Жоба әдісі бойынша сабақты модельдеу Жоба әдісі дегеніміз белгілі бір проблеманы оқушылардың өздігінен немесе ұжыммен біріге отырып шешуге бағыттайтын, міндетті түрде жұмыс нәтижесін ортаға жария етуге мүмкіндік беретін оқу-танымдық тәсілдер жүйесі.

Шығу тарихы. «Алға ұмтылған»- жоба (проект) сөзінің нақты аудармасы. Өткен жүзжылдықтың басында АҚШ-да «еркін тәрбиелеу» идеясынан пайда болған жоба әдісі өзінің бойына философия мен білім берудегі ізгіліктілік бағытының идеясын сіңірді. Дж.Дьюи мен оның оқушысы В.Х.Килпатрик оқушының мақсатты іс-әрекеті арқылы оқытуды белсенді негізде құруды ұсынды), негізгі «тезисі» барлығы өмірден, барлығы өмір үшін. 20-ғасырдың басында С.Т.Шацкий бастаған Ресей педагогтары жоба әдісін тәжірибеге енгізу проблемасымен 1905-жылдан бастап айналыса бастады. Нәтижелі жұмыстың негізі ретінде оқушының жеке қызығушылығы қарастырылды. Қарастырылатын проблема міндетті түрде өмірден алынып, балаға таныс және маңызды болуы тиіс еді.

Жобалау іс-әрекетінің Мақсаты: тәжірибе жинақтау қалыптастыру дамыту қамсыздандыру. Міндеттері: оқып-үйрену зерделеу меңгеру тарату талдау ұйымдастыру көрсету машықтану өзара әрекеттесу жүйеге келтіру

Жобаның ең негізгі кезеңдеріне мыналар кіреді: 1-кезең. Жобаның тақырыбын таңдау. Жобаның тақырыбы осы кезеңге, уақытқа сай өзекті, нақты әрі нысаналы болуы қажет. Тақырып таңдаудағы талапты орындау арқылы оқушылардың іс- әрекеттерінде танымдық белсенділік пен қызығушылықтың жоғары деңгейіне жетуге болады. 2-кезең. Жоба мақсаты мен негізгі міндеттерін шешу талап етіледі. 3-кезең. Оқушылардың өзбетіндік жұмысы нәтижесінде жоба міндеттері біртіндеп орындалды. Оқушылар бақылау күнделігі мен жұмыс дәптерін арнайды. Мұнда оқушылардың жұмысы түгелінен көрінеді. 4-кезең. Алынған нәтижелер негізінде есеп беруге, алынған нәтижелерді талдауға және қорытындылар жасауға үйренулері қажет. 5-кезең. Жобаны қорғау. Оқушылар жасалынған жұмыстар жөнінде, алынған нәтижелерді түсіндіруге, шығарылған қорытындысының себебін көрсетіп, дәлелдей білуге үйренуі тиіс.

Оқушылардың жобаны орындау кезінде мынадай танымдық біліктері қалыптасады: ғылыми әдебиеттермен жұмыс істей отырып, өзбетімен білім алу; теледидардағы бағдарламадан өзіне қажетті ақпараттар алады; бақылау жүргізу және соның негізінде қорытынды шығару; өзбетімен эксперимент жасау және соның негізінде жаңа білім игеру; өз білімі арқылы құбылыстың және бақыланған деректердің себебін түсіндіру, дәлелдеу; сонымен бірге танымдық біліктерге қоса, практикалық біліктерді игереді; ауыл шаруашылық жұмыстарына қатысады; техниканы пайдаланады; өлшегіш құралдарды пайдалана білу және түлі өлшеу жұмыстарын жүргізу; кесте құрастыру, талдау; сандық, графикалық, логикалық, эксперименттік есептеулерді шығару.

