phân lai lao đng theo điu kin lao đng. Hưng dn ch đo các ngành các cp thc hin các văn bn trên, qun lí thng nht h thng qui phm trên. Thanh tra v an tòan lao đông Thông tin hun luyn v ATVSLĐ Hp tác quc t tronglĩnh vc an tòan lao đng + B Y t Thc hin qun lí Nhà nưc trong lĩnh vc v sinh lao đng, có trách nhim: Xây dng, trình ban hành, ban hành và qun lí thng nht h thng qui phm v sinh lao đng, tiêu chun sc khe đi vi các ngh, công vic. Hưng dn, ch đo các ngành, các cp thc hin các qui đnh v v sinh lao đng.

Thanh tra v v sinh lao đng. T chc khám sc khe và điu tr bnh ngh nghip cho ngưi lao đng Hp tác quc t trong lĩnh vc v sinh lao đng. + B Khoa hc, Công ngh và Môi trưng Có trách nhim: Qun lí thng nht vic nghiên cu và ng dng khoa hc k thut v ATLĐ, VSLĐ Ban hàn h thng tiêu chun cht lưng quy cách các phương tin v sinh cá nhân trong lao đng. Phi hp vi B lao đng – Thương vbinh và Xã hi, B Y t xây dng ban hành và qun lí thng nht h thng tiêu chun lĩ thut Nhà nưc v ATLĐ, VSLĐ + B Giáo dc và Đào to Có trách nhim ch đo vic đưa ATLĐ, VSLĐ vào chương trình ging dy trong các Trưng Đi hc, Cao đng và Trung cp chuyên nghip, qun lí và dy ngh.

+ Các ngành khác: Có trách nhim ban hành h thng tiêu chun, quy phm an tòan lao đng, v sinh lao đng cp ngành sau khi có tha thun bng văn bn ca B Lao đng, - Thương binh và Xã hi, B Y t. Vic qun lí Nhà nưc v ATVSLĐ trong các lnh vc phóng x, thăm dò, khai thác du khí, các phương tin vn ti đưng st, đưng thy, đưng b, đưng hàng không và trong các đơn v thuc lc lưng vũ trang do các cơ quan ngành đó chu trách nhim phi hp ca B LĐTBXH và B Y t. + y ban nhân dân tnh, thành ph trc thuc Trung ương Có trách nhim * Thc hin qun lí Nhà nưc v an tòan lao đng, v sinh lao đng trong phm vi đa phương mình. Xâ dng các mc tiêu đm bo an tòan, v sinh ci thin điu kin lao đng da vào k hach phát trin kinh t xã hi và ngân sách ca đa phương.

b) Nghĩa v và quyn ca ngưi s dng lao đng - Nghĩa v: Điu 13, chương 4 ca NĐ06/CP quy đnh ngưi s dng lao đng có 7 nghĩa v sau đây: 1.Hàng năm, khi xây dng k hach sn xut kinh doanh ca doanh nghip phi lp k hach, bin pháp an tòan lao đng, v sinh lao đng và ci thin điu kin lao đng. 2.Trang b đy đ phương tin bo v cá nhân thc hin các ch đ khác v an tòan lao đng, v sinh lao đng đi vi ngưi laođng theo quy đnh ca Nhà nưc. 3.C ngưi giám sát thc hin quy đnh, ni dun, bin pháp an tòan lao đng, v sinh lao đng trong doanh nghip; phi hp vi Công đòan cơ s xây dng và duy trì s hat đng ca mng lưi an tòan v sinh. 4.Xây dng ni quy, quy trình lao đng, v sinh lao đng phù hp vi tng l ai máy, thit b, vt tư và nơi làm vic theo tiêu chun quy đnh ca Nhà nưc. 5.T chc hun luyn, hưng dn các tiêu chun, quy đnh bin pháp an tòan v sinh lao đng đi vi ngưi đng.

