физикасыныбы 8 Жаңа сабақ Тәрбиелік Пән: білімділік: Дамыту- шылық: Сабақтың түрі: Сабақтың тақырыбы: Токтың жұмысы мен қуаты. Джоуль-Ленц заңы Жаңа білім беру сабағы. Физика пәнінен алған теориялық білімдерін практикамен ұштастыру, формуланы тез еске түсіріп есеп шығара білу. Сұраққа ұтқыр жауап беру. Оқушылардың ой-өрісін дамытуға, пікір таластыруға машықтандыру Есептер шығара отырып, физикалық білімдердің жаңа сатысына көтерілу, оқушылардың ойлау және шығармашылық қабілетін арттыру. Көрнекілігі: Амперметр, вольтметр, реастат, кілт, шам, қосқыш сымдар, ажыратқыш-қосқыш, сызбанұсқалар, кестелер т.б. Т Ү С І Н У
Үй тапсырмасымен жұмыс Б І Л І М І. Ұйымдастыру кезеңі. 1. Оқушыларды түгендеп, назарларын сабаққа аудару Құлбатырова Баян
Токтың жұмысы мен қуаты. Джоуль-Ленц заңы Қ О Л Д А Н У Сабақтың құрылымы: 1. Ой-қозғау: Сұрақ-жауап арқылы өткенді қайталап, Венн диаграммасын толтырып жаңа сабақ түсіндіру 2. Іздену, іс-әрекет. (ом заңының формуласына деңгейлік есептер шығару) 3. Ой-жинақтау (формулаларды білесің бе?) 4. Ой-толғаныс (Схема арқылы жалғанған құралдарды анықтау, тест тапсырмасы) 5. Қорытынды 6. Үйге тапсырма 7. Бағалау
Ой-қозғау: 1. Электр тогы дегеніміз не? 2. Ток күшін қандай прибормен өлшейді? 3. Табиғатта электр зарядының қандай екі тегі бар? 4. Дененің электрленгенін анықтайтын прибор? 5. Ток күші дегеніміз не? 6. Ток күшінің бірліктері қандай? 7. Кернеуді қандай прибормен өлшейді? 8. Амперметр тізбекке қалай жалғанған? 9. Заттың меншікті кедергісі? 10. Зарядтың өлшем бірлігі қандай? Қ О Л Д А Н У
П А Й Ы М Д А У Венн диаграммасын "Тізбектей қосу""Параллель қосу" I = I 1 = I 2 U = U 1 + U 2 R = R 1 = R 2 I = I 1 + I 2 U = U 1 = U 2 Ө ткізгіштерді қ осу т ү рлері
Ой- қ оз ғ ау. Электр тогыны ң ж ұ мысы A=UIt Электр тогыны ң тізбек б ө лігіндегі ж ұ мысы осы б ө лікті ң ұ штарында ғ ы кернеуді ток к ү шіне ж ә не сол ж ұ мысты орындау ғ а кеткен уа қ ыт қ а к ө бейткендегі к ө бейтіндісіне те ң. _______________________________________________________________ Электр тогыны ң қ уаты P=A/t P=IU P=U2/R P=I2R Кернеу мен ток к ү шіні ң к ө бейтіндісіне те ң. Қ уатты ң ө лшем бірлігі: Ватт (Вт), гектоВатт (гВт), килоВатт (кВт), мегаВатт (мВт) _______________________________________________________________ Электр тогыны ң практикада қ олданылатын ж ұ мыс бірліктері: Ватт-са ғ. (Вт-са ғ ), Гектоватт-са ғ (гВт-са ғ ), киловатт-са ғ (кВт-са ғ ) _______________________________________________________________ Джоуль-Ленц за ң ы A=IUT; Q=A Q=I2RT Q=U2/R t
Іздену, іс-әрекет. (ом заңының формуласына деңгейлік есептер шығару) П А Й Ы М Д А У І деңгейлік есеп 1.Тізбек бөлігі ұшындағы кернеу 6В, ал өткізгіштегі ток күші 0,3А. Осы өткізгіштегі ток күші 0,6А болу үшін кернеу қандай болуы тиіс? 2. Кедергілер R1=12 Ом, R2=14 Ом екі өткізгіш тізбектеп қосылған. Тізбектегі ток күші І=0,4 А. Тізбек кедергісін, әрбір өткізгіштегі кернеуді және толық кернеуді табу керек? 3. Кедергілері R1=40 Ом, R2= 60 Ом, R3=80 Ом үш өткізгіш параллель қосылған. Тізбектің бұл бөлігінің ұштарындағы кернеу U=120 В. әр өткізгіштегі ток күштерін, жалпы ток күші және тізбек бөлігінің кедергісін табу керек?
