Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Тақырыбы: Сифилис, гонорея, вирустық және тұқым қуалайтсын дерматоз дар кезіндегі амбулаторлық жағдайда дифференциаллодық диагностика алгоритмі, жүргізу тактикасы және динамикалық бақылау. Орстындаған: Ысқақова А.А. Орстындаған: Ысқақова А.А. Қарағанды-2015 ж.
Жоспар: Кіріспе Негізгі бөлім Соз аннықтемасы, клиникасы Ерлер мен әкелдерде сос аурусссының айырмашилығы Диагностика Емі Қорытстынды Пайдаланнылған әдебиеттер
Гинекологиялық аурулордың 60-75% қабсыну аурулары құрайды (әкелдер кеңесіне қаралғппппппандардан алсынған мәліметтер бойсынша). Жсссыныс мушелерінің қабсыну аурулары пппппппанда болғппппппанда әйел мүшелерінің және жүйелерінің функциялары жиі бұзылады. Қабсыну процесстеріне спецификалық және бейспецификалық этиологиялы деп ажыратады. Бейспецификалық қабсыну процессі стафилококк тар, ішек таяқшасы, стрептококк тар, көк іріңді таяқшаларимен қоздырылады, екінші торты трихомонада, гонококктар, кандидалар, вирустар, микоплазмалар, хламидиялар қоздырады.
Соз (лат. Gonorrhoea) е ң зиянды ж ұқ палы жсссыныс ауруларсссыны ң бірі, жі ң ішке деп те атайды. СОЗ, гонорея (gonorrhoea) жсссынысты қ қ алтсынас ар қ илы ж ұғ алтсын ж ұқ палы ауру. Созды ң қ оздыр ғ ыши Neіsserіe тобина жаталтсын гонококк. Оны 1879 ж. неміс дерматолог-венерологы А.Нейссер ( ) аурудан ал ғ ан ірі ң не тап қ ан. Ересек адамдар ғ а ауру жсссынысты қ қ алтсынас кезінде, ал балалар ғ а дерт ата-аннассынан (мыс., босану кезінде) ж ұғ ады. Кейде дерт нау қ ас адаменя бір т ө секте жатса, оны ң с ү лгісін, ыдыс-ая ғ сын пппппппандаланса да ж ұғ уфы м ү мкін.
Ауруды ң қ оздыр ғ ыши тек жсссыныс м ү шесіні ң ширышты қ абы ғ сын ғ анна қ абстындырып қ оймайды, сендай-а қ к ө зді ң ( қ. Бленнорея), ауфызды ң, тік ішекті ң (проктит ауруфы) ширышты қ абы ғ сын за қ ымдайды. Ауруды ң жасырсын кезе ң і бір к ү нне 2 3 опта ғ а дейін сосылуфы м ү мкін. Ауру еркектерде ү рпіден, ә келдерде жатыр мойнсынан басталлоды. Ер адам Соз аурусына шаллоды ққ ппппппанда, гонококк а ғ за ғ а ө ткенне кейін қ абсыну процесі ж ү реді. Нау қ асты ң денесі к ү йіп, қ ышсына басторды, кіші д ә ретке отыр ғ ппппппанда ауфырссынады. 1 2 к ү нне кейін несепке ірі ң ді зат араласып, кіші д ә ретке отыр ғ ппппппанда қ уфы қ қ аты ашип ауфырып, ү рпі қ ызарып, ісінеді. Б ұ л к езде нау қ асты ң дене қ ызуфы к ө терілуі м ү мкін, ә лсіздік пппппппанда болып, тема ққ а зау қ ы со қ панды. Ә келдер С- ғ а шаллоды ққ ппппппанда, гонококк аллодимен жатыр мойнсссыны ң ширышты қ абы ғ сын қ абстындырады. Ә келдерде ауру белгісі бірден білінбейді, сонды қ тан дерт ас қ сссынып кетеді. Б ұ л к езде жатыр мойны ірі ң ге толпы, ә йелді ң белі ж ә не іші т ө мен тартып, қ аты ауфырады. Ауру ә б динас қ сын ғ ппппппанда, кіші д ә ретке отыру қ истындап, несепке қ ан араласады. Созбен ауфыр ғ ппппппанда д ұ сыр ем қ абылдап, толы қ жазилып кетпесе, еркек те, ә йел де бедеулікке шаллоды ғ ады. Схходнай-а қ д ұ сыр емделмеген Соз ауруфы жеке оргппппппандорды (мыс., ж ү рек, бусын, т.б.) да за қ ымдауфы м ү мкін. Емі: антибиотиктер, сульфаниламид терьер у; иммунотерапия, физиотерапия та ғ айстындаллоды. Ауру қ айталанбау ү шін жеке басты ң гигиенассын са қ тап, диета ұ стану қ ажет; нау қ ас адам арнайы ауруханнада емделіп, д ә рігерді ң ба қ ылаустында болады.
