Камăнлăх формин пĕлтерĕшĕ улшанма пултарни. Çак сăмах майлашăвĕсем пĕр- пĕринчен мĕнпе уйрăлса тăраççĕ? Колхоз уйĕ Ача амăшĕ Хĕр тутри Анне чĕри Арман.

Презентация:



Advertisements
Похожие презентации
Япала паллă ятне хисеп ылмаштарать Местоимени кам? мĕн? мĕнле? хăш? миçе? епле?... -чĕ(-ччĕ) (мĕнлерех еплерех)
Advertisements

Чÿк уй ăхĕн 30-мĕшĕ Ытлари кун Фонетика хăнăхтарăвĕ Чă-чĕ-че-чÿк уйăхĕн вĕçĕнче; Лă-лĕ-ле-уяв ячĕпеле; Çă-çе-се-чечек çыххи илсе; Ру-рÿ-ре-саламлăр асаннĕре;
Урок теми: Профессор пулакан.. Тĕллевĕсем: Пётр Алексеевич Тихонов-Ялгир пултарулăхĕпе паллаштарасси, «Профессор пулакан» сăввипе ĕçлесси. Пётр Алексеевич.
«Кам «пиллěк» илесшěн?» вăйă. 2. Ç ак ě ç е хăш ушкăн маларах тата тěрěс пурнă ç лать- ç ав вăйă пу ç лать Произведенисен авторěсене тупăр (стрелкăпа çыхăнтар)
1. Ырăлăх, ыркăмăллăх, сăпайлăх сăмахсен пĕлтерĕшне тарăнрах ăнланма тăрăшасси. Ырă çын пулас тесен мĕнлерех пулмаллине пăхса тухасси. «Сана усал тума.
Çын… Çĕр çинче çынран ăсли, çынран вăйли, çынран хакли мĕн пур-ши? Çĕр çинчи чи аслă хуçа вăл – Çын. Вăл çут тĕнчене килет те пурнăç тăвать. Кашни çын.
Пуш уйăхĕн 18 – мĕшĕ. Урок эпиграфĕ : «Çут çанталăк чĕрĕлет…»
Комсомольски районĕн 70 çулхи юбилейĕ тĕлне хатĕрленĕ «Чечеклен, илемлен, ман юратнă Каçал ен» конкурс презентацийĕ Презентацие хатĕрлекен: Хирти Мăнтăр.
«Cлакпуç çăлкуçĕсем» Эпир маттур ачасем. Эпир хастар ачасем. Ĕçлер пĕрле тăрăшса, Пĕрне-пĕри пулăшса, Кирлĕ чухне тупăшса.
100 çулхи юбилей тĕлне. Ухсаевские стихи и поэмы – это биография самого поэта и его поколения. Его сонеты покоряют и глубиной мысли, и полнотой раздумий.
Манăн ĕмĕт архитектор артист агроном адвокат автомеханик астроном акушер автослесарь.
Ильина Валентина Петровна- Красноармейски районĕчи Именкасси шкулĕнче чǎваш чĕлхипе литература вĕрентекенĕ 6-мĕш класс валли хатĕрленĕ урок.
Иван Яковлевич Яковлев. Чăвашсен ку тарана çити упраннă пуянлахĕ тата тĕлĕнтермĕшĕ вăл – чĕлхе, юрă, тĕрĕ. Чăвашсен çĕр пин сăмах, çĕр пин юрă, çĕр пин.
Артемьев Александр Спиридонович прозăçă, сăвăç, литература критикĕ, тăлмач çулхи авăн уйăхĕн 14- мĕшĕнче Етĕрне уесĕн (халĕ Чăваш Енĕн Элĕк районĕ)
Ватти сывă чух,çамрăка хуйхă çук Пĕтĕмлетÿ урокĕ.
Туссем калаçнă чух, тăван чĕлхемĕм, Шур акăш тĕкĕ евĕр эс çемçе. Санпа ман халăх чапĕ те илемĕ Çÿрет çÿлте те çĕр çинче вĕçсе. Юрланă чух сассу хитре.
Чÿк уйăхěн 30- мěшě. Уçă урок теми: Çăлтăрсем çěр çинче çуралаççě (« Звёзды рождаются на земле» ).. ě Урок тěллевěсем: 1)Чăваш халăхěн чи пултаруллă ывăлě.
Мăн асаттесен талăкри вăхăт курăмĕ (суточное время наших предков) Лексикологипе хронологи тишкерĕвĕ Тĕпчев ĕçĕн авторĕ – Красноармейски иккĕмĕш шкулĕн.
Элěк районě Ураскилтри пěтěмěшле пěлÿ паракан вăтам шкул Сорокина Алиса 9 класс Вěрентекенě Терентьева Э.Н.
Предметсем: литература вулавĕ, тăван тавралăх, технологи Проекта хатĕрлекенсем: Нĕркеçри пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан вăтам шкулта 3 –мĕш класра вĕренекенсем.
Транксрипт:

Камăнлăх формин пĕлтерĕшĕ улшанма пултарни

Çак сăмах майлашăвĕсем пĕр- пĕринчен мĕнпе уйрăлса тăраççĕ? Колхоз уйĕ Ача амăшĕ Хĕр тутри Анне чĕри Арман хуçи Йăмăк ĕмĕчĕ Колхозăн уйĕ Ачан амăшĕ Хĕрĕн тутри Аннен чĕри Арманăн хуçи Йăмăкăн ĕмĕчĕ

Çак сăмах майлашăвĕсем пĕр- пĕринчен мĕнпе уйрăлса тăраççĕ? Колхоз уйĕ Ача амăшĕ Хĕр тутри Анне чĕри Арман хуçи Йăмăк ĕмĕчĕ 3-мĕш сăпат аффиксĕ япалан хуçине çеç мар, икĕ япала хушшинчи çыхăнăва та кăтартать. Колхозăн уйĕ Ачан амăшĕ Хĕрĕн тутри Аннен чĕри Арманăн хуçи Йăмăкăн ĕмĕчĕ Сăмах майлашăвĕн малтанхи сăмахне камăнлăх падежĕнче лартсан япала камăннине е мĕнĕннине пайăррăн палăртать, конкретлăрах тăвать.

Предложени никĕсне, шухăш интонацине палăртăр. Уйкас вăрманĕн хĕрри курăнать. Уйкас вăрманăн сылтăм енче вырнаçнă.

Уйкас вăрманĕн хĕрри курăнать. -ĕ – 3-мĕш сăпат аффиксĕ, -н – камăнлăх падежĕн аффиксĕ Уйкас вăрманăн сылтăм енче вырнаçнă. -ăн – камăнлăх падежĕн аффиксĕ Предложени никĕсне, шухăш интонацине палăртăр.

Панă сăмах майлашăвĕсене конкретлăрах тăвăр Тарçă пурнăçĕ Чăваш ташши К ӳ ршĕ йытти Юлташ сăмахĕ Пичче тракторĕ Асанне юмахĕ Атте пилĕ Ача сасси

Иккĕмĕш ретри 3 сăмах майлашăвĕпе предложенисем çырăр. Тарçă пурнăçĕ Чăваш ташши К ӳ ршĕ йытти Юлташ сăмахĕ Пичче тракторĕ Асанне юмахĕ Атте пилĕ Ача сасси Тарçăн пурнăçĕ Чăвашăн ташши К ӳ ршĕн йытти Юлташăн сăмахĕ Пиччен тракторĕ Асаннен юмахĕ Аттен пилĕ Ачан сасси

155-мĕш хăнăхтарăва сăмахпа пурнăçлатпăр. Паллă тунă сăмах майлашăвĕсен пĕлтерĕшĕсене ăнлантарăрпăр. Словарь ĕçĕ: Кантăр вăрри – конопляное семя Йĕтĕн – лён Çеçен хир – степь Тулă – пшеница

Кану саманчĕ Эпĕ хам килĕме юрататăп, Эпĕ хам шкулăма юрататăп, Эпĕ хам çĕр-шыва юрататăп, Эпĕ хам чĕлхеме юрататăп. Эпĕ хам юлташа юрататăп, Эпĕ - маттур ача.

1-мĕш сăпатрисене хĕрлĕпе 2-мĕш сăпатрисене кăвакпа 3-мĕш сăпатрисене симĕспе Пĕрреллĕ хисплисене - аялтан туртмастпăр Нумайлă хисеплисене – аялатан туртатпăр Тĕслĕхрен: Аннемĕр чĕри пысăк. Аннемĕр – камăнлăх форминче, 1 сăпатра, нумайлă хисепре. Чĕри – камăнлăх форминче, 3 сăпатра, пĕрреллĕ хисепре.