ІІ деңгейлік есеп 1.тізбектегі ток күші 0,50 А, двигатель клеммаларындағы кернеу 12 В болса, электр тогы 30 минут ішінде электродвигательде қандай жұмыс атқарады? 2. Қалта фонары шамының ирек сымындағы кернеуі 3,5 В, оның кедергісі 14 Ом, 5 минут ішінде шамдағы ток қандай жұмыс атқарады? 3. қуаттары 100 Вт және 25 Вт екі электр шамы параллель қосылып, кернеуі 220 В желіге жалғанған. Әрбір шамдағы ток күші неге тең?
Қ О Л Д А Н У Ой жина қ тау Формулаларды білесі ң бе? ФормулаларФизикалық аталуы Ток күші Электр заряды, ток күші бойынша Электр заряды, кернеу бойынша Ом заңы Ом заңы бойынша кернеу Меншікті кедергі Өткізгіш кедергісі
Физикалық шамаБелгілену әрпіӨлшем бірлігіФормуласы 1Ток күші 2Кернеу 3Заряд, кернеуге байланысты 4Кедергі 5Меншікті кедергі 6Өткізгіш кедергісі 7Заряд ток күшіне 8Жылу мөлшері 9Меншікті балқу жылуы 10Меншікті жылу сыйымдылығы 11Уақыт (ток күшіне) 12Меншікті жану жылуы 13Жұмыс 14Электр тогының жұмысы
Ой – толғаныс 1. Өткізгіштің ұштарындағы кернеу 6В, кедергісі 2 Ом. Ток күші неге тең? А) 12АВ) 6А С) 3АД) 113АЕ) 10А 2. Кедергісі 20 Ом, ток күші 5А қыл сымда 100 секундта қанша жылу мөлшері бөлінеді? А) 50000ДжВ) 2500ДжС) 2000Дж Д)500ДжЕ) 200Дж 3. Электр лампасының қыл сымының ұштарындағы кернеу 2В, ток күші 0,5А, қыл сымның кедергісі қандай? А) 0,5мВ) 10м С) 2 Ом Д) 4 Ом Е) 1,5 Ом 4. Ток күшін олшейтін құралды көрсетіңдер? А) ВольтметрВ) Ваттметр С) Омметр Д) Амперметр Е) Реостат 5. Кернеуді өлшейтін құралды көрсетіңдер. А) Амперметр В) Ваттметр С) Вольтметр Д) Омметр Е) Реостат 6. Электр оша ғ ыны ң тізбегіндегі ток к ү ші 1,4А, оша қ сымыны ң к ө лдене ң қ имасы ар қ ылы 10 минут ішінде қ андай электр заряды ө теді? А) 940 Кл В) 840 Кл С) 740 Кл Д) 14 Кл Е) 140 Кл 7. Электр тогы дегеніміз не? А) Зарядтал ғ ан б ө лшектерді ң ретсіз қ оз ғ алысы В) Зарядтал ғ ан б ө лшектерді ң реттелген (ба ғ ыттал ғ ан) қ оз ғ алысы С) Зарядтал ғ ан б ө лшектер Д) Элементар б ө лшектер Е) Барлы ғ ы да д ұ рыс емес
8. Электр кернеуі А) U=Aq; B) U=q/A; C) U=JR; Д) U=A/q; 9. Тізбек бөлігіне арналған Ом заңы A) J=U/R; B) J=UR; C) J=J1=J2; Д) J=J1+J2; 10. өткізгіш кедергісі (меншікті) А) R=l/S; B) R=pls; C) R=pl/S Д) R=pS/l 11. Ток күші 2 А және кернеулігі 220 В тізбек бөлігіндегі 45 минут ішінде қозғалған. Зарядтардың электр өрісінің жұмысын есептеңдер. А) 267 Дж; В) 4950 Дж; С) Дж; Д) Дж; 12. Өткізгіштерді тізбектеп қосу формулалары А) J=J1-J2 R=R1+R2 U=U1+U2 B) J2+J1=J R=R1=R2 U=U1-U2 C) J=J1=J2 R=R1=R2 U=U1=U2 Д) J=J1+J2 R=R1+R2 U=U1+U2 13. Өткізгіштерді параллель қосу. А) U=U1=U2; J=J1+J2 B) U=U1+U2; J=J1+J2:R=R1+R2 C) U=U1-U2; J=J1-J2:R=R1-R2 14. Джоуль-Ленц заңы А) Q=JRT; B) Q2=JRT; C) Q=JR2t; Д) Q=J2Rt. 15. Заттың меншікті кедергісі А) Ұзындығы көлденең қимасының ауданы; В) Өткізгіш кедергісін айтамыз; С) Ұзындығы 1 м, көлденең қимасының ауданы 1 м2 заттан жасалған өткізгіштің кедергісі; Д) Барлығы да дұрыс емес.
Үй тапсырмасы : 545,548,560
С а у б о л ы ң ы з д а р ! Құлбатырова Баян Саға мектеп-бала бақшасы.