Батыс Қазақстан облысы Қаратөбе ауданы Мұхит атындағы орта жалпы білім беретін мектебінің биология пәнінің мұғалімі
Жоспар 1. « Кім шапшан?» 2. Сандық лабиринт 3. Топтық жұмыс 4. Ойлан тап 5. Суреттер сөйлейді 6. Биологиялық диктант 7. Сәйкестендіру тесті 8. Бәрін білгім келеді
5,8 % 100 г80-90 г г60-65 %1,5-2,5 л15-20 %19 %0,6 %
Минералды тұздар Нәруызға тәуліктік қажеттілік Майлардың тәуліктік мөлшері Көмірсуға деген тәуліктік қажеттілік Адам ағзасының дене массасы су құрайды Тәулігіне адамға қажетті су мөлшері Адам ағзасындағы нәруыз мөлшері майларкөмірсу
Сабақтың тақырыбы : § Ас қорыту мүшелерінің құрылысы.
Сабақтың мақсаты: Ас қорыту мүшелерінің құрылысы, олардың адам ағзасындағы атқаратын қызметі туралы, әрбір ас қорыту мүшелеріне жеке сипаттама.
Тоқ ішек Ауыз қуысы: тіл, тіс Жұтқыншақ Өңеш Қарын Ұлтабар Аш ішек Тік ішек
Топтық жұмыс 1 топ 1. Ас қорыту жолының қабырғалары 2. Ауыз қуысының құрылысы 2 топ 1.Жұтқыншақ, өңеш құрылысы 2.Асқазан құрылысы,ұлтабар, ұйқыбезі. 3 топ 1.Бауыр 2.Аш ішек, тоқ ішек, тік ішек.
Асқорыту жолының қабырғасы ішкі ортаңғы сыртқы Эпителий ұлпасы асқорыту жолы дәнекер ұлпалы Сілемейлі қабық мен қозғалысын сірнелі қабат Қан тамырлары қамтамасыз ететін Лимфа тамырлары бірыңғай салалы бұлшықет
ерін ұрт жұмсақ, қатты таңдай тіл тіс бөбешік Ауыз қуысы
Тіл – сілемейлі қабықпен жабылған, тамырлары мен жүйкелері көп, қозғалмалы бұлшық етті мүше. тіл асты қозғалту шайнаусөйлеу дәм сезу
Ас қорыту мүшелері
Асқазан мен ұлтабардың құрылысы.
Ойлан, тап
І топ Суреттер сөйлейді тапсырмасы
ЖауаптарыЖауаптары 1-бауыр; 2- өңеш ; 3-асқазан; 4-ұйқы безі; 5-ұйқы безі өзегі; 6-ұлтабар ; 7-өт өзегі; 8-өт қабы;
ІІ топ Биологиялық диктант 1.Ас қорыту басталады ас қорыту және тыныс алу жолдарымен қиылысады. 3.Қарынның пішіні немесе қапшық тәрізді 4.Ас қорыту жолының ұзын бөлігі Тоқ ішектің тұйықталған бөлігі деп аталады. Керекті сөздер: алмұрт, ауыз қуысынан, аш ішек, бүйен, жұтқыншақ
1.Бауыр а) қорытылмаған заттар өтеді. 2. Соқырішек ә) астың сіңуі өтеді 3. Ұлтабар б) ең үлкен без 4.Аш ішек в) құрт тәрізді өсінді 5. Тоқ ішек г) жұтқыншақтан кейін орналасқан мүше 6. Өңеш д) аш ішектің жуан бөлімі
1.Адамда ас қорыту жолының ұзындығы? 2.Эпителий ұлпасынан тұратын ас қорыту жолының қабырғасы? 3.Бірыңғай салалы бұлшықет қабаты? 4.Дәнекер ұлпасы орналасқан қабаты? 5.Тіл түбірі? 6.Тіл ұшы? 7.Тіл бүйірі? 8.Ауамен енетін микробтарды фагоцитоздайтын лейкоциттер орналасқан ауыз қуысының бөлігі? 9.11 – 13 см бұлшық етті мүше? 10.Ас қорыту және тыныс алу жолдары қиылысады? см бұлшық етті түтік? 12.Алмұрт немесе ұзын қапшық тәрізді ас қорыту мүшесі? 13.Пішіні таға тәрізді, ұзындығы 25 см болатын ас қорыту бөлігі? 14.Аш ішекте орналасқан мөлшері 4 млн жетеді? 15.Тоқ ішектің өсіндісі? 16.Ең ірі без?
Тест жұмысы. 1.Адамда ас қорыту жолының ұзындығы: А)3-5м Б) 8-10м В)15-17м 2.Дәм сезу рецепторлары қайда орналасады? А)Жұмсақ таңдайда Б)Ұрттың сілемейлі қабығында В)Тілде 3.Ас қорыту және тыныс жолдары қай жерде қиылысады? А)Ауыз қуысында Б)Жұтқыншақта В)Өңеште 4.Ас қорыту жолында асқазаннан кейін не орналасады? А)Аш ішек Б)Тоқ ішек В)Ұлтабар 5.Тоқ ішектің бөлімдері: А)Аш ішек,жиек ішек,тік ішек Б)Соқыр ішек,тік ішек,ұлтабар В)Соқыр ішек,жиек ішек,тік ішек 6.Аш ішек бөлімдері: А)Ұлтабар,тік ішек,аш ішек Б)Ұлтабар,аш ішек,мықын ішек В)Соқыр ішек,жиек ішек,тік ішек.
Жауаптары: 1.Ә 2.Б 3.Ә 4.Б 5.Б 6.Ә
Үйге тапсырма: Ас қорыту мүшелерінің құрылысы. Ас туралы 5 мақал-мәтел жазу
Бағалау парағы Аты-жөніТапсырмалар 1 « Кім шапшан?» Әр жауапқа – 1 балл 2. Сандық лабиринт 3 қате – 3 балл Толық - 5 балл 3 Топтық жұмыс 5 балл 4. Ойлан тап 5 балл 5. Суреттр сөйлейді сурет 5 балл 6. Биологиялық диктант 5 балл 7. Сәйкестендір у тесті 5 балл 8. Бәрін білгім келеді әр жауапқа – 1 балл 9 тест жұмыс ы 2 балл Бағала у