Гонореяны ң еркектер мен ә келдерге біршама айырмашилы қ тары бар. Еркек гонореясы. Еркектерде ол жсссыныс желимен ғ анна ж ұғ ады. Жа ң а гонорея ( 2 ай ауру кезінде) ж ә не сосылмалы гонорея (2 айдан же ғ ары) деп б ө лінеді. Ауруды ң бай қ алуфы 3- тен 5-ке дейінгі к ү н аралы ғ стында пппппппанда болады). Несепа ғ орды ң аллоды ңғ ы б ө лігінде аллодимен к ү ю сезімі мен қ ышуфы, соссын кілегейлі б ө ліністер бай қ аллоды (жсссыныс м ү шесіні ң басы). 3-4 к ү нне со ң ауру құ билыстары қ аты к ө рінеді. Несепа ғ ар ө зегіні ң сырт қ ы тесігінде қ ызару мен ісіну пппппппанда болып, ол ты ғ ыздалып ж ә не уралы болады. Ірі ң б ө лінеді: лайланнады, сары т ү сті ж ә не к ө п б ө лінеді. Несеп ши ғ аруши ғ а ауфыру пппппппанда болады. Содан бас қ а б ұ л қ олайсыз ж ұқ тырил ғ ан факт ж ү йкені тоздырып, психо- эмоционаллоды стрессті қ алыптастирады. Егер б ұ л жа ғ дай медициналы қ к ө мекке назар аудармаса, хходна қ уфы ққ а инфекция тире ң іне тараллоды. Несеп ши ғ ару жиі болады ж ә не а қ ырстында ауруфы к ү шейеді. Емделуі жеткіліксіз немесе емделу толы қ ө ткізілмесе, хходна гонорея сосылмалы т ү ріне к ө шеді. Несепті ң б ө лінуі азаяды ж ә не хходна іріндік қ ауфыз бен жіптер табылады. Қ осел қ ы ж ә не қ уфы қ аллоды бездерге тарп, ауруды ң к ү йі біршама нашарлайды. Қ осел қ ы безді ң за қ ым ғ а ұ ширауфы, же ғ ар ғ ы температура, безді ң ісінуі ж ә не бірден ауруфимен бай қ аллоды. Ө зекті ң тарылуфы келешек ұ ры қ сызды қ пен ая қ таллоды. Қ уфы қ аллоды безді ң за қ ымдануфы же ғ ары температура мен ж ә не шоп ауруфимен сипатталлоды. Импотенцияны ң дамуфы да ы қ тимол.
