Астана қ.

Дін – адамзат қоғамындағы аса күрделі де маңызды әлеуметтік-мәдени сана. Діннің басты мақсаты – адамның рухани жетілуі және оның Жаратушы Құдайға сенімі. 2.

Діннің класификациялары 3 Діндер Әлемдік Ислам Буддизм Христиан Мемлекеттік Конфуций Индуизм Иудизм Тайпалық

Ислам әлемдік монотеисттік-ибраһимдік дін. Мұсылмандардың негізгі діни кітабы Құран Кәрім Ислам Христиандықты ұстанушылар мойындаған экумендік сенімдерді негізге алады. Діни кітабы Інжіл Христиан Буддизмнің негізін салушы Сиддхарта Гаутама деп есептеледі. Діни шығармалар жинағы "Трипитакада" Буддизм

Діни қақтығыстар Крест жорықтары - иудей, христиан және мұсылман діндерін ұстанатың адамдар үшін қадір тұтылатын Қасиетті жердегі Иерусалимді бақылау үшін болған соғыстар. Түріктер христиан қажыларының Иерасулимге келуіне тыйым салғанда, Рим Папасы 1096 жылы бірінші крест жорығын жариялады. Бұл жорыққа бүкіл Еуропадан корольдер, әскерлер, тіпті балалар қосылды. Крест жорықтары сегіз рет болды.

Әл-Қағида - «негіз», «қағида», «фундамент». Сонымен қатар орысшаға еліктеп «аль-Каида», «әл-Каида» деп те аталуы мүмкін) ең ірі халықаралық ультрарадикалды лаңкестік ұйымдардың бірі жылы құрылған. КСРО әскерлерінің Ауғанстаннан шығарылуынан кейін, «әл- Қағида» өз күресін АҚШ-қа, «Батыс әлемінің» басқа да елдеріне және Ислам елдеріндегі олардың жақтастарына бағыттады. Ұйымның мақсаты Ислам елдеріндегі зайырлы режимдерді құлатып, «Ұлы Ислам халифатын» құру болып табылады.1998 жылы Кения мен Танзаниядағы АҚШ елшіліктеріндегі жарылыстардан кейін, Әл-Қағида әлемдегі 1 террористік ұйым атағына иемденді. «Әл-Қағиданың» мойнында бірқатар террористік актілерді жоспарлау мен орындау бар, оның ішінде Құрама Штаттардағы 2001 жылдың 11 қыркүйегіндегі лаңкестік актілер бар жылдың 11 қыркүйегінде шабуылдан кейін басталған және «әл-Қағиданың» әрекеттерімен және оларды оларды тоқтату шараларымен байланысты оқиғалар тізбегі Лаңкестікке қарсы соғыс деген атаумен белгілі.

1992жылы хорват-мүсылман өскерлері сербтерге қарсы соғыс қимылдарын жүргізе берді. Сараево қаласында ірі соғыс шайқаста- ры жалғасты. Сараево қаласының базарында жарылыс үйымдастырылып, 70 адам қаза тапты. Босниядағы сербтер әскерлерін басқарған Р. Караутич югослав өскерлерімен біріге отырып, 1995 жылы тамыз-қыркүйек айларында мүсылман жасақшыларына қарсы ауқымды соғыс қимылдарын бастады. Босния сербтері Среб- реница қаласын атқылап, мүсылмандарға геноцид үйымдастырды. Үш мыңдай мүсылмандарды қырғынға үшыратты. Бүл діни соғыстың нөтижесі болды. НАТО-ның әуе күштері Босния сербтерінің әскерлері шоғырланған топтарға соққы берді. АҚШ Үкіметінің үсынысымен серб-хорват-босния жөне Герцеговина басшылары арасында келіссөздер жүргізілді.

Сребница қаласы картада

Оқиғадан кейінгі жағдай туысқандарын жоғалтқан жанұялар зардабы.

Солтүстік Ирландиядағы католиктермен протестанттар арасындағы жанжал. Қақтығыс болу себебі жер мәселесі протестанттар одағы мен ИРА қосылып Ирландия мен Солтүстік Ирландия болып бөлінді. Қақтығыс зардабы 3524 адам қаза тапты.

Кашмирдегі мұсылмандар мен индустардың қақтығысы. Қақтығыс тоқтағанымен өршіп кету қауіпі жоғары. Қазір Кашмирге Қытай, Үндістан, Пәкістан өз құқықтарфн білдіруде.

Уаһһабизм XVII ғасырда Арабия түбегінде пайда болған, Исламның сунниттік бағытындағы ағым. Негізін салушы Мұхаммед ибн Абдул-Уәһһаб. Ақтөбедегі жағдай бүкіл Қазақстанды дур сілкіндірді. Уаһһабиттер ұсталып түрмеге қамалды.

Радикализм - жақтастары өмір сүріп отырған әлеуметтік-саяси жүйені сынға алатын және түбегейлі өзгерістер мен реформалардың жүргізілуін талап ететін саяси агым; 2) қандай да бір істердегі жағдайды түбірімен түбегейлі өзгертудегі талпыныстардың, тәуекелді ымырасыз талаптардың жүзеге асырылуы. Экстремизм - яғни орталықтан ауытқу, белгіленген жерден тыс кету деген мағына береді) жалпы тәртіпті мойындамайтын, өзінің пікірімен ғана іс-әрекет жасаушы дегенді білдіреді. Экстремизмнің пайда болу себебі, адамның надандыққа, көрсеқызарлыққа бейімделген көзқарасынан пайда болады. Яғни, тек менің ғана пікірім болуы керек деген сияқты. Бұл ең алғашқы этаптары болып саналады. Экстремизмнің тағы бір көрінісі басқа біреуді көре алмау, түсінбеу немесе түсінгісі келмейтін адамдардан шығады. Лаңкесшілер дұрыс бағытқа жол көрсететін адамдардың кеңесіне мүлдем құлақ аспайды.

Қорыта айтатын болсақ: Діни экстремизмнің алғы бастауларының бірі -діни фанатизм. Ол діни ұстанымдар мен идеяларға шексіз, шүбәсіз, соқыр сенуден туындайды. Соның нәтижесінде, ол адам өміріндегі басты қозғаушы күшке айналады. Бірақ, діни фанаттардың санасы мен дүниетанымында шүбә келтіруге, ақылмен саралауға орын жоқ. Сенім, ақылды адам іс -әрекетінен ығыстырып, жетекші күшке айналады. Қазақстан жағдайына, «исламдық экстремизмге» ерекше назар аударылуда. Кейбір дінтанушылар мен саясаткерлердің пікірінше - исламдық экстремизмнің таралуының бірден-бір себебі, ол халықтың әлеуметтік және мәдени деңгейінің төмендеуі, кейбір әлеуметтік –демографиялық топтардың әлеуметтік тұрғыдан дұрыс қорғалмауы, жұмыссыздықтың кең етек алуы болып отыр. Сонымен бірге, Қазақстан жағдайында исламдық экстремизмнің алғы бастауларын елдегі әлеуметтік-мәдени ахуладан бұрын қоғамдағы діни сананың қалыптасу жолдарынан да іздеген дұрыс тәрізді.

ТоП Мүшелері: Салжанов Абылайхан Өмірзақов Бахтияр Инкарбек Дінмұхамет Укибаева Гаухар муталапов санжар Бекенова Нурбану

19 Астана қ., 2013 жылғы 17 маусым