Жоба құрылымы: проблеманы белгілеу жобаны атау мақсаты міндеттері жоба бойынша іс-әрекет (міндеттерді кезеңге бөліп шешу) жобаны ортаға салу

Оқушылардың іс-әрекеті негізінде: тәжірибеге бағытталған жоба (оқу-әдістемелік құралдар, нұсқаулар) зерттеушілік жоба-белгілі бір мәселені ғылыми зерттеу ережесіне сай зерттеу; ақпараттық жоба-маңызды мәселе бойынша ақпаратты жинау және жүйелеу; шығармашылық жоба- проблема шешудегі авторлық еркін келіс нәтижесі-бейнефильм, театралдау, бейнелеу өнері шығармалары. рөлдік жоба-әдеби, тарихи, іскерлік, рөлдік ойындар; нәтижесі соңына дейін ашық болып қалады.

Қарым-қатынас сипатына байланысты: жеке; жұптық; топтық; сыныпаралық; мектепішілік; аймақаралық; халықаралық;

Мерзіміне байланысты: шағын жоба- сабақтың бір бөлігін немесе 45 минутты алуы мүмкін; шағын мерзімді жоба- 4-6 сабақты қамтиды; апталық сағат. Жұмыстың сыныптық және сыныптан тыс формаларын үйлестіруді қажет етеді. ұзақ мерзімді жеке және топтық та болуы мүмкін.

Қатысушылардың құрамына байланысты: Жеке Топтық

Оқу жобасына қойылатын негізгі талаптар: ж обаның проблемасы әлеуметтік маңызды болуы тиіс зерттеушілік, ақпараттық, тәжірибелік. ж обаны жоспарлау –нәтиженің түрін және қорғау формасын анықтау, жобаны кезең бойынша мерзімін және жауаптыларын көрсете отырып әзірлеу. а қпаратты іздестіру- оқушылардың зерттеу іс- әрекеті жобаның негізгі шарты. ө нім жобаның нақты нәтижесі. ө німді ұсыну және қорғау. ж оба портфолиосы – барлық жұмыс материалы жинақталған папка (нұсқа жазған парақтар, есеп, жоспар, зерттеу мен талдау нәтижелері т.б.) ж оба мен істеудің әр кезеңінде нақты нәтижесінің болуы.

Мектептің жылдық оқу тәрбие жұмысын жоспарлау Мәселесі: Мектептің тиімді жылдық оқу тәрбие жұмыс жоспарының болмауы. Объект: Мектептің жылдық оқу тәрбие жұмысын жоспарлау. Пәні: Мектептегі күнтізелік жоспардың кестесі. Болжам: Егерде, мектептің оқу тәрбие жұмысының күнтізбелік жоспарын дұрыс ұйымдастырса, онда жұмысты әдістемелік сауатты жүргізуге болады

Мақсаты: Мектетің жылдық оқу- тәрбие жұмысын жоспарлау мәселесін зерттеу. Міндеттері: Жоспарлаудың негізгі формаларымен танысу; Мектептегі қолданылып жүрген жылдық жоспарды талдау; Мектептің жылдық оқу- тәрбие жұмысының жоспарын жасауға үйрену. Әдістер: жоба әдісі. Формасы: жеке- топтық жұмыс.

Жұмыс кезеңдері - 6 кезең. І- кезең 1-2 сабақ Сабақ мақсаты: Жобаның тақырыбын, мәселесін, объектісін және пәнің анықтау; Болжамды құру, ақпараттарды жинақтау; Жобаның мазмұның ашу. Әдістер: индукция, дедукция.

Құралдар: Оқу -тәрбие жұмысын жоспарлау кестелері; Жоспарлауға қойылатын талаптар; Жоспарлау жағдайлары; Топта жұмыс істеу ережелері; Іс әрекетті бағалау сызбалары; Оқулықтар;

Сабақ құрылымы: І. Ұйымдастыру кезеңі. ІІ. Жобаның тақырыбын белгілеу, мәселесі, объекті, пәні; болжамды құру. ІІІ. Ақпараттарды іздестіру тәсілдерін анықтау, зерттеу тақырыбына сай іріктеу. ІҮ. Оқушыларды топтарға бөлу. Ү. Топта оқушылар арасында міндеттерді бөлу.

