Жоспар: Кіріспе Негізгі бөлім Тірек-қимыл жүйесінің қызметтері Буындардың қызметтері Буындардың дамып жетілуі және олардың жастық ерекшеліктері Жамбас букины Тізе букины Голеностоп букины Сүйек жас балдардағы ерекшелігі Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе Тірек-қимыл жүйесі – адам денесіне форма беретін, каркас түзетін, ішкі органдарды қорғайтын, оларға тірек болатын, кеңістікте қозғалуға мүмкіндік беретін құрылымдардың комплексі.

Тірек-қимыл жүйесінің қызметтері: Тіректік Қорғаныс Қозғалыс Қан түзу Зат алмасу процесіне қысады, әсіресе минералдық (сүйектер кальций, фосфор, темір, магний депосы болып сана лады)

Адам қаңқасының сүйектері бір-бірімен буындар арқылы байланысады. Буын бір сүйек пен екінші сүйекті жалғастырады, яғни буын сүйектердің қозғалмалы байланысқан жерлері. Буындар арқылы сүйектер жан-жақты, әр түрлі бағытта қозғала аллоды.

Ұрықтық даму кезінде алғашында барлық тіндер бірігіп, бір-бірінен ажырамайды. Ал кейіннен сүйектер арасындағы мезенхималық қабық фиброзды немсе шеміршек тініне ауысады. Ұрықта буындар 6-11 аптадан бастап демиды. Жаңа тулыған нәрестеде негізінде буындардың барлық анатомиялық элементтері жетілген. Бірақ олардың дифференцировкасы әрі қарай жалғасады жас аралығында синовиальды қабықшаның құрылысы өзгереді, бүрлерінің саны өзгереді, синовиальды мембранада қантамыр торлары мен нерв аяқтамалары түзіледі. Буын қапшығының коллагенизациясы жүреді. Буындар мен байламдар қалыңдайды, мықтырақ болады. Барлық буындық элементтердің түзілуі шамамен жас аралығында аяқталлоды. Ұзақ уақыттық физикалық жүктемеден кейінгі адамдарда және қарт адамдарда буындардың құрылымдық және қызметтік өзгерістері байқаллоды.

Буын шеміршегіні ң құ рамы 2% - хондроциттер 8% - коллаген ташлы қ тары II-го тип 90% - протеогликандар Шеміршек аранйы шеміршек жасушаларынан құ раллоды- хондроциттерден ж ә не жасуша аралы қ заттардан - матрикстен. Матрикс құ романы борпылда қ д ә некер ташлы қ тары кіреді – шеміршек негізгі зеты болып табылады, парней гликозаминогликандарды ң байланысы н ә тижесінде құ раллоды.

Жаңа тулыған нәрестелер букинында ппересек адам буын құрамында болатын барлық элементтер болады,бірақ олар тек қана бастамалары ғана болады.Буынның толық дамуы мен форма сының құрылуына қоршаған орта әсерлері мен тұқым қуалау әсер етеді.

Жамбас букины Нәрестеде жамбас букинының ұршық ойығы тегіс, биік емс буындық ерінмен қоршалан,оның айналасы толық қалыптаспаған. Сондықтан оран жілік басы ұршық ойығынан жоғары орналасады немсе оған сәйкес келмейді.4-7 жасқа қарай ортон жілік басы буын ойығына (вертлужную впадину) еніп орналасады, жасқа қарай буын ппересек адамдардағыдай формаға жақындайды.

Тізе букины Тізе букины жаңа тулыған нәрестелерде тығыз және нашар дифференцияланған минискілермен,қысқа крест пішінді байламдармен, буын қапшығымен тартылып орналасқан. Буын өзінің форма сын жасқа келгенде аяқтайды.

У голеностопного сустава и суставов стопы новорожденного отмечаются тонкие капсулы, слаборазвитые связки. Дальнейшее формирование суставов происходит под влиянием стояния и хождения параллельно с окостенением костей стопы. Жа ң а тулы ғ ан н ә рестелерде буын қ апшы қ тары ж ұқ а,байламдары нашар дамы ғ ан.Буындарды ң дамуы Қ алыптасуы с ү йектерді ң қ атаюына ж ә не

Сүйек жана тулыған нәрестелерде ерекшелігі Жаңа тулыған нәрестенің сүйектерінің ерекшеліктері,сүйегінде көп мөлшерде судың болуы,сонымен қатар жаңа тулыған нәрестенің сүйектерінде оссейн болады.Оссеин арқасында сүйек йілгіш,майысқақ болады. ОССЕИН, оссеина, ( латин. os - сүйек) (анат., хим.). сүйек пен шеміршектің органикалық зеты.

Буындардағы қозғалыстың көлемі біріктірілген сүйектердің бұрыштық өлшеміне байланысты болады, бұрыштық градус пен өлшенеді. Буындағы қозғалыстың көлемдік параметрлеріне буын бетінің форматы мен созылмалылығы, байламдардың саны және олардың орналасуы, буынды қоршаған бұлшықеттердің орналасуы мен олардың созылмалылығы әсер етеді. Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер: surgery.ru/view/vozrastnye_osobennosti_oporno- dvigatelnogo_apparata_cheloveka/ vozrastnye-osobennosti-soedinenijj-kostejj.php ой Петровский, изд-во Москва «Советская энциклопедия», 1981 г.