6. T chc khám sc khe đnh kì cho ngưi lao đng, theo tiêu chun, ch đ quy đnh. 7. Chp hành nghiêm chnh quy đnh khai báo, điu tra tai nn lao đng, bnh ngh nghip và đnh kì 6 tháng, hàng năm báo cáo kt qu tình hình thc hin an tòan lao đng, v sinh lao đng, ci thin điu kin lao đng v S Lao đng – Thương binh và Xã hi nơi doanh nghip hat đng. -Quyn Điu 14 chương IV ca NĐ06/CP quy đnh ngưi s dng lao đng có 3 quyn sau đây: 1. Buc ngưi lao đn gphi tuân th các quy đnh, ni quy, bin pháp ATLĐ, VSLĐ. 2. Khen thưng ngưi chp hành tt và k lut ngưi vi phm trong vic thc hin ATLĐ, VSLĐ. 3. Khiu ni vi cơ quan Nhà nưc có thm quyn v quyt đnh ca Thanh tra v an tòan lao đng, v sinh lao đng nh ng vn phi nghiêm chnh chp hành quyt đnh đó.

c) Nghĩa v và quyn ca ngưi lao đng trong công tác BHLĐ - Nghĩa v: Điu 15 chương IV Ngh đnh 06/CP quy đnh ngưi lao đng có 3 nghĩa v sau: Chp hành các quy đnh, ni quy v an tòan lao đng có liên quan đn vic, nhim v đưc giao. Phi s dng và bo qun các phương tin bo v cá nhân đã đưc cp, trang b, nu làm mt hoc hư hng thì phi bi thưng. Phi báo cáo kp thi vi ngưi có trách nhim khi phát hin nguy cơ gây tai nn lao đng. Bnh ngh nghip, gây đc hi hoc s c nguy him tham gia cp cu và khc phc hu qu lao đng khi có lnh ca ngưi s dng lao đông.

-Quyn: 1.Yêu cu ngưi s dng lao đng bo đm điu kin làm vic an toàn, v sinh ci thin điu kin lao đng, trang b đy đ phương tin bo v cá nhân, hun luyn thc hin bin pháp an tòan lao đng, v sinh lao đng. 2.T chi làm công vic hoc ri b nơi làm vic khi thy rõ nguy cơ xy ra tai nn lao đng, đe da tính mng, sc khe ca mình và phi báo ngay vi ngưi ph trách trc tip, t chi tr li làm vic nơi nói trên nu nhng nguy cơ đó chưa khc phc 3.Khiu ni hoc t cáo vi cơ quan Nhà nưc có thm quyn khi ngưi s dng lao đng vi phm quy đnh ca Nhà nưc hoc không thc hin đúng các giao kt v ATLĐ, VSLĐ trong hp đng lao đng.

Ch ương 3 KĨ THUT V SINH LAO ĐNG 3.1 NHNG VN Đ CHUNG V K THUT V SINH LAO ĐNG Đi tưng và nhim v ca v sinh lao đng V sinh lao đng là môn khoa hc nghiên cu nh hưng ca nhng yu t có hi trong sn xut đi vi sc khe ngưi lao đng, tìm các bin pháp ci thin điu kin lao đng, phòng nga các bnh ngh nghip và nâng cao kh năng lao đng cho ngưi lao đng. Trong sn xut ngưi lao đng có th phi tip xúc vi nhng yu t có nh hưng không tt đn sc khe, các yu t này gi là nhng tác hi ngh nghip. Ví d ngh rèn, ngh đúc kim loi, yu t tác hi ngh nghip chính là do nhit đ cao; ngh dt là ting n và bi… Tác hi ngh nghip nh hưng đn sc khe nhiu mc đ khác nhau như mt mi, suy nhưc, gim kh năng lao đng, làm tăng các bnh thông thưng thm chí còn có th gây ra các bnh ngh nghip (ví d bnh phi nhim bi công nhân tip xúc vi bi than, bi đá, bnh nhim đc chì công nhân khai thác các cht phóng x)

Ni dung ca môn v sinh lao đng bao gm: - Nghiên cu đc đim v sinh ca các quá trình sn xut - Nghiên cu các bin đi sinh lý, sinh hóa ca cơ th - Nghiên cu vic t chc lao đng và ngh ngơi hp lý - Nghiên cu các bin pháp đ phòng tình trng mt mi trong lao đng, hn ch nh hưng ca các yu t tác hi ngh nghip trong sn xut, đánh giá hiu qu các bin pháp đó - Quy đnh các tiêu chun v sinh, ch đ v sinh xí nghip, cá nhân và ch đ bo h lao đng. - T chc khám tuyn và sp xp hp lý công nhân vào làm các b phn sn xut khác nhau trong xí nghip - Qun lý theo dõi tình hình sc khe công nhân, t chc khám sc khe đnh k, phát hin sm bnh ngh nghip. - Giám đnh kh năng lao đng cho công nhân b tai nn lao đng, mc bnh ngh nghip và các bnh mãn tính khác - Đôn đc kim tra vic thc hin các bin pháp v sinh an toàn lao đng trong sn xut.