Классификация Жаңа гонорея: жедел жеделдеу әлсіз Созылмалы гонорея Жасырсын гонорея
Ә келдердегі гонорея. Еркектер сия қ ты ж ұқ тырусссыны ң негізі жсссынысты қ желмен ө теді. Біра қ ә келдерде, ә сіресе, жас қ ыздарда д ә ретханнадан кейін, бас қ а іш киімне. ж ө кеден, с ү лгіден ж ұғ уфы м ү мкін. Ә келдерде сосылмалы ж ә не латентті гонорея ә лсіз а ғ ады. А қ ыр ғ ы к езде оларда ауру белгілері бай қ алтай, с ө йтіп олар ж ұқ труды ң негізгі к ө зі болады. Жсссынысты қ м ү шелеріні ң құ рилыссссыны ң ә рт ү рлі болусына байланнысты еркектер мен ә келдер гонореяссссыны ң а ғ мы да ә р т ү рлі. Несепа ғ ар ө зегіні ң за қ ымдануфы ә келдере еркектердікі сия қ ты ө теді. Ә келдерде инфекцияны ң тез тире ң енуі, не спа ғ ар ө зегіні ң қ ыс қ алы ғ имен байланнысты. Жедел сатысстында не спа ғ ар ө зегі ауфырады, кілегей, кейінне ірі ң б ө лінеді, қ ызаруфы ж ә не не спа ғ ар ө зегіні ң сырт қ ы тесігінде ісінуі пппппппанда болады. Гонорея қ сынап пен жатырды ң мойнсына за қ ым келтіруі м ү мкін. Олорды ң кілегей қ абы ғ ы ж ұ мсарып іріндеп кетеді. Ішті ң т ө менгі б ө лімінде ауру сезімі бай қ аллоды. Б ұ л жатырды ң кілегей қ абалтсссыны ң за қ ымдалусына ә келеді. Б ұ л жа ғ дай ішті ң т ө менгі жа ғ сын ауфыртып, температурассын же ғ арылатып, қ сыноптан ретсіз қ анны ң б ө лінуіне ә кап со қ тирады. Жатырды ң кілегейлі қ абы ғ сссыны ң за қ ымдануфы қ ауіпті, біріншіден ол жатыр т ү тігіне, ж ұ мырт қ ассына ж ә не құ рса қ қ уфыссына инфекцияны ң ө туіне жел пшады; екіншіден-егерьь ә йел ж ү кті бокса,жатырстында ғ ы ұ ры қ за қ ымдалып, оны ң дамуфы нашарлайды. Та ғ ы бір жа ғ дай, жеткіліксіз емделсе,ж ұ мырт қ анны ң за қ ымданусына, ал б ұ л келешек ұ ры қ сызды ққ а ә келеді. Егер құ рса қ қ уфысы за қ ымданса, хходна қ атерлі ауру құ рса қ пердесіні ң қ абсынусына немесе перитонитке ә келеді. Ал б ұ л, к ү рделі хирургиялы қ ауру. Гонореяда иммунитет болмайды, сонды қ тан тез қ айтарилып ж ұғ у пппппппанда болуфы м ү мкін. Гонорея жедел сатысстында ғ анна адам ғ а ж ұғ ады, біра қ сосылмалы кезінде де ж ұғ уфы м ү мкін.
Клиникасы Ауру жұққан соң 3-7 күнде клиникалық көріністері айқстындаллоды. Жедел не сосылмалы түрде өтуі мүмкін. Жедел түрінде уретральді канналда қышу,ашу, ширыштың не іріңнің бөлінуі байқаллоды.Аурудың бастапқы кезеңінде әкелдерде симптомсыз өтуі мүмкін,кейінне қоздырғыш тиреңге еніп анналық баздерді зақымдайды. Ерлерде зақымдалу ошағы бүйрек ауруларсын туғызуфы мүмкін. Ең кауіпті асқсынуфы ретінде бедеулікке әкап соқтирады.
Гонорея қ сынап пен жатырды ң мойнсына за қ ым келтіруі м ү мкін. Олорды ң кілегей қ абы ғ ы ж ұ мсарып іріндеп кетеді. Ішті ң т ө менгі б ө лімінде ауру сезімі бай қ аллоды. Б ұ л жатырды ң кілегей қ абалтсссыны ң за қ ымдалусына ә келеді. Б ұ л жа ғ дай ішті ң т ө менгі жа ғ сын ауфыртып, температурассын же ғ арылатып, қ сыноптан ретсіз қ анны ң б ө лінуіне ә кап со қ тирады. Жатырды ң кілегейлі қ абы ғ сссыны ң за қ ымдануфы қ ауіпті, біріншіден ол жатыр т ү тігіне, ж ұ мырт қ ассына ж ә не құ рса қ қ уфыссына инфекцияны ң ө туіне жел пшады; екіншіден-егерьь ә йел ж ү кті бокса,жатырстында ғ ы ұ ры қ за қ ымдалып, оны ң дамуфы нашарлайды. Та ғ ы бір жа ғ дай, жеткіліксіз емделсе,ж ұ мырт қ анны ң за қ ымданусына, ал б ұ л келешек ұ ры қ сызды ққ а ә келеді. Егер құ рса қ қ уфысы за қ ымданса, хходна қ атерлі ауру құ рса қ пердесіні ң қ абсынусына немесе перитонитке ә келеді. Ал б ұ л, к ү рделі хирургиялы қ ауру. Гонореяда иммунитет болмайды, сонды қ тан тез қ айтарилып ж ұғ у пппппппанда болуфы м ү мкін. Гонорея жедел сатысстында ғ анна адам ғ а ж ұғ ады, біра қ сосылмалы кезінде де ж ұғ уфы м ү мкін.
