1-тапсырма. Диалогті рөлдерге бөліп оқыңдар. А) Суретте нелер бейнеленген? Ә) Сенiң ана тiлiң қай тiл? Б) Мектепте қандай тiлдердi үйренiп жүрсiңдер? В) Қазақ тiлiнде сөйлей аласыңдар ма ?
Жас ұрпақты өзінің ана тілін сүюге,тілдің көркемдігі мен байлығын үйреніп,орынды қолдануға тәрбиелеу.Өз Отанына аянбай қызмет ететін озық ойлы,тапқыр да табанды,білімді де дарынды мәдениетті тұлғаны қалыптастыру.Елжандылыққа, ұлтшылдыққа, адамгершілікке, тілін, дінін, тарихын құрметтеуге тәрбиелеу.Ұлттар достастығын күшейту және жастар арасында патриоттық сезімді тәрбиелеу
Сабақтың мақсаты: а)білімділік: оқушылардың мемлекеттік тіл, ҚР Тіл туралы Заңыжәне де ойды айшықты жеткізу құралы фразеологизмдер турасында білім дағдысын қалыптастыру, таным көкжиегін кеңейту; Ә) тәрбиелік: мемлекеттік тіл мәртебесінің биіктеуіне үлес қосуға, оны сүюге, асылымызды ардақтауға баулу; б) дамытушылық: теория мен практиканы ұштастыру, сөздік қорын молайту, еркін, айшықты сөйлеу, шығармашылық қабілеттерін арттыру;
«Біз алдымызға анық та айқын мақсат қойдық-біз жақсы өмір сүргіміз келді, біз еркіндікке ұмтылдық, біз бәрінен бұрын балаларымыз бен немерелеріміздің лайықты өмір сүруін қолдадық. Бұған сіздер мен біздер өз ғұмырымыздың біраз жылдарын арнадық. Еңбегіміз еш кеткен жоқ, біз бүгінгідей биікке көтерілдік» Қазақстан Республикасының Президент жолдауынан
2-тапсырма. тапсырма. Мараттың әңгiмесiн тыңдайық. 22- қыркүйек – Қазақстан халықтарының Тiл мерекесi.Бiздiң мектепте « Өнер алды – қызыл тiл» атты сайыс өткiзiлдi. Мен оқитын сыныптың оқушылары өз ұлттық киiмдерiн кидi. Олар ана тiлiнде тақпақ, өлең айтып, би биледi. Мадина татар тiлiнде өлең айтты. Айжан қазақ тiлiнде мақал-мәтелдер сайысына бәрiмiздi шақырды. Айман бiр топ қыздармен кәрiс биiн биледi. Тiл мерекесiн тамаша өткiздiк.
Мемлекеттік тіл туралы Қазақстан Республика- сының Тіл туралы Заңында Қазақстан Республиканың Ата Заңында
Ата Заңның 1995ж 30 тамыз 7-бап 1-тармағында Тіл туралы заң 1997 ж 11 шілде 4 бабында Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі-қазақ тілі. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі-қазақ тілі. Мемлекеттік тіл- мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу, және іс қағаздарын жүргізу тілі.
Қазақстан мемлекетінің тіл туралы заңы 1 Мемлекеттік тілдің мемлекеттік басқару тілі ретінде қолданылуын 2. Тіл саласындағы нормативтік-құқықтық базасын жетілдіру, әсіресе жаңа технология саласында; 2. Тіл саласындағы нормативтік-құқықтық базасын жетілдіру, әсіресе жаңа технология саласында; 3. Мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік тілді меңгеру міндеттерін орындау үшін шаралар қолдану; 3. Мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік тілді меңгеру міндеттерін орындау үшін шаралар қолдану; 4. Тіл туралы Заңды жүзеге асыруға қажетті ғылыми- әдістемелік, материалдық-техникалық және кадрлық ресурстарды барынша тиімді пайдалану; 4. Тіл туралы Заңды жүзеге асыруға қажетті ғылыми- әдістемелік, материалдық-техникалық және кадрлық ресурстарды барынша тиімді пайдалану; 5. Тілді оқыту мен үйретудің озық әдістемелері мен жаңа технологияларын енгізу; 5. Тілді оқыту мен үйретудің озық әдістемелері мен жаңа технологияларын енгізу; 6. Мемлекеттік тілдің қоғамдық қызмет аясын кеңейту, іс-қағаздарын кезең-кезеңімен мемлекеттік тілге көшіруді нақты қолға алу. 6. Мемлекеттік тілдің қоғамдық қызмет аясын кеңейту, іс-қағаздарын кезең-кезеңімен мемлекеттік тілге көшіруді нақты қолға алу.