Көшбасшы топ ішінде қатысушылар арасында міндеттерді бөліп, әр оқушының әрекетін атқарған міндетіне байланысты бағалайды. Баяндаушы жоба бойынша баяндайды. Қатысушылар жобаны жасайды. Эксперттер топтардың жұмыстарын талдап бағалайды. ҮІ. Зерттеу тақырып бойынша топтарға әдебиеттер ұсынылады. ҮІІ. І- кезенңін жұмысын бағалау. ҮІІІ. Сабақты қорытындылау.

ІІ -кезең 3-4 сабақ Сабақтың мақсаты: Мектептің тиімді күнтізбелік оқу -тәрбие жұмыс жоспарын жасау. Әдістер: Алған нәтижелерін талдау; эвристикалық; Қызығушылықтарын ынталандыру. Құралдар: Талдауға қойылатын талаптар; Жоспарлау жағдайлары; Топтық іс әрекетті бағалау сызбалары.

Сабақ құрылымы: І. Ұйымдастыру кезеңі. ІІ. Топтағы жұмыс мектептің күнтізбелік оқу тәрбие жоспарын жасау. ІІІ. ІІ - кезенңін жұмысын бағалау. ІҮ. Сабақты қорытындылау.

ІІІ - кезең 5-6 сабақ- Сабақтың мақсаты: Жасалған оқу -тәрбие жұмыс жоспарларын талдауға ұсыну. Әдістер: Эвристикалық

Құралдар: Қолданылатын жоспар кестелері; Сызба кестелерді безендіру құралдары; Жоспарлау жағдайлары; Жоспарлауға қойылатын талаптар; Топта жұмыс істеу ережелері; Топтық іс әрекетті бағалау сызбалары; Жобаны бағалау кестесі.

Сабақ құрылымы: І. Ұйымдастыру кезеңі. ІІ. Білімді ІІІ. Нақты жағдайларда білімді қолдану. ІҮ. Жобаларды қорғауға дайындау. Ү. Жобаларды қорғау. ҮІ. Жобаларды бағалау. ҮІІ. Сабақты қорытындылау.

Қорытынды сабақтағы оқушылармен оқытушының әрекет жүйелері Сабақ кезеңдеріҰзақтығыОқытушының іс әрекеті Оқушылардың іс әрекетері І. Ұйымдастыру3 мин. Амандасу Сабақтың мақсатымен жоспарын хабарлау 1.Мектептің жылдық оқу тәрбие жұмысын жоспарлау мәселесі. 2.Жобаларды қорғауда дайындау. 3.Жасаған жобаларды қорғау. Амандасу Жоспармен танысу ІІ.Білімді өзектендіру10 мин.Өтілген тақараптар бойынша әңгіме ұйымдастыру: 1.Мектептің жылдық оқу тәрбие жұмыс жоспарының маңызы. 2.Жоспарлауға қойылатын талаптар. 3.Жоспарлау жағдайлары. 4.Әдістемелік сауатсыз құрылытан жоспарлардың алдын алу, болжау. Қойылған сұрақтарға жауаптары.

ІІІ.Нақты жағдайларда білімді қолдануға ынталандыру 3 мин. Көтеріліп отырған мәселеге, қойылған мақсат міндеттерге көңіл аударып отыру. Мәселені шешу жолдарын анықтау. Әңгімеге қатысулары. ІҮ.Топта жұмыс істеу ережелерін естеріне салып отыру 1 мин. Ынтымақтастықта жұмыс істеу. Ережелерді сақтау. Ү.Жобаларды қорғауға дайындау. 30 мин. Оқушыларды ынталандыру, кеңес беру. Берілген ролдеріне байланысты жобаны қорғауға дайындау. ҮІ.Бағалау критерияларымен таныстыру 1 мин. Топтағы оқушыларды бағалау критерияларымен таныстыру Бағалау критерияларымен танысу. ҮІІ.Жобаларды қорғау. 25 мин. ( әр топқа қорғауға 5 мин., 3 мин. Сұрақтарға жауап беру үшін) Эсксперттерді ұйымдастыру Жобаларды қорғау ҮІІІ. Рефлексия10 мин.Жобаларды бағалау, қорытындылау. Рефлексия жүргізу.