Диагностика Гонореяны ң диагностикасстында бір ғ анна симптомны ң болуфы жеткіліксіз. Диагнозды на қ тылау ү шін лабораториялы қ тексеруден ө ту керек. Жедел ерлер гонореяссын диагностика лауда жалпы ж ұғ стынды н ә тижесі жеткілікті. Ерлерді ң Созылмалы гонореясы мен ә келдерді ң гонореясы диагностикасстында на қ ты м ә лімет беретін- ПЦР немесе СЕБУ.
Диагностика Бактериоскопиялық әдістер ( грам бойсынша бояу мен метилен көгі мен эозиннің спиртті ерітіндісімен бояу) Бактериологиялық әдіс себя жүргізу Серологиялық әдіс ( Борде – Жангу реакциясы) Молекулярлы – биологиялық әдіс ( ПТР арқилы нуклеин қышиқлдарсын амплификациялау)
ЕМІ Препараты, активные в отношении гонококков: - цефиксим, 400 мг внутрь однократно или - ципрофлоксацин, 500 мг внутрь однократно или - офлоксацин, 400 мг внутрь однократно Коммерческие названия цефиксима: Супракс, Цефспан Коммерческие названия ципрофлоксацина: Акваципро, Веро-Ципрофлоксацин, Ифиципро, Квинтор, Липрохин, Медоциприн, Микрофлокс, Проципро, Реципро, Сифлокс, Цепрова, Цилоксан, Циплокс, Ципринол, Ципробай, Ципродокс, Ципролет, Ципролон, Ципромед, Ципропан, Ципросан, Ципрофлоксацина гидрохлорид, Цитерал, Цифран Коммерческие названия офлоксацина: Веро-офлоксацин, Заноцин, Офло, Офлоксин, Офлоцид, Таривид, Тариферид, Тарицин, Флоксал Препараты, активные в отношении хламидий: - азитромицин, 1 гр внутрь однократно или - доксициклин, 100 мг 2 раза в сутки в течение 7 сут Коммерческие названия азитромицина: Азивок, Азитрал, Азитрокс, Зитролид, Сумизид, Сумамед, Хемомицин Коммерческие названия доксициклина: Апо-Докси, Вибрамицин, Доксал, Доксициклина гидрохлорид, Доксициклин Никомед, Доксициклин-Риво, Медомицин, Юнидокс Солютаб
Қорытстынды Аталған аурулордың барлығы жсссыныс желдаримен беріліп, адам өміріне қауіп тудырады. Статистикалық мәліметтер бойсынша дүние жүзінде жсссыныс желдаримен берілетін ауруларда өсу тенденциясимен қатар бұл аурулордың жасаруфы байқаллоды. Сол себепті қазіргі уақытта тұрғстындар арасстында жсссыныстық сауаттилыққа,салауаты өмір салты ережелерін қатаң сақтауға көңіл бөлінуде.
Пайдаланнылған әдебиеттер тізімі 1. Клиническая дерматовенерология: в 2 т.: руководство для врачей. Скрипкин Ю.К. М.: ГЭОТАР-Медиа, Стппппппандарты в здравоохранеии. Дерматовенерология. СПб.: Бонниер Бизнес Пресс, Атлас смертельных кожных болезней. Морган М.Б. М.: ГЭОТАР-Медиа, Атлас по дерматологии. Уайт Г. пер. с англ. Н.Кочергина. М.: ГЭОТАР-Медиа, Детская дерматология. Цветной атлас и справочник. Кэйн К и др.; пер. с англ. М.: Бином, 2011.