Түркі халықтарының тілдері туралы: Ең таза тіл – тек қана бір тілді біліп, парсылармен араласпайтын, жат жұртқа барып-келіп, қарым-қатынас жасамайтын адамдардың тілі. Екі тіл білетін және шаһар халықтарымен араласып тұратын адамдардың тілдерінде шұбарлық болады. Соғдақ, кенжек, арғу тайпалары дәл сондай екі тіл білетіндерге жатады.
Қай тіл көп тараған? Дүние жүзінде ең көп тараған тіл қайсы дегенде, біреулер ағылшын тілі десе, енді біреулер қытай тілі деп жауап береді. Бұл екі пікірдің қайсысы дұрыс? Бірінші орынды, сөз жоқ, ағылшын тілі алады, өйткені ол дүние жүзінде ең көп тараған халықаралық тіл болып табылады. Ал егер бір тілде сөлеушілердің саны бойынша анықтасақ, ағылшын тілі екінші орында тұрады. АҚШ Лингвистика институтының жуырда жүргізген зерттеулерінің нәтижесі бойынша, сол бір тілде сөйлейтіндердің саны жағынан ең көп тараған тіл қытай тілі екені көрінеді. Бұл тілде 844 млн. адам сөлейді екен. Ағылшын тілінде – 434 млн., хинди тілінде – 338 млн., испан тілінде – 331 млн. Адам сөйлейді.
1997 жылы Тіл туралы Заң қабылданды. Егеменді мемлекеттің басты белгілерінің бірі- тіл. Еліміздің ата Заңы Конституцияның 7 бабында «Қазақстан Республикасындағы» мемлекеттік тіл-қазақ тілі деп көрсетілген. Ал екінші бақытым-Тілім менің Тас жүректі тіліммен тілемдедім Кей кезде дүниеден түңілсем де, Қасиетті тілімнен түңілмедім
Тіл туралы мақал-мәтелдер:
Тіліңмен жүгірме, біліммен жүгір. Кітап-ғылым тілсіз мұғалім. Оқу алды қызыл тіл, бірден соңғы мергеншіл Кылышынан кан тамған батырды, Тілінен бал тамған акын алады. Өнер алды – кызыл тіл. Тіл тас жарады, Тас жармаса, Бас жарады. Баска пәле тілден Бас кеспек болса да, Тіл кеспек жоқ. Ең тәтті де – тіл, Ең ашты да – тіл, Ең жұмсак та – тіл, Ең катты да – тіл.
Даналардан қалған сөз Тәрбие басы – тіл. Махмұд Қашқари Өз ана тіліңді қадір тұтпай тұрып, ел-жұртыңды сүйе алмайсың. К.Паустовский Білімділіктің ең басты факторы туған тілінде сөйлеу мен оны сыйлаудан басталады. Г.Гегель Халықтың тіліне қиянат жасау – оның жүрегін жаралау. Г.Лаубе Ана тілін шекараны қорғағандай қорғау керек. П.Вяземский Тіл жүректің айтқанына көнсе, жалған шықпайды. Ақылдың тілін алса, жүрек ұмыт қалады. Г.Лаубе Туған тіліне жаны ашымаған адам – жәндік. К.Паустовский
Тіл – ұлттың жан дүниесі. Л.Толстой Қандай да болсын халықтың әдет-ғұрпын үйренгің келсе, алдымен оның тілін үйрен. Пифагор Егер ертең туған тілім жоғалар болса, мен бүгін өлуге даярмын. Р.Ғамзатов Тіл жоқ жерде - ұлт жоқ. Ш.Айтматов
Қазақ тілі – менің ана тілім!
Өз шығармашылығым Мемлекеттік тіл – менің тілім! Тіл – қай ұлтта, қай елде болсада қастерлі, құдыретті. Ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. Тіл байлығы - әрбір елдің ұлттық мақтанышы. Ол атадан балаға мирас болып қалып отыратын баға жетпес мұра. Демек, әр адам ана тілін көзінің қарашығындай қорғауға, оның орынсыз шұбарлануының қандайына болса да қарсы тұруы тиіс. Баянбаева Жанылай 6 А сынып оқушысы
Ұлттық құрамы « Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімінің 22 орта мектебі » ММ
Мереке құ тты болсын!
«Жүректен-жүрекке шеңбері» Жақсыдан үйренейік Жаманнан жиренейік Қазақстанның Ең бақытты, ең ақылды, ең білімді азаматы болайық!