Компьютер құрылғылары Кіріспе. Компьютер түрлері

2 Стол үсті компьютерлері (desktop) жүйелік блок дыбыс колонкалары дыбыс шығару үшін принтер ақпаратты қағазға басып шығару үшін принтер ақпаратты қағазға басып шығару үшін тышқан басқару үшін сканер суреттерді енгізу үшін сканер суреттерді енгізу үшін монитор ақпаратты экранға шығару үшін монитор ақпаратты экранға шығару үшін пернетақта мәтін енгізу үшін

3 Ноутбуктер (лэптоптар) өлшемі шағын және салмағы жеңіл аккумулятормен (3-5 сағатқа дейін) немесе желімен жұмыс істеу мүмкіндігі мобильділік бағасы қымбат қысқартылған пернетақта жетілдіруге келмейді (upgrade) өнімділігі төмен дыбыс және кескінді көрсету қызметінің нашарлығы физикалық зақымдарға, соққыларға икемділігі …

4 ҚДК, коммуникатор, смартфондар Мобильді навигатор (ҚДК + GPS) ҚДК = қалталық ДК смартфон (телефон + ҚДК) коммуникатор (ҚДК + ұялы байланыс)

Компьютер құрылғылары Тақырып 1. Жүйелік блок

6 Жүйелік блок қоректендіру блогі видеокарта порттар ұлғайту тесіктері аналық плата процессор оперативті жад винчестер Дискеталарға арналған дискжетек СD (DVD) дискжетектері

7 Жүйелік блок Процессор (CPU = Central Processing Unit) – мәліметтерді өңдеп, компьютердің барлық құрылғыларын басқаратын микросхема АЛҚ – арифметикалық-логикалық құрылғы БҚ – басқару құрылғысы Ішкі жад Винчестер (ҚМД = қатқыл магнитті диск). Дискжетектер – дисклерден ақпаратты оқуға және жазуға арналған құрылғылар. Порттар – сыртқы құралғыларды қосуға қажетті шұңғыл тесіктер.

8 Жүйелік блок: контроллер Контроллер – бұл сыртқы құрылғының жұмысын басқаратын электронды схема: видеокарта (монитор) желілік карта (желі) дискжетек контроллері (дискжетек)

9 Жүйелік блок: процессорлар Pentium, Pentium-II, Pentium-III, Pentium 4 Celeron (тұрмыста) Xeon (серверлерге) Pentium M (ноутбуктер үшін) Pentium D, Core 2 Duo (2 ядро) Core 2 Quad (4 ядро) Intel Pentium 4 3.0G 800MHz/1M тактілік жиілігі 3 ГГц шинаның жиілігі 800 МГц кэш-жад 1 Мб кэш-жад 1 Мб K7, Athlon XP, Duron Athlon 64 Sempron (тұрмыстық компьютерлер мен ноутбуктер үшін) Turion (ноутбуктер үшін) Opteron (серверлер үшін) Athlon 64 X2 (2 ядро)

10 ішкісыртқы оперативтітұрақты винчестер дискета лазерлік дисклер (CD, DVD) стримерлер Компьютер жады

11 Жүйелік блок: жад SIMM, DIMM SDRAM, DDR, DDR2, DDR3 Оперативті жад ЖЖҚ = жедел(оперативті) жадтайтын құрылғы RAM = random access memory (ерікті таңдау мүмкіндігі) 128 Мб-тан жоғары Тұрақты жад ТЖҚ = тұрақты жадтайтын құрылғы ROM = read only memory (тек қана оқу) 64 Кб – BIOS микросхемасы (берілген компьютерді баптау)

12 Жүйелік блок: жад Токты өшіргенде информация жоғалады информация сақталады Ақпаратты өзгертуге бола ма? оқу және жазу (RAM) тек қана оқу (ROM) деректерді жеткізу жылдамдығы жоғарытөмен Оперативті жад Тұрақты жад

13 Жүйелік блок: кэш-жад Кэш-жад (cache – жасырын қойма, қор) – жылдам әрекет ететін жад, процессор мен ЖЖҚ-ның ортасында орналасады. Кемшілігі – процессордың тактілік жиілігі ЖЖҚ-ның тактілік жиілігімен салыстырғанда әлдеқайда жоғары, сондықтан процессор қажетті мәліметтерді кейде «күтіп» қалады. кэш-жад ЖЖҚ ЖЖҚ-дан оқу – әуелі кэштен. Егер қажетті ұяшық кэште орналасқан болса, кэштен алынады (шапшаң). баяу шапшаң

14 Жүйелік блок: кэш-жад егер бір ұяшық бірнеше рет қолданылса, компьютердің жұмыс істеу жылдамдығы артады егер әртүрлі ұяшықтар қолданылатын болса, жылдамдық азаяды Көпсатылы кэштеу: процессор ядро ЖЖҚ L1 L2 64 Кб 128 Кб…4Мб L1 L2-ден жылдам!

15 Жүйелік блок: дискжетектер иілгіш магниттік дисклерге арналған дискжетек айналу жылдамдығы 300 айн/мин мәліметтерді оқу-жазу жылдамдығы 63 Кб/сек дискжетек CD-RW оқу CD-ROM 52 -ке дейін ( Кб/сек) жазу CD-RW 32 -ке дейін жазу CD-R 52 -ке дейін 52x комбо-жетек оқу және жазу CD-ROM, CD-R, CD-RW оқу DVD-ROM дискжетек DVD-RW CD-дің оқу және жазуы 52 -ке дейін жазу DVD-RW, DVD+RW 8 -ке дейін ( Кб/сек) жазу DVD-R, DVD+R 18 -ке дейін

16 Жүйелік блок: порттар Қоректендіру блогын қосып/өшіру PS/2 порттары параллель порт параллель порт тізбектей жалғасқан порт USB порты ток көзі 220 В сызықты кіру тесігі сызықты кіру тесігі RJ-45 желісі VGA порты

17 Құрамдас орналастырылған құрылғылар (жүйелік тақшада ) Видеоадаптер Дыбыстық карта Желілік карта бөлек сатып алудың қажеті жоқ қарапайым міндеттерді орындау сапасының жоғарылығы бөлек сатылатындарға қарағанда сапасы төмен болады (жылдамдығы, түстердің сапасы, қанықтылығы)

18 Видеосигналдарға арналған порттар VGA порты (аналогтік) DVI порты (сандық) Видеокарта Монитор Проектор

19 Жүйелік блок: порттар Тізбектей жалғасқан порт (COM1, COM2, …) 115 Кбит/с-ке дейін жылдамдығы баяу құрылғылар: модем, тышқан Параллельді порт (LPT1, Centronics) 2 Мб/с-ке дейін принтер

20 Жүйелік блок: USB порттары USB порты (Universal Serial Bus) USB 1.1 – 12 Мбит/c-ке дейін, USB 2.0 – 480 Мбит/c-ке дейін принтер, сканер, тышқан, … жылдамдығы жоғары «жүре» қосу бір портқа бірнеше бірнеше құрылғыны қосуға болады (хабтар арқылы)

21 Жүйелік блок: порттар IEEE1394 порты (FireWire) 1600 Мбит/c-ке дейін Инфрақызыл порт IrDA (Infrared Data Association) 4 Мб/с-ке дейін Ноутбукке құрамдас орналастырыладысыртқы адаптер (USB)

22 Фильмнің соңы