Камăнлăх форминчи сăмахсен сăпачĕпе хисепне тивĕçлĕ мелсемпе палăртăр. Хырпа чăрăш тураттисем хулăн юрпа хупланнă, усăнса аннă. Ăнсăртран перĕнетĕн те вĕсене – кăпăшка юр лăстăр вĕçсе анать, пит-куçăма хупласа та хурать. Хăвăрт силленетĕп те каллех малалла каятăп. Йĕлтĕрĕм çăмăллăн шăвать, кăчăртатмасть. Йĕри-тавра т ӳ лек. Кайăк сасси те илтĕнмест. Ниçта та пĕр чĕр чун юлман пекех. Çуках-ши? (Г.Орлов)

ТĔРĔСЛЕТПĔР! Хырпа чăрăш тураттисем хулăн юрпа хупланнă, усăнса аннă. Ăнсăртран перĕнетĕн те вĕсене – кăпăшка юр лăстăр вĕçсе анать, пит-куçăма хупласа та хурать. Хăвăрт силленетĕп те каллех малалла каятăп. Йĕлтĕрĕм çăмăллăн шăвать, кăчăртатмасть. Йĕри-тавра т ӳ лек. Кайăк сасси те илтĕнмест. Ниçта та пĕр чĕр чун юлман пекех. Çуках-ши? (Г.Орлов)

Тăван чĕлхемĕрçĕм… Ку сăмахсене кирек кам та хăйĕн пĕтĕм юратăвне, чĕрери туйăмне пĕрле пуçтарса калать. Шухăшлатан та тĕлĕнетĕн: мĕнле тарăн пĕлтерĕшлĕ çак икĕ сăмах! «Чĕлхем» тени те çитмелле пек. Анчах çук, капла кăна халăхăн хавхалануллă шухăш-туйăмне палартаймăн: манăн тăван чĕлхем, сирĕн те тăван чĕлхĕр, çавăнпа ĕнтĕ пурсăмăрăн та – тăван чĕлхемĕр. Кун пек те çитмест-ха: «-çĕм» хушнипе, «тăван чĕлхемĕрçĕм» тесе хамăр тăван чĕлхемĕре сума суса юратнине тата вăйлăрах палартатпăр. Çапла, чĕререн юратса, пĕр тăвансем амăшне «аннемĕрçĕм» теççĕ. Тăван чĕлхе те пĕр халăхăн тăванла ачисемшĕн чи çывăххи, Тăван çĕр-шыва ас тутарса тăраканни. Çавăнпа та-и, тен, ют çĕрте тăван сăмахăмăрсене илтсен чĕрем хăвăртрах тапма пуçлать. (Г.Н.Волков)

Тăван чĕлхемĕрçĕм… Ку сăмахсене кирек кам та хăйĕн пĕтĕм юратăвне, чĕрери туйăмне пĕрле пуçтарса калать. Шухăшлатăн та тĕлĕнетĕн: мĕнле тарăн пĕлтерĕшлĕ çак икĕ сăмах! «Чĕлхем» тени те çитмелле пек. Анчах çук, капла кăна халăхăн хавхалануллă шухăш-туйăмне палартаймăн: манăн тăван чĕлхем, сирĕн те тăван чĕлхĕр, çавăнпа ĕнтĕ пурсăмăрăн та – тăван чĕлхемĕр. Кун пек те çитмест-ха: «-çĕм» хушнипе, «тăван чĕлхемĕрçĕм» тесе хамăр тăван чĕлхемĕре сума суса юратнине тата вăйлăрах палартатпăр. Çапла, чĕререн юратса, пĕр тăвансем амăшне «аннемĕрçĕм» теççĕ. Тăван чĕлхе те пĕр халăхăн тăванла ачисемшĕн чи çывăххи, Тăван çĕр-шыва ас тутарса тăраканни. Çавăнпа та-и, тен, ют çĕрте тăван сăмахăмăрсене илтсен чĕрем хăвăртрах тапма пуçлать. (Г.Н.Волков)

Киле ĕç «Хĕллехи вăрманта» калав çырăр, камăнлăх форминчи япала ячĕсемпе усă курăр.