Các tác hi ngh nghip có th phân thành my loi sau: a) Tác hi liên quan đn quá trình sn xut: Yu t vt lý và hóa hc: - Điu kin vi khí hu trong sn xut không phù hp như nhit đ, đ m cao hoc thp, thoáng khí kém, cưng đ bc x nhit quá mnh. - Bc x đin t, bc x cao tn và siêu cao tn trong khong sóng vô tuyn, tia hng ngoi, t ngoi… - Ting n và rung đng - Áp sut cao (th ln, th làm trong thùng chìm) hoc áp sut thp (lái máy bay, leo núi…) - Bi và các cht đc hi trong sn xut. Yu t sinh vt: Vi khun, siêu vi khun, kí sinh trùng và các nm mc gây bnh. b) Tác hi liên quan đn t chc lao đng; - Thi gian làm vic liên tc và quá lâu, làm vic liên tc không ngh, làm thông ca.

- Cưng đ quá cao không phù hp vi tình trng sc khe công nhân. - Ch đ làm vic ngh ngơi b trí không hp lý. - Làm vic vi tư th gò bó, không thoi mái như: cúi khom, vn mình, ngi, đng quá lâu. - S hot đng khn trương, căng thng quá đ ca các h thng và giác quan như h thn kinh, th giác, thính giác… - Công c lao đng không phù hp vi cơ th v trng lưng, hình dáng, kích thưc… c)Tác hi liên quan đn điu kin v sinh và an toàn: - Thiu hoc tha ánh sáng, hoc sp xp b trí h thng chiu sáng không hp lý. - Làm vic ngoài tri có thi tit xu, nóng v mùa hè, lnh v mùa đông. - Phân xưng cht chi và vic sp xp nơi làm vic ln xn, mt trt t ngăn np. - Thiu thit b thông gió, chng bi, chng nóng, chng ting n, chng hơi khí đc.

-Thiu trang b phòng h lao đng hoc có nhưng s dng bo qun không tt. -Vic thc hin quy tc v sinh và an toàn lao đng chưa trit đ và nghiêm chnh. Ngoài ra da theo tính cht nghiêm trng ca tác hi ngh nghip và phm vi tn ti ca nó rng hay hp ngưi ta còn phân các yu t tác hi ngh nghip ra làm bn loi: -Loi có tác hi tương đi rng bao gm: các cht đc trong sn xut gây nên nhim đc ngh nghip thưng gp như chì, benzen, thy ngân, mangan… thuc tr sâu, lân hu cơ, nhit đ cao bc x mnh gây ra say nóng. Loi có tính tương đi tương đi nghiêm trng, nhưng hin nay phm vi nh hưng còn chưa ph bin như: các hp cht h cơ ca kim loi và á kim như thy ngân hu cơ, các hp cht cao phân t và các nguyên t him, các nguyên t him, các cht phóng x và tia phóng x. Loi có nh hưng rng nhưnng tính cht tác hi không rõ lm như ánh sáng mnh, tia t ngoi gây bnh viêm mt, chiu sáng không tt, có th gây ri lon th giác và nh hưng đn năng sut lao đng, ting n, rung đng gây tn thương cơ quan thính giác và các h thng khác

t chc lao đng không tt nh hưng đn kh năng làm vic, thiu sót trong vic xây dng, thit k phân xưng sn xut.. Các vn đ trên tuy nh hưng đi vi tình trng sc khe không ln lm, nhưng phm vi nh hưng rng và có quan h mt thit đn năng sut lao đng, trong công tác bo h cn có s chú ý nht đnh. Nhng vn đ có tính cht đc bit và mi: làm vic trong điu kin áp sut cao hoc thp, làm vic vi các loi máy phát sóng cao tn và siêu cao tn (rađa, vô tuyn), làm vic trong điu kin có gia tc, nhng vn đ có liên quan đn khai thác du m, hơi đt và ch bin các sn phm ca du m… đu dn ti phát sinh bnh (bnh ngh nghip) Các bnh ngh nghip: