Маңғыстау облысы Ақтау қаласы 21 орта мектеп ИНФОРМАТИКА 11 сынып Сабақтың тақырыбы: MS Access. Мәліметтер базасында кесте құру Сүлейменова Сабира Абдіқадірқызы информатика пәнінің мұғалімі
Мәліметтер базасында кесте құру
1.Мәліметтер базасы дегеніміз не? 2.Мәліметтер базасымен жұмыс істеуге арналған негізгі объект қалай аталады? 3.Оның негізгі элементтерін ата және сипаттама бер.
МБ кесте құру КонструкторКонструктор Кесте режимі Кесте шебері
Жаңа мәліметтер базасын құру Создать (Құру) - құру командасы Новая база данных – жаңа мәліметтер базасын құру бастамасы Папка (Бума) – МБ сақталатын файлдың орнын көрсету Имя файла (Файлдың аты) – файлға ат беру Создать (Құру) – МБ ашу терезесіне көшу Создать (Құру) - құру командасы Новая база данных – жаңа мәліметтер базасын құру бастамасы Папка (Бума) – МБ сақталатын файлдың орнын көрсету Имя файла (Файлдың аты) – файлға ат беру Создать (Құру) – МБ ашу терезесіне көшу
MS Access - те кесте құру Кестелер режимі –кестелер режимінде жаңа кестені құру Конструктор – кестелер конструкторында жаңа кесте құруға мүмкіндік береді Кесте шебері – шебер көмегімен жаңа кесте құруға мүмкіндік береді. Кестелер импорты – сыртқы файлдан ағымдағы МБ кестелердің импортталуын жүгеге асырады. Кестелермен байланыс – сыртқы файлдардан байланысқан кестелермен кестелер құруды жүзеге асыру Кестелер режимі –кестелер режимінде жаңа кестені құру Конструктор – кестелер конструкторында жаңа кесте құруға мүмкіндік береді Кесте шебері – шебер көмегімен жаңа кесте құруға мүмкіндік береді. Кестелер импорты – сыртқы файлдан ағымдағы МБ кестелердің импортталуын жүгеге асырады. Кестелермен байланыс – сыртқы файлдардан байланысқан кестелермен кестелер құруды жүзеге асыру
Конструктор режимімінде кесте құру
Конструктор режиміндегі кесте құру терезесі екі аймақтан тұрады: өрістер сипаттамасы және өрістер қасиеттері Диалог терезенің жоғарғы жағында құрылатын кестенің мынадай атрибуттары болады: Өріс атауы, мәліметтер типі (түрі), сипаттама. Өріс атауы –бағанында енгізіледі. Өріс атауы бос орыннан басталмауы тиіс. Бір кестедегі екі өріс бір атаумен аталмайды. Мәліметтер типі – мәліметтер типін айқындауға деректер типі пайдаланылады. Сипаттама – өріс қызыметіне түсініктеме беру..
Өрістердің типтері
Берілгендер типі СипаттамасыӨлшемі МәтіндікАлфавитті-сандық символдар0 – 255 символ МЕМО өрісіАлфавитті-сандық символдар0 – символ СандықСандық өрістер1, 2, 4 н/е 8 байт Даталар/уақыттар Дата/уақыт өрісі8 байт АқшалайАқша типінің өрісі8 байт СанауышСанауыш типінің өрісі4 байт ЛогиқалықЛогикалық өріс. Иә/Жоқ1 бит ( 0 н/е -1 ) ОЛЕ объектісінің өрісі Суреттер, диаграмма, дыбыс ж/е видео 1 Гбайт-қа дейін ГиперсілтемеInternet ресурсымен байланыс0 – 6144 Ауыстырулар шебері Басқа кестеден қойылатын мәліметтер Әдетте 4 байт Microsoft Access – те мәліметтер типі
Өрістің қасиеттер аймағы
ҚасиетіҚызметі Размер поляМәтіндік өрістер үшін (1-255), үнсіз келісім бойынша -50 байт. Формат данныхЖаңа жазбаларды қосу кезінде санауыштың мәнін өзгерту тәсілін анықтайды Размер поляБерілген өріс мәнінің шығару пішімін береді Ввод десятичных знаков Сандарды бейнелегенде қолданылатын ондық таңбалы санды айқындайды Маска вводаӨріске деректерді енгізуді жеңілденетін енгізу қалқасын береді ПодписиӨрістің қолтаңбасы ретінде шығарылатын мәнді айқындайды Значение по умолчанию Жаңа жазбаны құруда өріске автоматты түрде енгізілетін мәнді көрсетуге мүмкіндік береді Условие на значение Өріске енгізілетін мәліметтердің талабын айқындайды Сообщение об ошибке Енгізілген мәліметтердің сәйкессіздігін (сәйкес емес) хабарлайды Обязательное поле Өріс мәнді міндетті түрде енгізу қажеттілігін көрсетеді Нулевая длинаБос ароктарды () берілген өрісінде енгізу мүмкіндігін айқындайды Индексированное поле Бір өріс бойынша индексті айқындайдыҚасиеттер
Өрістің қасиеттері бөлімінде атаулар енгізілмеген болса, онда оны өзіміз енгізуге болады. Түсінбеген жағдайда анықтамаға жүгінеміз.
Өрістің стандартты қасиеттерін өзгерту үшін оны белгілеп, шыққан тізімнен қажетті мәнді таңдауға мүмкіндік береді.
Мәнге қойылатын шарт (Условие на значение) өріске енгізілген мәнге қойылатын талапты анықтайды. Бұл шарт қандайда бір аралыққа немесе берілген өрнекке сәйкес келеді. Өрнекті енгізу үшін батырманы шертеміз : Нәтижеде Построителя выражений терезесі пайда болады.
Осы әдіспен Значение по умолчанию қасиетіне де өрнектерді кірістіре аламыз. Мына терезеде берілген функциялар, тұрақтылар, операторлардың көмегімен қажетті өрнекті (выражение) жазуға болады
Түйінді өріс (Ключевое поля) – кестедегі жазбаларды таңдап алу үшін мәндері қолданылытын негізгі өріс. Кілт (ключь) немесе түйін – кесте жазбаларын анықтайтын немесе кестелер арасындағы байланыстарды ұйымдастыратын бір немесе бірнеше түйінді өрістер. Алғашқы түйінді өріс ретінде қабылданатын өрісті ерекшелеп, Правка (Түзету) – Ключевое поле (Түйінді өріс) командасын орындайсыз (немесе құралдар тақтасынан Түйінді өріс батырмасы). Түйінді өріс (Ключевое поле) Түйінді өріс батырмасы
Шебердің көмегімен кесте құру Шебердің көмегімен кесте құрғанда уақытты үнемдеп қана қоймай, кесте өрістерінің стандартты аттары мен мәліметтердің типтерін қамтамасыз етеді. Үлгі бойынша кесте құру мүмкіндігіне ие боламыз. Кесте құруға арналған шеберді құру үшін, Жаңа кесте диалог терезесінде Кесте шебері опциясын таңдап, ОК батырмасын басыңыз. Алдымен Кесте үлгілері тізімінен өзіңіз құрғалы жатқан кестеге ұқсас кестенің прототипін таңдау керек. Одан кейін Өріс үлгілері тізімінен кестенің өрісін таңдап, оларды Жаңа кесте өрістері тізіміне орналастырыңыз.
Кестелер шеберін таңдау кезінде үлгі бойынша кесте құрылады Жеке өрісті жаңа кестеге енгізеді Сол жақтағы барлық өрістерді жаңа кестеге енгізеді Осы өрісті жаңа кестеден алып тастау Барлық өрістің жаңа кестеден жойылып, өз орындарында қалатынын білдіреді
«Переименовать поле…» батырмасын қолданып, қажет кезінде Жаңа кестенің өрісі тізімінен таңдалған кезкелген өрістің атауын өзгертуге болады. Кестені құрудың келесі қадамында кестенің атын бересіз және түйінді өрісті анықтайсыз. Шебар ат қоюда өз нұсқасын ұсынады, оны Тав пернесін басу арқылы қабылдайсыз. Егер кестеге қандайда бір басқа атты меншіктегіңіз келсе, оны мәтіндік өріске енгізесіз.
Егер МБ бұрын құрылған кесте бар болса, үшінші қадамда шебер сізге құрылған кестені бұрынғы құрылған кестемен байланыстыруға мүмкіндік береді. Связи батырмасын басып, Байланыстар диалог терезесінде құрылғалы тұрған байланыс типін көрсетесіз. Сіз MS Access ке кестені құруға арналған барлық қажетті ақпаратты көрсеттіңіз.
Кесте режимінде кесте құру (Режим таблицы) Мәндерді енгізіп біткеннен кейін, сұхбаттасу терезесінде кестеге ат беруге болады, сонымен қаттар автоматты түрде енгізілетін түйінді (ключевое) өріс – реттік нөмірлер де көрсетіледі. Содан кейін кесте құрылымын Конструктор режимінде көруге болады. Өрістің типі енгізілген мәндер негізінде автоматты түрде анықталады. Кесте режимін таңдағаннан кейін бірінші жолда өріс атауын беріп, ал төменірек әрбір өрістің мәліметтерін енгізе отырып, Кесте құру мүмкіндігіне ие боламыз. Бірінші жолға өріс атаулары (Поле1, Поле2 және т.с.с, ал қалған жолдарға осы өрістің мәндері енгізіледі. Өріс атауларын өз қалауымызша өзгерте аламыз.
Әртүрлі амалдарды орындау үшін, жолдарды қосу, жою үшін жанама менюді( контекстное меню) шақырамыз. Меню жолынан Вставка/столбец немесе Удалить столбец командаларын орындайсыз.
Бекіту тапсырмалары: 1.Кесте _________________________ негізгі объект. 2.Кестелер құру үшін _________________, __________, _______________ режимдерінің бірін таңдаймыз. 3._______________кестедегі жазбаларды таңдап алу үшін мәндері қолданылатын негізгі өріс.
Берілген сөздердің көмегімен кестеге өріс атаулары мен жазбаларды толтыр. Архимед, тарихи тұлғалар, Пифагор, ғалым, рет нөмері, электромагниттік телеграф, ашқан жаңалығы, ашқан жылы, Гаусс Карл Фридрих, Фалес, тікбұрышты үшбұрыш туралы теорема, геометриядағы теоремаларды дәлелдеу, эврика!, 1883, Архимед күші.
р/н Тарихи тұлға Атағы Ашқан жаңалығы Ашқан жылы 1АрхимедғалымАрхимед күші 2Гаусс Карл Фридрих ғалымЭлектромагниттік телеграф ПифагорТікбұрышты үшбұрыш туралы теорема 4ФалесГеометриядағы теоремаларды дәлелдеу 1 ) МБ қанша жазба бар? 2) МБ неше өріс бар? 3) Өрістердің қандай типтері бар?
Ү й тапсырмасы: Оқулық, 2.4 тақырып тармақтар. Кесте құрылымын жасау.
Сабақ аяқталды! Назарларыңызға рахмет!