Сабақтың тақырыбы: Негіздердің жіктелуі, алынуы, олардың қасиеттері.
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға негіздердің жіктелуі, алынуы, қасиеттерін СКТТ-сы бойынша талдау. Негіздердің қоршаған ортаға тигізетін әсерін білдірту арқылы экологиялық тәрбие беру Оқушының СКТТ-сы бойынша талдау арқылы таным қабілетін дамыту.
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға негіздердің жіктелуі, алынуы, қасиеттерін СКТТ-сы бойынша талдау. 2. Оқушының СКТТ-сы бойынша талдау арқылы таным қабілетін дамыту. 3. Негіздердің қоршаған ортаға тигізетін әсерін білдірту арқылы экологиялық тәрбие беру 1.Анықтама: Негіздер дегеніміз- құрамында бір немесе бірнеше гидроксо- топтармен қатар металл атомы кіретін күрделі заттар. 2. Тану: Тақырып бойынша алгаритмдер 2.1Негіздердің жіктелуі Суда еритін (сілтілер) LiOH, Ba(OH) 2, Ca(OH) 2 Суда ерімейтіндер Cu(OH) 2, Fe(OH) 2, Fe(OH) 3 Екідайлы Zn(OH) 2, Al(OH) 2, Be(OH) 2 H 2 ZnO 2, H 3 AlO 3,H 2 BeO 2
2.2 Негіздердің құрылымдық формуласы O – H Al – O – H O - H K – O - H O – H Ca O - H 2.3 Негіздер дің алынуы 1.Белсенді металдарды тікелей сумен әрекеттестіреді 2Na + 2Н 2 О = 2NaOH + Н 2 1.Белсенді металдарды тікелей сумен әрекеттестіреді 2Na + 2Н 2 О = 2NaOH + Н 2 2. Белсенді металл оксидтері сумен қосылғанда түзіледі: Na 2 О + H 2 О = 2NaOH 2. Белсенді металл оксидтері сумен қосылғанда түзіледі: Na 2 О + H 2 О = 2NaOH Суда еритін сілті ерітінділері қолға тигенде сабын тәрізді білінеді матаны және теріні күйдіреді. Сондықтанда күйдіргіш натр деп атайды. 2.4 Негіздердің физикалық қасиеттері 3. Суда ерімейтін және екідайлы гидроксидтерді алу үшін металдардың ерімтал тұздарына сілті қосады: CuCl NaOH = Cu(OH) 2 + 2NaCl 3. Суда ерімейтін және екідайлы гидроксидтерді алу үшін металдардың ерімтал тұздарына сілті қосады: CuCl NaOH = Cu(OH) 2 + 2NaCl
1, Сілтілер қышқылдық оксидтермен әрееттесіп, тұз бен су түзеді: 2NaOH + Si0 2 = Nа 2 SiO з + Н 2 О натрий силикаты 2. Негіздер мен қышқылдар арасында бейтараптану реакциясы жүреді: 2NaOH + H 2 SO 4 = Na 2 SO 4 + 2Н 2 О Fe(OH)2 + 2НNО з = Fе(NО З ) 2 + 2Н 2 О 3. Сілті мен металл тұздары әрекеттесіп, жаңа тұз және ерімейтін негіз алынады: 3NaOH + FеСl з = Fе(ОН)з + 3NaCl 4. Eрімейтін негіздер қыздырғанда айырылады: 2Fe(OH) 3 = Fe 2 O 3 + 3H 2 O Cu(OH) 2 = CuO + H 2 O 3.Салыстыру Суда еритiн сiлтi ерiтiндiлерi қолға тигенде сабын тәрiздi бiлiнедi және тepi мен матаны күйдiредi Ерімейтін негіздер қыздыруға төзімсіз келеді. 2.5 Негіздердің химиялық қасиеттері
4. Ерекшелігі Сілтілер индикатор түсін өзгертеді. Қызыл лакмус көгереді, метиларанж сары түске өзгереді, ал түссіз фенолфталейн таңқурай түсін береді 5. Болашағы 1.Негіздердің аталуларын және негіздердің формулаларын дұрыс жазылуын қалыптастыру. 2. Сабын, су сабындардың тиімді алу әдістеріне қолдау. 6. Экологиясы Сілтілер табиғи және синтетикалық талшықтардан жасалған бұйымдарды күйдіреді, ірітіп жарамсыз күйге түсіреді. 7. Қорытынды Мына айналулар тізбегіне сәйкес келетін реакция теңдеулерін жазыңдар: Са СаО Ca(OH) 2 CuCl 2 Ca(OH) 2 Nа Nа 2 O NаОН Nа Cl Nа NО 3 8.Нәтиже: Бағалау
Si0 2 Nа 2 O Al 2 O з Fе 2 O з FеСl з NaOHBe CuO K2OK2OBa H2OH2O Li 2 OCa ZnO CaO «Пирамида» ішіндегі элемент таңбаларын пайдаланып, негіздердің формулаларын құрастыру керек.
Аты – жөніСатылай кешенді талдау технологиясы бойынша талдау Анықтамасы Тану Салыстыру Ерекшелігі Болашағы Экологиясы Қорытынды Нәтижесі Жалпы ұпай саны 1 Әкімбек Әсел 2 Сабыр Мақсат 3Кенжебеков Нағашыбай Бағалау парағы « 5 » « 4 » 8 – 14 « 3 »
Аты – жөніСатылай кешенді талдау технологиясы бойынша талдау Анықтамасы Тану Салыстыру Ерекшелігі Болашағы Экологиясы Қорытынды Нәтижесі Жалпы ұпай саны 1Өмірбек Әсет 2 Сатарова Жанерке 3Жалғас Ақмарал Бағалау парағы « 5 » « 4 » 8 – 14 « 3 »